Groep 6/7/8

Logo Omroep KRO-NCRV - Bont

LOGO OMROEPEN

KRO-NCRV

Willem Wever is het populair-wetenschappelijke programma dat antwoord geeft op brandende vragen van kinderen. Hier vind je de leukste clips uit Willem Wever. (KRO-NCRV)

Programmaheaders

Techniek

Willem Wever

Programmalogo's

Zoek in alle vragen van Willem Wever

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Zie jij al iets, Quint? -Nee, niets. Oke, nou in principe is dat een goed teken. Want wat is jouw vraag? Hoe worden zeehonden eigenlijk opgevangen? Dat kan ik jullie precies vertellen. -Wie bent u dan? Ik ben Doloris en ik ben werkzaam in een zeehondenopvang. We beginnen in de ruimte waar zieke zeehonden binnenkomen en worden onderzocht. Wat is er met deze twee? Deze twee hebben allebei last van longwormen. Longwormen? -Ja. Dat zijn... -Dat is een parasiet in de longen. Als ze te verzwakt zijn, krijgen ze daar last van. En je hoort ook een beetje de snuivende ademhaling. -Ja. Die heeft het heel erg benauwd. Hij krijgt straks extra medicatie. De longwormpatientjes zijn dit. We zijn nu in de viskeuken. We gaan vis voor de zeehonden klaarmaken in het buitenbad. Misschien wil jij de vis afwegen. -Ja. Hou jij van haring, Quint? -Ja. Best raar, want ik vis zelf ook. Wat zeg je? In plaats van een levende vis heb ik een dode vis in mijn handen. -Nou ja. Dit was de laatste. -Oke. Dat is wel genoeg zo. We gaan naar dat bad daar. Gooi ze er maar in. Dan komen ze ze vanzelf halen. Hoe lang zitten deze hier? -Twee tot drie maanden. Een daarvan wordt straks vrijgelaten. Die heeft twee maanden bij ons gezeten. De ander moet nog aansterken. Wordt iedere zeehond dan zomaar opgevangen na een griepje ofzo? Nee, gelukkig niet. We hebben speciale strandteams die heel goed in contact met ons staan. Het eerste waarnaar gekeken wordt, is of het dier echt hulpbehoevend is. Of dat het gewoon ligt te rusten. Het kan ook dat hij ligt te slapen. Dan gaan we hem zeker niet storen. Maar als het diertje onze hulp nodig heeft, daar wordt dan met ons samen naar gekeken... dan komt het pas naar de opvang. Waarmee zijn deze twee binnengekomen? -Verzwakt. Waarschijnlijk hebben ze zelf te weinig voeding kunnen vinden... waardoor ze even op krachten moesten komen. De ander had een wond boven op haar neus. Een verwonding. Een beet van een andere zeehond. Die hebben we qua wondverzorging moeten verzorgen. Kiep het emmertje maar leeg. Ja, die achterste ook nog. De zeehonden die alweer bijna vrij worden gelaten, eten dus al lekker zelf. Maar zover zijn de heel erg zieken nog niet. Zij moeten worden bijgevoed. Ik geef jou zo meteen de slang en de spulletjes. Je mag de trechter goed beethouden, die mag nergens tegenaan komen. Dit stukje slang leg je in haar hand. Aan die kant. Hebben zeehonden geen kotsreflex? -Nee. Helemaal niet? -Er is een terugslagklepje voor de slokdarm en de luchtpijp. De slang brengen we rechtstreeks in de maag, zodat ze niet kunnen stikken. Hou jij de slang beet? -Ja. Dan ga ik dit volgooien. Ik pas op dat ik Nancy niet in de nek gooi. Hij zorgt dat eerst de luchtbelletjes eruit gaan. Die vindt hij niet prettig. Dat doet hij zelf? -Ja. Ik voel dat het warm is. Moet het warm zijn? Het moet zo warm zijn dat het onze lichaamstemperatuur is. Dat het prettig aanvoelt in zijn maag. Deze zeehonden worden straks vrijgelaten. Maar ze zijn te zwaar om uit het water te tillen. Dus zit er maar EEN ding op. Leegpompen dat bad. Oei. Oei. We gaan nu de zeehonden vangen. Om vrijgelaten te worden. Een van de zeehonden is nog niet geadopteerd. Misschien vind jij het leuk om een zeehond vrij te laten. -Dat is goed. 32,5. Yes! Je mag op de kist op je knieën. Daar mag je gaan zitten. -Ja. Hier heb je de vrijlaatklep. -Ja. Bij de vrijlaatklep voel je hier een klein randje aan de binnenkant. -Ja. Op het strand zetten we alle kisten naast elkaar en tellen we af. Iedereen tegelijk. Je doet de kist open. Pak de kist maar beet. De klep trek je omhoog. -Ja. Je wacht tot de zeehond eruit is. Als de zeehond er goed uit is, doen we de klep weer dicht. De zeehonden zijn erg gestrest. Dus ze moeten vrij baan hebben om richting water te gaan. En als je je handen naar binnen steekt, kunnen ze in je vingers bijten. Moeten we dit oefenen? -Ja. -Dat is wel handig, ja. Ja. -Oke. Pak de klep maar. Drie, twee, een... Oew oew oew oew. Haha. DOET GELUID VAN ZEEHOND NA. Ah, het is bijna zover. Ja. Drie... Twee, een... Ja. Seabert. -Haha. Ga! Je bent vrij. Dat is hem. Cool. Haha.

Wat gebeurt er met een zeehond in nood?

Quint en Jesse nemen een kijkje in een zeehondenopvang. Daar worden zieke zeehonden verzorgd. Als ze weer beter zijn, worden ze vrijgelaten. Jesse mag daarbij helpen.

Helpen in een zeehondenopvang

Hoi Willem Wever. Wat doet een strontvlieg op een hoop stront? Goede vraag, Bastiaan. Als ik een drol op straat zie, loop ik er vaak met een heel grote boog omheen. Toch zijn er een paar wezens die supersnel op een lekkere hoop poep afkomen. Strontvliegen. Je kan aan de kleur van een strontvlieg zien of het een mannetje of vrouwtje is. Mannetjes zijn geel of oranje en vrouwtjes zijn grijs-groen. Strontvliegen worden zo sterk door de geur van poep aangetrokken... dat ze er al zijn voor de flats de grond geraakt heeft. Wat moet een strontvlieg op zo'n vieze hoop? Vinden ze poep lekker om te eten? Nee, zeker niet. Een strontvlieg lust geen poep. Het vrouwtje legt haar eitjes in de mest. Dan weet ze zeker dat mensen die eitjes met rust laten. Die strontvliegeitjes hebben iets wat helemaal de shit is. Vleugels. Niet om mee te vliegen... maar om ervoor te zorgen dat ze niet in de poep wegzakken. Dan zouden ze stikken. Nadat de larven uit hun ei zijn gekomen, blijven ze nog een paar dagen in de stront zitten. Daarna verlaten ze als vliegen de hoop.

Wat doet een strontvlieg op een hoop stront?

Nog voordat een drol de grond geraakt heeft, worden strontvliegen al door de geur aangetrokken. Niet omdat ze poep zo lekker vinden, maar omdat ze er hun eitjes in leggen.

Eitjes leggen in poep

Wat vind je van dat vestje om haar middel geknoopt? Zo lelijk. -Ik vind dat best leuk. O, die vrouw is mooi met dat mooie zwarte vestje en al dat zwart. Nee, dat vind ik niet zo leuk. Dat vind ik te donker. Wat vind je van zo'n jurkje met een print? Gadverdamme. -Oke. Nou.
Dus we kunnen wel concluderen dat er over kledingsmaak best te twisten valt. Maar... Dat heeft wel iets te maken met jouw vraag. Wat is jouw vraag? Hoe zit het met smaken als je iets proeft? Ja. Nou, laten we dat gaan uitzoeken. Wat is smaak eigenlijk? Dat vind ik wel een moeilijke vraag. Want smaak is voor eigenlijk iedereen anders. Smaak is niet precies EEN ding. Smaak bestaat uit allemaal verschillende soorten smaken. Hoe we proeven, is met je tong. Met je mond. Maar ook met je ogen en met je neus. Dat maakt de hele smaak compleet.
Dit is de tong. Die hebben we allemaal Er zitten allemaal kleine stipjes op je tong.
Die zorgen er eigenlijk voor dat je dingen proeft. Zo zie je dat je op elk deel van je tong iets anders beter proeft. Dus eigenlijk proeft je tong alle smaakjes. -Ja. Maar bijvoorbeeld het puntje van je tong is gevoeliger voor zoete elementen. Zuren proef je meer op de zijkant van je tong, dan maak je meer speeksel aan. Een heel klein slokje. Dat doe je in je mond en laat je lekker over je hele tong rollen. Dan kun je het doorslikken. Of uitspugen. En dan mag jij zeggen wat dit is. Het is... vanille. -Ja, vanille. De volgende. Niet lekker? -Nee. Nee? -Ah! -Wat gebeurt er nu? Het is superzout! Superzout? Oeh! Iew, bitter! Je hebt zoet, bitter en zuur.
En dan heb je umami, wat je in Japan veel ziet. Dat is eigenlijk hartig. O! Haha. -Apart he? Het ruikt meer naar hondenvoer. -Naar hondenvoer? -Ja. Het heeft een appelsapkleur en ruikt naar hondenvoer. Ik ben bang. -We gaan het gewoon doen. -Oke. Oe! Oe! Hier zit zout in, bitter, zuur... Het is hartig. Dit is umami. -Ah! Maar wat mensen ervaren... Bijvoorbeeld zoet vinden mensen over het algemeen heel lekker. Dat komt omdat zoet energie uitstraalt. Als je zuur proeft, denken mensen vaak... Dat is een beetje moeilijk. Is het nog wel goed? Dat is ook met bitter. Vroeger, als mensen iets bitters aten dachten ze dat het bedorven was. Zo, jullie zijn geblinddoekt? -Ja. Ja. -Top. Kijk eens. Spannend hoor. Nu zien jullie niks. Om het helemaal moeilijk te maken... gaan jullie straks ook nog je neus dichtdoen. Oke. Yes? Lukt dat? Heb je enig idee wat we hebben? Eh... mag ik het uitspugen? Wil je het uitspugen? O, wacht. O, nu! -Ja. Als je neus dicht is, proef je het niet. -Dat is raar. -Grappig he? Ja. Het is... Ik denk aardbei. Een aardbei. -Ja. Dus op het moment dat je je neus weer opendeed, proefde je het ineens. -Ja. Dus je neus is verbonden aan je smaak. Wow. Wat ik nu heb gedaan...
Ik heb stikstof op de aardbeitjes gegooid. Dan bevriezen ze. Kijk, hij is ijskoud. -Haha.
Hoe komt het dat hij nu minder smaak heeft? De aardbei heeft niet minder smaak. Hij is alleen ijskoud, dus bevroren. Dus wat gebeurt er met je smaakpapillen? Die bevriezen eigenlijk ook. Daarom voegen ze bij ijsjes veel meer suiker toe... zodat het ijs sneller smelt. Suiker vriest minder goed aan. Maar ook om meer smaak te geven. Daarom is het zo zoet. -Ja.
Wow! Dit is heel groot. -Hihi. Ik had dit echt niet verwacht. -Nee he? Zo groot. Wat wordt hier allemaal gemaakt? Hier worden limonadesiropen gemaakt. Hou jij van limonadesiroop? -Ja. En mogen wij ook limonade maken? Jullie mogen ook limonade maken. -Jee! Hoppa. Het eerste wat we nodig hebben voor limonade, is suiker. Wow! Dit is suiker. Opgeloste suiker. Kezziah en Jesse kiezen ervoor om een concentraat van appels en aardbeien... bij het suikerwater te doen. Dat is de basis van hun limonade. Wow! -Limonadelab. -In het laboratorium. Het is echt een limonadelab. -Ja. -Zal ik hem hier neerzetten? -Ja. Wat is dit voor prachtige kaart? Dit is de kaart van Europa waarop je kunt zien wat mensen lekker vinden. In Spanje vinden ze sinaasappels heel lekker. In Frankrijk vinden ze limonade met munt lekker. In Nederland zijn we dol op aardbeienlimonade, dus dat verkoopt heel veel.
Kezziah en Jesse gaan de strijd aan wie de lekkerste limonade kan maken. Ze gebruiken hun basis en dan voegen ze ieder zelf nog wat smaken toe. Wat ook nog nodig is, is een beetje zuur. Iedereen denkt dat limonade heel zoet is. Maar het is ook zuur om de balans in je mond lekker te houden. Heb je serieus chilipeper erbij gedaan? -Ja. Hoe veel? -Drie druppeltjes.
Oe. -Ruik je het? Lekker? Oh, ja. Dat vind ik ook heel lekker. Ik zou een klein slokje nemen om te beginnen. Proost. Je hebt wel heel veel. Dit ga ik ook niet helemaal doen. Hmm! Het is echt lekker. Tijd voor het eindoordeel van onze smaakexpert Lendl. Wie wordt de winnaar?
Zo, daar staat de limonadefabriek. Jazeker. -Stoere zonnebrillen. -Haha. Kijk, de kleur... lijkt een beetje op appel, denk ik al he? Zoals het eruit ziet. -Ja. Maar we gaan ruiken. Het ruikt ook een beetje naar appel. Of op umami lijkt het ook. -Umami ja. Het ziet er wel uit als die umami. Lekker? -Hmm! Weet je wat het mooie is? Het ruikt zoet en het is ook zoet. Maar het is wel friszoet. Dit ruikt... Dit is meer herkenbaar voor mij als limonade. Kijk, als ik aan limonade denk, dan denk ik hieraan. -Door de kleur. De kleur ja. Die ziet eruit als besjes. -Ja.
Frambozen, aardbeien. -Ja. Hij ruikt ook echt naar frambozen en aardbeien. Maar... Maar deze is een stuk zoeter he? Ja, weet je? Ik vind die van jou wel lekkerder. Sorry Jesse. -Ah. Die vind ik... Weet je waarom? Omdat dit umami is. -Haha. Deze is zo gaaf. En je ziet dit niet als limonade. Het is verrassend. -Oke. Oke. -Lukt dat? -Eerlijk. Eerlijk. -Dank je wel jongens. Jij bedankt! -Cheers. Nou verkopen die handel.

Wat is smaak?

Smaak is voor iedereen anders. Het is niet één ding. Smaak bestaat uit allemaal verschillende soorten smaken. Hoe we proeven, is met je tong. Maar ook met je ogen en met je neus. Dat maakt de hele smaak compleet.

Proeven met je tong, neus en ogen

Ons hele leven gebruiken we honderden elektrische apparaten. Om ons leven fijner en gemakkelijker te maken. Een groot deel van die apparaten zetten elektriciteit om in warmte. Net als deze föhn. Elektriciteit wordt omgezet in warme lucht uit. Maar hoe maakt hij nu nu van elektriciteit warmte? Maar om te weten hoe elektriciteit in warmte verandert moet je eerst weten wat elektriciteit is. Elektriciteit is eigenlijk niets anders dan dat er piepkleine elektrische deeltjes van de ene kant naar de andere kant lopen in een draad. Elektrische deeltjes, genaamd elektronen, gaan van de ene naar de andere kant. Dat is elektriciteit. Maar die elektronen hebben het niet zo makkelijk als water door een tuinslang. Ze moeten langs allemaal obstakels in zo'n draad. Ze komen allemaal andere deeltjes tegen, atomen, andere elektronen. Elke keer botsen ze tegen van alles op. Daar krijg je warmte door. Wrijf maar eens in je handen of klap in je handen, dan voel je dat er warmte vrijkomt. Dat is precies wat er met die elektronen gebeurt: er ontstaat veel warmte in die draad, door 't gebots. Draadjes worden dus warm van al die botsende elektronen. Als je in een föhn kijkt, niet als hij aanstaat, want dat is pijnlijk, dan zie je ook allemaal draadjes rondgaan. Die worden warm door de botsende elektronen. Daar wordt lucht langs geblazen en zo heb je een lekkere haarbos. Maar niet alle apparaten moeten elektriciteit omzetten in warmte. We vragen met zijn allen in Nederland enorm veel elektriciteit van de elektriciteitsbedrijven. Al die elektronen gaan door dit soort draden heen. Als je allemaal elektrische apparaten aansluit, gaan er steeds meer van die deeltjes doorheen...en worden ook dit soort draden in je muur warm. Dat kan gevaarlijk zijn. Daarom hebben we een stoppenkast. Die meet hoeveel van die elektronen erdoorheen gaan, en als dat teveel wordt zegt hij: stop! Wat ik je nu ga laten zien, moet je thuis echt nooit doen. Je huis kan ervan afbranden en je kunt zelfs doodgaan als je niet goed oplet. Ik wil laten zien wat er gaat gebeuren als te veel elektronen door een draad gaan. Veel te veel. Straks gaan er heel veel elektronen door deze zwarte dikke draad. Door deze stevige spijker heen, naar deze rode draad. Die gaan zo hard botsen en heen en weer in die spijker dat hij in één keer doorsmelt. Dit is dus wat er kan gebeuren als teveel elektronen door een draad gaan. Dit is precies waarom in elk huis het verplicht is om een stoppenkast te hebben.

Hoe zet een föhn elektriciteit om in warmte?

Uit een föhn komt warme lucht. Dat klinkt logisch, maar hoe wordt die lucht eigenlijk warm? Diederik legt uit dat dit komt door botsende elektronen. En hij laat zien wat er gebeurt als er te veel elektronen door een draad heen gaan.

Botsende elektronen worden warm

Karlijn vraagt zich af: waarom moet je niet lachen als je jezelf kietelt? Als je wordt gekieteld ziet dat er best wel gek uit. Je begint heel hard te lachen en maakt allemaal rare bewegingen. Je duikt in elkaar, zwaait met je armen en kronkelt van het kietelen. Dat komt omdat je lichaam reageert op onverwachte bewegingen; een reflex. Zo'n reflex ontstaat doordat de zenuwen in je lichaam je waarschuwen. De zenuwen sturen een signaal naar je hersenen en je spieren: Pas op, vingers gaan je kietelen! En voordat je het weet ziet het eruit alsof je nieuwe dansmoves aan het proberen bent. Bedankt zenuwen! Hetzelfde gebeurt als je gaat lachen. Dat is ook een reflex. Je wordt gekieteld, de zenuwen vertellen je hersenen om je lachspieren samen te trekken en voor je het weet, kun je niet meer stoppen met lachen! Die hersenen zijn slimme jongens. Ze zijn zo slim dat ze kunnen herkennen wanneer iemand jou kietelt of dat je jezelf aan het kietelen bent. Als je jezelf kietelt, dan geven ze een seintje aan je lachspieren: de kust is veilig, je bent het zelf, dus je hoeft niet te reageren op het gekietel. En gelukkig maar dat ze zo intelligent zijn, want anders moet je de hele dag om jezelf lachen.

Waarom moet je niet lachen als je jezelf kietelt?

Als je wordt gekieteld, reageert je lichaam met een reflex: je begint te lachen en met je lijf te kronkelen. Maar als je jezelf onder je oksel kietelt, weten je hersenen dat het lichaam niet hoeft te reageren op het gekietel. Slim hè?

Je hersenen hebben je door

Wil je op de stoep of doen we iets met de toren? Eerst iets met de toren. Met de toren? Ja. Lukt dat zo? Ja. Ziet dit er goed uit? Ja. Oke. Ik heb er al vijf. Kijk eens naar mij. Dat ziet er top uit. Wacht even. Ja, oke. We hebben hem. Dat is toch bizar? Er zit zo'n afstand tussen, maar het lijkt alsof je hem aanraakt. Kan deze op je Instagram? Het is niet echt een magisch plaatje, het ziet er cool uit. Maar het is niet magisch genoeg. Dus het moet magischer? Ja. Meer sprankelend. Hier gaat je vraag ook over. Jij wilt...Ik wil weten hoe Annegien haar foto's bewerkt als een echte prof. Annegien Schilling, oftewel Fetching Tigers, is een van Nederlands bekendste Instagrammers. Met haar adembenemende foto's weet ze haar ruim 900.000 volgers steeds weer te verrassen. Over de hele wereld dromen mensen weg bij de prachtige plaatjes van Annegien. Wat vind je zo tof aan haar? Dat ze ondanks alles haar eigen wereld creëert. Ze haalt overal inspiratie uit. Het boeit haar niet wat anderen zeggen. Hoi! Hoi. Hoi, Annegien. Leuk je te ontmoeten. Jesse, hai. Ga zitten jongens. Graag. Heb je een plan voor ons? We gaan meerdere foto's maken, met objecten, maar ook met jezelf. Die gaan we over elkaar plakken op een snelle en effectieve manier. Het einddoel is dat jij straks jezelf op het Neude kunt laten zweven. Oke. Supercool. Ik ben heel benieuwd. Ik ook. Hoe is het om zoveel volgers te hebben? Leuk. Ik vind het een leuk idee dat ik beelden kan maken en met superveel mensen kan delen. Aan de andere kant zit er ook wel een beetje druk achter. Dus ik kan niet zeggen dat ik een maandje even niks post. Hoe ga je om met haat-reacties? Goeie vraag. Ik probeer ze te negeren. Ik weet dat het niet veel toevoegt als ik erop reageer. Maar het raakt me wel. Wat zeggen ze dan bijvoorbeeld? O, van alles. Bijvoorbeeld: je bent lelijk. Daar trek ik me niks van aan, want dat is dan jouw mening. Maar het kan ook zijn dat mensen je persoonlijkheid afkeuren. Dat ze vinden dat ik alleen maar zelfportretten post en dus arrogant ben. Dus het is van alles en nog wat, eigenlijk. Wat raakt je dan precies? Toch als mensen vinden dat ik iets verkeerd doe. Dat vind ik jammer, want ik probeer positieve dingen met mensen te delen. Als mensen mij het gevoel geven dat ik dat niet doe, vind ik dat jammer. Tijd voor de eerste opdracht. Voor de foto moet een goede locatie gevonden worden. Een effen achtergrond is belangrijk en natuurlijk de juiste spullen. Weet je hoe een statief werkt? Nee, daar heb ik nooit mee gewerkt. Een statief gebruik je omdat het lastig is om een foto van jezelf te maken als je zelf op de foto wilt staan. Op een statief kun je je camera zetten en dan zet je de zelftimer aan. Je mag even daar gaan staan. Naast dat leuke standbeeld. Doe straks iemand een beetje schuin naar voren. Een beetje magisch. Ja, precies dat. De pose is helemaal goed. Laten maken we nog een foto van de bril. En die gaan we later over elkaar heen shoppen. Gaan we een bril laten zweven? Ja, klopt. We doen hem eerst zonder bril, zodat we de pose goed hebben. Zodat we alles goed hebben. Oke, effe checken. Ja, top. Je kunt het ook helemaal zelf doen, misschien is dat leuk. Kom eens hier. Als ik deze foto wil maken, gaat hij nu 10 seconden, dan ga je even wachten, poseren, en denk je: nu ben ik in shot of niet. En dan 3, 2, 1, dan maakt hij vier foto's. Wat leuk is, is misschien een beetje afwisseling in de vier foto's. Top, mooi. Zo? Ja, top. Je kunt hem ook zelf aan het potje vasthouden, zodat hij hangt? Jazeker. Zo? Ja. Zo, de twee foto's zijn gemaakt. Nu kunnen ze worden ingeladen en gemonteerd. Jesse begint het ook al aardig in de vingers te krijgen. Prachtige foto van jou. Die gaan we inladen. De volgende stap is dat we gaan kijken waar we de bril precies willen hebben. Dus je hebt nu twee foto's op elkaar gelegd. Ja, en dan kan het editen beginnen. Ik ga alles voor je weghalen, onthoud, de bril zit daar aan vast. Oke. Je hebt wel oog voor detail nodig. Ja, maar dat heeft ze wel. Ja.  Volgens mij zijn we best wel klaar. Ja. Dus dit is voor jou wel Instagram-waardig om te posten? Mja, op zich wel. Nog niet helemaal? Nog niet helemaal. Nee, wil moeten voor extra gaan, dit was nog makkelijk. Oke. Britt moet voor de volgende foto niet alleen zelf boven een druk plein zweven...ze moet ook nog wat extra's doen. Er zijn een paar dingen die je moet regelen voor de foto. Je regelt een krukje of stoel en ballonnen. Het liefst helium, als dat kan. En touw. Daar moeten we nu naar op zoek gaan? Ja. Oke. De stoel kunnen we wel daar doen. Waar gaan we eerst heen? Dit ziet eruit als een speelgoedwinkel. Ja. We zijn op zoek naar ballonnen, verkoopt u die? Liefst zo kleurrijk mogelijk. Oke, de ballonnen komen eraan. Heeft u toevallig ook touw? Nee. Nee, dat niet? Waar zouden ze dat kunnen hebben? Laten we in ieder geval de stoel regelen. Ja, en touw als het kan. Touw? En een stoel, dat hebben jullie sowieso. Een stoel hebben we sowieso, ja. Mogen we er een lenen? Ja hoor. Echt? Oke. Er zit hier een hele rij bars, dus we kunnen nog verder vragen voor touw. Hee! Wat geweldig. Oke, lekker brutaal, hopsakee. Meteen de stoel erbij. Is het gelukt? Ja. Wauw, wat goed. Oké, welke kleur? Ik zeg geel. We kunnen het wel even weten. Blijf eens staan. Hij moet...Wat doe je nou? Hij moet om haar middel heen zo meteen. Vastknopen? Moeten jullie nu de sleutel? Nee? Knoopje? Yes, kijk eens! Het is gelukt, oké. Woehoe! Yeah, het is gelukt! Zorg dat je een stevige pose kunt aannemen. Ik lig hier op een stoel met allemaal ballonnen. Zorg ervoor dat je pose helemaal goed is. Zoiets? Voelt dit als een vliegpose voor jou? Een beetje. Supermooi. Yes, super. Oke, top, we hebben hem. De stoel en Jesse worden weggepoetst. En klaar is de foto. Dat zweefeffect heb je echt helemaal. Ja. Daar gingen we voor, toch? Ja, zeker. Is dit dan eindelijk de Instagram-waardige foto? Ja, zeker. Volgens mij wel, ja. Oke, dan meteen posten. Posten! Laten we posten. Hij staat erop! Yes. Yes, yes.

Hoe bewerk je foto’s als een pro?

Met een smartphone kan iedereen mooie foto’s maken. Maar als je zoveel Instagram-volgers wilt krijgen als Annegien Schilling van Fetching Tigers, moet je wel iets bijzonders posten. Britt en Jesse leren van Annegien hoeveel werk het is om zo’n foto te maken.

Tips van Instagrammer Annegien Schilling

Ik was dus op vakantie in Nederland. En toen waren we aan het strand, we waren aan het vliegeren. Met mijn zusje en met mijn vader en mijn moeder. En toen voelde ik ineens iets hard onder mijn voet. En ik dacht, zou ik het pakken of niet. Straks is het misschien een krab. Ja. En toen ging ik graven en graven. Het was best wel diep. En toen pakte ik eruit...Ik dacht: wat is dat? Ik dacht, misschien is het een stuk hout of steen. Ja. Toen heb ik hem hierin gestopt. Wow! Mag ik hem aanraken? Ja, pak maar. Jeetje, joh, wat mooi. En hier gaat je vraagt dus over? Ja. Want wat is jouw vraag? Dit bot wat ik heb gevonden, is dat misschien van een mammoet? Van een mammoet? Ja. Waarom denk je dat het van een mammoet is? Omdat toen ik hem vond, was hij nog zwart. Helemaal pikzwart. En toen ik hem mee naar huis meenam, was hij ineens van kleur veranderd. Want botten in de ijstijd, die zijn zwart. Ja. Omdat ze dan zo lang onder de grond hebben gelegen of in de zee dat ze versteend zijn. Bizar. Ik denk dat we vandaag maar eens moeten gaan uitzoeken of dit bod van een mammoet is. -Ja. Hoi, ik ben Hans. Victoria. Ik ben Jesse. Hartstikke leuk. Jij bent strandjutter, he? Ik ben strandjutter. Wat vind jij zoal op het strand? Je ziet hier een kleine uitstalling van wat ik ooit op het strand heb gevonden. Deze poppenkop. Heel freaky. Heel eng. Maar wel heel apart. Wat dacht je hiervan? Uuuuuuw, is dat echt? Ja. Dat is een echte. Wat denk je dat dit is? Ik denk een kies. Heel goed. Heel goed. Wat dacht je hiervan? Wow, wat een mooi beeldje. Ja, dit is een pop. Ik durf het haast niet te vragen, mag ik het even pakken? Heb jij wel eens een mammoetbot gevonden, Hans? Ja, ja. Echt waar? Ja, ja, ja. Mag jij dit even optillen. Man, dat is zwaar zo te zien. Wow. He... maar dit is een echt mammoetbot? Dit is een echt mammoetbot. Wow. Even kijken. Het is een mooi glad bot. Heel mooi glad. Zou dit bot van een mammoet kunnen zijn? Het zou kunnen. Ik denk, als je dat werkelijk wilt weten dan zou je moeten gaan, en ik heb een naam voor je, Bram Langeveld. Ja. Bram Langeveld, die is van het Natuurhistorisch museum in Rotterdam. Jeetje... Wow...Ik ga het maar meteen vragen, staan wij nu bij een mammoet? We staan hier inderdaad naast een skelet, maar dit is geen mammoet. Dit is een Aziatische olifant. Dat is een nauwe verwant van de mammoet. Ze lijken erg op elkaar. Ja. Maar we kunnen wel met jouw bot gaan kijken bij dit skelet, of we dat kunnen terugvinden in het olifantenskelet. Met name die deuk hier, dat is heel typisch. Hier gaat hij niet bij passen. De staart kan het ook niet zijn. Ik denk daar ergens in. Zitten we dan warm? Nee. Ik zou het echt niet weten. Ik ook niet, ik geef het een beetje op. Dan geef ik een tip, ik ga het zelfs verklappen. Dit is een deel van het opperarmbeen. Opperarmbeen? Opperarmbeen. En waar zit dat precies? Ik heb hier een rat, dat hele kleine botje hier...recht onder het schouderblad en boven de ellepijp. Jouw bot is dit stuk van het opperarmbeen. De onderkant. Je hebt ons aangewezen waar het bot zit. Hoe kunnen we er achter komen van welk dier dit botje is? Die is kleiner dan de olifant. Precies. Waar is hij dan van? Dat gaan we uitvinden. Ik meet gewoon even. Ik zie dat hij ongeveer acht centimeter breed is. En de lengte is dan ongeveer 14 centimeter. Ik heb hier de opperarmbeenderen. Dan kunnen we gaan kijken waar hij het meest op lijkt. Wow, deze, die lijkt er heel veel op. Heel goed. Alleen dan andersom. Precies. Je ziet inderdaad een aantal overeenkomsten. Daarom hebben we hem net opgemeten. Dit bot is in totaal ongeveer 10 centimeter, misschien 12. In jouw bot was hier als fragment al groter. Dus het schaap, ovis, dat is de wetenschappelijke naam voor schaap…dat valt af. Zo komen we steeds dichter bij het antwoord. We gaan straks in het depot kijken naar echte botten. Wat is een depot? Dat is onze collectie-opslag. Daar gaan we ook nog heen. Oh, dat vind ik cool! Volg mij. Yo. Wow, kijk! Is dat ook opgezet? Ja. En welkom in ons mooiste depot. Wow...Ik heb hier alvast wat botten neergelegd. Ik heb hier een steppenwisent en ik heb hier twee paarden neergelegd. Opperarmbeenderen van paarden. Ik zie er een die heel veel lijkt. Welke? Deze. Precies. Bijna dezelfde grootte. Ja. Inderdaad, heel goed. Ze lijken er op, qua grootte klopt het ook. Maar ik ga nog een bot pakken, het opperarmbeen van een koe. Die leggen we erbij. Dat moet je heel goed kijken en vergelijken. Dit lijkt sprekend. Ja. Dus dit bot is een koeienbot? Ja, dat is ook mijn conclusie, een koeienbot. Oke, dat is dus duidelijk geen mammoet. Hoe komt het dan dat hij is verkleurd van dat naar dit? Daardoor dacht jij dat het een mammoetbot was. Ja. Als zo'n bot in bodemlagen terechtkomt, verkleurt het. Dan wordt het bruin of zwart. Als die verkleuring definitief is. Dit bot is al tientallen jaren uit zee en is nog steeds mooi donker, dan gaat het om een fossiel. Maar als zo'n bot weer snel wittig wordt of vlekkerig, dan is het nog niet zo oud. Het heeft nog niet zo lang in de bodem gezeten dat het echt helemaal verkleurd is. Maar ik heb misschien nog een verrassing voor je. We doen dat als museum eigenlijk nooit, dat we iets weggeven. Maar omdat jij zo'n mooi bot hebt gevonden, heb ik iets voor je ingepakt. Pak maar uit en kijk wat je ervan vindt. Hier ben ik heel benieuwd naar. Woooowww. Wat... Mag ze dit hebben? Dat mag ze hebben. Wat is het? Dat is van de mammoet, he?! Dat heb ik erbij gezet. Kijk maar. Wow! Nu heb je gewoon een echte! Ja! High five! Dit is echt heel vet! Wat goed! Wow, een onderkant van een ehm... mammoet ehm...Precies, van zo'n heel groot scheenbeen van een mammoet. Wow, dank je wel! Alsjeblieft. Te gek man. Wat gaan we dan met je koeienbot doen? Aan het museum geven? Wil je die doneren aan het museum? Ja. Alsjeblieft. Oke, nou, dank je wel. Dat is mooi, dan gaan we deze opnemen in de collectie. Hadden we een beter einde kunnen wensen? Nee. Volgens mij ook niet. Ik denk dat we dit heel voorzichtig moeten meenemen.

Hoe herken je een mammoetbot?

Heel lang geleden liepen er mammoeten rond op aarde. Dat weten we omdat we hun botten hebben gevonden. Victoria heeft ook een bot gevonden en vraagt zich af of het misschien van een mammoet is.

Met een gevonden bot naar het natuurhistorisch museum

Send moeder. Oke, bam. Mijn moeder voor de gek houden dat ik in Parijs ben terwijl ik dat natuurlijk gewoon niet ben. Dat is niet zo moeilijk. Maar er zijn allerlei dingen die altijd precies weten waar ik altijd ben. Bijvoorbeeld mijn telefoon. Een van de vetste uitvindingen van de afgelopen tientallen jaren is misschien wel gps. Tegenwoordig kan je overal op aarde weten waar je bent. Kan je telefoon zeggen waar je bent. Of je navigatie in de auto kan vertellen waar je bent. Hoe cool is dat? En hoe werkt dat? Hoe weet je telefoon waar je bent? Dat doet hij met behulp van luisteren naar 30 satellieten die om de aarde heen draaien op zo'n 20.000 kilometer hoogte. Elk van die satellieten vertelt tegen je telefoon hoe ver die satelliet van je telefoon af is. Wat heb je daaraan? Ik laat het zien. Stel je voor, deze fles is satelliet 1. Het enige wat ik weet is dat dit EEN meter is vanaf deze fles-satelliet. Dan weet ik nog steeds niet zoveel omdat er een hoop plekken zijn die EEN meter vanaf de satelliet verwijderd zijn. Zo. Maar gelukkig is er niet alleen de fles-satelliet die tegen me praat maar ook van de kattenkrabpaal- satelliet. Die nieuwe tapelijn...dat is allemaal de afstand waarop ik op EEN meter van de kattenkrabpaal- satelliet sta. Dit zijn de twee plekken waarop we allebei een meter van die vanaf zijn. Maar waar ben ik? Ben ik nu hier? Of daar? Misschien is dit wel nieuw Zeeland en dit Frankrijk. Toch een beetje lastig.  Maar daarvoor hebben we de derde satelliet. De krukje-satelliet. Er is maar een plek op aarde waar je zowel een meter van fles-satelliet bent…een meter van de kattenkrabpaal- satelliet en een meter 50 van de krukje- satelliet. Dat is hier. Dit is de enige plek die aan al die voorwaarden voldoet. En dat is dus precies hoe je telefoon weet waar hij is. Een hele goede vraag is dan wel: hoe weet mijn telefoon hoe ver een satelliet van hem vandaan is? Ik bedoel, er zit geen centimeter tussen. Daar hebben we een heel slim trucje op bedacht. Zowel de satelliet als mijn telefoon hebben allebei een heel nauwkeurige klok. En die klok die loopt precies te-ge-lijk. Die loopt heel nauwkeurig, heel precies. Wat is nou de truc? Die satelliet, die straalt de hele tijd uit hoe laat het bij hem is. Dus die satelliet stuurt bijvoorbeeld de tijd van dat moment uit...en nog een keertje...Als dan die satelliet een gps signaal met de tijd, zeg maar nu dat hij het uitstuurt, wegzendt dan blijft de klok bij de satelliet en in de telefoon doorlopen. Maar in dat gps-signaal zit de tijd verstopt hoe laat het was dat het signaal weg ging. En omdat die informatie altijd met dezelfde snelheid gaat, de snelheid van het licht, kan je dus berekenen hoe ver die satelliet is. Een beetje hetzelfde als met de donderende bliksem. En zo weet de gps van alle satellieten hoe ver ze zijn en kun jij meteen de weg vinden naar oma. Of school. Of de tennisclub. Of…

Hoe werkt gps?

Dankzij de gps-functie op je telefoon weet je altijd waar je bent en kun je bijna overal komen. Je telefoon staat namelijk in verbinding met allerlei satellieten die rond de aarde zweven. Diederik laat zien hoe dat werkt.

Locatiebepaling met satellieten

Suze vraagt zich af: wie maakte de eerste selfie? Iedereen maakt er in zijn leven zo'n 25.000: selfies. Het woord gebruiken we pas sinds 2012. Maar als je dacht dat die toen pas is uitgevonden, dan heb je het mis. Volgens de nationale bibliotheek van de Verenigde Staten was Robert Cornelius iedereen voor in... jawel, 1839. Robert was de zoon van een Nederlandse immigrant in Philadelphia. Hij maakte zijn stoere kiekje gewoon in de achtertuin van de lampenwinkel van zijn vader. Zonder smartphone en zonder andere snufjes. De ingrediënten die hij nodig had voor deze allereerste selfie: een tinnen doos, geen stoffen zoals jodium en broom. Een stuk verzilverd koper en een verrekijker van de opera. Robert sloopte de verrekijker, hij nam het glas eruit en zette dat glas achter een klein gaatje in de doos. En zo maakte hij een cameralens. Nog even spoelen...Laten drogen... afwerken met kwik, en voila, de allereerste selfie op papier. Echt 'quick' ging het maken van die selfie niet. Het duurde tussen de drie minuten en een kwartier voordat de foto klaar was. Gelukkig maar dat dat anno 2017 veel en veel sneller gaat. Anders zouden jij en ik 261 dagen van ons leven bezig zijn om al die 25.000 selfies te maken.

Wie maakte de eerste selfie?

Het woord selfie bestaat pas sinds 2012, maar we maken al veel langer foto’s van onszelf. De eerste selfie werd gemaakt in 1839! En nee, daar kwam geen smartphone aan te pas.

Een foto zonder smartphone

Nou oma, we gaan weer in het fotoboek kijken. Hoe heet oma? Agnes. Nou, wie is dat? Ik moet eens goed kijken. Het is toch een bekende. Is het een bekende? Ome Gerard? Nee, dat is papa. Mijn vader. O ja, dat is een bekende van je. Het is jouw zoon. Niet zeggen hoor dat ik het niet wist. Je vraag heeft alles te maken met je oma. Ja. Wat is je vraag? Wat er gebeurt in de hersenen van iemand die alzheimer heeft? Mijn oma heeft dus alzheimer. Dat is dat je dingen vergeet. Ja. Wat vergeet je oma dan? Ze herkent personen niet meer. Ze herkent de weg niet meer. Dat soort dingen. Weet ze wel wie jij bent? Mij herkent ze meestal nog wel. Best vaak wel, maar bijvoorbeeld haar man denkt ze vaak dat het haar vader is, maar dat is niet zo. Vandaag gaan we toch iets dieper die hersenpan in duiken om te kijken waar het nu vandaan komt. We gaan naar het pathologisch museum. Daar is een professor die ons alles gaat vertellen over alzheimer. Ja, wat is het verschil? Volgens mij is de bovenste kleiner dan de onderste. Die bovenste? Ja? Laten we het vragen aan professor-doctor Marcel. Goedendag. Dag. Vertel maar; heeft Veerle gelijk? Veerle heeft zeker gelijk. Kijk, wat je hier ziet zijn twee rechter hersenhelften. Wat je zelf al zei, de bovenste zijn kleiner. Dit is de hersenhelft van iemand die een dementie had. Als je HEEL goed kijkt, zie je dat die windingen...Het zijn allemaal windingen die de hersenen vormen. Die windingen zijn hier veel smaller. Hier zijn ze breder. Zie je dat? Ja. Dat maakt dat die groeven breder zijn. Je verliest hier eigenlijk hersenweefsel. Dat gaat ten koste van de functie van de hersenen. Wil je een kopje thee hebben, schatje? Daar erin. Daar moet je koffie in maken. Daar moet je koffie in maken. Dan moet je hier thee in maken. Dit zijn echte hersenen. Dit zijn hersenen van iemand die gezond was. Deze hersenen lijken wat meer op die van je oma. Wat zie je als verschil? Die is ook weer iets dikker. Het gaat daar ook helemaal uit elkaar. Precies, en van binnen... Dat kunnen we hier niet goed zien. Maar wel hier zo. Als ik deze eraf haal, dan zie ik het zeepaardje. De hippocampus. Dat is in feite de archiefkast van de hersenen. Sla je daar de beelden dan op? Daar sla je de verbinding van beelden met namen op. Dus ik heb nu Veerle ontmoet. Dat heb ik dan opgeslagen in dat zeepaardje? Dat komt in die hippocampus. Als ik nu naar je kijk, denk ik: dat is Veerle. Die heb ik net ontmoet. Dan haal je het weer op. Het beeld komt zo weer terug. Het vervelende van de ziekte van Alzheimer... is dat het verlies van zenuwcellen vaak in die hippocampus begint. Die archiefkast begint als eerste te rammelen. Die wordt kleiner. Er kan niet veel meer in. Of hij kan niet meer goed open, je kunt er niet meer bij. Dan krijg je dus het probleem dat je dingen vergeet en namen niet meer weet. Ik zie geen thee, he? Of ik moet het hier hebben. Eens kijken. Dat is soep. Dat is toch wel treurig. Ja. Hier zie je een prachtig model van de hersenen. Die bolletjes weerspiegelen de hersencellen. Daar onder die bedrading zie je mooi netwerken en dat laat zien dat hersenen hersencellen bevatten en dat het EEN groot netwerk is dat met elkaar verbonden is. Dat functioneert normaal gesproken razend goed. Bij dementie kun je dus zien dat die bedrading soms niet meer goed werkt. En dat er hersendelen uitvallen. Kan het ook zijn dat er een dag komt dat alle lampjes weer zo...aangaan? Dat is een goede vraag. Daar zijn we naarstig naar op zoek. Kunnen we iets doen om alzheimer te genezen, maar nu kan dat nog niet. Lampjes die uit zijn, kunnen we niet meer aan krijgen. Dat is het vervelende van dementie. We hopen wel dat we in die richting iets vinden. Voorlopig is het kunst te voorkomen dat er meer lampjes uitgaan. Hoe is dat om te horen, Veerle? Ik snap nu wel beter wat er allemaal gebeurt en zo. Maar ook dat de lampjes bij oma nooit meer aangaan. Er gaat meer uit. Het wordt niet meer beter. Ja. Dat is toch wel stom. Moet ik schone kopjes pakken of deze uitspoelen? Voor een kopje thee pak je beter een mok. Een mok. Geen bordje. Om te ervaren hoe het is om alzheimer te hebben mag Veerle een speciale kamer in. Daar moet ze allerlei dagelijkse dingen doen. Voor iemand met alzheimer is je sleutels vinden of boodschappen doen, best ingewikkeld. Veerle gaat naar binnen met een vest aan waar een stem uitkomt. Die stem zijn de verwarde gedachten van iemand met alzheimer. STEM: Misschien is er wel post. Kijk eens in de brievenbus. Nee, geen post. STEM: Misschien komt het nog. STEM: Ik wil naar binnen. Waar is de sleutel? Heb jij de sleutel? Voel eens in je zakken. Ik denk niet dat hij... O, uit de tas. In je tas. Hier. Zeg het maar: wat is ook alweer je voordeursleutel? Die. Deze? Nou, volgens mij niet. Nee. De volgende. Speciaal huis, he? Deze past niet. Die dan proberen? Kijk maar. Hee, kijk. Dat lijkt er meer op. STEM: Gelukt. Binnen. Dan gaan we naar binnen. STEM: Sleutels aan het haakje. Dan zie je ze tenminste als je weggaat. Sleutels niet vergeten. Die hangt daar goed. STEM: Boodschappen in de koelkast. De koelkast. Veerle, waar is je koelkast? Hier. STEM: Jeetje, ik had het nog. Je hebt wel veel melk. Je hebt nog meer melk gekocht. Hoor je dat brommertje? De postbode. Kom mee, naar de brievenbus. Ja, de post. O... STEM: Nu word ik gek. Ik zou toch zweren... Wat is er dan? Nee, dat klopt niet. Het is verplaatst. Het was daar. Dit is echt raar, he? Wat vind je hier nu van? Als je het nu een beetje ervaart hoe het is om alzheimer te hebben? Heel verwarrend, want... Ja. Het klopt allemaal niet wat je zelf denkt. Je herkent dingen ook echt niet. Dat is ook hoe het in je oma's hoofd werkt. Ja, ook bij het teveel aan boodschappen. Dan weet je niet wat je moet kopen en wat je al gekocht hebt. Ik denk dat het ook zo is bij mijn oma. Begrijp je je oma nu dan beter? Ja. Wat we vandaag hebben gezien met hersenen en wat we hebben meegemaakt, is het dan een antwoord op je vraag? Zeker. Ik weet nu wat er nu gebeurt in de hersenen en wat mijn oma eigenlijk ziet. En wat ze meemaakt. Ja. Dit zijn dus de kenmerken die je hebt als je alzheimer hebt. Dat je dingen of mensen niet meer herkent. Dat is wat mijn oma ook heeft. Ja, het is een rotprobleem.

Wat gebeurt er in de hersenen van iemand met alzheimer?

Mensen met de ziekte van alzheimer zijn heel erg vergeetachtig. Ze herkennen soms hun eigen familie niet meer. Dat komt doordat het deel van hun hersenen waar herinneringen worden opgeslagen, steeds kleiner wordt. Veerle ervaart hoe het is om dement te zijn.

De hersenen onthouden steeds minder

Sorry, ik was even bezig met een kattenfilmpje kijken. Dat herkennen jullie wel. De hele dag door zitten we online dingen te liken, filmpjes te bekijken, foto's te uploaden. We zitten allemaal continue online. We leven eigenlijk online. Niet alleen jullie, hoor. Over de hele wereld gebeurt het. Iedereen online. In China, Amerika, Afrika...iedereen is de hele dag door dingen aan het versturen. De helft ervan gebeurt draadloos via wifi. Per seconde versturen we met wifi 50 harde schijven met informatie. Elke seconde weer over heel de wereld. Maar hoe werkt wifi eigenlijk? Hoe kan het dat we met z'n allen met elkaar kunnen praten en kattenfilmpjes kunnen kijken zonder snoer? Stel je voor: je hebt een supervette plaat gemaakt op je vakantie. En die wil je graag draadloos versturen naar je vrienden. Hoe gaat dat dan? Wat gebeurt er binnen in die telefoon en met dat wifi dat je dit draadloos kunt versturen? Een telefoon kan geen foto als 'n postduif naar je vrienden sturen. Je moet het plaatje omzetten in informatie. Een soort e-mailtje met alleen getalletjes erin. Hoe werkt het? Hij deelt het plaatje op in allemaal kleine vlakjes. Vervolgens gaat hij dat ene vlakje kijken welke kleur het is. Dan zegt hij: O, deze kleur blauw noem ik bijvoorbeeld nummer 63. Die wordt dan door de lucht verstuurd...naar een tablet van een vriend van mij...waar langzaam maar zeker al die kleuren weer opgebouwd worden op het scherm. Maar hoe vliegen die cijfers dan door de lucht? De informatie wordt met allemaal onzichtbare lichtgolfjes naar je telefoon verstuurd. Die kun je niet zien, maar in en uit je telefoon vliegen continu miljarden kleine golfjes. Een beetje vergelijkbaar met als ik een steen in het water gooi. Dan zie je van de plek waar ik hem gooi allemaal golfjes wegvliegen. Er komen natuurlijk geen watergolven uit je telefoon. Maar onzichtbare lichtgolfjes, miljarden per seconde. Als je hier naar de golven kijkt dan zie je dat golven elkaar opvolgen. Maar wat je telefoon HEEL slim doet, is in die golfjes hoe snel ze elkaar opvolgen of hoe hoog ze zijn en met allemaal trucjes plakken ze die informatie op die draaggolf. Die wifi-draaggolf neemt dus stukken kattenfilmpje van de router naar je telefoon, zodat je kunt zeggen: haha, gekke kat. Hij valt op de grond. Soms kan kattenfilmpjes kijken ook heel saai zijn. Als je internetverbinding niet goed is, dat het stottert en hakkelt. Dat hebben we allemaal wel eens. Dat komt omdat die golfjes die door de lucht gaan soms moeite hebben om door muren heen te komen. Net zoals jij en ik. Je telefoon merkt dan, ik hoor de informatie van het golfje niet goed en vraagt nog een keer terug. Hallo router, wat was het ook alweer? Dan moet het nog een keer verstuurd worden. Ellende. Kattenfilmpje stottert. Er kan ook nog iets anders gebeuren. Er zijn andere dingen die ook dezelfde soort golfjes gebruiken. Bijvoorbeeld een magnetron. In de magnetron worden dezelfde soort golfjes gebruikt... maar dan superheftig. Zo heftig dat de golfjes het water in deze chocolademelk heel erg laat dansen en surfen op de golfjes. Die botsen dan tegen elkaar, wrijven tegen elkaar en dan, net zoals in je handen, wordt de chocolademelk heet en warm. Daar komt soms zo veel uit...dat als je kattenfilmpje voorbij komt deze golfjes schreeuwen: Word warm! Dan kan je telefoon geen kattenfilmpje meer horen of zien.

Hoe werkt wifi?

Dankzij wifi kun je op je telefoon en tablet non-stop kattenfilmpjes kijken. Superhandig, zo’n draadloze internetverbinding. Maar hoe werkt dat eigenlijk? En waarom hapert de wifi soms? Diederik ligt het uit.

Onzichtbare lichtgolfjes dragen informatie over

Phileine vraagt zich af: Waarom is je plas geel? Ons lichaam is een grote fabriek die 24/7, 365 dagen per jaar actief is. We stoppen er eten en drinken in en er komt poep en plas uit. Voor die wisseltruc moeten er ontelbaar chemische processen plaatsvinden in het lichaam. Elk orgaan speelt daarin zijn eigen rol. De lever haalt stoffen die je niet meer nodig hebt uit je bloed en breekt ze af tot HEEL kleine stukjes. Afvalstoffen: EEN van die stoffen is urobiline. Dat is een stofje dat vrijkomt als de lever rode bloedcellen afbreekt. Urobiline heeft een gele kleur en gaat van de lever naar de nieren die het dan uit je bloed halen. En jij plast het uit. Zo komt je plas dus aan een gele kleur. Je plas is niet altijd even geel. Dat komt omdat plas voor een groot deel uit water bestaat. Hoe meer water in je plas zit, hoe lichter de kleur. Plas is donkergeel als je te weinig hebt gedronken of HEEL erg veel hebt gezweet. Dus voordat je het toilet de volgende keer doorspoelt, kijk even in de pot en zie wat jouw plas je probeert te vertellen.

Waarom is plas geel?

Als je plast, plas je een heleboel vocht en afvalstoffen uit. Een van die afvalstoffen zorgt voor de gele kleur van je plas. Is je plas donkergeel? Dan heb je misschien te weinig gedronken!

Water met afvalstoffen

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

Strooigoed en pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.