Dit is een strijder van de islamitische rebellengroep Hayat Tahrir al-Sham (HTS). En dit is een foto van de Syrische dictator Bashar Al-Assad. ‘...het plotselinge offensief van die rebellen, die ook een groot deel van de stad Aleppo in handen hebben.’ De afgelopen jaren hoorde je weinig over de burgeroorlog in Syrië. Sinds 2020 heeft dictator Assad het grootste deel van Syrië in handen.
Maar nu valt HTS plots aan en ze veroveren dit belangrijke gebied. Wie is deze islamitische rebellengroep? En hoe konden ze zo snel terrein veroveren?
Eerst even terug naar het Syrië van 2011. HTS bestaat nog niet en dictator Bashar al-Assad heeft de macht over vrijwel het hele land. Hij is de opvolger van zijn vader. Hafiz Assad. De familie regeert al meer dan vijftig jaar met harde hand. Maar mensen zijn de corruptie, werkloosheid en onderdrukking spuugzat. Deze massale protesten worden keihard neergeslagen. ‘Nog steeds schiet het regeringsleger in Syrië op vreedzame demonstranten.’ En neergeslagen is eigenlijk een understatement. ‘Martelen, vermoorden en verkrachten van burgers en de Syrische regering draagt daarvoor de verantwoordelijkheid.’ Het loopt uit op een gigantische burgeroorlog, waarbij Assads leger en verschillende strijdgroepen tegen elkaar vechten. Niets in Syrië is wat het lijkt. Rebellen, terroristen, regeringssoldaten, het zijn labels die wij er van een grote afstand opplakken. Maar als je dichterbij komt, zie je dat het conflict nog ingewikkelder is dan je al vermoedde.
Andere landen, zoals de VS, Turkije en Iran, mengen zich ook in de strijd. Hoor je zo meer over. Jarenlang wisselt de machtsverdeling in het land. Van sommige groepen heb je misschien gehoord zoals IS, die een islamitische staat wil stichten en rond 2016 grote delen overneemt. In maart 2020 komt er dus een einde aan de grootste gevechten. De oorlog is niet voorbij, maar deze kaart verandert sindsdien nauwelijks.
Tot nu. ‘Na hevige gevechten in Hama zijn strijders erin geslaagd om deze stad in te nemen.’ Een plotselinge aanval van de islamitische rebellengroep Hayat Tahrir al-Sham. Wat Organisatie voor de bevrijding van de Levant betekent. Hun belangrijkste doel: het regime van Assad omverwerpen. Dit is de leider Abu Mohammad Al-Jolani. Tot 2016 hoorde hij bij de Syrische tak van Al-Qaida. Je weet wel, de terreurorganisatie van Osama bin Laden, het brein achter deze aanslag. Veel landen zien HTS dan ook als terroristische organisatie. Maar zij doen hun best om van dat stempel af te komen. Ze verbreken de banden met Al-Qaida en hun macht groeit. Vooral in dit gebied. Jarenlang bereiden ze zich vanuit hier voor op een nieuwe oorlog, wachtend op het juiste moment. En dat juiste moment blijkt nu. Waarom? Nou, dat heeft veel te maken met de rol van andere landen. En dat zijn er nogal wat. Dus we kijken alleen naar de belangrijkste voor nu. Eerst Rusland. Dat staat aan de kant van Assad en helpt met onder meer wapens en luchtaanvallen in Syrië.
Maar Rusland is momenteel vooral bezig met de oorlog in Oekraïne. Andere bondgenoten van Assad, zoals Iran en de strijdgroep Hezbollah in Libanon, zijn in gevecht met Israël nu het geweld tussen hen weer is opgelaaid. Daardoor is met name Hezbollah verzwakt. Kortom, al die oorlogen waar je de laatste tijd zoveel over hoort, hebben ook invloed op Syrië. Assad staat daardoor minder sterk en HTS grijpt daarom nu hun kans.