Groep 6/7/8

Logo NTR zwart

Logo NTR wit

Het Klokhuis informeert kinderen van acht tot veertien over de wereld om hen heen, in de breedste zin van het woord. 

Nizar Klokhuis

Cultuur en geloof

Het Klokhuis

Website Klokhuis

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Groep 3/4/5

Hoe donker het ook is, met een heel klein lampje (bijvoorbeeld een fietslichtje) kun je een verkeersbord al zien. Maar hoe maak je een reflecterend verkeersbord? Het loopt hier inderdaad vrij dood. Ieder reflecterend verkeersbord wordt gemaakt van dit soort folie. Dit is retro reflectie folie. Als je dit onder een loep bekijkt, zie je heel veel kleine reflectortjes. Overal piepklein. Gemaakt van glas en aluminium. Het voordeel van deze folie is dat het niet rechtstreeks in je oog reflecteert zoals een spiegel. Zo kun je dus in het verkeer niet verblind worden en dat is belangrijk. Folie is 1 ding, hier moet nog een verkeersbord van worden gemaakt. Eerst wordt de drager gemaakt, het bord maar dan zonder plaatje. Aluminium platen worden op maat gemaakt en de hoeken worden er op een speciale manier uit gestanst. Vervolgens worden de randen omgebogen en de hoeken samengeperst. Ja bedankt. En zo houd je een mooi bord over met mooie ronde hoeken. Er moet alleen nog een plaatje op en hoe doe je dat? Dat kan op 2 manieren. Bij grote aantallen, waarvan borden vaak gebruikt worden worden de plaatjes gezeefdrukt. In de zeefdrukmachine gebruiken ze dit soort sjablonen. Op de plek waar het plaatje moet komen is een heel dun gaas gesponnen. Met deze wisser, een zogenaamde rakel wordt de verf door het gaas heen op het reflecterende folie gedrukt zodat je een mooi plaatje over houdt. Kijk een haarscherp plaatje. De inkt die wordt gebruikt is wel doorzichtig want anders zou de reflectie die eronder zit niet meer werken. Gaat het maar om kleine aantallen of ingewikkelde plaatjes dan wordt het zoals hier uitgesneden. Op deze plottertafel ligt een dun laagje folie. Via de computer snijdt deze plotter precies het plaatje uit de folie. Dat gaat volautomatisch. Het figuur is uitgesneden maar je ziet het nog niet. Pas als je de restje weghaalt zie je hoe het eruit komt te zien. Met een paar overzet stappen wordt het plaatje uiteindelijk op het reflectiefolie geplakt. Dan is de laatste stap aan de beurt: het stickeren. De stickers moeten zo strak mogelijk op het verkeersbord worden geplakt. Daar hebben ze iets op bedacht. De lijm van de folie bestaat uit bolletjes en door de druk van de wals spatten die bolletjes uiteen waardoor de hechtingen ontstaan. Vanaf dat moment kan de sticker er nooit meer vanaf. En voila, een vrolijk vers verkeersbord.

Hoe wordt een verkeersbord gemaakt?

Programmalogo's

Als je in het donker op de fiets of in de auto zit, dan moet je verkeersborden goed kunnen zien. En dat kan doordat de lampen van je auto of fiets reflecteren op het verkeersbord. Hoe werkt dat precies?

Een reflecterend bord 

Dit is Narcis. Krijg de kleren Narcis! Narcis is trambestuurder. De bussen, metro's en trams van Amsterdam vervoeren samen 800.000 mensen per dag. Om er klantvriendelijk en professioneel uit te zien, dragen alle medewerkers een speciaal en herkenbaar uniform. Een trambestuurder moet nette, zwarte schoenen dragen. Dat staat mooi bij de rest van zijn uniform. De mannelijke trambestuurder draagt een nette, donker blauwe broek. Omdat hij de hele tijd moet zitten, moet die broek wel mooi zitten. Daarom is hij elastisch en kreukherstellend, zit lekker en als hij de benen wil strekken zit het weer gelijk netjes. Trambestuurders zijn natuurlijk de meest vriendelijke mensen ter wereld. Ja toch? Maar soms heb je wel eens een boze klant. Stel dat hij aan je stropdas trekt, dan gaat hij gewoon los. Handig hé? Dan wordt de trambestuurder tenminste niet gekild. Dit overhemd is gewoon netjes met een streepje. Daaronder zit een speciaal koelte shirt. Dat dragen sporters ook en het zorgt ervoor dat het zweet niet aan je lichaam blijft plakken. Narcis, jouw uniform zit heel soepel hé en het helpt goed tegen zweet maar het lijkt wel of je sportkleren aan hebt.
Klopt, zo voelt het ook.
Maar je zit wel de hele dag op je kont?
Zal ik je eens laten zien hoe ik 's avonds naar huis ga?

Wat draagt een trambestuurder?

Alle trambestuurders dragen een speciaal en herkenbaar uniform. Op die manier zien ze er professioneel uit, maar zit de kleding ook lekker. Wat draagt een trambestuurder precies?

Speciaal ontworpen

Lekker geluid hé? Supertape. Het plakt alles vast wat los zit. Heb je er wel eens over nagedacht dat het aan alles vast blijft plakken? Behalve aan zichzelf? Hoe doen ze dat toch? Om goede tape te maken heb je eerst een drager nodig. Dat kan van alles zijn: papier, weefsel, plastic. Het is maar net waar je de tape voor wilt gebruiken. Het hele magazijn hangt vol met verschillende soorten dragers, zogenaamde moederrollen. Het is natuurlijk heel belangrijk dat de drager goed blijft plakken. Daar is lijm voor nodig en die lijm bestaat voor het grootste deel uit hars en rubber. Het zijn nu nog korrels maar als je ze verwarmt, dan smelten ze samen tot 1 mooie pasta. Dit is de lijmoven. Ook wel de extruder genoemd. Hier smelt alles samen tot deze dikke, hete, stroperige plakbandlijm. Hier is waar lijm en tape bij elkaar komen. Voordat dat gebeurt wordt er eerst een releaselaag op de tape gedaan. Hier bovenop. Release is eigenlijk het Engelse woord voor loslaten. Als je dat niet doet dan kun je hem er niet zo van af trekken. Daarom wordt er een onzichtbaar poedertje over het tape gedaan. Dat is een brandgevaarlijk proces dat gebeurt hier in de bunker. Daar mogen we niet bij zijn. Dit is in elk geval waar de tape met de releaselaag uit komt. Dat is de lijm aan de beurt. Dat gebeurt met deze lijmkop. Vanuit deze spleet wordt lijm geperst zodat het tegen de drager aan komt. De lijm is dan nog warm en met het röntgenapparaat wordt de dikte van de lijmlaag gecontroleerd. Als dat klopt en de lijm erop zit dan wordt de tape gekoeld. Hier wordt al dat tape gerold tot 1 grote, mooie moederrol. Hij is veel te breed en hij kan wel 6 km lang zijn. Hoe maak je hier nou kleine rolletjes van? De moederrol wordt in genadeloze wijze in repen gesneden met dit soort vlijmscherpe mesjes. In deze wikkelmachine kan je heel goed zien hoe dat gebeurt. Achter deze ijzeren rol zitten deze vlijmscherpe messen en deze moederrol wordt gesneden tot deze repen. Nou dit is hem dan, de rol tape. Het enige wat er nu nog mee moet gebeuren is inpakken en de fabriek uitsturen. 

Hoe wordt tape gemaakt?

Heb je er wel eens over nagedacht dat tape en plakband aan alles plakt, behalve aan zichzelf? Hoe doen ze dat en… hoe wordt tape eigenlijk gemaakt? 

Een stevig soort plakband

Hallo ik ben Saber en ik ben van het stapelbed afgevallen en ik heb mijn tand door mijn lip gekregen. Ik ging naar Marokko met de boot en toen viel ik keihard van het stapelbed af. Ik ging boven slapen en toen viel ik op de grond. Dat ging heel erg bloeden en toen kreeg ik dit van die mevrouw, een watje. Dat moest ik tussen mijn tand houden. 
Waarom bloedt je lip eigenlijk zo?
Dat komt omdat je lippen heel goed doorbloedt zijn. 
Oh zijn ze daarom ook zo rood?
Ja, dat klopt en de huid is veel dunner. Daarom zijn ze roder dan de rest van je gezicht. Ik laat het je wel even zien. Houd die eens vast. Als dit nou de huid is van je gezicht.
Stevig.
En als ik daar nou in prik dan kom ik er niet makkelijk doorheen. Als je nou dit hebt als huid van je lippen, dat is al dunner. Dan zie je dat ik daar zo doorheen kom. Zo heb je heel makkelijk een wondje.
Waarom blijven ze zolang bloeden dan?
Dat komt weer omdat het nat is van binnen. Speeksel erbij en dat wordt rood.
Dat smaakt niet lekker, een beetje metaalachtig. Pleister erop?
Nee dat zou ik niet doen. Met die nattigheid blijft het toch niet zitten.
Watje erop? 
Zo zie je al, het pluist heel erg en het is vies. Wat ik zou doen is gaasjes pakken en dan zou ik er een rolletje van maken en die zou ik dan precies waar het wondje zit. Houd het er maar op en druk het maar een beetje aan. Even een tijdje zo houden en wat druk erop en dan stopt het vanzelf. 1 Ding wat echt belangrijk is, is naar de tandarts gaan als dit gebeurt is. Die kan ook zeggen of er iets aan de hand is met je tand, die kan er dan iets aan doen.
Dus even naar de tandarts.

Wat moet je doen als je een tand door je lip krijgt? 

In je lippen zijn veel bloedvaten te vinden en de huid is er dun. Daardoor zijn je lippen ook roder dan de rest van je gezicht. Omdat de huid zo dun is, kan het ook makkelijker scheuren. Bij een tand door je lip bijvoorbeeld. Wat kun je er tegen doen? 

Eerst het bloeden stoppen

Dit is Ilse. Krijg de kleren Ilse! Ilse is tandarts. Een tandarts is een dokter voor je mond. Elk half jaar controleert hij of zij of je tanden nog gezond zijn. Is er nou iets aan de hand? Dan maakt de tandarts het weer in orde. Als je bang bent voor de tandarts moet je weten dat de tandarts ook een beetje bang is voor jou. Voor de viezigheid in je mond dan hé. Tandartsen mogen zelf weten welke schoenen ze aantrekken. Deze tandarts bijvoorbeeld is hartstikke cool, bling bling schoenen. Wel handig is het om dichte schoenen te nemen want als er een boor valt of een spuit die niet in je voet terecht komt natuurlijk. De tandartsbroek. Hygienisch wit, hij is niet zo modieus maar hij zit wel lekker. Net als doktoren en verpleegkundigen dragen tandartsen een witte jas. Er is alleen 1 groot verschil: de knoopjes. Die zitten bij een dokter in het midden maar bij een tandarts aan de zijkant. Als ze in het midden zouden zitten, zouden ze in het haar van de patiënt blijven hangen. Tijdens een behandeling spettert er wel eens speeksel, bloed of tandsteen uit de mond van de patiënt. Niet zo fris en ook nog eens gevaarlijk. Daarom draagt een tandarts een spatbril en een mondkapje.
Nou dat ziet er verder allemaal goed uit. Heb je verder nog vragen?
Ilse, mag ik voor een keer tandarts spelen?
Wat zeg je nou?
Of ik ook een keer tandarts mag spelen. Dit heb ik altijd al een keer willen doen. Zo, doet u maar eens wijd open. Dat kan wijder! 

Welke kleding draagt een tandarts?

Bij elk beroep wordt er andere kleding gedragen. De tandarts bijvoorbeeld - die in de gaten houdt of je gebit er goed uit ziet - draagt speciale kleding die goed bij het beroep past. 

De dokter voor je gebit

Er gaat niks boven een lekker potje tafelvoetbal met je vrienden. Een beetje rammen op die dingen. Tegenwoordig heb ik die vrienden mooi niet meer nodig. Nu is er de shotbot: de tafelvoetbalrobot. Komt ie jongens! Dit is nou het geheim van de tafelvoetbalrobot. Met deze camera bepaalt hij precies waar de bal is. Dat doet hij door wel 100 foto's per seconde te maken. Die foto's stuurt hij naar de computer en hierin zit een speciaal programma die al de beelden afzoekt naar de bal. Het is nog niet zo makkelijk want al die poppetjes bewegen op het veld en die bal lijkt precies op de middenstip. Hé Rob, jij hebt de shotbot gebouwd. Hij is nu op zoek naar de bal. Als hij hem gevonden heeft, wat gebeurt er dan?
Dan berekent de computer waar de bal heen gaat. Hij geeft het door aan de motortjes onder de tafel.
Deze motortjes zorgen ervoor dat de poppetjes heen en weer kunnen bewegen. En deze motortjes zorgen ervoor dat de poppetjes kunnen draaien en dus kunnen schieten. Maar, is de robot beter in tafelvoetbal dan de mens? Nou kan ik zelf wel een beetje tafelvoetballen maar hier staan altijd een paar jongens achter die tafel dus die moeten wel goed zijn. Ze staan er weer. Hoi! Mag ik jullie misschien heel even lenen? Oké, daar gaat ie. De shotbot tegen de mens. Ja jongens! Vet gescoord. Dat doet zeer hé robotje. Ojee, de shotbot heeft een storing. Het hele middenveld is uitgeschakeld. Daar profiteren Robin en Maurice dus goed van. Maurice ga jij er eens uit, dan is het weer een beetje gelijk. Dan krijgt de robot nog een beetje een eerlijke kans. Je krijgt het moeilijk! Ja Rob wat is er nou gebeurd. De shotbot is verslagen.
Ja helaas. We kregen een storing op het middelste motortje. Daardoor hadden we geen controle meer over het spel.
Nog een beetje tweaken dat ding. Zullen wij nog even een potje doen samen? Ja wel op mij wachten hé! 

Hoe werkt een tafelvoetbalrobot?

Tafelvoetbal is leuk, maar niet als er geen mensen in de buurt zijn om tegen te spelen. Tenzij je tegen de tafelvoetbalrobot kunt spelen natuurlijk, maar… hoe werkt zo’n robot precies?

Robot versus de mens

De suikerbietencampagne is weer begonnen. Van al deze suikerbieten gaat suiker gemaakt worden. Ze zijn nu rijp dus het is de bedoeling dat in een paar maanden tijd er suiker voor het hele jaar geproduceerd gaat worden. Dit is suiker. Dat wil zeggen: de suikerbiet. Deze is, ik schat, ongeveer 1 kg zwaar, daar kunnen zo'n 70 klontjes suiker uit en dat is zo'n 2 ons. Op 1 april zijn de zaadjes de grond in gegaan. En nu, het is nu half september, kan er worden geoogst. Alle suikerbieten die hier in Nederland uit de grond komen, worden verdeeld over 2 suikerfabrieken. Hier in de suikerfabriek in Dinteloord worden iedere dag 700 vrachtwagens met bieten gelost en die bieten gaan dan rechtstreeks via de lopende band de fabriek in. Eerst worden die suikerbieten heel goed gewassen. De schone bieten worden met dit soort gekartelde mesjes in hele dunne reepjes gesneden. Dit heet snijdsel. Dat snijdsel gaat in een zogenaamde broeitrog. In deze enorme ketel wordt het snijdsel opgewarmd tot 70 graden en daarna gaat het naar de diffusietoren. Hier wordt het snijdsel heel langzaam geroerd. Op die manier lost het suiker uit die snijdsel op in het water. Dat noem je diffusie. Dan wordt het water met de suiker erin, de ruwsap, heel goed gefilterd en ingekookt. Zo krijg je diksap. Nog steeds vloeibaar maar verzadigd met suiker. Om van die vloeistof nou kristallen te maken voor de uiteindelijke kristalsuiker, worden er hele kleine kristalletjes in de kookpan gedaan. Zodra die kristallen in de pan komen, gaat het suiker dat in de pan zit aan de kristallen vastkleven waardoor ze steeds groter worden. Deze camera kijkt in de pan en hier zie je wat er gebeurd. Je ziet kristalletjes in de vloeistof drijven en worden steeds groter. Dat is goed. Na een tijdje ziet het er zo uit: kristalstroop. Maar het is nog steeds een beetje nat. Dat laatste beetje vocht wordt in een supersnelle centrifuge eruit geslingerd en het grappige is: er gaat bruine suiker in en als het eruit komt is het wit. Ah, mooie witte kristalsuiker. Toch en gek idee. Je begint met een grote, lompe knol en uiteindelijk houd je dit, mooie witte kristalsuiker over.

Hoe wordt suiker gemaakt?

In Nederland staan twee suikerfabrieken, waar alle suikerbieten na het oogsten naar toe gebracht worden. Maar hoe krijg je van al die suikerbieten uiteindelijk pakken kristalsuiker? 

Van suikerbiet tot suikerkristal 

Hallo ik ben Max en ik heb eens hier een tandenborstel in mijn oog gehad. Dit deed super pijn en als ik keek dan leek het net of er iets in mijn oog zat. Toen moest ik naar de eerste hulp en bij de eerste hulp hebben ze mijn oog nagekeken. Toen kreeg ik oogdruppeltjes in en een oogtest. Toen kreeg ik een hele grote, mooie pleister op. Na 2 weken mocht hij eraf en kon ik weer helemaal kijken.
Wat gebeurt er precies wanneer je iets in je oog krijgt? Je oog is hol van binnen, er zit vocht in en bestaat uit verschillende laagjes. Aan de buitenkant van je oog, hier, een heen dun laag dat zit hier: je hoornvlies. Er lopen heel veel zenuwen doorheen dus het is heel gevoelig.
Dus als je daar iets tegen aan krijg, een tandenborstel bijvoorbeeld...
Ja dan gebeurt er het volgende. De panty is het hoornvlies, tandenborstel krijg je tegen je oog en je krijgt een kras op je hoornvlies.
Het ziet er pijnlijk uit.
Het is niet alleen pijnlijk, maar je krijgt er een traanoog van en je gaat heel erg knipperen.
Kan je er iets aan doen?
Het beste is om niet te wrijven en je oog lekker dicht te houden.
Moet je er mee naar de dokter?
Dat zou ik doen als het heel erg pijnlijk is. De dokter kan namelijk een druppel in je oog doen, dan verdoofd het, of een cremetje en dan wordt je oog afgeplakt. Dat moet je 24 uur laten zitten en als je dat na 24 uur weer verwijderd dan ziet je hoornvlies er weer helemaal gaaf uit.
Helemaal als nieuw maar tot die tijd niet wrijven?
Nee niet wrijven.

Wat moet je doen als je iets in je oog krijgt?

Als je iets in je oog krijgt dan kan dat heel erg veel pijn doen. Je hoornvlies is misschien beschadigd en moet rust krijgen. Wat kun je het beste doen?

Een tandenborstel in je oog

Zit je in de auto en ineens.. sterretje in de ruit. Waarschijnlijk kan dat wel gerepareerd worden maar hoe doen ze dat nou? Schade aan de voorruit wordt meestal veroorzaakt door losliggende steentjes op de weg. De band van de auto die voor je rijdt neemt het steentje mee en gooit deze omhoog en de auto die erachter rijdt, die rijdt vervolgens op hoge snelheid er tegenaan. Autovoorruiten zijn gelaagd. Het bestaat uit 2 stukken glas met daar tussen een plastic, kleverig folie laagje. Als het glas nu breekt, houdt het folielaagje de boel bij elkaar. Als je een sterretje in je voorruit krijgt, moet je het direct afdekken met een stickertje. Zo kan er geen vuil op het beschadigde plekje komen en maakt de reparatie daarna een stuk makkelijker. Daarna zo snel mogelijk repareren want als je niks doet wordt het kleine putje groter, gaat het scheuren en voor je het weet is de hele ruit kapot. De meeste steenslagschade kan gewoon gerepareerd worden. Het hangt er alleen wel van af hoe groot de schade is en waar de schade precies zit. De schade mag niet groter zijn dan een 2 euro muntstuk. Dat is bij deze auto overduidelijk wel het geval. De ruit wordt hier niet gerepareerd, maar helemaal vervangen. Het wordt wel gerepareerd als het sterretje niet te dichtbij de rand van de ruit zit en de schade mag alleen aan de buitenkant van de ruit zitten. Klopt allemaal, repareren maar. Maar hoe doen ze dat nou? Allereerst wordt het beschadigde plekje van de buiten- en van de binnenkant goed schoongemaakt. Op de beschadigde plek wordt een speciaal apparaat gezet dat eerst al het vuil en vocht uit het sterretje haalt. Daarna wordt met lage druk een klein beetje speciaal kunsthars ingespoten. Het sterretje vult zich dan met lijm. Het uitharden van de kunsthars wordt versnelt door met een uv-lamp erop te schijnen. De autoruit is net zo sterk als dat hij was en van het sterretje is niks meer te zien. Mooi he. Maar als het echt niet meer lukt om een sterretje in een ruit te repareren dan zit er nog maar 1 ding op: een hele nieuwe voorruit. Eerst moet natuurlijk de beschadigde autoruit eruit. Alleen die zit helemaal vastgekit. Hoe krijg je die kit nou los? Het lijkt moeilijker dan het is. Nadat de bovenste afdekstrip eraf is, wordt om de hele ruit een ijzerdraad gespannen. Die wordt van binnenuit opgerold en snijdt als het ware net als een kaassnijder die kit los van de autoruit. Om de nieuwe ruit in de auto te zetten wordt gebruik gemaakt van een slim tilsysteem. Dit apparaat draagt het gewicht van de ruit zodat er maar 1 monteur nodig is om de ruit op zijn plaats te zetten. Afkitten, afdekstrip, uurtje wachten tot alles goed vastzit en dan kan de eigenaar van deze auto veilig weer de weg op. Mijne is al klaar dus dag..

Hoe repareer je een autoruit?

Als een auto op de weg rijdt, kan er een losliggend steentje op de voorruit terecht komen. Soms ontstaat er dan een klein sterretje in het glas. Hoe kun je dit repareren? 

Een sterretje in het glas

Dit is Suzanne en Suzanne is badjuf. Krijg de kleren Suzanne! Uitstrekken die armen, dat heet uitdrijven. Badmeesters en badjuffen geven zwemles in een zwembad, maar ze letten ook op je veiligheid als je voor je lol gaat zwemmen. Opletten. Kom op zwemmen. Suzanne draagt plastic slippers. Je kan er makkelijk in- en uit stappen, ze zitten ook lekker, als je er de hele dag op staat krijg je geen pijnlijke voeten en ze zijn goed tegen voetschimmel. En dus zijn ze hier ook verplicht. Ze geven ook lekker grip op de gladde vloer al mag je niet rennen in een zwembad. Suzanne draagt een korte broek van dunne stof. Dit omdat het warm is in zo'n zwembad dus dan heb je niet zoveel aan. En het droogt ook heel snel. En moet ze nou iemand redden dan is het niet handig als ze veel kleren aan hebt die veel water opnemen. Dat is onhandig en zwaar. Ook het shirt van Suzanne is luchtig en dun en het heeft bepaalde kleuren. Dat is voor de herkenbaarheid. Als er iets gebeurt in het zwembad iedereen precies weet wie de badmeester is. Als Suzanne les moet geven waar ze zelf het water in moet dan draagt ze een badpak. Geen leuke bikini natuurlijk want ze is niet met vakantie he en daarna hijst ze zichzelf in een warme badjas. Dat is lekker joh dat water. Suzanne! De camera ligt in het water.
Ik kom eraan! Rustig rustig, ik neem je mee.
Doet ie het nog?
Volgens mij wel.

Welke kleding draagt een badjuf?

Bij elk beroep wordt er andere kleding gedragen. Badjuffen en badmeesters bijvoorbeeld - die in de gaten houden of alles goed gaat in het zwembad - dragen speciale kleding die goed bij het beroep past.

Een juf die zwemles geeft

1,2,3, .... 1000, 6066, 9099, 20000. Zoveel bakstenen zitten er in een vrijstaand huis. Bij een rijtjeshuis zijn dat er altijd nog 5000. Als je zoveel stenen nodig hebt, kun je ze moeilijk 1 voor 1 maken. Hoe doen ze dat dan? En waarom is de ene geel en de ander rood? Om een baksteen te maken heb je klei nodig. Dat klei wordt meegenomen door het water in een rivier. De klei wordt bij de rivier afgegraven, hier naartoe gebracht en neergestort. Nou lijkt deze klei allemaal precies hetzelfde. Het ene deel bestaat uit meer ijzerdeeltjes en als je dat gaat bakken dan heb je een rode baksteen. Terwijl de andere klei juist veel kalk bevat en dan krijg je een gele baksteen. De klei wordt hier in grote bakken gestort en onderin loopt een soort lopende band met schubben die telkens wat klei meeneemt. De klei loopt hier langs een hele grote magneet zodat ze zeker weten dat er geen grote stukken metaal meer inzitten. In deze kneedbak zitten grote wielen die ronddraaien en de klei door een rooster persen. Daardoor ontstaan er allemaal kleine worstjes. Al die kleine worstjes komen via de lopende banden in deze grote bak terecht. In deze bak doen ze er precies voldoende warm water bij zodat de klei lekker kneedbaar is. In grote hompen gaat de klei naar mallen. Dat zijn deze vormen. Om er voor te zorgen dat de klei niet aan de mal vast blijft plakken, wordt er een laagje zand in gedaan. Daarna wordt de klei erin geperst en krijgt de baksteen de vorm van een mal. Zo maken ze er 35000 per uur. Als ze gedroogd zijn dan lijken het al stenen maar als je dit een bak met water gooit dan wordt het gewoon weer klei. Om stevig genoeg te zijn moeten ze nog gebakken worden. Vandaar de naam baksteen. Daarvoor worden ze op deze ovenwagen geplaatst. Achterin de fabriek rijdt de wagen de oven in. Het is daarbinnen meer dan 1000 graden, ontzettend warm. De oven is 200 meter lang en staat al 20 jaar aan en is altijd in gebruik. Het duurt een week om de oven op temperatuur te krijgen. In totaal blijven de bakstenen 5 dagen in de oven. Kijk ze zijn nu hard en stevig en hebben een heel ander geluid. Als je dit in een emmer water zou gooien wordt het nooit meer klei.

Hoe worden bakstenen gemaakt?

In Nederland worden veel huizen met bakstenen gebouwd. Een vrijstaand huis kan wel van 20 duizend bakstenen gemaakt zijn! Maar hoe worden bakstenen gemaakt? 

Gebakken klei

Hallo ik ben Priyanka, ik was een keer op verjaardag en ik had hele mooie roze schoenen met glittertjes erop. Op een gegeven moment had ik heel veel pijn in mijn voet dus ik ging naar een hoekje toe en deed mijn schoenen uit en toen zag ik allemaal blaren: hier, hier, hier en hier. Dus ik krabte er eentje open en toen kwam er een beetje water en bloed uit. Toen ging ik heel snel naar mijn moeder toe en zei 'kijk' en plakte er een pleister op. Eigenlijk heb ik die schoentjes niet meer aangedaan omdat ze toch een beetje te klein waren.
En wat dacht je van deze? Jawel, wie mooi wil zijn moet pijn lijden. Maar het is wel vies hoor zo'n gebarsten blaar.
Zo'n blaar is eigenlijk helemaal niet zo vies, het is eigenlijk een zwelling in je huid waar vocht in zit er uit komt.
Maar hoe kom je daar nou aan?
Je kan een blaar krijgen als je huid in contact komt met extreme hitte of kou.
Een brandblaar.
Of bij langdurige wrijving of druk op je huid kun je een drukblaar krijgen.
Oja dat heb ik wel eens als ik lang heb staan dansen op iets te kleine schoenen.
Daar kun je zeker drukblaren van krijgen. Die ontstaan dan hier tussen je bovenste huidlaag en je middelste huidlaag. Bij te krappe schoenen wrijft die bovenste huid over die middelste huidlaag. Als dat maar lang genoeg aanhoudt dan kan er een zwelling ontstaan waar vocht in komt.
Kijk nou, een blaar! Maar kan ik die nou ook lekker doorprikken?
Een brandblaar zou ik in ieder geval nooit doorprikken maar een drukblaar eigenlijk alleen maar als je er heel veel last van hebt.
Ja hier is heel veel last bij hoor.
Dan is het belangrijk dat je de huid eerst goed schoonmaakt, desinfecteert en dat je altijd een schone naald gebruikt. Prik hem door, al het vocht komt eruit.
Haha, het spuit er helemaal uit! Lekker.
En met een schoon gaasje nog even goed afdrukken en eventueel verbinden.
Dus eigenlijk kan ik beter passende schoenen kopen?
Beter van wel.
Jammer.

Wat is een blaar?

Als je huid in aanraking komt met extreme hitte of kou, kun je een brandblaar krijgen. Een drukblaar ontstaat als je bijvoorbeeld te kleine schoenen aan hebt. Maar wat is eigenlijk een blaar? 

Een zwelling in je huid

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.

Het Klokhuis

Type videos