Groep 6/7/8

Logo NTR zwart

Logo NTR wit

Het Klokhuis informeert kinderen van acht tot veertien over de wereld om hen heen, in de breedste zin van het woord. 

Nizar Klokhuis

Cultuur en geloof

Het Klokhuis

Website Klokhuis

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Een paard is een kuddedier. Jonge paarden kijken naar wat oude paarden doen en die doen dat dan na. Dus als je een paard makkelijk iets wil laten leren, dan kun je dat het best doen met een wat ouder en meer ervaren paard. Hier heb je bijvoorbeeld het witte paard, dat is Empire. Die is wat jonger en Farin daarachter is een ouder paard en zo kunnen zij van elkaar leren. Als Farin iets doet wat een beetje eng lijkt, dan denkt Empire ‘Oh, dat valt misschien best wel mee, want hij doet het ook.’ Zo kan je dus makkelijk een paard iets nieuws leren. 

De training van een politiepaard wordt langzaam opgebouwd. Elke keer een stukje moeilijker. Er worden allemaal vreemde objecten in de bak gelegd om te kijken hoe het paard daarop reageert. Want als ie straks op straat is, dan ziet ie ook allemaal vreemde onbekende dingen en dan moet ie niet gaan wegrennen. Wegrennen zit in de aard van het dier. Een paard is van nature een vluchtdier en het is zijn normale reactie om bij schrik te vluchten en bij dreigend gevaar de andere kant op te lopen. Maar dat is bij een politiepaard nou net niet de bedoeling. Daarom worden paarden goed getraind om rustig te blijven en niet in de stress te schieten. 

Ook een belangrijk onderdeel van de opleiding is de vuurproef. Als een paard straks naast een brandende auto moet lopen of smeulend vuurwerk, dan is ie er door deze oefening eigenlijk al een beetje aan gewend. Doet ze helemaal niks, dit. 
De paarden worden voorbereid op echte situaties. Dat heet politiespecifieke trainingen en daarbij zijn er allemaal realistische oefeningen met dreigende en luidruchtige groepen mensen. We gaan zometeen een oefening doen waarbij we relschoppers uit elkaar drijven. Dat is ook onze taak. Nu gaan we er gewoon op trainen dat zowel de paarden als de ruiters het zo goed mogelijk gaan doen. 

Normaal hou ik niet echt van woedende groepen mensen, maar ja, die paarden moeten wel getraind worden. Dus: tijd om te rellen! 
Zo, nou. Hoe vond je het gaan? Nou, hartstikke goed. De paarden hebben het echt super gedaan. De ruiters hebben weer lekker kunnen trainen, het ging echt super! Ga jij lekker chillen, dan ruim ik je rommel wel even op.

Hoe wordt een politiepaard getraind?

Programmalogo's

Een paard is een kuddedier. Daarom worden politiepaarden in opleiding getraind door ze ervaren paarden na te laten doen. Ze moeten bijvoorbeeld langs vreemde objecten lopen en niet schrikken en wegvluchten bij een schreeuwende groep mensen.

Niet bang zijn voor vreemde objecten, vuur en relschoppers

De spinazie is geoogst. Nou, hier gaat de lading zo naar boven de fabriek in, op weg naar de eerste stap. En dat is het blowen. Er zijn daar gigantische kasten met enorme luchtblazers die alle zand, takjes en steentjes uit de spinazie blaast. 
Nou, deze spinazie is helemaal schoon geblazen. Kijk, je ziet geen zand meer zitten. Dus op naar de volgende stap, de wasserij.
Dan komt nu het schone gedeelte. Vandaar dat ik even een schoon pak aan heb. De wasserij. Hier bij de wasserij wordt de spinazie wel vijf keer gewassen. En het water hier wordt gerecycled. En bij elke stap, het zijn er vijf, wordt het steeds ietsjes schoner. Totdat er bij de allerlaatste stap uiteindelijk met kraakhelder water gespoeld wordt. Want kraakhelder water betekent natuurlijk ook kraakheldere spinazie. Op naar de volgende stap. 
Na het wassen wordt de spinazie geblancheerd, zoals dat heet. Het gaat door een tunnel, die zie je daar, met kokend water en hete stoom om eventuele bacteriën te doden en de spinazie zo langer houdbaar te maken. Hij is mooi geblancheerd, dus in principe is ie nu klaar om in te vriezen. Tenminste, dat geldt dan voor deze, de bladspinazie. Maar wij willen natuurlijk ook weten hoe de gehakte spinazie gemaakt wordt en dus de spinazie à la crème. Dus dat wordt choppen. 

Dit is het chopcenter van de fabriek. Hierin zitten vlijmscherpe messen waarmee de spinazie in stukjes wordt gehakt. Gechopt dus eigenlijk. En dan gaat het via die buizen naar de volgende stap. 
Zo. Dit hier is de gehakte spinazie, de chop. Dan heb je hier de room. De crème dus eigenlijk. Ruikt wel een beetje naar nootmuskaat. En als je dit dan samenvoegt, dan krijg je, zo simpel is het, spinazie à la crème. En dit hier is dan uiteindelijk de spinazie à la crème. Ik moet zeggen, het ruikt heerlijk, maar dit moet dan dus nog ingevroren worden. Nou, dat is weer een heel apart verhaal. Dat gaan we straks doen. Dat heet shock freezen. 

We hebben de spinazie à la crème hier helemaal kant en klaar. Maar nu moet die nog ingevroren worden, dat is een hele belangrijke stap. Dat moet namelijk heel snel gebeuren. In 6 minuten moet de spinazie afgekoeld worden van tien graden boven nul naar achttien graden onder nul. En dat proces noem je dus shockfreezen. 
Waarom moet dat nou zo snel? Dat heeft te maken met kristalvorming. Zodra het water in die spinazie bevriest, ontstaan er namelijk kristallen. Dat gebeurt grofweg tussen de 0 en de -5 graden. Maar nu komt het. Hoe langzamer dat water bevriest, hoe groter die kristallen worden. En hoe groter de kristallen, hoe scherper en gemener de punten aan de uiteindes van de kristallen. En die grote, scherpe kristalpunten kunnen de cellen in die spinaziedeeltjes helemaal kapot maken. En als dan vervolgens de spinazie ontdooit, gaat de kwaliteit er op achteruit. Dus wat is dan de oplossing? Ervoor zorgen dat het moment van kristalvorming zo kort mogelijk duurt, zodat die kristallen heel klein blijven. En dat heet dus shockfreezen. 

Hier in deze vriestunnel gebeurt dat shockfreezen. De spinazie wordt neergelegd op een koelplaat, afgedekt met een deksel en dan gaat die dus deze tunnel in. Vervolgens wordt de plaat razendsnel gekoeld met deze vloeistof hier. En dan kan je denken, wat raar, dan zou die vloeistof toch ook moeten bevriezen als het zo koud is? Ja, maar in dit geval niet, want dit is een hele speciale vloeistof, namelijk koelvloeistof. Ik kan het even demonstreren met deze speciale thermometer. Die doe ik erin. 31 graden onder nul is het. Koud genoeg dus om die platen met spinazie in rap tempo te laten bevriezen. 
De laag bevroren spinazie wordt in dit soort blokjes gehakt Je kan het ook horen, tjak, tjak, tjak. En die blokjes gaan bevroren naar de inpakafdeling waar het ook behoorlijk koud is. Geheel automatisch verdwijnt de spinazie via deze monorail uit beeld. Op naar het grote vrieshuis. 
Het is hier echt gigantisch. Overal, zo ver als je kan kijken, spinazie in deze reuzevriezer van -24 graden. Het moge duidelijk zijn, spinazie in overvloed. Eet smakelijk! Koud wel.

Hoe wordt diepvriesspinazie gemaakt?

Als spinazie aankomt in de fabriek, wordt het eerst een paar keer gewassen en vervolgens met kokend water en hete stoom geblancheerd om bacteriën te doden. Voor spinazie à la crème wordt het gehakt en met room gemengd. Vervolgens wordt het snel ingevroren om grote ijskristallen tegen te gaan.

Spinazie wordt gewassen, geblancheerd en snel bevroren

Diep is de oceaan. Daar komt geen mens, oh nee. Je kan niet tot de bodem gaan van de diepste zee. Daar in het donker leeft misschien het mooiste dier, door niemand ooit gezien. Of een schubbig monster. Geen idee. Zet de Himalaya op z'n kop. En stel je voor: de oceaan is dieper dan de top. Zo diep en dieper. Dieper. Dieper. Een zee zo groots en grandioos, dat past niet in mijn brein. En het heelal is ook al eindeloos. Dan voel ik me zo klein. Maar zweef ik vaag verloren rond, pak jij mijn hand en zet me op de grond. Je zegt: waar je ook bent, ik zal er zijn. 
Lief, hoe lang kennen wij elkaar? Soms lijkt het pas een week en soms al duizend jaar. Maar het voelt met de dag dieper. Dieper. Ach, hoe goed ken ik eigenlijk mezelf? 
Weet ik wel wie ik echt ben? Of lijk ik een oceaan waarvan ik maar een stukje ken. En slaapt een monster op de bodem van mijn hart. Maar jij zegt telkens: maak je niet zo druk. Daar, diep verborgen in je, ligt je allersterkste, mooiste stuk. Ga maar op zoek. Dieper. Dieper. Dieper.

Oceaan

De oceaan is dieper dan je je kunt voorstellen. Wat zou er leven in de diepte?

Liedje over de diepte van de oceaan

In het dierenrijk heb je fijnproevers en niet zo fijnproevers: dieren die poep eten. Persoonlijk gebruik ik liever een poepzakje om de drollen van mijn hond op te ruimen. Maar ja, als het opgegeten wordt is het ook een soort van opgeruimd. Ieder zijn ding. Maar om zo'n olifantendrol op te ruimen moet je flink wat kracht bezitten. En toch is het diertje dat dit doet niet groter dan een knikker. Ik zat erin met m'n hand! Deze mestkever, die schrikt niet van een flinke olifantendrol of een koeienvlaai. Ze is zo sterk dat ze duizend keer haar eigen gewicht kan verplaatsen. Dat is hetzelfde als dat ik zes dubbeldekkers zou voortduwen. De mestkever maakt bolletjes van de mest. Die rolt ze naar een tunnel die ze met haar partner heeft gegraven. Moet je kijken wat een mooie diertjes het zijn. Een mooi, glanzend zwart schild. Eronder zitten die stevige, mooie poten en dat heeft hij ook wel nodig om die zware mestballen voort te kunnen duwen. Mestkevers komen over de hele wereld voor. Het mooie van deze mestkevers is niet alleen dat ze poep opruimen, maar ook dat ze planten beter laten groeien. Doordat ze allemaal mestballetjes onder de grond stoppen, wordt die grond namelijk een stukje vruchtbaarder. En zo groeit er ook meer. Mark, ik had jou beloofd om het verblijf schoon te maken, maar dat poep scheppen, dat kunnen deze vriendjes gewoon voor ons doen. Wat zijn het, mestkevers? Dit zijn de beste opruimers die er zijn. Zij gaan poep scheppen. Wij gaan een ijsje eten. Win-win! Ja, dat zou inderdaad heel leuk zijn. Maar er is geen één mestkever die de poep eet van carnivoren, vleeseters zoals leeuwen of tijgers. Dus ze zijn soort vegetarisch? 
Ja, klopt. Ze eten de drollen van de planteneters. Dit zullen we toch zelf moeten doen.

Hoe schoon zijn mestkevers?

Mestkevers zijn grote, glanzende kevers met een voorliefde voor poep van andere dieren. Ze maken er bolletjes van die ze naar hun tunnel duwen. Mestkevers ruimen zo niet alleen de natuur op, maar maken de grond ook nog eens vruchtbaar.

Gek op verse poep

Waterballonnen! We hebben er superveel plezier van. Maar kunnen we ook iets leren van een waterballon? Jazeker. 
Een hele hoop. Laten we even beginnen met een eeuwenoude natuurwet van Sir Isaac Newton. Misschien ken je hem wel. Het is een wereldberoemde natuurkundige en zijn eerste natuurkundige wet luidt: massa is traag. Dat kunnen wij laten zien met deze slowmotioncamera, een waterballon en met deze naald. Zag je dat? De eerste wet van Newton betekent eigenlijk dat voorwerpen lui zijn. Hangen ze stil, dan blijven ze dat graag. Pas met een kracht van buiten, zoals ik met een naald, zal het voorwerp in beweging komen. Sorry! Zo'n ballon is gemaakt van rubber en de belangrijkste eigenschap van rubber is dat het echt ontzettend elastisch is. Je ziet het nu eigenlijk al. Je kan het uitrekken en indrukken, maar het wil altijd weer terugkeren in zijn oorspronkelijke vorm. Kijk maar even wat er gebeurt als ik de ballon kapot probeer te maken met deze boor. Oh oh oh oh oh. Oh, zag je dat? Het rubber van de ballon is zo elastisch dat het niet scheurt als het met het boortje in contact komt. Het draait en buigt gewoon mee. Pas als de spanning te hoog wordt en het rubber te dun, scheurt het. En dat duurt nog best lang. Ai. Ja, hoe elastisch ook, zo'n waterballon kan natuurlijk altijd stuk als je hem gooit. Rustig! Wanneer gebeurt het dan het snelst? Ik heb drie verschillende gevulde waterballonnen en een proefpersoon. Ja, ja. Ja. Let's go! Oh oh oh, dat ging hard. Het rubber doet waar het goed in is: flexibel meebuigen. De volgende zit halfvol, maar ik gooi hem op volle kracht. Oh wow, hij ging niet kapot ook. De ballon rekt verder uit, maar de krachten zijn niet groot genoeg om te scheuren. De laatste na deze zit echt stampvol. Komt ie, klaar? Oh oh. Nu er zoveel water in de ballon zit zijn de krachten te groot en dan scheurt ie. Verfrissend! Wat hebben we toch weer veel geleerd vandaag. En wat blijft rubber... He wacht, nee, nee! Oh yes! Oh oh oh oh mis! Haha.

Hoe knapt een waterballon?

Waterballonnen zijn gemaakt van rubber. Ze gaan pas kapot als je erin prikt of er genoeg kracht op zet. Pascal onderzoekt met een slowmotioncamera hoe een waterballon knapt. En hoeveel water kun je het beste in een waterballon doen om hem zo hard mogelijk te laten knappen?

Waterballonnen doorprikken in slowmotion

Er zijn verschillende soorten paaseieren. Kijk, zulke eieren, die zijn hol. Maar je hebt ook paaseitjes die je vaak in de winkel koopt. Die zien er eerder zo uit. Massief. En je hebt gevulde paaseieren met een smaakje aan de binnenkant. En nu ben ik in een chocolade-atelier in Schiedam. Hier maken ze ambachtelijk gevulde paaseitjes. Elk ei dat hier gemaakt wordt, wordt met de hand gemaakt en gevuld. Connor hier is chocolatier. Hij maakt echt de mooiste dingen met chocola. Maar hoe maak je nou gevulde paaseitjes? Ja, die maken wij van wit, puur of melkchocolade met bijvoorbeeld aardbeien, citroen of pistache. En vandaag maken wij een passievrucht-karamelvulling. Nou, hier begint het allemaal mee: cacaobonen. Die groeien in de cacao vrucht. Kijk, je hoort ze. En van deze bonen worden in de fabriek chocoladeblokken gemaakt. Maar wel volgens het recept van Connor. Oké, dus de chocoladeblokken komen zo uit de fabriek, maar het ziet er best wel gek uit zo. En het is ook echt keihard. Kan je hier dan al paaseitjes van maken? Nee, nog niet. Deze moet eerst nog gesmolten worden om op de goede temperatuur te komen en dan doen we in deze ketel. Oh ja, ja, daar kan je wel paaseitjes van maken. Zeker. Oké, dus we hebben die gesmolten chocola. Maar hoe maak je dan deze vulling? Ik neem suiker, verse passievrucht en een klein beetje witte chocolade in een pan. Die kook ik tot deze passievrucht-karamelvulling. Kunnen we nu dan eindelijk paaseitjes maken? Nee, nog niet. We moeten eerst nog even een garnering aanbrengen. Een lijntje. Oe! En, is het wat? Dit ging perfect. En nu gaan we de mal vullen met een laagje chocolade. Oké. En nu kan de vulling er dus bij. Ja. Yes! Top! Met een klein beetje chocolade plakken we beide helften op elkaar. Slaan we heel hard zodat ze goed op elkaar plakken en dan gaan ze in de koeling. Deze komen uit de koeling, waardoor ze krimpen en makkelijk uit de mal komen. Oké. Ah! Ja. Echt goed gelukt! Dank je wel! Wow, wat vet! Echt een mega-ei met allemaal mooie bloemetjes erop. Ja, deze is te gek hè? Deze is wel hol van binnen, want als die gevuld zou zijn, zou hij echt niet meer te tillen zijn. Deze is al 26 kilo. Wauw! Ik vraag me wel af hoe je zo'n mega-ei dan eet. Ja, zullen wij het maar bij de kleintjes houden? Is goed, doen we. Proost!

Hoe worden gevulde paaseitjes gemaakt?

Bij Pasen horen natuurlijk paaseitjes! Grote paaseieren zijn vaak hol en kleintjes zijn vaak van massieve chocolade. Maar je hebt ook paaseitjes die worden gevuld met de lekkerste ingrediënten, zoals karamel. Maar hoe doen ze dat eigenlijk?

Chocolade-eitjes met een lekkere vulling

We zijn niet allemaal hetzelfde, maar wel gelijkwaardig. Zoveel verschillen, zoveel kleuren op de aarde. En ik begrijp niet, er zijn nog steeds mensen zijn die zeggen dat ze niets hebben met gelijke rechten. Zou je me geloven als ik zeg dat het me raakt dat iemand mij niet kent, maar wel slecht over me praat? Hoe zou je het zelf vinden als het vaker gebeurt dat iemand je slecht behandelt door je afkomst of kleur? Zou je me geloven? Ook als je het zelf niet voelt? Zou je denken dat ik me aanstel of snap je wat ik bedoel? Snap je wat ik bedoel? Ik vind het moeilijk om hierover te rappen omdat het nog steeds gebeurt. Ben uitgemaakt voor veel dingen en dat alleen om mijn kleur. Zwarte Piet! En die woorden doen me pijn. Terug naar je eigen land. Maar ben geboren hier, hoor. Kijk, ik wil gewoon beoordeeld worden op wie ik ben. En dat vraagt misschien van jou dat je verder kijkt dan wat je kent. Iedereen is uniek en heeft een eigen verhaal. Dus heb recept, kies je woorden, kies je taal. We zijn niet allemaal hetzelfde, maar wel gelijkwaardig. Zoveel verschillen, zoveel kleuren op de aarde. En ik begrijp niet, dat er nog steeds mensen zijn die zeggen dat ze niets hebben met gelijke rechten. Ik zie een toekomst voor me waar zwart en wit gelijk behandeld worden. Iedereen hier dezelfde kansen. Waar we kunnen lachen met elkaar en terugkijken en dan zeggen 'Weet je nog dat racisme zo'n ding was? Oh wat een tijd he? Ik zie eensgezindheid bij de overheid, bescherming van grondrechten, mensen die voor elkaar opkomen, ik zie de wil om te vechten. Ik zie alles in kleur omdat ik niet kleurenblind ben. Omarm de verschillen, blijf praten. We zijn niet allemaal hetzelfde, maar wel gelijkwaardig. Zoveel verschillen, zoveel kleuren op de aarde. En ik begrijp niet dat er nog steeds mensen zijn die zeggen dat ze niets hebben met gelijke rechten. Zou je me geloven als ik zeg dat het me raakt dat iemand mij niet kent, maar wel slecht over me praat? Hoe zou je het zelf vinden als het vaker gebeurt dat iemand je slecht behandelt door je afkomst of kleur? Zou je me geloven? Ook als je het zelf niet voelt? Zou je denken dat ik me aanstel of snap je wat ik bedoel? Snap je wat ik bedoel? Wij zijn.

Racisme

Het is belangrijk om met elkaar over racisme te praten. Typhoon rapt over hoe het is om anders behandeld te worden vanwege je afkomst of huidskleur.

Liedje over ongelijke behandeling

Ze hockeyt in C3. Ze lacht vaak net te hard. Ze hield haar spreekbeurt over Billy Eilish. Weken aan gewerkt. Ze hoopt dat geen van haar vriendinnen iets vreemds aan haar merkt. Dat ze normaal is. Dat ze erbij hoort. 
Want als niemand het weet of aan haar ziet, dan bestaat het. Een soort van niet. Ze houdt een dagboek bij. Daarin beschrijft ze trouw gedoe op school, het hockeykamp, wat ze het weekend deed. En dat hij stiekem naar haar kamer komt en zij nog steeds niet weet of het normaal is. Of het erbij hoort. Voelt ze zijn handen op haar blote huid, zet ze zichzelf een soort van uit. Als dit gewoon is, waarom doet ie dan als ze samen zijn zo anders tegen haar? Waarom zegt hij: met niemand over praten? Waarom doet hij dan een soort van lief? Maar voelt het naar? Ze hockeyt in C3. Ze lacht vaak net te hard. Ze wil niet dat het doorgaat. Ze weet niet hoe het stopt. Ze hoopt dat iemand het ontdekt, per ongeluk. Iemand die ze wel vertrouwt. Die zegt dit is niet, zelfs niet een soort van, jouw fout.

Een soort van

Als iemand je aanraakt op plekken waar dat niet mag, is dat nooit jouw schuld. Marie-Mae zingt een lied over een verwarrend geheim.

Liedje over seksueel misbruik

Geen probleem dat ik mijn kamer moet delen met mijn broers. Als die normaal doen is dat eigenlijk best geinig. Geen probleem toen met mijn moeder naar de voedselbank voor kerst. Zij maakt zo een feestmaal van weinig. Maar ik schaam me als soms iemand ziet dat ik op kapotte schoenen loop. Of al mijn vrienden gaan en ik weer niet naar de Mac, de bioscoop en je weet dat je wat mist, dat je wat mist. Geen probleem reclames, volle etalages. Overal. Gewoon niet kijken. Beter voor mijn zelfvertrouwen. Geen probleem dat ik de nieuwste telefoon niet kopen kan. Ik heb toch zelden beltegoed voor mijn oude. Maar het is de schaamte toen ik flauwgevallen was bij gym, want er was thuis weer geen ontbijt. Het is de vrieskou in een zomerjas. Het is een stem de hele tijd die zeker weet dat je wat mist. Het is geen geld voor een cadeau, dus ook niet naar het feest. Het is liegen dat ik op vakantie ben geweest. Ik voetbal als Ronaldo, maar kan niet op een sport. Ik weet niet eens wat ik liever heb, een leger hoofd of een voller bord. Maak er wat van. Probeer ik. Maar waarvan dan? Volg gewoon je droom. Oke, maar loop dan even mee. Je had erbij moeten zijn. Dat weet ik, maar hoe dan? He mensen, ik wil jullie lol niet bederven, maar mag ik eens meedoen? Ik sta maar reserve. En dat schamen, gaat dat ooit voorbij? Alsof dit mijn schuld is. Maar dat is het niet. Ik zweer je, er zit meer in mij. Stel dat niemand dat ooit ziet. Man, je weet niet wat je mist. Maar weet dat je wat mist. Dat je wat mist.

Weet dat je wat mist

Als je ouders weinig geld hebben, kun je misschien niet op vakantie of is er niet elke dag een ontbijt. Dit liedje gaat over hoe het is om te leven in armoede.

Liedje over weinig geld hebben

Je weet dat je wat mist

Als kleine jongen vond ik het maar lastig, vloeiend blijven praten met zoveel gedachten. M'n ma stottert ook, mijn broer en mijn ooms. Thuis valt het niet meer op. Daar vinden we het gewoon. En ik zou willen dat het overal zo was. Bij de club, in de winkels, maar vooral in de klas. Soms wordt erom gelachen. Soms zeggen ze niets en kijken ze met medelijden. Maar hallo, ik ben niet ziek. Elk woord is er één, elke zin een overwinning. Ik adem diep in en uit en zal dan maar beginnen. Ik ben chill, zo chill. Geef die voorleesbeurt maar aan een ander. Met mijn spreekbeurt ben ik waarschijnlijk ziek. Ik kan het wel, maar het duurt misschien wat langer omdat ik blijf haperen op iets. Precies. Maar als ik zing of rap nou, je raadt het al. Ik voel me vrij en ik ben een spraakwaterval. Als het eventjes niet lukt dan laat ik me niet kisten. Ik begin gewoon opnieuw op mijn tijd en mijn ritme. Ik ben chill, zo chill. Ik vind het spannend, maar blijf chill. Zo chill. Beste stotteraar, je weet allang wat je wilt zeggen. Twijfel niet aan jezelf. Vertrouw maar op de woorden. Ga staan en vertel. Niet denken aan wat iemand anders zou kunnen denken of vinden. Laat het los en denk aan leuke dingen. Waar word je blij van? Wat doe je graag? Wie vind je lief? Van nu af aan alleen maar positieve energie. Zeg tegen jezelf: ik ben niet bang om te spreken. Ik ben een eindbaas en iedereen mag het weten. Geef die voorleeseurt maar aan een ander. Echt niet. Met mijn spreekbeurt ben ik waarschijnlijk ziek. Ik ben hier! ik kan het wel, maar het duurt misschien wat langer omdat ik blijf haperen op iets. Precies. Maar als ik zing of rap, nou je raadt het al. Ik voel me vrij en ik ben een spraakwaterval. Als het eventjes niet lukt, dan laat ik me niet kisten. Ik begin gewoon opnieuw op mijn tijd en mijn ritme. Ik ben chill, zo chill. Ik vind het spannend, maar blijf chill. Zo chill.

Stotteren

Een voorleesbeurt of spreekbeurt in de klas kan best lastig zijn als je stottert. Typhoon heeft tips voor alle stotteraars en het belangrijkste is: blijf chill!

Liedje over niet uit je woorden komen

Met een houten zwaard kun je geen kant op. En met een houten schaar kun je niet knippen. Hoe ga je eten met een stenen lepel? Ik zie het allemaal eventjes niet zo zitten. Gelukkig is het geen probleem, want de smid maakt ijzer, en het gaat veel langer mee. Dus op naar betere tijden. Ik heet je welkom in de ijzertijd. Alles was van steen maar die tijd is voorbij. IJzersterk, we zijn ijzersterk. Het heeft een tijd geduurd, maar nu zijn we er. Welkom in de ijzertijd. We leefden in het stenen tijdperk op het platteland. Alles was beperkt. Stenen, messen en pijlen. De rest was hout. De dorpen en boerderijen waren van steen gebouwd. Supersmid, supersmid to the rescue. Het ijzeroer werd ontdekt. Dat was echt nieuw. Mooie sieraden en goed bestek. Met zwaarden verdedigen we onze plek. IJzersterk. IJzersterk. IJzersterk. IJzersterk. Ik heet je welkom in de ijzertijd. Alles was van steen, maar die tijd is voorbij. IJzersterk. We zijn ijzersterk. Het heeft een tijd geduurd, maar nu zijn we er. Welkom in de IJzertijd.

Welkom in de IJzertijd!

Dos Hermanos heet je welkom in de IJzertijd! Geen gedoe meer met steen en hout, ijzer is de toekomst!

Liedje over vooruitgang in de IJzertijd

Opa, je hoorde bij die eerste groep die voor werk naar Holland kwam. Sparen voor een beter leven. Eerst twee jaar, toen nog twee jaar betonfabriek Zaandam en ongepland voorgoed gebleven. Je zei pluk waar er fruit hangt en werk hard voor je dromen. Niet voor jezelf, maar voor wie na jou komen. Dede, het was zwaar, maar jij dacht steeds waar ik werk, noem ik mijn thuis. Je vond ze aardig, Nederlanders. Met heimwee las je stil de krant in het koffiehuis en droomde 's nachts van ergens anders. Van een tuin in het dorp waarvan je afscheid had genomen. Niet voor jezelf maar voor wie na jou komen. 
Omdat jij jezelf vergat, kan ik nu aan mezelf denken. Omdat jij deed wat op je pad kwam, kan ik elke kant op gaan. Je deed je best om hier te horen. Ik woon waar ik ben geboren, dus waar komt dan mijn heimwee soms vandaan? Heimwee waarnaar? Lieve opa, je hebt in je oude dorp nu een tuin van overvloed naast het huis waar je voor spaarde. Vraag ik daar bij de walnootboom wat ik met mijn leven moet. Zeg je: goed zorgen voor jouw stukje van de aarde. Pluk waar er fruit hangt en plant nieuwe bomen. Niet voor jezelf, maar voor wie na jou komen. Niet voor jezelf, maar voor wie na jou komen. Dede.

Niet voor jezelf

In de jaren 60 was er in Nederland heel veel werk, maar er waren niet genoeg mensen die dat werk wilden of konden doen. Meral zingt een lied over haar opa, één van de eerste gastarbeiders.

Liedje over gastarbeiders

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.

Het Klokhuis

Type videos