Groep 6/7/8

KRO-NCRV

Willem Wever is het populair-wetenschappelijke programma dat antwoord geeft op brandende vragen van kinderen. Hier vind je de leukste clips uit Willem Wever. (KRO-NCRV)

Programmaheaders

Techniek

Willem Wever

Programmalogo's

Zoek in alle vragen van Willem Wever

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Het is lang geleden dat ik dit spel gespeeld heb. Au. Die had ik niet verwacht, hoor. Wow, wat deed ik? Hoe vaak game jij in de week? Bijna elke dag. Bijna elke dag. Ja, alleen dinsdag en woensdag niet. Want? Dan ben ik bij m'n vader. O ja. Maar hoeveel uur game jij dan? Per dag één uur en als ik geluk heb, mag ik langer. Welke spelletjes speel je vooral? Meestal Fortnite en Roblox. Maar vooral actiespellen dus. Ja. Ik win weer. Ja. Nou ja, dat je kan gamen heb ik wel gemerkt, maar wat wilde je nou graag weten? Hoe je een gamekarakter maakt. Dus die poppetjes die we net zaten te spelen? Ja. Hoe die eigenlijk gemaakt worden? Ja. Dit is best wel mooi gemaakt. Klopt. Floris, jij maakt zelf games. Zeker. Waar moet een goed spel aan voldoen? Een goed spel moet vooral immersief zijn. Wat is dat? Dat je het gevoel hebt dat je echt in de wereld staat. Dat je de omgeving ervaart als jouw omgeving en dat je voelt dat je erin zit. Oke. Heb je opgelet? Ja. Je zit het spel te spelen. Ja. Pak hem. Nice. Ik heb hem. Het is superbelangrijk dat je een karakter ontwerpt dat eruitziet zoals hij doet. Als je een sterk karakter hebt, is het goed dat hij erg groot en gespierd is. Een snel karakter moet heel dun zijn en er snel uitzien. Hoelang duurt het om een gamekarakter te maken? Een gamekarakter maken kan soms wel maanden duren. Veel grote bedrijven doen er maanden over. Soms duurt het maar een week. Dus overal ergens tussenin. Soms jaren. Oke. Zolang hebben we niet. We willen het liefst vandaag nog een gamekarakter. Ja. Dit spel heb je zelf gemaakt. Hoe heb je dat dan opgezet? Ik ben begonnen met een verhaal. Ik wilde een verhaal vertellen en het is ook een lineair spel. Het gaat het verhaal langs als een boek. Dus je begint een game door het verhaal neer te zetten. En dan ga je dus de rollen bepalen? Het verhaal en de wereld zijn het belangrijkst. We gaan nu onszelf als gamecharacter maken? Ja. Ja. We gaan eerst een schets maken. Die moet alle elementen al hebben en dan ga ik hem mooi maken. Oke. Welk personage wil je worden? Ik wil graag een slechterik worden. Een slechterik. Oke. Heb je al een naam voor je slechterik? De Entertainer-nator. Vind ik een goeie. Een hele goeie, schrijf maar op. Ik heb al helemaal voor me hoe hij eruit moet zien, maar ik weet niet of ik hem kan tekenen. Jouw bad guy moet ook bepaalde eigenschappen hebben. Wat kan dat poppetje heel goed? Hij kan hoog springen. Oke. Hij kan snel rennen en hij is supersterk. Misschien nog een kroontje of zo? Een kroontje? Dat is een goeie. Hee, dat heb je bij mij afgekeken. Zit je een beetje m'n kroontje te jatten? Nee. Wel. Hier. Nee. Kijkt hij bij mij en zegt: O leuk, kroontje. Wil ik ook. Dus dit kan worden uitgewerkt als gamecharacter? Absoluut. Ja. Maar nu willen we dit plaatje laten bewegen. Dat proces van 3D-verwerking duurt natuurlijk weken, zo niet maanden. Maar je kunt wel alvast animeren met een ander karakter. Oke. Cool. De 2D-tekeningen van Tristan en Tim worden nu met een speciaal computerprogramma omgezet naar een 3D-karakter. Pas als dit helemaal klaar is, komt de volgende stap. We hebben onze character getekend, maar hoe krijgen we die bewegend? Dat willen we graag weten. Dat wil ik heel graag weten, ja. Ja. Dat weet IK dus niet, maar volgens mij weet jij er meer over. Ja. We hebben een heel speciaal pak ontwikkeld, een soort schaatspak. Daar zitten verschillende sensoren in en dat ga jij zo aantrekken. Daarmee kunnen we de bewegingen die jij maakt naar de computer sturen en die dan op een gamecharacter zetten. En dan kun je gewoon je game ontwikkelen. Het ziet er professioneel uit. Jullie zijn er klaar voor. Dit zijn de sensoren waar ik het over had. Er zitten meerdere sensortjes in. Daarmee worden de data zodra alles erin zit... naar de computer verstuurd. Dat registreert precies de bewegingen die jij maakt. Je ziet nu dat al die sensoren in het pak de data naar onze software sturen. Dit ben jij. Spring eens. Hoi, hoi, hoi. En daarna kunnen we die data doorsturen. Die sturen we dan door naar een game engine. Dat zie je op het volgende scherm. Ah... Daar bestuur je dus eigenlijk vanuit onze software een gamecharacter. Dus dit is het kale gedeelte en dit is het plaatje dat erbovenop komt. Ja, wat eigenlijk het eindproduct zou kunnen worden. Hoe vind je het? Cool, vooral dat monsterrobotding. Maar ik vind het vet. Oke, die danspasjes zijn leuk, maar we willen wel dat onze gamecharacters ook superpowers hebben. Ja. Superpower één. Go! Sneller, sneller, sneller. Dat gaat niet. Sneller. Als je superpower hebt, moet je wel snel rennen. Kom maar. Ik ben duizelig. Superpower twee. Nu! Superpower drie! Drie, twee, een, tillen maar. Ja! Zo. Nu moet ik jouw superpower zien. O sorry, gaat het? Dat deed ik expres. O, oke. Nou, het was wel superpower, toch? Top. Volgens mij zijn we nu echte superhelden. Ja. Gefeliciteerd.

Hoe maak je een gamekarakter?

Tristan en Tim gaan langs bij Floris die zelf games maakt. Samen met hem ontwikkelen ze hun eigen gamekarakters. Eerst maken ze een schets, dan wordt er een 3D-karakter van gemaakt en daarna geven ze met speciale pakken bewegingen aan de karakters.

Van schets naar bad guy met superpowers

Wil je een beetje romantiek? Steek dan een kaarsje aan. En hoe beter dan met zo'n klikaansteker. Superpraktisch. Wist je dat dat klikkertje binnen in zo’n aansteker dezelfde techniek is waardoor een elektrische gitaar werkt? En een wenskaart met een muziekje erin? Speakers, microfoons? We noemen dat een piezo kristal. Maar wat is dat eigenlijk? Binnen in zo'n aansteker zit een brandbaar gas, dat erg in elkaar geperst is, zodat je het gewoon kunt zien zitten. Als je op het knopje drukt, gaat het hierlangs stromen en komt het eruit. Dat brandbare gas bestaat uit moleculen, kleine deeltjes. Als je heel erg inzoomt, zie je die moleculen. En als je daar tegenaan duwt of schopt en ze heel hard op en neer laat bewegen, breken ze open. Bij dat openbreken komt nog meer warmte vrij waardoor andere moleculen openbreken en er weer warmte vrijkomt en zo gaat dat steeds door. Heel erg snel en dat wordt uiteindelijk een vlammetje. Maar hoe breek je nou die eerste moleculen open? Dat doe je met elektriciteit die je opwekt met een piezo kristalletje. Daar geef je een klap op, dat doet die knop ook en dan gaat hier een vonkje in open. Maar waarom maakt die elektriciteit de moleculen kapot? Elektriciteit bestaat uit een stroom kleine deeltjes die snel bewegen. Als die deeltjes erg snel ergens langs bewegen, gebeurt er hetzelfde als je snel langs je handen beweegt. Dan wordt het warm. Dat kun je zien met dit experimentje dat je thuis NIET moet doen, want je speelt met vuur en dat kan gevaarlijk zijn. Ik heb hier staalwol, en als ik daar stroom doorheen doe met dit batterijtje, gaat de stroom heel snel door het staalwol lopen. En al die elektrische deeltjes wrijven tegen dat staalwol aan alsof je heel hard in je handen wrijft. Dat wordt dan ZO warm dat het gaat branden. Met elektriciteit kun je dingen dus gloeiendheet maken. In een batterij hebben ze aan de ene kant plusjes en aan de andere kant minnetjes gezet. Als je daar een draadje of staalwol aan doet, gaan al die minnetjes bewegen naar de andere kant. Daardoor wordt het warm. Maar hoe kunnen bij een kristalletje, aan de ene kant plusjes en aan de andere kant minnetjes zitten? Als je heel erg inzoomt in dat kristalletje, zie je dat daar ook positief en negatief elektrisch geladen deeltjes in zitten. Dat zit vast in een soort roostertje. Ze zitten om en om zodat ze elkaar precies opheffen. Voor elk plusje heb je een minnetje. Maar als je er bijvoorbeeld met een grote vinger bovenop duwt, of met een soort hamertje in een aansteker, zie je dat die deeltjes wat door elkaar heen geduwd worden. Zodat je aan de ene kant positieve en aan de andere kant negatieve deeltjes hebt. Je krijgt eigenlijk een heel klein batterijtje. Met aan de ene kant veel plusjes en aan de andere kant minnetjes. Dit is nou zo'n piezo kristalletje. Als ik hierop sla, komen hier plusjes en hier minnetjes. Laten we het uitproberen. Aan de bovenkant heb ik een koperdraadje bevestigd. Zodat als ik dit vastpak met een tangetje en hier op dit stukje ijzer zet en heel erg hard op z'n kop sla, je een vonk zou moeten zien, van de elektriciteit die van het draadje naar de onderkant loopt. Je kunt dus ook de trillingen van een snaar die je aanslaat, vertalen in elektrische signaaltjes naar een versterker toe.

Hoe werkt een aansteker?

Binnen in een aansteker zit een brandbaar gas. Dat gas bestaat uit moleculen, kleine deeltjes. En als je daar tegenaan duwt of schopt en ze heel hard op en neer laat bewegen, breken ze open. Bij dat openbreken komt nog meer warmte vrij waardoor andere moleculen openbreken en er weer warmte vrijkomt en zo gaat dat steeds door. Dat wordt uiteindelijk een vlammetje.

Het openbreken van moleculen

Zeg Gritta, wat is je vraag? Hoe is geld ontstaan? Voordat er geld was, werd er geruild. Bijvoorbeeld: De kippen van Jan leggen meer eieren dan hij op kan eten. Daarom ruilt hij de eieren met Piet die te veel vlees heeft. Maar dat ruilen was ook onhandig: Je moest elke keer onderhandelen, je kon niet altijd krijgen wat je wilde hebben en kon nooit sparen omdat er met bederfelijke dingen geruild werd. Gelukkig kwam er een oplossing: een soort tegoedbon. Eerst in de vorm van zout, dat je wel goed kan bewaren. En later in de vorm van stukjes metaal. Alexander de Grote liet rond 300 voor Christus voor het eerst munten maken van goud. Hij stelde de waarde en het gewicht vast en liet een stempel op de munt drukken. Handig, maar wel een makkelijke prooi voor dieven. Al snel werd het te gevaarlijk om met munten rond te lopen. En daarom kwamen er banken. Daar was je goud veilig. In ruil kreeg je een stukje papier dat ingewisseld kon worden voor je goud en zo ontstond het bankbiljet.

Hoe is geld ontstaan?

Voordat er geld was, werd er geruild. Maar dat ruilen was ook onhandig. Gelukkig kwam er een oplossing: een soort tegoedbon. Eerst in de vorm van zout, dat je wel goed kan bewaren. En later in de vorm van stukjes metaal. Alexander de Grote liet rond 300 voor Christus voor het eerst munten maken van goud.

Tegoedbonnen van zout en stukjes metaal

Ik heb er wel een favoriet tussen zitten. Dit is het helemaal, volgens mij. Hier, badslippers erbij. Die matchen heel goed. Kan ik zo op pad? Ja, maar niet nu. Deze vind ik wel leuk. Die kun je wel aan, denk ik. Teun, sta je 's ochtends lang voor de kast? Ja, dat duurt soms wel lang. Ja. Soms moet ik om acht uur naar school, en dan ben ik om kwart voor acht nog bezig met wat ik aan moet. Dan wissel ik nog kleding. Een spijkerbroek... Dat kan altijd wel. Er zitten wel gaten in. Kan dat nog? Dat kan nog wel. Deze staan er leuk bij. Dus dit wordt mijn outfit? Het heeft alles te maken met je vraag. Wat wil je weten? Hoe een outfit ontworpen en daarna gemaakt wordt. Ik wil goed voor de dag komen bij een expert die er alles van weet. Ik heb geregeld dat we bij ontwerper Janice langsgaan. O, dat is wel vet. Mooi, dan kleed ik me even om. Dit is het dus geworden. We lijken zo wel een beetje op elkaar. Jij ontwerpt zelf ook, toch? Klopt. Dat komt goed uit, want we zijn in de showroom van Janice. Het ziet er echt mooi uit. Hallo, ik ben Janice. Aangenaam. Leuk dat jullie er zijn. Ja, fantastisch. Waaraan herken je een ontwerp van Janice? Het moet een beetje glitter, een beetje vrouwelijk, het moet sexy zijn. Het is belangrijk dat het mooie kwaliteit is. Dit is bijvoorbeeld mooi zacht suède. O, prachtig. Dit mag je ook voelen. Lekker dat je al die stofjes hebt. Lekker zacht, he? Dit is ook typisch Janice: Lekker opvallend en glitterig. Veel mensen denken: Maak een tekening en het komt eruit. Dat is het niet, zeker als je een goed merk wil runnen. Jij hebt zelf ook wat getekend. Laat eens zien. Kijk eens aan. Ik heb een mood-bord gemaakt. Een goed mood-bord. Je past zo in de collectie. We houden zelf van kleur, van zwart-wit en contrast. Dit is wel helemaal Janice. Ja, van voor tot achter en links naar rechts. Achter het gordijn zit mijn kantoor. Dit is waar de magic happens. Daar hebben we mood-boards. Dat werkt hetzelfde zoals jij het doet. Ik vind het fijn om eerst al mijn losse ideeën te verzamelen. Hier ligt een camouflage-print. Hup, een stuk stof. Hier hangen namen van blouses, hier wat gele dingen... Waar haal je die ideeën vandaan? Dat is de grap. Als mode-ontwerper zit het in alles. Soms ga je uit eten of je ziet iemand lopen... Ik heb ook wel eens een oma gezien met lelijke broek. En dan was onderaan een detail. Dan zie ik dat. Dat schrijf ik op en verzamel ik allemaal op dit bord. Dan maak ik daar langzaam maar zeker collecties van. Waar haal jij je inspiratie vandaan? Instagram en ik doe wat ik wil. Hier heb ik iets handigs liggen. Dat zal ik laten zien. Dit is je volgende verjaardagscadeau. Dat weet ik zeker. Ga maar zitten als grote chef. Let op, nu komt de magie. Ben je er klaar voor? Kijk. Dit wil je hebben, want dit is super handig. Nu moet jij laten zien wat je kunt. Naar aanleiding van je mood-bord wil ik dat je wat gaat tekenen. Je kunt zeggen: Ik pak de bovenkant van die en de strik van hier... en dan doe ik er een broek aan. Je kunt alles. Dat vind ik leuk aan ontwerpen. Je laat je eigen verbeelding op papier los. Is goed. Succes. Teun, hoe gaat het? Goed. Hoe vind je het tot nu toe hoe je het uitgelegd krijgt? Heel duidelijk. Dat is wel fijn. Het is ook veel werk, weet ik nu. Het is niet zomaar even tekenen en je hebt een kledingstuk. Zo, je hebt echt... Dit lijkt... Dit vind ik serieus knap. Je was 11, toch? Het is HEEL gedetailleerd en ik snap wat het is. Het is nu alleen nog maar een schets. Ik heb hier achter de nieuwe collectie. Ik laat zien hoe ik het doen. Dat lijkt best veel op dat van jou. Ik geef ze namen. Mijn systeem is Amerikaanse mannen-namen. Dat vind ik grappig, omdat het dames- modellen zijn. Heb je al een idee hoe ze heten? Nee. Dat nog niet? Heb je broers of zussen? Ja, een zusje. Één zusje? En hoe heet je moeder? Stephanie. S-T-E-P-H... Ja, top. Hoe heet je zus? Roos. Dan doe ik het zo. Rose... Hoppa. Amerikaanse namen: de Rose en de Steph. Zullen we naar Eindhoven rijden? Daar zit mijn stoffenleverancier. Dan kijken we of we hier mooie stoffen bij vinden. Ja, toch? Hoe vind je dat? Leuk. Dit is het stoffenwalhalla. Dit is aardig wat stof wat hier ligt, inderdaad. Best groot, he? Hier gaat het nog verder. Hier zoek je dus je stoffen uit? Hier heb je alles van Italiaanse zijde tot pailletjes. Noem het maar op. Het leuke aan stoffen zoeken is ook dat je verrast wordt door wat nieuws. En denkt: Hee, dit is leuk. Dat heb ik nog nooit gezien. Dat is ook een beetje het idee. Er ligt hier echt heel veel. Hier heb je ook nog printjes. Laten we beginnen met de kleur. Wat zoek je? Blauw. Donkerblauw, lichtblauw? Printje-blauw? Is dit de goede kleur? Dit kan ook nog. Dit vind ik wel mooi. Oke, hier hebben we dus allemaal zijdes liggen. Dit is misschien ook wel leuk. Dit is heel mooi. Hoeveel kost zo'n rolletje? Geen idee. Een rolletje kost een paar honderd euro. Echt? En dan heb je nog niet eens de jurk gemaakt. Dat moet je dan nog doen. Ik neem een sjaaltje, denk ik. Dat scheelt toch weer. Een paar euro. Zeker. Deze. Dat is heel doorzichtig. Ook weer zijde. Hij heeft wel een dure smaak. Dure smaak, ja. We kiezen er een paar die je leuk vindt. Dan kijken we daarna wat het gaat worden. Wat is dit? Dit is echt mooi. Niet zo blauw. Deze vind ik ook wel leuk. Zo, dat ik best wel blauw, he? Zeker. Het is een heel stoffige bende geworden. Het is een hoop, maar dit vind ik serieus leuk. Zijde, zijde... Dit is ook zijde. Printje. Het kan allemaal voor je ontwerp. Laten we het er eens naast leggen. De Steph en de Rose. Zeker. Dit zou een goede zijn voor de Rose. De Steph is iets meer wat in een soepele zijde zou moeten. Dit is dan wel mooi. Dan zou je dit kunnen pliceren. Wat is dat? Een techniek waarmee vouwen gevouwen worden die blijven zitten. Dan heb je een gepliceerde stof. Wat vind je er zelf van? Wat ik altijd doe: Je knipt er een hoekje af. Dat niet je dadelijk vast aan je ontwerp. Knip jij een hoekje van die af? Niet in mijn vinger. Dat zou wat zijn. Dan wordt het een rood jurkje. Zo. En dit mag allemaal? Nou... We hebben het nu toch gedaan? Deze stof heb ik ook hier gekocht. Dat kan ik je laten zien. Dus hier de stof erop. Uiteindelijk komt... Kijk hier, net als Mary Poppins uit de tas, komt er dus zo een broek uit. Dit is de eerste sample. En daarop gaan we zeggen dat dit wijder moet, die moet smaller. Zo is dan hoe ik het terugkrijg. Doordat je een goede schets hebt en goede werkbeschrijving, krijg je ook goede modellen weer terug. Dat is een hele route voordat het in de winkel komt. Kan hij stagelopen bij je? Morgen nog. Je kunt serieus heel mooi tekenen. Als je 11 bent en je kunt dit al tekenen? Je kunt morgen al komen. Stop niet met school, maar kom in de weekenden. Dat belooft wat. Die kun je zo in je zak steken. Hee... Leuk. Dankjewel. Graag gedaan. Succes. Ik neem zelf ook een rolletje mee. Doe maar. Doei.

Hoe wordt kleding ontworpen en gemaakt?

Teun en Tim gaan langs bij modeontwerper Janice. Hij laat zien wat er allemaal vooraf gaat aan het maken van een kledingstuk.

Moodboards, stoffen en samples

Als je het leuk vindt om te bakken. Koekjes, bijvoorbeeld. Dan heb ik een vette truc uit de natuurkunde. Die heeft met druk te maken. Vaak als je aan het bakken bent dan heb je een ei nodig. Niet alleen een ei, maar specifieker: de ei-dooier. Hoe krijg je dat er nu uit? Dat gaan we met druk oplossen. Je pakt een lege fles en die knijp je een stukje leeg, zodat er een beetje lucht uit is. Je duwt hem boven het ei en de dooier... Plop. En je hebt alleen een dooier over. Handig, he? Hoe werkt dat nu? In dit flesje zitten allemaal lucht-moleculen. Hier buiten ook, trouwens. Op het moment dat je die lucht weghaalt, dan vliegen al die deeltjes eruit en als je de fles weer open doet, dan gaan al die deeltjes weer naar binnen. Op het moment dat ze naar binnen gaan... Als je dan net die eidooier er vlak bij hebt, dan vliegt hij zo naar binnen. Met in- en uitstromende lucht en druk kun je heel vette dingen doen. Ik ga bijvoorbeeld een kanon maken. Dat kan thuis ook. Op de website vind je er alles over. Wel voorzichtig zijn. Wat je nodig hebt, is een stofzuiger, een pvc-pijp en een soort Y-vormig stukje. Dat staat allemaal op de site. Als je straks de stofzuiger aanzet.. dan zuigt de lucht via deze kant naar binnen... en via deze kant naar binnen, de onderkant. Allebei. Maar als ik nou deze kant dichtmaak met bijvoorbeeld een kaart. Dan wordt alleen nog maar van de onderkant lucht aangezogen. Als ik dan een aluminium propje aan de onderkant erin doe... dan wordt hij door de luchtdruk zo omhoog geduwd. Dan vliegt hij zo... Dan heb je dus een kanon gemaakt. Zo... Stofzuiger aan. Zo... Goed mikken. Propje aan de andere kant. En... In een fles zitten dus allemaal luchtdeeltjes. Die botsen tegen de binnenkant. Dat is eigenlijk wat druk is. Ik ga nu steeds meer lucht in de fles pompen. Zodat steeds meer deeltje boven gaan botsen en botsen. Hogere druk, hogere druk, tot hij op een gegeven moment… Het laatste experiment is de grootste. Dit is de grootste knal. Die moet je thuis NIET doen. Die is best gevaarlijk. Dat is één die niet uitgaat van meer druk door het langzaam op te pompen. Maar wanneer een vloeistof naar een gas gaat... dat het dan 300 keer meer ruimte inneemt. We gaan een beetje butagas vloeibaar hierin doen. Je ziet dat het butagas lichter is dan de cola. Het blijft erop drijven. En als ik het omdraai... dan wordt het een raket.

Drie experimenten met druk

Diederik laat drie experimenten met druk zien: een ei scheiden, een kanon en een raket maken.

Een kanon en raket maken

Stel je vraag maar, Stijn. Waarom staan er kaarsjes op een verjaardagstaart? We gaan terug in de tijd, naar de oude Grieken. Zij bakten kleine, ronde taartjes met een brandend kaarsje erop om godin Artemis te eren, de godin van de Maan en de jacht. De ronde taartjes stonden symbool voor de volle maan. Ze vonden dat de vlammen van de kaarsjes gloeiden als maanlicht. De Grieken geloofden ook dat de rook van het kaarsje hun gebeden mee zouden nemen omhoog naar Artemis. Hier komt de traditie vandaan om een wens te doen als je de kaarsjes uitblaast. Vanaf de 17e eeuw vierden rijke Duitsers de Kinderfesten. Met een vrolijke taart met daarop net zo veel kaarsjes als de leeftijd van de jarige. De kaarsjes symboliseren 't levenslicht. Ze verdrijven ongeluk en kwaad. Vaak deden ze er nog een extra kaarsje bij om je geluk te wensen in je nieuwe jaar. Tijdens de Industriële Revolutie werd het mogelijk om goedkoop taartjes te produceren. Vanaf toen kon bijna iedereen een verjaardagstaart kopen. Met kaarsjes natuurlijk. Blazen maar!

Waarom staan er kaarsjes op een verjaardagstaart?

De oude Grieken bakten kleine, ronde taartjes met een brandend kaarsje erop om godin Artemis te eren, de godin van de Maan en de jacht. Ze geloofden ook dat de rook van het kaarsje hun gebeden mee zouden nemen omhoog naar Artemis. Vanaf de 17e eeuw vierden rijke Duitsers de Kinderfesten. Met een vrolijke taart met daarop net zo veel kaarsjes als de leeftijd van de jarige.

Griekse Goden en Duitse kinderfeestjes

Dit is Damien. Damien maakt stop motion filmpjes. In stop motion laat je bewegingen zien door er foto's van te maken en die achter elkaar te zetten. Are you talking to me, bro? Do you think you're funny? Come. Hee Damien, die twee hebben ruzie? Ja. Waarom spreken ze Engels? Omdat veel YouTube-kanaalmensen allemaal Engels zijn. Toen dacht ik: hm, met Engels kan ik meer abonnees krijgen. Oke, dus dat werkt ook echt? Ja, ik heb nu echt van 30 naar 73. Dat is veel. Ja. Dus je hebt een YouTube-kanaal met stop motion filmpjes? Ja. En wat is dan precies je vraag? Hoe word ik beter in stop motion filmpjes maken en hoe wordt het juist een beetje mooier? Hee, pak je poppen maar, want we gaan op pad. Oke. Yo, hebben jullie er zin in? Ja, ik ook. Het wordt echt spannend. Ik heb een afspraak geregeld voor Damien met Jorn. Daar heb je hem. Hee Jorn. Hee Damien. Kom binnen, man. Oke. Jorn maakt al jaren stop motion filmpjes. Ik denk dat hij de vraag van Damien wel kan beantwoorden. Je hebt allemaal hele mooie poppen meegenomen. Dat ziet er sowieso supergaaf uit. Je wil je stop motion smoother maken. Ja. Het eerste wat je dan nodig hebt is ijzerdraad. En klaar. En dan krijg je dit. Dit heet een armatuur en is het geraamte van een animatiefiguurtje. En je ziet dat je de armbewegingen heel mooi en precies kan laten bewegen. Zie je dat? Ja. Tussen je handen warm maken. Je maakt er eerst een balletje van. Ik denk dat die oren een beetje te groot zijn. Ja, doe het lekker zelf dan. Sjongejonge. Kun je iets vertellen over het verhaal dat je wil vertellen, de film die je wil maken? Over een bankoverval met mij in de hoofdrol. Ja. En dan komen er allemaal soort van monsters en superhelden. En loopt het verhaal goed af? Ja. Het loopt goed af? Ja. Dankzij superheld Damien. Ja. We missen nog EEN ding. DAMIEN ZINGT Juist, de super Damien D. Een, twee en drie. Hi guys, it's me, super Damien. Super, awesome. En... actie. Wiiieee. Juist. Actie. Wiiieee. Damien? Damien? Wat zijn we aan het doen? O, eh... eh... Ben ik vergeten. Jorn, weet jij het nog wel dan? Zeker wel. Eigenlijk is een animator een beetje een acteur. Dus hij kan acteren maar dan met poppen. Daarom oefenen veel animatoren hun bewegingen eerst zelf. En dat nemen ze op camera op, zodat ze het voor de film zo goed en precies mogelijk na kunnen doen. Ik ben super Damian. Dus eigenlijk is animatie gewoon namaken? Nee. Je moet er wel wat gevoel in steken. Dat doet een animator door veel te oefenen. Net als een echte toneelacteur, die oefent ook heel veel. Dus als je veel oefent, kom je een heel end. O, dit is vet. Vet, he? Ja. We hebben je superheld al klaargezet. Kom, dan laat ik je wat zien op de computer. Daar ben je. Zie je dat? Ja. We gaan nu proberen jouw superheldensprong na te maken. Je ziet dat we jouw actiefiguur hebben vastgemaakt aan een rig. Met dat standaardje kunnen we zorgen  dat jouw superheld straks kan vliegen en springen. In dit geval gaan we een sprong maken. Misschien kunnen we er als hij landt of opstijgt rookwolken bij laten komen. Ja. Hij staat een beetje met z'n linkerbeen naar voren. Zo, en dan eh... Z'n handen gekruist inderdaad, zag ik. Nou, ik zeg eh... De knie een beetje gebogen. Dat gaat de goeie kant op. Zie je dat? Ja. Ga je goed, Damien? Ja. Top. Of ben je je geduld aan het verliezen? Dat verlies ik niet zo snel. Goed zo. En gaat die superheld Damien ook nog wat zeggen? Zoals: Pak aan! Maar dan in het Engels of zo? Ja. En wat zou hij dan kunnen zeggen? Eh... take this or eh... Come here of I'm going to get you. Oke. In drie, twee, een... KREET Take it. I'm going to get you. Come on. Maar dan wel met zijn stem, he? Hij had zo'n bepaald stemmetje. Ik ga even die stem... Ja, haal hem effe terug. Wacht, nee. Komt-ie. Klaar? HIJ GROMT Come here. Come here, I'm going to get you. Dat was hem wel. Dan moet je alles wat je niet wilt zien op de foto's nog wegpoetsen. Dat doe je door een lege foto van het decor, de clean slate, onder elke foto te leggen en dan maar gummen, gummen, gummen. Met een digitale gum, foto voor foto voor foto. Hij begint bij de rug van jouw actiefiguur. Om het daar een los te poetsen. Daarna gaan we de gum iets groter maken en poetsen we de rest weg. En ook dit is best wel veel werk. Ja. Heb je het geduld nog steeds? Ja. Mooi zo. En toen mocht Damien zelf ook nog een paar uurtjes aan het werk. Maar... dan heb je wel wat. Ben je er klaar voor? Ja. Bioscoop check? Ja. Popcorn check. Ja. Chocomel check. Hm. Oke, ik ga hem starten. Let op. Come here, I'm going to get you. Wacht effe, wacht effe. Hoe lang? Wacht, dit moet nog een keer. Come here, I'm going to get you. We maken dit in één hele dag. Dat is gewoon één gek ding. Doen jullie over een filmpje van één minuut dan vaak zes dagen? Soms wel twee weken. Wow. Zoveel werk. Heb je daar nog wel zin in, Damien? Ja! Oke. Gelukkig maar.

Hoe maak je een stop-motion filmpje?

Damien maakt graag stop-motion filmpjes. Om er beter in te worden heeft hij een afspraak met Jorn. Hij leert Damien hoe hij goede stop-motion filmpjes kan maken.

Heel veel geduld hebben

Als het een lekkere warme dag is, is het heerlijk op het strand, met een ijsje en een voetbal en beachvolleybal. Ja, of in de tuin als je geen strand in de buurt hebt. Maar één lekkere, warme dag is heerlijk, en een paar ook wel, maar het moet niet TE warm worden. En je hoort heel veel over de opwarming van de aarde. Het broeikaseffect en dan gaat het steeds om CO2. Koolstofdioxide, wat is dat nou eigenlijk? En hoe werkt dan die opwarming? CO 2 is een molecuul. Het is een gas. Zo ziet het eruit. Het is langwerpig en heeft twee zuurstofjes en in het midden een koolstofje. En dat houdt heel goed warmte vast. En daardoor warmt de aarde een beetje op. Overal in de lucht zit dus CO2. Maar je kunt het niet zien met je ogen. Daar heb je een heel bijzondere, zoemende camera voor nodig. Deze camera kost 100.000 euro en je kunt daar CO2 mee zien. Bijvoorbeeld wanneer ik uitadem. CO2 vind je ook in de belletjes van frisdranken, zoals cola. Dat is CO2 en als je een blikje openmaakt, zie je het eruit stromen. Elke keer als je fossiele brandstoffen, zoals steenkool, maar ook benzine, verbrandt, breek je het eigenlijk in kleine stukjes op. Daar komt CO2 bij vrij. En dat kun je dus zien bij de uitlaat van een auto. Een vliegtuig gebruikt kerosine, ook een fossiele brandstof. En wanneer je over de aarde vliegt, komen er enorme hoeveelheden CO2 uit de uitlaat van een vliegtuig. En ook uit de fabrieken. De mens maakt gewoon heel veel van dat spul. Wat is dan het probleem? Nou, het warmt de aarde op. En dat zit zo. Stel je voor: Dit is de zon die de aarde opwarmt. Kijk, eh... Nederland zoeken. Hier is Nederland. Stel je voor dat het nu dag is in Nederland. De zon straalt op en het is superlekker warm. De aarde draait langzaam door en het wordt nu donker boven Nederland. En nu is het nacht. Dat is eigenlijk hoe dag en nacht werkt. En 's nachts koelt de aarde af. Dat doet de aarde omdat die een beetje onzichtbaar licht uitstraalt. Dat zijn die gekke kleurtjes die je nu op m'n lichaam ziet. Ik straal dat uit, die aardbol zal dat uitstralen. Alles om mij heen straalt onzichtbaar licht uit. Infrarood licht. Hier boven in de atmosfeer zit allemaal CO2. Hoe meer CO2 er zit, hoe meer die van dat infrarode licht vastpakt, en een deel daarvan terugspuwt naar de aarde. Daardoor kan het 's nachts minder goed afkoelen en warmt de aarde dus een beetje op.

Wat is CO2?

Elke keer als je fossiele brandstoffen, zoals steenkool, maar ook benzine, verbrandt, breek je het eigenlijk in kleine stukjes op. Daar komt CO2 bij vrij. CO2 houdt warmte vast en daardoor warmt de aarde op.

Twee zuurstofjes en een koolstofje

Wauw. Mooi, hoor. Feline, waarom sta je voor die leeuwen? Ik geef wat aan de leeuwen. Als je een dier kan zijn, welk dier is dat dan? Een poes, want dan kun je de hele dag lekker liggen. Net als deze rakkers. We zijn niet voor niets in een dierentuin. Jouw vraag gaat ook over dieren. Mijn vraag is hoe het is om dierenarts te zijn in de dierentuin. Dan gaan we dat uitzoeken. Let's go. Ik heb een hond en een kat. Hebben ze geen ruzie? Nee. Gelukkig. Hoi. Dit is Christine. Ik ben Christine. Ik ben Feline. Feline heeft een vraag. Hoe is het om dierenarts te zijn in de dierentuin? Heel gaaf. Ik wilde als kind altijd al dierenarts worden. Toen ik drie was. Uiteindelijk werd ik dat. Toen wilde ik dierentuin-dierenarts worden en dat ben ik nu. We staan bij de rendieren. Gaan we hier iets doen? Klopt. Dit is de kudde die we hebben. Met jonge dieren, de man met dat grote gewei, en de dames zijn allemaal een beetje in de rui. Maar één van die dames is heel kaal. Normaal zou die nu al een beetje ondervacht moeten hebben, maar die is er nog niet, dus die willen we even onderzoeken. We gaan even voorzichtig kijken. Dan gaan ze haar pakken. Kijk, dat bedoel ik. Nu is ze vast. Dan kunnen we even kijken. Waaraan denk je als je denkt waarom ze kaal is? Heb je een idee? Voor een nieuwe look gaan? Ik ga dus bloed pakken. Met die buisjes moet je me even helpen. Die moet je zwenken, zodat het bloed met de zijkant in contact komt. Nog iets verder. Zo? Dan gaan we er even uit. Ben je zover? Ik ben weg. Wat gebeurt er met dat bloed? Dat bloed sturen we op naar een laboratorium. Daar gaan ze onderzoek doen of ze gezond is, bijvoorbeeld. Of ze een ontsteking ergens heeft? Dan weet je waarom ze kaal is? Dat hoop ik. Als je geluk hebt, wel... en als je pech hebt, dan heb ik alles gedaan en weet ik het nog niet. Soms heb je dat. Oke. We gaan naar de neushoorn. Die woont hier. Dus let maar op. Gaaf he? Hij lijkt uit de oertijd. Ja. Zeg maar dag. Dag, grote vriend. Dat durf je ook gewoon? Oke... Durf jij dat ook? Hoe voelt dat nou, Feline? Nou, stoffig. Ja. Je handen zijn ook vies. Hij heeft jaren geleden met zijn broer gevochten. Hij had een grote wond aan zijn linker-voorbeen. Ik zie er nu in ieder geval geen vlieg op. Als je een open wond hebt, komen er snel vliegen op. Die proberen er eitjes in te leggen. Dat wil je niet. Christine, ik moet het toch vragen. Je bent nu lekker aan het knuffelen. Kun je dit in het wild ook doen? Even op een neushoorn afstappen... Dat kun je één keer proberen. Want? Daarna doe je dat nooit meer. Dat overleef je niet. Dat jullie het thuis even weten. Ik maak een spuitje klaar voor de kameel. Die heeft veel last van jeuk. Dat heb je soms ook, dat je door een mug gestoken wordt. Dan jeukt het. Blijf maar een beetje achter me. Ze zijn nieuwsgierig. Ze komen even kijken. Hee, dag. Hallo. Nu gaat ze ruiken. Kijk eens. Goed zo, meissie. Dit komt door de muggen? Ja, of de hazen. Ze kan het niet vertellen. Wat ga je nu doen, Christine? Haar behandelen tegen de jeuk. Als ze dat toelaat, is dat HEEL fijn. He, meissie? Dat verlicht en neemt de jeuk. Deze kameel heeft meer bulten dan twee. Ik wilde net zeggen. Een kameel met bulten is toch normaal? Voelt ze het nu dat je haar prikt? Ze voelt het wel. Kijk, de oortjes zijn niet helemaal meer naar voren. Ik probeer haar een beetje af te leiden... dat het goed gaat. Het is goed gegaan. Mooi, meissie. Heb je wel eens meegemaakt dat een kameel boos werd? Ik ben 'n keer heel hard weggelopen. Dat kan ik je vertellen. Ik denk dat we klaar zijn, of niet? Die ander begint te poepen. Lekker. Dat ziet er gezond uit. Dat zie je ook meteen? Dat zie ik ook nog even. Hoppa. Op naar de volgende patiënt. Een korenwolf. Dat is een heel zeldzaam soort... hamster. In deze dierentuin worden ze gefokt en in het wild uitgezet. Hallo. Hallo. Hoi. We hoorden dat hier korenwolven zaten. Klopt. Er zitten hier heel veel. Ik zie ze helemaal niet. Nee, ze slapen overdag. In dit huisje ligt hij te slapen. Ik ga hem langzaam wakker maken. Daar komt 'ie. GEPIEP Je hoort dat hij boos is. Hij is not amused, nee. Nee. En daar is hij. Als je hem gaat uitzetten, doe je de deur open en succes ermee? Nee, we houden het goed bij. Ze krijgt vandaag ook een zendertje. Dan weten we precies welke korenwolf waar zit en hoe het met ze gaat. Zo, daar is hij. Ik had alles al voorbereid. Wat gaan we nu doen? Dit is een zuurstofgenerator. Daar gaat zuurstof doorheen en dan komt hier zuurstof en narcosegas uit. Straks wordt hij een beetje dronken en valt hij om. Dan zetten we hem hier neer. Ik ga nu mijn operatie-setjes voorbereiden. Oeps... Grappig he? Dan kijken we of hij slaapt. Die slaapt wel. Dan krijgt hij nog een prikje van me, een pijnstiller. We binden hem even vast. Dan is het iets makkelijker om te opereren. Dat valt niet mee met die kleine pootjes. Is een klein dier opereren moeilijker dan een groot dier? Nou, voor de narcose is dit wel veel makkelijker. Dit is best overzichtelijk. Dan maken we het nu helemaal schoon. Zou je die even nat kunnen maken? Gewoon wat water erop. Top, dankjewel. Goed gedaan. Dan heb ik wat mooie roze zeep. Spannend, he? Ja. We proberen die snee zo klein mogelijk te maken. Wat we nu gaan doen... Dit is de zender. Best groot voor zo'n hamster, he? Nu komt een plop en dan zit hij erin. Je gooit hem gewoon zo erin? Hoppa. Erin. Ja. Dat is een goede knoop. Dat moet ook goed zijn, he? En dat was het. Wauw. We zijn bij de operatie van een korenwolf geweest. Wie kan dat zeggen? Nou, ik... Wat een dag, he? Het was super tof. Heb je antwoord op je vraag? Ja. Een dierenarts doet hier veel verschillende dingen. Zou je het zelf willen worden? Ik vind het heel leuk, maar ik wil toch liever kapster worden.

Wat doet een dierenarts in een dierentuin?

Féline en Edson lopen mee met een dierenarts in een dierentuin. Ze gaan een kameel helpen die last heeft van jeuk en zijn bij de operatie van een korenwolf.

Een kameel met jeuk helpen

Hee Sven, wat wil je weten? Kunnen vogels verkouden worden? Jazeker! Als je je kanarie die altijd binnen in een kooi zit ineens buiten in de regen en de kou neerzet: dikke kans dat hij verkouden wordt. Vogels die vrij in de natuur leven zijn de buitenlucht gewend, en kunnen kou beter verdragen. Maar ook zij moeten schuilen, onder blaadjes en struiken tegen wind en regen. Ook als de temperatuur omhoog of omlaag schiet, kunnen ze een koutje vatten, of zelfs een longontsteking krijgen en sterven. Vogels die verkouden zijn zitten als een bolletje in elkaar gedoken. Met hun kop tussen de veren. Ze zetten hun veren op om zo een dikke isolatielaag te maken. Ze zijn vaak sloom, hebben soms diarree, en vaak problemen met hun ademhaling. Net als bij mensen kennen zij ook een loopneus. Dan komt er snot uit de neusgaten in hun snavel, beginnen hun ogen te tranen en kunnen ze gaan niezen. Helaas zijn er geen zakdoeken voor vogels. Ha-ha-hatsjoe!

Kunnen vogels verkouden worden?

Als vogels in een sterke temperatuurverandering komen, kunnen ze een verkoudheid oplopen. Net als bij mensen kennen zij ook een loopneus. Dan komt er snot uit de neusgaten in hun snavel, beginnen hun ogen te tranen en kunnen ze gaan niezen.

Een snavel met snottebel

Oke Thijs, wat is die zwarte auto? Dat is een Volkswagen Passat. Oke, deze is volgens mij heel moeilijk. Deze hierzo. Dat is een Skoda Octavia. Oke. Dat is een BMW en dat een Audi A6. Oke, en die rooie dan? Die rooie is een Suzuki Swift. Die daarna. Dat is een Audi A3. Audi A3? Nee, het is een A4. A4? O, oke, correctie. Auto's is wel echt jouw ding, he? Ja. Wordt je vader niet helemaal gek van al die informatie? Nee, die vindt het leuk. Ja? Ja. Is je vader ook zo'n fanaat? Ja. Ik gok zomaar even dat jouw vraag iets met auto's te maken heeft. Dat klopt. En daarom gaan we naar een echte auto-expert. We gaan wel gewoon lopen trouwens. Goedemorgen allemaal. Goedemorgen. Dit is Thijs. Hee Thijs. Hij weet veel van auto's. We zijn op zoek naar...? Stephan. Stephan? Ja. Zullen we naar hem toe gaan? Ja. Hoi, ik ben Stephan. Ik ben Thijs. En ik ben Ed. Hoi. En Stephan, Thijs heeft een vraag. Wat doet een autojournalist precies? Heel veel. Auto's rijden en testen. Daar verhalen over schrijven. Er video's over maken, dingen op social. Je moet heel veel dingen kunnen. Dus het is een heel moeilijk, maar ook een heel leuk beroep. Auto's testen is wel het leukste of niet? Dat rijden is denk ik wel het leukste deel. Waarom vraag je dat? Ik vond het wel interessant en ik wil het later ook wel doen, dus... Dus je komt gezellig een dagje meelopen? Dat zou wel leuk zijn. We gaan laten zien hoe leuk het kan zijn. Dat is mooi. We gaan even vergaderen, Thijs. Ja. Want we moeten elke week een blad uitbrengen. Dus we moeten veel van tevoren plannen en de taken verdelen. Oke, 2 en 3 juli is binnengekomen de Ford Focus ST. Damiaan, hoeveel pagina's geven we die? Drie. En Michiel, wat ga jij vanmiddag en morgen doen? Ik, Thijs, ga naar Ferrari. Oh... ik ben jaloers. Maar jullie krijgen van die merken dus een auto te leen? Waarom doen ze dat? Ze willen die auto natuurlijk wel in de publiciteit hebben. Maar wij willen toch de consument, de autokoper, of elke geïnteresseerde een goed beeld geven van hoe de auto is. Hoe hij zich verhoudt tot de concurrentie. Heb je weleens een auto getest die je niet leuk vindt? Er zitten weleens auto's bij die ik zelf niet zo leuk vind, maar je moet wel de lezer of de kijker een goed beeld geven van wat je krijgt bij een auto en of het reëel is, en wat er beter kan aan die auto. Ik heb nog iets wat vandaag gedaan moet worden, maar waar we nog niemand voor hebben. We hebben deze week deze auto in het blad, maar we zijn vergeten om voor Instagram een Instagram story te maken over die auto. Ik durf het bijna niet te vragen, Thijs... maar zou jij misschien die Instagram story willen maken? Dat wil ik wel doen, ja. Dat lijkt me wel leuk. Dat is mooi. Dan kijk ik er later even na. Heb je een telefoon? Die heb ik bij me. Veel plezier. Dat gaat wel goed komen. Aan de slag, jongens. A110 Legend. Of Legende. 68.000 euro. Even kijken wat voor motor hij heeft. Vier inline. Dus vier cilinder? Hm-hm. 252 pk, vind je het een beetje veel? Dat is genoeg. Nou opzoeken hoe hard hij gaat. Hm-hm. Hoe hard gaat-ie? 215 kilometer per uur. Hoe ben je eigenlijk autojournalist geworden? Toen ik twaalf was, was ik net als jij helemaal gek van auto's. Ik las er alles over, wist hoe hard ze gingen en wat ze kostten. De beste basis voor autojournalist is toch journalistiek studeren. Met HTS Autotechniek erbij heb je de ideale combinatie... want dan weet je veel over auto's. Je moet veel auto's gaan rijden om een referentiekader op te bouwen. Maar vooral heel veel gaan schrijven. Zo ben je autojournalist geworden? Ja, het was een lange weg, maar het is toch een droom die uitgekomen is. Hoor je nu ook dingen waardoor je denkt dat je geen autojournalist meer wil worden? Ja, dat vele schrijven, maar ja... Schrijven is niet jouw ding? Nee. Oke Stephan, we hebben informatie verzameld en wat nu? Deze hele mooie cijfers gaan we nu in de praktijk ervaren. Mooi. Tenzij je dat niet wil. Nee, ik heb er heel veel zin in. Oke, dat dacht ik al. Let's go. Wat?! Heel vet. Dit is echt keivet. Het geluid ook gewoon. Dat is supermooi. Wat vind je zo mooi aan dat geluid? Ja, het is gewoon sexy. Ja. Sexy, zegt-ie. Natuurlijk. Stephan, jij bent natuurlijk de auto-expert. Ga je ons helpen? Ja, we gaan eerst even de buitenkant goed bekijken. Dus pak je telefoon en maak wat foto's van al die mooie details. Ik wil graag de auto vanbinnen en vanbuiten zien. Vergeet niet zoveel mogelijk van de auto te fotograferen en te filmen. Tot aan? Tot aan het dak. All right. Ja. Waar kan ik gaan zitten, Stephan? Jij kan niet mee, Edson. Ik heb maar één passagiersplek. Dus eh... ga zitten, Thijs. Wat?! Nou, starten maar. Sodeknetter. Effe gassen. We gaan, hoor. Oh jonge, dit is echt, dit is de boy dream. Oh, dit is zo vet. Ik vind dit zo'n vette auto. Ik vind het gewoon een vette auto, omdat je dit niet ziet rijden. Even gassen, jongen. Wat is de duurste auto die je hebt getest? Porsche 911 GT3 RS. Lamborghini Huracan Performante, tijdje terug. Zo... En laatst een Bentley Mulsanne. Die was een half miljoen. Dit is echt niet normaal. Dit is de snelste auto die ik ooit heb getest. Zitten er wel vaker mensen naast jou? Ja, hoor. En mensen die het niet fijn vinden dat je zo hard rijdt? Ja. Nou, ik ben niet zo lastig. Zo Thijs, dat ging wel hard, he? Jazeker. Ben je een beetje bijgekomen? Ja. Ik heb me nog ingehouden, he? ZE LACHEN Lukt het wat met je stories? Ja, ik heb hem al bijna klaar. Oke, oke. Ehm... Kun je er nog iets aan toevoegen met bewegend beeld van de auto? Heb je dat ook gemaakt? We hebben een filmpje gemaakt. Het moet straks wel online. Dat lukt nog wel. Volgens mij hadden we nog bewegend beeld van de achterkant van de auto. Ja. Wat heb je vandaag geleerd? Hoe ik autojournalist kan worden. Hoe je dat allemaal moet doen. Je moet vooral veel schrijven, en goeie verhalen kunnen maken en kritisch zijn welke auto je test. Want je kunt ook een auto hebben die niet zo mooi is. Dat je gewoon eerlijk bent en niet je eigen mening... Of hij lelijk of blits is. En wil je zelf nog autojournalist worden of denk je van...? Ja, zeker. Bewegend beeld hebben we. Ja. We hebben foto's van de hele auto. Van binnen en van buiten. Ja. Let's do this. Kijk, volgens mij zijn we klaar, he? Ja, we hebben het. Nou, dat wil ik wel even zien dan. Laat maar even gauw zien. Nou, dat ziet er goed uit. Ja. Alles erop en eraan. Bewegend beeld. Ik vind hem heel blits, Thijs. Ik ben er helemaal blij mee. Zien jullie in Thijs een autojournalist? De start hebben we gemaakt. Op school veel gaan schrijven. Opstellen maken, werkstukken voor geschiedenis. Laat zien dat je een scherp pennetje hebt. Dan komt het goed. Dank je wel. We gaan er weer "miep miep" vandoor. Let's go. Niet zo hard rijden als ik, he? We kunnen niks beloven.

Wat doet een autojournalist?

Thijs is helemaal gek op auto's en wil later autojournalist worden. Samen met Edson gaat hij langs bij een automagazine om te zien wat autojournalisten doen.

Veel schrijven en rijden

Joep, wat is je vraag? Wat doen ze met slangengif? Nee. Hee, brrr. Ik heb wat eten voor de slangen. Jij gaat me assisteren, of niet? Ja. Ha Walter. Jij bent Walter, toch? Ik ben Walter. Tess, aangenaam. Dag Joep, Walter. Dit is niet ons maal toch? Dit is voor de slangen. Helemaal goed. En die lange vinger? Ook. Als jij het bord vasthoudt, ik kan niet alles tegelijk vasthouden. Ben je oke, Joep? Ik heb kotsneigingen. Mijn God! Is het hok nu open? Pas op he. Hij staat op je te wachten hoor. Dat is wel... Even geduld hebben. Is het wel eens misgegaan? Nee hoor. Nog nooit? Normaal gesproken vangt hij bij voorkeur levende dieren. Vaak de gewonde of zieke. Die kan hij makkelijk pakken. Dan spuiten ze gif erin, dat verspreidt zich door het lichaam. En heeft hij een mooie gelijkmatige vertering. We hebben nog een lekkere rat, twee schattige muisjes en nootjes. Zullen we die aan de bovenbuurman geven? Dit is een giftige cobra. Hij weet het nu al. Een cobra? Ja. Die pakt gewoon een volle rat. Hij heeft hem. Dat ging snel he. Gelukkig zijn slangen doof. Al die onzin die je vertelt snappen ze toch niet. Lekker. Dat meen je! Wij mensen melken niet alleen koeien, geiten, schapen of duiven. We melken ook slangen. Slangengif wordt gemolken om bijvoorbeeld een antigif tegen een slangenbeet te ontwikkelen. Maar Walter melkt om andere redenen. Ik ga hem uit z'n bak halen. Ik heb een vrij lange stok. Iedereen in het bereik van de stok moet naar achteren. Ik kan per ongeluk je gebit eruit stoten met de stok. Ik ben gevaarlijker dan de slang. Hij is dik. Deze slangen hebben last van hoogtevrees, daarom houdt hij zich vast. Ik wil niet dichtbij staan. Vind je het een klein beetje spannend? Ja. Mag ik het bekertje van jullie? Ja. En nu ga je melken? Ja. TESS SLAAKT ANGSTKREET Rustig blijven. Je ziet een heel klein beetje gif lopen. Ja. Onderin het bekertje. Dit is genoeg om een paar mensen te doden. Het is dus best krachtig. Het lijkt net plas. Het ruikt naar plas? Nee het lijkt. Dat gif is een heel erg krachtig spul. Er gebeurt heel veel in je lichaam en als je daar bepaalde stoffen uithaalt, dan kunnen er ook positieve dingen gebeuren. Bijvoorbeeld dat het pijn stilt of kankergezwellen remt. Of helpt bij diabetes. Er zijn heel veel dingetjes waarbij gif zou kunnen helpen. En de universiteit van Leiden doet er onderzoek naar. Oke, het slangengif even in de stikstof... Wat zwaar. En op naar Leiden. Hier onderzoekt professor Michael of het slangengif ook als geneesmiddel kan werken. Hallo. Slangengif. Fantastisch! Alsjeblieft. Dank je wel. Jullie moeten witte jassen aan. Je wilt geen gif op je huid. En je wilt ook geen gif in je ogen, dus we dragen oogbeschermers. Het is vloeibaar stikstof. Heel koud. Hier zit dat slangengif in. Dus we gaan nu, even voor de duidelijkheid, van de vloeistof poeder maken. Ja, precies. Net als oploskoffie. Dat is ook gevriesdroogd. Hoppekee. Wat gaan jullie ervan maken van dat poeder? Dit gaat in een poeder. Dan neem ik het poeder mee naar het lab om te zien of er antibiotica in zit. Dat is simpel. Ja. Dus jullie gaan hier antibiotica van maken. Precies. Alles gaat over antibiotica. Om bacteriën dood te maken. Waarom gebruiken jullie gif daarvoor? Gif is heel weinig onderzocht. We vinden heel veel interessante nieuwe stoffen. En geen bacterie is resistent tegen die stoffen. Dus het is een hele belangrijke bron vinden wij, voor nieuwe antibiotica. Veel belovend. Waar werd antibiotica vroeger dan van gemaakt? Uit schimmels. Net als penicilline. Penicilline is van een schimmel gemaakt. Ken je dat? Alexander Fleming had dat per ongeluk ontdekt. Precies. Oke, een whizzkid. Nice. Hoezo weet jij er zoveel van? Ik heb m'n werkstuk in groep 7 erover gedaan. Toen heb ik alles uitgezocht. Over? Penicilline. Dat meen je! Ja. Dat klinkt onlogisch, de meeste doen het over voetbal of paarden. En jij dacht: Even iets anders. Ja. Waar komt dat vandaan dan? We hadden een doos met allemaal kaarten en ik deed gewoon zo. Dit is m'n onderzoeksvraag. Dit is ons bacterie-lab. Neem maar plaats. Het slangengif wordt getest. Dat doen ze door een klein beetje gif bij een bacterie te stoppen. Dan gaat het in de koelkast En dan moet je even wachten. Als het gif blauw kleurt heeft het de bacterie gedood. Als het roze is leeft de bacterie nog. Let's see. Je houdt het spannend. Voorzichtig. Daar is hij blauw. Yes! Yes! Yes! Yes! We zijn uitvinders. Oke dan! Yes! We hebben slangengif. Bam! We hebben nu antibiotica. Dat is toch hoe simpel het kan zijn? Nee, sorry. Er zitten 200 verschillende stoffen in slangengif. Je wilt maar EEN werkzame stof vinden en verzilveren. Oke, dus het is nog een zoektocht. Tegen die tijd loop ik er al zo bij. Met een kromme rug. Het was wel een mooi moment. Ik voelde echt even het enthousiasme van een professor, toch? Dan zou ik eureka moeten roepen. Nog een keer eureka dan. Eureka! Eureka!

Wat gebeurt er met slangengif?

Slangengif kan heel gevaarlijk zijn. Maar als je er de juiste stoffen uithaalt, kan het juist bij bepaalde dingen helpen. De Universiteit van Leiden onderzoekt of slangengif ook als geneesmiddel kan werken.

Slangengif als geneesmiddel

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.