Name: Hoe ontstaan mosselbanken?
Uploaded: 2024-11-19T13:38:00+01:00
Duration: 5 min 32 s
Description: De mosselen klimmen op hun eigen poep om de banken te bouwen. Bij hoog water trekken de banken bijvoorbeeld vissen aan, en bij laag water juist vogels. Het is een ware oase aan biodiversiteit.

Groep 6/7/8

Oh jongens, de Waddenzee. We varen nu van Den Helder naar Texel. Eventjes door dit prachtige en unieke natuurgebied. Het water staat nu best wel hoog dus je kan nog niet zo heel veel zien, maar zodra het zakt krijg je echt een heel mooi kijkje in wat er allemaal leeft en krioelt in dat waddengebied. We hebben zelfs gewoon onze eigen natuurlijke riffen en dat lijken enorme rotspartijen, maar het zijn gewoon schelpen die op het zand liggen en leven. Mosselbanken. En de Waddenzee is een uniek natuurgebied. Waarom? Het is een zogeheten getijdengebied, dus bij elke eb- en vloedbeweging wordt er hier vers en voedselrijk water aangevoerd. En het is hier best wel ondiep en daardoor warmt het water een beetje op. En dat vormt echt de perfecte kraamkamer voor allerlei diersoorten. Dus je vindt hier verschillende schaal en schelpdieren zoals kokkels, Alikruiken krabbetjes zie je hier heel veel maar ook kruipers zoals wad pieren. Dus eigenlijk is het één groot feest. En dat is ook de reden dat vogels hier zo graag naar toe komen. Want ja, zeg nou zelf, het is gewoon één grote gedekte tafel hier. Het mooie is dat hier in die natuurlijke omgeving van het wad een paar soorten zijn die er keihard voor werken om het hier zo goed voor elkaar te krijgen. Dat zijn de zogenoemde bio bouwers. En het zijn die bio bouwers die hier zo'n prachtig en uniek rif bouwen dat dan weer bescherming biedt voor andere soorten. En hele belangrijke bio bouwer hier op het wad zijn mosselen. Kijk, hier zitten er een heleboel en die zul je niet snel alleen tegenkomen, want ze leven namelijk het liefst in dit soort trossen en dit noem je dus al een mosselbank. Maar goed, dit is dan nog maar een heel kleintje, maar moet je daar even kijken, dat is toch niet normaal? Maar wat maakt die mossel nou een bio bouwer? Hier, bij het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee op Texel doen ze onderzoek naar die bio bouwers, want ze zijn heel belangrijk voor de Waddenzee. Maar wat doen ze nou precies? Laten we bij het begin beginnen. Hoe wordt een mossel geboren? In het vroege voorjaar gaan de mosselen, zoals je dat noemt, melken. De vrouwtjes mosselen, Die laten dan miljoenen eicellen zo los in dat zeewater. En de mannetjes mosselen, die doen hetzelfde met hun zaad. En dat zeewater, dat zit dan echt vol met zaadcellen en eicellen die elkaar toevallig tegen kunnen komen. En als dat gebeurt, dan wordt er een jong mosseltjes geboren. Dat jonge mosseltje is eerst een hele tijd een heel klein larfje die met andere larven in een soort wolk door die zee heen zwerft. En op een gegeven moment gaan die larven groeien en krijgen ze al een heel klein schelpje. Kijk, dat schelpje wordt op een gegeven moment zwaarder en dan gaat die mossel naar de bodem zakken. Dat noem je de broedval. En waar zo'n mosseltje dan terecht komt, ja, dat is helemaal afhankelijk van de wind en van de stroming. Maar als de mossel echt geluk heeft, dan komt ie op een rustig plekje in de zee terecht met andere mosselen. En als hij echt geluk heeft dan komt ie misschien zelfs op een mosselbank terecht. Ja en dan kan het bouwen echt beginnen. Eerst gebruiken ze hun voetje, dat is een heel bijzonder voetje. Die voet is een soort spier waar ze zich heel langzaam mee kunnen verplaatsen. Maar dat is niet het enige. In die voet zit een kliertje waarmee ze een speciaal sap kunnen maken. En met dat sap kunnen ze net als een spin draden trekken die vervolgens hard worden. Op die manier kunnen ze zich aan van alles vastbinden, zodat ze niet met de stroming wegspoelen. En vaak doen ze dat dus aan elkaar, zodat ze als een klomp op de zeebodem liggen. En dat is dan een mosselbank. Tjisse, jij doet uitgebreid onderzoek naar deze bio bouwers. Waarom bouwen mosselen zo'n bank? Nou, ten eerste omdat ze zo niet wegspoelen. Je kunt je voorstellen dat als er een enkel mosseltjes op de wat plaat ligt dat de golven dan meteen meenemen. - Ja, precies. En als ze zo'n klompje maken, dan zitten ze stevig aan elkaar vast op die wad bodem. En het wordt ook veel moeilijker voor rovers zoals krabben en garnalen en vogels om die mosseltjes ertussenuit te plukken. Dus dat is ook echt een bescherming voor die mossels. En hoe kan het dan dat ze soms gewoon zo'n grote mosselbank maken dat het er gewoon uitziet als een heel rif? In het begin dan zitten ze in het water en dan zoeken ze een plekje op die wad bodem en dan hechten ze zich al meteen aan elkaar op die bodem. Dan gaan ze filteren, ze filteren de algen uit het water om te groeien dan worden ze groter. Maar ze maken natuurlijk ook poep, mossel poep. En die en die mossel poep, die daalt dan neer in de omgeving tussen die mosselen en die kruipen daar dan weer bovenop. Ze kruipen op hun eigen poep en zo krijg je een heel bulten landschap. Dus ze bouwen met hun eigen poep. Ze bouwen met hun eigen poep eigenlijk een heel nieuw wadden landschap. Wat grappig! Ja, en dat trekt dan ook weer een nieuw leven aan. Er zijn heel veel soorten, die moeten zich ergens aan vast hechten. Denk aan zeepokken en anemonen en er komen ook veel krabbetjes en garnaaltjes op af. Dus je kunt je voorstellen bij laagwater. Dan zijn er heel veel vogels, die zoeken die krabbetjes en die garnaaltjes om die weer op te eten. En bij hoogwater komt er juist heel veel vis op af. Een mooie grote biotoop dus! Ja, het is echt een soort oase van biodiversiteit.

Groep 3/4/5

Wat leeft er in en rond de sloot? Zoom in op de verschillende dieren en bekijk de korte video's in deze interactieve schoolplaat.

Interactieve schoolplaat over het slootleven

Leven in de sloot

Hoe ontstaan mosselbanken?

Het Klokhuis informeert kinderen van acht tot veertien over de wereld om hen heen, in de breedste zin van het woord. 

Het Klokhuis

Programmalogo's

De mosselen klimmen op hun eigen poep om de banken te bouwen. Bij hoog water trekken de banken bijvoorbeeld vissen aan, en bij laag water juist vogels. Het is een ware oase aan biodiversiteit.

Dieren en planten

De koraalriffen van de Waddenzee

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.