Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

LOGO'S OMROEPEN - BONT

NOS logo wit

NOS op 3 legt het nieuws aan je uit, in duidelijke taal, zodat je het nieuws beter kunt volgen.

Programmaheaders

Burgerschap, mediawijsheid, welvaart en samenleving

NOS op 3

Programmalogo's

Naar het YouTube-kanaal NOS op 3

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Bio. Dat klinkt groen, en massa klinkt als een grote hoeveelheid. Dus biomassa klinkt als een grote hoeveelheid groen en verreweg de meeste van onze hernieuwbare energie komt van biomassa. Groen bezig toch? Biomassa is organisch materiaal zoals hout, GFT-afval en landbouwgewassen, dat gebruikt wordt als brandstof voor het opwekken van energie. Neem nou hout. Daarvoor hebben we internationaal afgesproken dat we voor al het hout dat we verbranden weer nieuwe bomen planten. En dus is het CO2-neutraal. Maar klopt dat wel? Niet helemaal, zeggen critici. Even snel: als je een boom omhakt, neemt hij geen CO2 meer op uit de lucht en het verbranden van hout zorgt juist voor extra uitstoot van CO2. Een nieuwe boom vangt dat op, maar het duurt wel tientallen jaren voordat hij het wegvallen van de oude boom compenseert. Bovendien, als je van hout écht een serieuze bron van energie wil maken, heb je daarvoor ook grote centrales, massale houtkap en vervuilende import nodig. Omdat hout minder efficiënt brandt dan bijvoorbeeld kolen of gas, en dus relatief minder energie opwekt, zou het op korte termijn zelfs schadelijker zijn dan fossiele brandstoffen. Niet alleen voor het milieu, ook voor de gezondheid, zegt het RIVM. Want het inademen van de extra fijnstof die bij het verbranden vrijkomt, is slecht voor de longen. Voorstanders van biomassa zien het allemaal niet zo somber in. Het zou slechts gaan om resthout en als we de bossen maar duurzaam beheren, dus regelmatig verjongen, komt het met die CO2-opname ook wel goed. Te positief, vinden de critici. Zij vinden dat we hier in Nederland dus te veel leunen op biomassa als duurzaam alternatief. Trouwens, sowieso is nog geen 6% van onze totale energievoorziening duurzaam. 
Dus of biomassa nou een groene oplossing is of niet, we lopen als Nederland sowieso al hopeloos achter op de rest.

Hoe groen is biomassa?

Bij biomassa wordt organisch materiaal verbrand om energie op te wekken. Dit klinkt duurzaam, maar is dit wel zo?

Energie uit verbranding van hout en GFT-afval

Deze gong heb je vast wel eens horen luiden. Maar weet je ook waar de klepel hangt? Want waarom gaan bedrijven naar de beurs en hoe werkt dat eigenlijk?
Bij een beursgang verkoopt een bedrijf een stukje van zichzelf aan investeerders. Dat zijn de aandelen. Heb je aandelen in het bedrijf, dan kun je ook een klein deel van de winst krijgen. Dat heet dividend. Hoe meer winst een bedrijf maakt, hoe meer dividend het kan betalen aan jou als aandeelhouder en hoe waardevoller het aandeel is. Waarom zou je als bedrijf die aandelen verkopen? Het grote voordeel: je haalt in één klap heel veel geld op. Geld dat je kan gebruiken om te investeren en verder te groeien. Naast je kapitaal groeit met een beursnotering ook je prestige. Een beursgang kun je ook gebruiken om je persoonlijke kas te spekken. Eigenaren en vroege investeerders die hun aandelen op de beurs verkopen, kunnen namelijk in één klap schatrijk worden. 
Veel oprichters van startups die groot zijn geworden, gebruiken een beursgang dus om te cashen. Zoals de oprichters van Snapchat. 
Die verdienden aan de beursgang allebei 272 miljoen dollar. Er zijn ook nadelen. Na een beursgang moet een bedrijf zich aan allerlei regels houden, zoals het bekendmaken van de winst- en verliescijfers. En daar ben je veel tijd en geld aan kwijt. En als je een beursnotering hebt, sta je onder druk van de aandeelhouders. Want die willen waar voor hun geld. Is er geen geld om dividend uit te betalen, dan kan de beurskoers omlaag gaan. Door die druk kunnen bedrijven zich meer gaan richten op winst op de korte termijn om snel geld te verdienen voor jou als aandeelhouder. En dan houden ze minder geld over voor investeringen voor de lange termijn. Een beursgang heeft nog meer risico's. Als de koers van een aandeel na de beursgang omlaag gaat, dan hebben de investeerders dus eigenlijk te veel betaald voor een aandeel. Dat gebeurde bij Facebook. Als de koers juist hard omhoog schiet na de beursgang dan had het bedrijf dus meer geld voor de aandelen kunnen krijgen. Dat is ook niet echt een lekker gevoel.

Wat is een beursgang?

Als een bedrijf naar de beurs gaat, verkoopt het een stukje van zichzelf aan investeerders. Zij zijn dan aandeelhouders. Hoe werkt een beursgang?

Aandelen, winst en dividend

Het aantal insecten in Nederland neemt dramatisch af, zeggen onderzoekers. Als je nou denkt: 'Mooi. Hoe minder van die kruipsels, hoe beter'. Think again. Tuurlijk, insecten zijn irritant, eng, kunnen steken en zelfs ziekten overbrengen of zijn gewoon smerig. Maar ze zijn ook ongelooflijk belangrijk om meerdere redenen. Ze ruimen verrot voedsel en kadavers op. Ze bestuiven onze gewassen en bloemen en sommige insecten bevatten chemische stoffen voor medicijnen. Ze zijn een bron van voedsel voor kleine zoogdieren, vogels en reptielen en voor de mens door de hoge proteïnewaarde en andere handigheidjes zoals honing en bijenwas van de bij, zijde van de rups en kleurstoffen voor bijvoorbeeld kleding, drank en snoep. Ja, ook jij eet insecten, bewust of niet. En niet onbelangrijk: ze houden hele ecosystemen in stand. Dus iets meer respect voor het insect. We hebben ze keihard nodig.

Waarom zijn insecten nuttig?

Insecten zijn irritant, maar ook heel nuttig. Ze ruimen kadavers op, dienen als voedsel en houden zo hele ecosystemen in stand.

Opruimers en voedselbronnen

Jeukende ogen, niezen, snuiten, snotteren. De zomer is begonnen. Waarom hebben sommige mensen eigenlijk last van hooikoorts?
 Als eerst: als je last van hooikoorts hebt, heb je eigenlijk last van de pollen van bomen, kruiden en grassen. Hoe je genetisch in elkaar zit, is sterk van invloed op de kans of je er last van hebt. Maar, er is meer. Zoals met meer allergieën hebben de afgelopen jaren ook meer mensen last gekregen van hooikoorts. Is dat te verklaren? Deels. Wetenschappers denken dat wij er meer last van hebben doordat we schoner zijn gaan leven en daardoor ook meer allergieën ontwikkelen. Maar daar is nog niet genoeg bewijs voor. Wat wel vaststaat is dat het met de luchtkwaliteit te maken heeft. Vooral bij warm weer is de lucht vervuild door uitlaatgassen en die verergeren het effect van pollen. Die hechten zich namelijk aan fijnstofdeeltjes en komen zo diep in de longen terecht. En dan begint de ellende.

Waarom hebben steeds meer mensen hooikoorts?

In de zomer, als de bloemen weer gaan bloeien, beginnen steeds meer mensen te niezen: hooikoorts. Hoe komt het dat steeds meer mensen last hebben van deze allergie?

Last van pollen door schoner leven en uitlaatgassen

Ik heb wel eens toen ik een relatie had, en dat was met een meisje, toen vertelde ik wel eens aan mensen dat ik ook op mannen viel en dan krijg je de vraag van, huh, maar je hebt toch een vriendin. 
Oh, je bent bi, wat fijn voor je vriendje. Dat jullie dan gewoon trio's kunnen hebben. 
In mijn familiekring ben ik onlangs uit de kast gekomen, zoals dat heet. Ik ben dus biseksueel. Ik heb nu een relatie met 2 mensen, met een man en een vrouw. Ik dacht eerst dat ik straight was en toen dacht ik dat ik gay was. 
De allereerste persoon aan wie ik het heb gezegd, is mijn oom die al heel lang een hele trotse homo is. Alleen ik vond het doodeng om te vertellen en ik vroeg ook: vind je het niet erg?
En ik had wat gedronken en ik zat toevallig met 3 homoseksuelen aan tafel en ik zei van: Jongens, volgens mij val ik ook op jongens. Maar ook op meisjes dus. Maar weet ik nog niet. 
Ik denk dat een vrij bekende reacties is, en dat is ook gewoon heel vaak een ding, is 'een fase' of zo'n reactie van 'weet je zeker dat het niet alleen maar vrouwen is'. 
De vraag die ik best wel vaak gesteld krijg is van, heb je wel eens seks gehad met een man bijvoorbeeld, of hoe ver ben gegaan en of ik een relatie zou willen met een man. Maar dan krijg je hele persoonlijke directe vragen zeg maar om te bevestigen dat je biseksueel bent. 
Heel vervelend en heel frustrerend als mensen voor mij beslissen dat wat ik dus zeg, wat ik vertel, niet waar is maar dat ik eigenlijk lesbisch ben. Of eigenlijk hetero ben. 
Ik merk ook wel dat mensen het dan een beetje... Ze durven er niet echt over te praten of zo. Ze zijn wel nieuwsgierig naar hoe zit dat dan. Maar eigenlijk hebben ze van tevoren al een vooroordeel over het feit dat ik dus alleen met die man ga en niet met een vrouw. De meeste vragen die je krijgt gaan wel over inderdaad seks en seksualiteit. Het wordt heel erg geseksualiseerd zeg maar. En zeker biseksuele vrouwen, dat is dan meteen interessant of spannend of zo. Ik heb heel vaak gehoord: 'oh, geil', waarvan mensen denken dat het een compliment is dan of zo. 
Ja, ook over trio's natuurlijk, zo van, voor heteromannen is het gewoon een soort van droom of zo, om met twee vrouwen iets te doen. Ja ik snap het wel. Maar om dat dan meteen zeg maar... Dat is maar net de vraag of iemand dat wil überhaupt en het is het is inderdaad een rare aanname om dan te denken van 'je valt op allebei dus dan wil je ook met allebei'. 
Het is niet alleen vanuit de heterowereld. Vanuit alle hokjes die ik kan bedenken, heb ik het idee gehoord dat biseksualiteit niet bestaat. 
Gay en straight wordt eigenlijk soort van geaccepteerd omdat er veel over bekend is, maar biseksuelen worden een soort van onder ondergesneeuwd. Biseksualiteit is gewoon een soort van niemandsland ofzo voor mensen. 
Ik denk eigenlijk dat per definitie iedereen biseksueel is. Ik denk alleen dat je voorkeur of bij mannen ligt of bij vrouwen, en bij mij ligt die voorkeur meer bij mannen dan bij vrouwen. Maar dat betekent niet dat ik niet op een vrouw kan vallen. Biseksualiteit is niet altijd fifty-fifty vrouwen-mannen. Je kunt overal tussenin zitten. Geef mensen de ruimte om daarachter te komen.

Vooroordelen over biseksualiteit

Biseksuele jongeren hebben vaak te maken met vooroordelen. Vier jongeren vertellen wat ze zoal te horen krijgen.

Welke reacties krijgen biseksuele mensen?

Ik wil het met je hebben over de tech-industrie en de trucs die zij gebruiken om ervoor te zorgen dat jij apps zo veel en zo lang mogelijk gebruikt. Kijk even mee, oké? Het begint eigenlijk al zodra je de app downloadt. Want hoe vaak zie je dan wel niet deze melding. Vaak sta je dat dan toe, want ja, je wil de app wel volle bak kunnen gebruiken. Niet zo gek, want ons brein vindt het fijn als er iets op onze telefoon gebeurt. Dat heeft vooral te maken met variabele beloning. Je weet niet wat je krijgt, maar de kans dat het iets leuks is, is al genoeg. En daar maakt de tech-industrie vooral veel gebruik van. We beginnen bij deze rode bolletjes. Bij welke app die bolletjes ook verschijnen, we openen de app omdat we niet weten wat dat eentje betekent. En eerlijk is eerlijk, echt negeren kan ook niet want rood is psychologisch een kleur die staat voor alarm. En dat zorgt vaak voor reactie. Maar echt niet ieder mailtje of appje dat je krijgt is boeiend of interessant. Maar zul je net zien: zit deze ertussen. Die is dan wel weer interessant. Dus blijven we klikken, keer op keer op keer. Vanwege het onbekende, die variabele beloning dus. Eigenlijk is Facebook gewoon de belichaming van die variabele beloning. Je opent de app, omdat de kans bestaat dat je wat grappigs, boeiends of interessants vindt en zo kan het dus zijn dat je op zoek naar die beloning een kwartier later en vier onzinvideo's verder nog steeds aan het scrollen bent. Daarom zijn gokkasten ook zo verslavend. Elke keer dat je aan die hendel trekt, is het maar de vraag of je wat gaat winnen. Maar ja, die kans is aanwezig en zo komen we bij wat heel veel apps gebruiken: 'pull to refresh', naar beneden swipen om de inhoud van de app te vernieuwen. Kijk maar: je wil iets nieuws op Insta, dus doe je dit. 
Alleen maar voordelen. Nieuwe story-updates, nieuwe foto's, checken of je likes hebt, etcetera. En dat blijven we doen. Want zeg nou zelf. Heb jij ooit het einde van je Insta-tijdlijn gehaald? Maar we zijn er nog niet. Er zijn nog veel meer trucs die ervoor zorgen dat je 'verslaafd' blijft aan een app. YouTube, maar ook Netflix bijvoorbeeld, die maken het je absoluut niet gemakkelijk om te stoppen met kijken. Ben je klaar met een aflevering op video? Dan moet je juist iets doen om niet door te gaan met kijken. Door kijken is veel gemakkelijker dan stoppen. Één van de apps die je waarschijnlijk het meest gebruikt is WhatsApp. Niet zo gek ook. Want stel je voor dat je iemand moet bellen?? Zonder dat je er misschien over na hebt gedacht, houdt WhatsApp jou ook bewust vast. Die blauwe vinkjes zijn er echt niet voor niets. Die zorgen voor sociale druk. Het is een ongeschreven regel dat als je eenmaal iets gelezen hebt, je het eigenlijk niet kan maken om niet te reageren. Dus doe je dat en blijf je WhatsApp gebruiken. En nog iets over die app. Wat dacht je hiervan? Wacht jij op wat ze stuurt? Ik wel. Weer een paar seconden die WhatsApp van je dag afsnoept. Van veel apps krijg je niet alleen iets, ze vragen er ook wat voor terug. Je investeert in ze en hoe meer je ze geeft, hoe beter zij weten wat je wil en daarvoor kom je nou juist bij ze terug. Spotify bijvoorbeeld, hoe beter hun algoritme opmerkt wat jouw muziekvoorkeur is, hoe beter zij jou tips kunnen geven voor nieuwe muziek. Want ja. Zeg nou zelf, zou jij terugkomen als ze je de hele tijd dit soort muziek voorschotelen? Nee hè. Maar ik moet ophangen. Ik moet nog even iets heel belangrijks doen.

Hoe maken apps ons verslaafd?

Grote bedrijven zoals Google, Facebook en Twitter vinden het belangrijk dat je hun apps zo vaak en zo lang mogelijk gebruikt. Daarom hebben ze slimme trucs in die apps gestopt.

Psychologische trucs van Facebook, Instagram en WhatsApp

Dakbedekking, ovenhandschoenen wc-brillen en isolatie spray. Allemaal dingen waar we vroeger asbest in stopten. Maar wat is asbest eigenlijk? Asbest is een verzamelnaam voor natuurlijke mineralen die bestaan uit microscopisch kleine vezels. Na 1945 werd het heel populair in de bouw, omdat het bijna niet brandt. Daarom werd het onder meer gebruikt in cement, isolatiemateriaal en kachels. Maar inmiddels weten we dat asbest enorm schadelijk is voor de gezondheid. Als asbest beschadigd raakt, komen die vezeltjes in de lucht. Adem of slik je die in, dan loop je kans op verschillende longziektes als asbestose en longkanker. Er kunnen tientallen jaren overheen gaan voor je merkt dat je ziek bent. Sinds 1992 is het daarom verboden om asbest te gebruiken. Maar omdat we dat vroeger zo graag deden, zit het nog in veel dingen. Een speciaal team moet dat verwijderen.

Waarom duikt nog steeds overal asbest op?

Inmiddels weten we dat je van asbest kanker kunt krijgen. Toch duikt het nog op heel veel plekken op. Waarom werd het vroeger gebruikt voor daken, isolatiemateriaal en ovenhandschoenen?

Kankerverwekkende stof uit dakbedekking en isolatie

Ik voelde me echt heel vies en gebruikt. 
Ik voelde me helemaal leeg. 
Eigenlijk negeerde hij wat ik zei, dat ik het niet wilde. 
En speelde hij psychische spelletjes waardoor ik me gedwongen voelde om alsnog seks met hem te hebben. 
Ik heb meerdere keren gezegd dat ik het niet wilde en hij gebruikte mij alsnog. 
Toen het net was gebeurd heb ik wel een vriendin gebeld om te vertellen wat er was gebeurd en dat het mijn eerste seksuele ervaring was. Het moment dat ik het had verteld was het zo van 'maar Lois, dat is niet hoe het hoort te gaan'. Niet bij je eerste ervaring, maar eigenlijk, zo hoort dat nooit te gaan. Toen ik besefte dat het verkrachting was, ging het eigenlijk gelijk heel slecht met mij. 
Ik bleef langer in mijn bed liggen, ik vermeed contact met mensen. Ik wilde eigenlijk het liefst gewoon alleen zijn, huilen in mijn bed en uiteindelijk ben ik ook gestopt met school daardoor. 
Toen ik uiteindelijk mijn verhaal had gedaan, vielen alle puzzelstukjes eigenlijk op zijn plek en begreep iedereen waarom ik zo opstandig was. Ik dacht dat het mijn schuld was omdat ik mezelf in die situatie had gebracht. Ik had met die jongen afgesproken. 
Het is niet, zoals mensen denken, dat je gewoon kan schoppen en slaan, zodat de jongen weggaat. Maar ik verlamde helemaal waardoor ik eigenlijk hem nog meer vrijheid gaf om te doen wat hij wilde. 
Ik heb ook geen aangifte gedaan omdat ik bang was. Ik wacht tot ik de moed heb verzameld om nog aangifte doen. 
Wanneer ik schilder, is mijn hoofd gewoon leeg. Ja. Op die manier verwerk ik mijn trauma, verwerk ik alles, ja. Het heeft nog steeds impact op mijn leven want ik studeer nu verpleegkunde. Ik heb nog steeds dat ik huilend het lokaal uitren omdat ik gewoon niet eens een katheter bij mannelijke pop kan omdoen. 
Ik wilde mijn verhaal delen met andere mensen omdat ik merkte dat toen het bij mij net was gebeurd dat er eigenlijk helemaal niet over gesproken werd en dat ik andere slachtoffers ook wil laten merken dat het niet hun schuld is en dat er meer mensen zijn die hetzelfde hebben meegemaakt.

Loïs (21) wil verkrachting bespreekbaar maken

Loïs is slachtoffer van verkrachting en heeft er nog altijd last van. Ze wil andere slachtoffers helpen en meer openheid creëren over seksueel geweld door haar verhaal te delen.

Je staat er niet alleen voor

De twee Korea's waren ooit gewoon één land. 
Waarom is dat ooit in tweeën gedeeld?
Daarvoor duiken we even in de geschiedenis, de Koreaanse cultuur is al 5000 jaar oud.
Het was een koninkrijk op het Koreaans schiereiland.
In 1910 werd het land gekoloniseerd door Japan, maar Japan werd in de Tweede Wereldoorlog uitgeschakeld.
De geallieerden vonden dat Korea niet klaar was voor zelfbestuur, maar het moest wel onafhankelijk worden.
Dus verdeelden de Amerikanen en de Russen het schiereiland, om nieuwe verkiezingen in goede banen te leiden.
Ze trokken daarvoor een willekeurige grens, de 38e breedtegraad. 
De Russen gingen over het noorden, de Amerikanen over het zuiden.
In 1947 werd het de Amerikanen duidelijk dat een hereniging er niet in zat.
Ze droegen de kwestie over aan de VN, die moest de nieuwe verkiezingen maar organiseren.
Die kwamen er in Zuid-Korea.
President Syngman Rhee riep in 1948 de Republiek Korea uit in Seoul, met een pro-westerse democratie.
25 dagen later riep Kim Il-sung de Democratische Volksrepubliek Korea uit in Pyongyang, met de Sovjetunie als modelstaat en Russische adviseurs.
Daarna trokken de Russen en de Amerikanen hun troepen terug.
Maar Kim Il-sung was ervan overtuigd dat Korea weer één land moest worden, dus viel hij in 1950 het zuiden binnen.
Noord-Korea was beter bewapend, had een betere industrie, dus die hereniging zou een makkie worden. Hij had bijna heel Zuid-Korea veroverd.
Maar hij had er niet op gerekend dat Amerika Zuid-Korea te hulp zou schieten.
Het lukte de VS bijna om heel Noord-Korea in te lijven bij Zuid-Korea. Amerikaanse troepen kwamen zelfs bijna tot de Chinese grens.
Toen greep China in en stuurde een leger. 
De oorlog eindigde in 1953 met een wapenstilstand, formeel zijn de landen nog altijd in oorlog.
Tussen de landen is een gedemilitariseerde zone waar de legers van beide landen continu tegenover elkaar staan. 
Door de grens werden ook families van elkaar gescheiden. Tegenwoordig mogen zij elkaar af en toe wel zien.
Nog altijd in China een bondgenoot van het noorden en geeft de VS militaire bescherming aan het zuiden.
De streep die ooit random werd getrokken is daarmee uitgegroeid tot één van 's werelds meest beladen grenzen.

Waarom zijn er twee Korea's?

Ooit was Korea gewoon één land. Na de Tweede Wereldoorlog is het land opgedeeld in een communistisch en een kapitalistisch deel, die formeel nog steeds met elkaar in oorlog zijn.

Oorlog en wantrouwen tussen Noord-Korea en Zuid-Korea

De zon, daar word je vrolijk van!
Maar waarom eigenlijk?
Alles ziet er wat mooier uit. 
Met zon worden kleurcontrasten beter zichtbaar, en krijg je zin om dingen te doen. Je wil naar buiten.
Het zonnetje brandt op je huid en dat heeft een positief psychologisch effect.
En dat je je als de zon schijnt waarschijnlijk lekkerder voelt, komt ook doordat de aanmaak van vitamine D wordt bevorderd.
Dat zorgt voor sterkere botten en een sterker immuunsysteem. 
We maken dan meer witte bloedcellen aan en daardoor ben je minder vatbaar voor virussen en bacteriën. 
Bovendien straalt niet alleen de zon, wij zelf ook! 
De gedachte is dat je wat mooier bent omdat je bruin wordt, en de zon stimuleert de aanmaak van hormonen waar we ons gelukkiger door voelen.
Een kwartiertje in de zon is al genoeg om voordelen van zonlicht tot je te nemen.
Binnen zitten met een stralend zonnetje heeft geen zin, want glas houdt belangrijke zonnestralen tegen.
Lekker naar buiten dus, er staan ons nog genoeg zonnige dagen te wachten.

Waarom word je vrolijk van de zon?

Als de zon weer gaat schijnen in de lente, wordt iedereen een beetje vrolijker. Maar zonnestralen hebben niet alleen psychologisch effect: ze zorgen ook voor de aanmaak van vitamine D en hormonen waarvan je gelukkig wordt.

Als de zon straalt, straal jij een beetje mee

Je ooit afgevraagd waarom februari maar 28 dagen heeft?
Dat heeft te maken met de stand van de zon, de winter en de ego's van een paar Romeinse keizers.
Dus: terug naar de Romeinen.
Hun eerste kalender telde maar 10 maanden.
Maart was de eerste en december de laatste.
En de rest van het jaar dan? Datumloos.
De winter telde niet mee voor de kalender, omdat die onbelangrijk was voor de landbouw.
Maar dat was toch niet zo handig, dus voegden de Romeinen ook januari en februari toe.
Een jaar kreeg toen 355 dagen en omdat februari de laatste maand was van het Romeinse jaar, kreeg die de minste dagen.
Een nieuw probleem: met tien dagen te weinig liep de kalender niet meer gelijk met de seizoenen. Het was ineens hoogzomer in september.
Julius Caesar maakte toen de juliaanse kalender, gebaseerd op de stand van de zon. Eentje met 365 dagen, omdat de aarde 365 en een kwart dag nodig had om om de zon te draaien.
Eens in de vier jaar kwam er een extra dag in februari in een schrikkeljaar. 
Caesar noemde één maand naar zichzelf, juli. 
Die moest van hem per se 31 dagen krijgen. 
Zijn opvolger Augustus kon natuurlijk niet achterblijven, hij wilde ook 31 dagen en snoepte nog een dag van februari af.
Dus bleven er voor de arme maand februari maar 28 dagen over, en soms 29.

Waarom heeft februari maar 28 dagen?

De meeste maanden in onze kalender hebben 30 of 31 dagen, maar februari heeft slechts 28 dagen, en in een schrikkeljaar 29. Dat heeft te maken met de stand van de zon, de winter en de ego's van een paar Romeinse keizers.

Het ego van Julius Caesar

Carnaval, waarom vieren we dat eigenlijk?
Bosschenaren lopen in hun boerenkiel over de markt, terwijl Maastrichtenaren de straten vullen in hun mooiste kostuums. Carnaval, of zoals ik in Limburg zou zeggen: vastelaovend. Eén feest dat op allerlei manieren wordt gevierd. Maar waar komen die verschillen eigenlijk vandaan?
In Nederland vieren we twee soorten carnaval: het Rijnlands carnaval en het Bourgondisch carnaval.
Het Rijnlands carnaval komt uit Keulen. Daar dreef de bevolking elk jaar de spot met de Pruisische overheerser.
Eén man kreeg de taak om verkleed als keizer door de stad te trekken en zo de echte baas voor gek te zetten. Precies: Prins Carnaval.
Het carnaval wat we in Limburg en Oost-Brabant vieren komt daar vandaan. 
In Den Bosch, Eindhoven en Tilburg... Oh wacht, in Oeteldonk, Lampegat en Kruikenstad vieren ze het Bourgondisch carnaval. Daar draait het veel meer om het omdraaien van de sociale verhoudingen, zodat het volk onder leiding van, daar is-ie weer, Prins Carnaval, voor heel even de baas is van de stad.
Maar als we echt diep de geschiedenis induiken, dan zien we dat carnavalsachtige feesten van alle tijden zijn.
De Romeinen, Egyptenaren en Germanen: elk volk vierde zijn eigen feestje, met dezelfde ingrediënten: gekkigheid, spot en veel drank en eten. 
In 1091 zetten de Katholieken het op hun kalender.
Ze koppelden het aan hun vastentijd. Daarom heet carnaval in Limburg vastelaovend, de avond voor het vasten begint.
Ook de naam carnaval komt waarschijnlijk uit die periode. 'Carne vale' betekent vaarwel vlees, omdat de tijdens het vasten geen vlees aten. En dat doen sommigen nog steeds.
Protestanten splitsten zich in de 16e eeuw af van de Katholieken en lieten ook carnaval voor wat het was. Ze vonden het eet- en drankfestijn te losbandig. 
Kan die tuba heel even ophouden? Dankjewel.
Maar wie denkt dat ze alleen in het katholieke Zuiden carnaval vieren, die heeft het mis. 
Een groep Oldenzalers bracht het feest na de Tweede Wereldoorlog naar Twente, een Limburgse lerares introduceerde het feest in Barger-Compascuum, bij Emmen, en een verdwaald plukje Katholieken bracht het feest naar het Groningse Kloosterburen.
Maar of je nu boven of onder de rivieren woont, verkleed bent of niet, vrij bent of moet werken: houdoe en alaaf.

Wat is carnaval?

In het zuiden van het land wordt één keer per jaar een groot feest gevierd: carnaval. Maar wat wordt er eigenlijk gevierd?

Gekkigheid, spot en veel drank en eten

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.

NOS op 3

Type videos