En moest je dan ook leren literair schrijven? Want als je bij de krant hebt gewerkt, moet je kranten schrijven. En literair schrijven is ook weer anders. Volgens mij heb ik niks.. Ik heb het niet geleerd, dus ik doe het gewoon. Ja, of of dat literair is, dat mag iemand anders verzinnen. Ja, sorry. U bent onze verzamelaar vandaag. Wat is uw naam? Willard Mans. Willard Mans zei u he. Even kijken of we kunnen ontcijferen wat voor verzameling dit is. Heb je al een idee Sasha? Ik denk als ik zeg stripboeken dan, dan beledig ik u misschien? Nee, helemaal niet. Nee? Nee, het zijn eigenlijk...Stripboeken plus of zo? Nou ja, stripboek, strip, dat is een medium. Daar kan je honderdduizend soorten verhalen mee vertellen. En we kennen allemaal de kinderstrip waar niets mis mee is. Maar sinds een jaar of 25, 30 heb je ook een genre dat we dan maar graphic novel noemen. Een strip met pretenties. Dus u verzamelt graphic novels. Ik verzamel graphic novels en hoe... Mag ik wat zeggen? U ziet er zelf ook een beetje uit of u uit een graphic novel komt. Dat vind ik heel mooi. Ja, ik wil natuurlijk toch een beetje... Ja, het zijn mooie boeken, dus je moet het ook proberen een beetje mooi te presenteren. Ja, ook ja. Grafisch, ja. Ja, ja. Hoe begon die liefde voor graphic novels? Voor mij begon het als toch wat verloren jongetje van negentien jaar, toen ik in Amsterdam kwam wonen als jonge studentje. Ik voelde me natuurlijk een hele pief, maar het was niet te vermijden dat ik eenzaam was bij tijden. Ja. Toen vond ik dit boekje. Deze man, Frans Masereel, maakte honderd jaar geleden dus 1920, verhalen in houtsnedes. Ja. Eén plaatje per bladzijde. Oh wat mooi. En dat noemde hij beeldsuites. Ja, prachtig. En toen ik dit las dacht ik: dat je dit kunt met plaatjes. Geen woord erin hè. Maar alles zit erin. Geen woord erin? Geen woord, helemaal geen woord, geen woord erin. En toch ga je met met de hoofdpersoon mee, met al zijn verlangens, z'n ellende, z'n erotiek, zijn wensen, z'n nachtmerries. En wat ga je dan doen? Dan heb je ontdekt dat je graphic novels goed vindt. Wat gaat er dan gebeuren? Een paar jaar later verscheen dit boek. A contract with God. Engelstalig, is ook vertaald in het Nederlands, maar dit is de eerste Amerikaanse druk. Dus dit is de Ulysses onder de strips, want dit is het eerste boek waar graphic novel op staat. Want deze tekenaar...Dit is het eerste boek waar het eerste boek waar het woord graphic novel op staat. Dat is een prachtige anekdote, hoe dat woord daar beland is, want deze tekenaar was al een ouwe rot in het vak. Wat is zijn naam? Willy Eisner. Ja. Hij heeft vroeger superhelden getekend. Hij heeft instructieboeken getekend voor het leger in de Tweede Wereldoorlog, maar toen dacht ie: ik moet een verhaal maken over arme joodse mensen, wat hij zelf ook was, die voor de oorlog al naar Amerika kwamen en daarin flatwijken kwamen te wonen met alle geroddel en achterklap van dien. Hij belde zijn uitgever op en de uitgever zei: ah, prachtig, heb je weer een nieuwe comic, strip? Ja en toen dacht ie als ik nu ja zeg, dan wek ik de suggestie dat het weer een superheldenboek is. Ja en toen dacht hij ik moet iets anders zeggen. En toen zei hij dus: no, it's not a comic, it's a graphic novel. Aha. Mag ik vragen, wat doet u eigenlijk voor werk? Ik heb 41 jaar voor de klas gestaan, als leraar Nederlands. Maar is het dan ik, we hebben het nu over heel veel over ontlezing en kinderen die niet meer willen lezen. Is dat dan misschien niet een uitkomst, een combinatie van taal en beeld? Of het de uitkomst is, dat weet ik niet, maar het is zeker de moeite waard om ook leerlingen te laten ruiken aan deze graphic novels. Ik heb dat ook samen met twee goede vrienden fanatiek gedaan. In de klas ook? We hebben een boekje gemaakt. Ja. Samen met Margreet de Heer, toenmalig Stripmaker des Vaderlands en Bas Schuddeboom van Donald Duck. Mag ik het zien? Het is voor de leeslijst ook maar, maar de kinderen mogen dit nog niet lezen? Tuurlijk wel. Mag je een graphic novel voor je leeslijst hebben? Wel van jou, maar alle leraren zijn anders. Nou, daar moet je natuurlijk als leerling goede argumenten hebben waarom je vindt dat dat wel moet kunnen. Je kunt niet zeggen ja, wel Het gouden ei, maar niet een prachtige graphic novel. Dus ik geef ook argumenten waarop je je leraar kunt overtuigen dat zo'n graphic novel op die lijst hoort. Hoeveel boeken heeft u? Nou ja, alles bij elkaar zullen het misschien 5000 zijn, maar dat is op zich...Ja hallo 5000. Dat is niet weinig, dat is heel veel! Dat zijn ook andere romans. Maar dit boek. Ja, die vond ik zo mooi. Nee, ja, heel graag. Waarom vind je het prachtig? Ja, omdat er eigenlijk bijna niks op staat, maar wel een een raam wat openstaat. Het begint supersaai. Het begint heel saai met de hoek van een huis. Ja en je denkt nou wat gebeurt er nog wat? Niks. Ik zie nog steeds de hoek van het huis, een paar bladzijden verderop. He. Er komt een pop-up met een jaartal erbij. Plaatje in een plaatje. Een plaatje in een plaatje. En zo gaat het verder. Ja, ja, ja, ja. Fantastisch. Vindt u nou, want ik zie nu meerdere boeken met heel weinig tekst, waar ligt uw voorkeur? Kan u dat zeggen? Is het het geschreven verhaal of is het vooral het beeld wat het moet dragen? Een graphic novel moet het in ieder geval hebben van zijn beeld, dus het kan met woorden zijn of het kan zonder woorden zijn, maar er moet heel veel beeld in zitten en je doet jezelf tekort als je ze niet meeneemt in je. Wat is het hier? We vieren het feest van het lezen. Ja, liefde voor het lezen. Dat hoort erbij. Dank u wel. Dat is een heel mooie boodschap. Gaan wij meenemen. Dank u wel. Volgens mij was u nog lang niet klaar met uw verhaal. We gaan een avondvullend programma met u maken. Kom Sascha. Heb je eigenlijk graphic novels thuis?
