Groep 3/4/5

Showprogramma waarin vliegensvlug onderwerpen uit de wereldoriëntatie voorbijkomen. In de studio staat de vraag centraal of het waar is of niet. Is het 'kletspraat'?

Programmaheaders

Wiskunde

Studio Snugger

Studio Snugger op Zapp

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Is het snugger? Of is het kletspraat? We zullen het zien!
De politie maakt gebruik van spinnenwebdraden om kogels op te vangen. Een spin maakt een web om zijn eten in te vangen. Vliegen blijven plakken in de stevige draadjes van het web. Wetenschappers hebben ontdekt, dat al je heel veel spinnenwebdraadjes bij elkaar perst, de draadjes heel sterk worden. Dit wordt zo sterk, dat je er zelfs kogels mee tegen kan houden. Dat is handig voor de politie. Want agenten dragen bij gevaarlijke missies graag een vest dat kogels tegenhoudt. Zo’n kogelwerend vest beschermt het lichaam van de agent. De draden zijn niet alleen sterk, ze zijn ook buigzaam. De politie kan zo makkelijk bewegen, terwijl ze goed beschermd worden tegen kogels. En dat alles dankzij de spin!
Is het waar? Daar wil ik meer over weten.
Als je een spin tegenkomt in je kamer, ben je er misschien niet zo blij mee. Gelukkig haal je het spinnenweb zo weg. Toch blijken spinnenwebben sterker dan je denkt. Maar wil je er een vest van maken, dan heb je ontzettend veel draden nodig, en die zijn lastig te vinden. Daarom worden deeltjes van de spin gekopieerd en in een zijderups gestopt. Van de draden van die rups kunnen kogelwerende vesten worden gemaakt. Bij uitvindingen wordt wel vaker naar de natuur gekeken. Zo is klittenband bedacht door iemand die zag dat er plantenzaadjes bleven haken in de vacht van dieren. Dat is hij na gaan maken met haakjes en lusjes, en nu kan jij schoenen aan waarbij je geen veters hoeft te strikken. De natuur wordt ook gebruikt om prestaties te verbeteren. In Japan staat de trein bekend om zijn snelheid. Deze gaat zo snel omdat de vorm is afgekeken van de snavel van een ijsvogel. Deze vogel duikt daarmee als een speer vissen uit het water. Ook in de sport wordt vaak direct afgekeken van de natuur. Zo had een aantal zwemmers dat zo snel mogelijk wilde zijn, gekeken naar de huid van een haai. Daarin zitten namelijk hele kleine tandjes, waardoor het water makkelijk langs ze glijdt en ze heel snel kunnen zwemmen. Op de Olympische spelen droegen ze pakken die leken op de huid van een haai. Sommige mensen vonden dit toch niet zo eerlijk en daarom is het pak weer verboden.
Zo zit dat dus. Tot de volgende keer, bij Studio Snugger!

Spinnendraad wordt gebruikt in kogelwerende politievesten

Programmalogo's

Om dingen te maken kijken we veel naar de natuur, hoe dieren en planten gebruik maken van slimme trucjes.

Is het snugger of kletspraat?

Is het snugger? Of is het kletspraat? We zullen het zien!
Hoe weet je of iemand liegt?
In mijn werk voel ik natuurlijk veel met mijn vingers aan het gezicht van mijn klanten als ze bij mij in de stoel liggen. En waarom doet u dat? Voor een schoonheidsbehandeling. En dan maak ik ook een praatje met ze. En zo ben ik erachter gekomen: je neus wordt kouder als je liegt. Zal ik het anders even demonstreren? Ja, heel graag. Als iedereen even elkaars hand vastpakt. Dan gaan we nu liegen. Dus ik tel zo meteen af. Die hand houd je heel goed vast. Want dan ga je voelen dat die kouder wordt. Ik tel af, en dan zeg je: ik ben verliefd op jou. Ja, oké, prima, nou dat gaan we doen. Ik tel af, 3, 2, 1: ik ben verliefd op jou! Wacht, wacht nou eens even. Daarnet zei u nog dat het de neus is die koud wordt als we liegen. Dus waarom houden we dan nu elkaars handen vast? Nou ja het werkt met handen precies hetzelfde. Maar waarom houden we dan niet elkaars neuzen nu vast om het te testen. Ja ik denk dat vinden die kinderen vast niet zo fris. O wacht eens even, nu begrijp ik het even niet meer. Eerst was het de neus die koud werd, darna waren het de handen die koud werden. En nu is het toch weer de neus, maar dat is dan blijkbaar niet fris. Ik geloof er helemaal niks van! Volgens mij is dit…
Snugger!
Is het niet waar? Nou daar wil ik meer over weten.
Als je liegt, wordt je neus kouder en je handen ook. Wetenschappers hebben dit ontdekt door mensen die een leugen vertelden, te filmen met een warmte-camera. Maar als je je afvraagt of iemand liegt, kan je niet zomaar aan iemands neus voelen. Gelukkig zijn er ook nog andere dingen waar je op kan letten. Mensen die liegen, bewegen vaak plotseling hun hoofd als je net een vraag hebt gesteld. Maar tijdens het praten staan ze vaak juist heel stil of als ze zenuwachtig zijn gaan ze schuifelen met hun voeten. Ook herhalen ze vaak wat ze zeggen. Als je dus stiekem een snoepje hebt gepakt, zeg dan niet “Nee papa, dat heb ik echt niet gedaan. Echt niet! Ik heb het niet gedaan. Ik heb echt geen snoepje gepakt”. Maar zeg gewoon één keer “ik heb geen snoepje gepakt”. Maar écht zeker weten of iemand liegt, is toch erg moeilijk. Daarom stellen ze bij de politie moeilijke vragen. Als een dief iets heeft gestolen, vragen ze niet alleen of hij het heeft gedaan, maar moet de dief ook vertellen wat hij die dag heeft gedaan, maar dan in omgekeerde volgorde. Als je dus wilt weten of je zusje stiekem met je speelgoed heeft gespeeld gisteren, zou je dus kunnen vragen of ze wil vertellen waar ze allemaal gisteren mee heeft gespeeld. Maar dan in omgekeerde volgorde. Eens kijken of je erachter komt of ze eerlijk is….

Als je liegt, wordt je neus kouder

Als je liegt, wordt je neus kouder en je handen ook. Wetenschappers hebben dit ontdekt door mensen die een leugen vertelden, te filmen met een warmte-camera. 

Is het snugger? Of is het kletspraat? We zullen het zien.
Hoe kun je onder water een schat vinden? Onder water liggen de mooiste schatten hè. Diep op de zeebodem. Dus ik moest een manier vinden om onder water te kunnen duiken. En wat denk je? Nou, wat? Het is al bedacht. Duikklokken bestonden al in de middeleeuwen. Echt waar? Ja, want als er een schip was gezonken, dan gingen ze met een duikklok naar beneden om zo de schatten weer naar boven te halen. Maar hoe werkt dat dan? Doodsimpel, op een schip heb je een takel, daar doe je de duikklok aan, je laat ‘m zakken tot wel 50 meter diep. Wacht, wacht, wacht, ik ga het laten zien. Er in? Ja, ja, ik zal het u helemaal laten zien meneer Snugger. Kom, kijk, hup. Ik ga erin en dan houd ik me heel stevig vast. Wat? Wat zegt u? Als ik erin zit houd ik me stevig vast, laten ze me zakken, tot net boven en zeewrak, en dan kom ik eruit. Kijk, kijk, kijk, een schat! Dukaten! En dan zwem ik terug. Ja, u zwemt terug, met zo’n grote kist. Adem goed inhouden. Ja dat snap ik anders dan ehh.. En dan ben ik er weer in en dan takelen ze me weer naar boven. En dan bent u er weer in en dan takelen ze u weer naar boven. Nou ik vind het een mooi verhaal meneer Mus, maar ik geloof er niet zo heel veel van. Weet je wat het is? Dat hebben jullie gezien, die duikklok is open van onderen. Daar stroomt het water gewoon in. En dan kan je niet meer ademen.
Snugger!
Is het echt waar? Daar wil ik meer van weten!
Met een duikklok kan je onder water blijven zonder dat je een duikuitrusting met zuurstofflessen nodig hebt. Als je een hol voorwerp met de open kant naar beneden onder water drukt, komt er namelijk geen water naar binnen. Probeer het zelf maar eens met een glas. De duikklok is een paar honderd jaar geleden uitgevonden. Duikklokken werden niet alleen gebruikt om de onderzeewereld te ontdekken, maar ook om op zoek te gaan naar schatten van gezonken schepen. In de loop van de tijd is de duikklok veranderd in een duikpak zoals we die nu kennen. Maar toch worden duikklokken ook nu nog weleens gebruikt. Zoals bij het bouwen van een tunnel in Amsterdam. Daar werd een duikklok van wel een miljoen kilo gebruikt. Als je op vakantie gaat naar een tropisch oord, kan je misschien ook wel in een soort duikklok. Er bestaan namelijk onderwaterscooters, die net zo werken als een duikklok. Je hoofd gaat dan in een helm die van onderen open is. Niet alleen mensen maken gebruik van een duikklok, de waterspin maakt een eigen duikklok van een luchtbel. Door een web van spinrag blijft de bel op zijn plek. Was het voor ons maar zo makkelijk om onder water te blijven.

Met een duikklok kun je duiken zonder zuurstofflessen

Als je lang onder water wil blijven, gebruik je zuurstofflessen. Voordat deze bestonden, gebruikten mensen duikklokken om onder water te blijven. Hiermee doken ze naar schatten van gezonken schepen.

Is het snugger of is het kletspraat? We zullen het zien.
Vroeger werd een reuzenrad met de hand gedraaid. Dat was het werk van de reuzenraddraaier. De torenhoge attractie bestaat al jaren. Het eerste reuzenrad werd gemaakt van hout. Om zo’n zwaar houten rad vol mensen te kunnen draaien, moest je heel sterk zijn. Er was maar één hendel, dus de raddraaier moest alleen al het werk doen. Veel mensen wilden in de attractie om van het mooie uitzicht te genieten. Dus veel pauze kon de sterke man niet nemen. Inmiddels kan het reuzenrad draaien met machines. De reuzenraddraaier kan nu ook gewoon zelf van het uitzicht genieten. Zou het waar zijn? Dat je een heel groot reuzenrad met de hand kan draaien. Dat je een raddraaier bent. Dan moet je wel heel sterk zijn. Ik kan het me niet voorstellen.
Snugger. Is het echt waar? Daar wil ik meer over weten.
Vroeger werd het rad echt met de hand rondgedraaid. Het rad was wel een stuk kleiner. Het was toen dus wel makkelijker om het rad met de hand rond te draaien. Je zal op de kermis geen handgedraaid rad meer tegenkomen. Om nu een reuzenrad met de hand rond te draaien, mag je wel flink trainen. In de middeleeuwen bestonden er al kermissen. Nog niet met botsautootjes en draaimolens, maar wel met eten, drinken en muziek. Als attractie werden er shows gegeven met bijzondere mensen of dieren. Ze noemden dit freakshows. Hierin waren bijvoorbeeld een koe met twee hoofden te zien, vuurspuwers en een zeemeerminskelet. Dus niet alles wat ze tentoonstelden was echt. Ook waren er grote tuinen waar mensen wandelden en plezier maakten. Na verloop van tijd werden de kermissen en tuinen samengevoegd en ontstonden er pretparken. Het eerste pretpark ter wereld bestaat nog steeds en ligt in Denemarken. Een paarhonderd jaar geleden ontdekte een vrouw een bron van schoon water. Omdat er toen niet veel schoon water was, kwamen er veel mensen op af. Ze geloofden dat het drinken van dit water ze beter zouden maken als ze ziek waren. Daar maakten anderen weer slim gebruik van door er kraampjes met eten neer te zetten. Ook waren er kraampjes met kannen voor het water. De mislukte kannen mochten voor geld kapotgeschoten worden. En zo werd er steeds meer bedacht om de mensen te vermaken. Er kwamen restaurants, een vlooiencircus, stoomcarrousel, en uiteindelijk werd het een echt pretpark.
Zo zit dat dus! Tot de volgende keer, bij Studio Snugger.

Vroeger werd een reuzenrad met de hand rondgedraaid

Als je weleens naar de kermis of een pretpark gaat, ben je waarschijnlijk wel in een reuzenrad geweest. Nu draaien die automatisch, maar vroeger was dat wel anders.

Is het snugger of is het kletspraat? We zullen het zien.
Hoe veegden mensen hun billen af toen er nog geen wc-papier was?
Er was een groepje oliedomme archeologen, en die hebben beweerd… Ho wacht, archeologen, dat zijn mensen die oude dingen uit de grond opgraven en dan bestuderen hoe mensen vroeger leefden, toch? Precies, en die archeologen geloofden dat dit een damsteen was. O, we gaan dammen! Mag ik de volgende zet doen? Als u stront aan uw vingers wil. Sorry, pardon, hoezo? Dit, meneer Snugger, is een kontkiezel. Een steen die de Oude Grieken gebruikten om hun billen mee af te vegen. Dan pakten ze een steen en dan schraapten ze zo de stront van hun kont. Hè gadsiedakkie zeg! Ja dat is niet fris. Maar goed, ze hadden natuurlijk nog geen toiletpapier. Nee ze hadden geen toiletpapier, maar wie veegt er nou z’n kont dan af met een steen?! Dat is toch raar? Dat dachten de archeologen ook ja. Maar goed, dat hadden ze mis. Dat hadden ze mis? Volgens mij, meneer Hoogland, heeft u het mis. Niemand gaat een steen pakken en daarmee z’n kont afvegen. Dat is helemaal niet lekker! Het is kletspraat, u mag gaan! 
Snugger! Is het echt waar? Nou daar wil ik meer over weten.
Nu gebruiken we lekker zacht toiletpapier als we naar de wc gaan. Maar dat is niet altijd zo geweest. Toen archeologen deze steentjes onder de grond vonden, dachten ze dat het stenen van een bordspel waren. Maar ze hadden het mis. De oude Grieken veegden hiermee hun billen af. In sommige steentjes die zijn gevonden, waren namen gekerfd. Wetenschappers denken dat dit de namen van vijanden waren. Ze veegden hun billen dus af met de naam van iemand die ze niet aardig vonden. Je kan je voorstellen dat het vast niet al te prettig moet hebben gevoeld om met een steen je billen af te vegen. De Romeinen hadden het beter voor elkaar, zij gebruikten een stok met een spons eraan. Erg hygiënisch was het niet, want deze werd door meerdere mensen gebruikt. Naar het toilet gaan was als Romein geen rustig momentje voor jezelf. Er waren vooral groepstoiletten zonder muren ertussen. Dat moet vast een gezellige bedoening zijn geweest. In China werd voor het eerst papier gebruikt op het toilet, daar hergebruikten ze papier waar op geschreven was. Toen in het westen kranten werden gemaakt, werd dit ook gebruikt als toiletpapier. Pas 150 jaar geleden werd er voor het eerst papier gemaakt speciaal voor op de wc. Nu kan je daarmee je billen afvegen en het krantje gewoon rustig lezen.

De oude Grieken veegden hun billen af met steentjes

Tegenwoordig gebruiken we lekker zacht toiletpapier als we naar de wc gaan. Maar dat is niet altijd zo geweest. Vroeger veegden we onze billen af met steentjes, sponzen en kranten.

De oude Grieken veegden hun billen af met steentjes 

Is het snugger? Of is het kletspraat? We zullen het zien. Hoe kun je het best een boef vangen? Met een superherkenner. Maar hoe doet u dat dan? Nou, dat is heel simpel. Kijk, ik herken mensen en dat kan ik supergoed. Ja. Ik hoef iemand maar één keer te zien bij de slager, bij de bakker, of op zo'n scherm en dan kan ik me die persoon voor altijd herinneren. Fantastisch. En wat doet u daar dan mee? De hele dag beelden van bewakingsvideo's kijken om te wachten tot ik iemand herken. Ik zou zelfs u heel snel herkennen. Natuurlijk zou u mij snel herkennen want ik ben meneer Snugger. En ik ben wereldberoemd van Studio Snugger.

Hier herken ik u bijvoorbeeld, daarachter herken ik mijzelf. Dat bent u. En daarachter herken ik ook mijn fiets en ik herken dat u hier aan het aankondigen bent. Ja maar ik heb het idee dat ik hier... Ja, daar gaat u, hier steelt u mijn fiets. U bent een dief. Nee. Ja. Ik sla u in de boeien, u gaat mee naar  het bureau. Ik kan het uitleggen! Zo doe ik mijn werk! Kom die fiets brengen! Kijk dan! Ik heb alleen helemaal niet gestolen! Sorry, normaal gesproken... Wat een ontzettende kletspraat. Wie denkt dat meneer Snugger een boef is die kan alleen maar kletspraat verkopen. 

Snugger! Is het echt waar? Daar wil ik meer over weten.
 
Zo’n fantastische superherkenner is natuurlijk niet altijd in de buurt. In dat geval maakt de politie gebruik van andere manieren om boeven op te sporen. Stel je voor dat je tas met mobieltje erin is gestolen. De politie gaat kijken of er camerabeelden van de diefstal zijn. Als het in een winkelcentrum of op een station is gebeurd zijn er vaak camerabeelden. De politie vraagt deze beelden meteen op en kijkt of ze mensen duidelijk in beeld zien. Bij een grote overval of grof geweld laat de politie deze beelden ook wel eens zien op televisie, om tips te verzamelen van mensen die iets of iemand herkennen. Ook zijn getuigen heel belangrijk; mensen die de misdaad gezien hebben. Misschien heeft iemand de dader zien wegrennen met de tas. Als er geen camerabeelden en geen getuigen zijn, zou de dief ook gevonden kunnen worden door middel van DNA-sporen. Iedereen heeft een eigen DNA. Een dief die spullen gestolen heeft laat altijd sporen achter. Bijvoorbeeld een haar, een druppel zweet of een petje dat afvalt. De politie kan met speciale hulpmiddelen heel veel sporen vinden. Een computer kan laten zien bij wie het gevonden DNA hoort. De politie heeft speciale bevoegdheden. Dat betekent dat de politie manieren moet gebruiken om de dief op te sporen die anderen niet mogen gebruiken. Ze mogen bijvoorbeeld mensen afluisteren. Dat mag niet zomaar bij iedereen. Er moet een goede reden voor zijn. Dus zolang jij niets geks gedaan hebt, hoef je niet bang te zijn dat de politie met je meeluistert als jij je klasgenootje vertelt over een snoepje dat je gepikt hebt uit de snoeppot.

Hoe kan de politie mensen opsporen?

Na een overval of inbraak wil de politie de dader zo snel mogelijk pakken. Daar zijn verschillende manieren voor: de politie bekijkt camerabeelden, spreekt met getuigen en onderzoekt DNA dat misschien wel naar de dader leidt.

De politie spoort boeven op met een superherkenner

Is het snugger? Of is het kletspraat? We zullen het zien. Hoelang kun je zonder water? Ik slik mijn eigen spuug door. Ja, maar dat is dat is zo een klein slokje. Dat is toch nooit genoeg? Jawel. in je spuug zit genoeg water om in leven te blijven. Maar kijk, stel nou dat je een droge mond hebt. Wat ik nu heb. Ja. En dat is in de woestijn niet ondenkbaar. Wat moet je dan doen om te drinken? Dan is de truc dus om aan lekkere dingen te denken. Kijk, bijvoorbeeld een pizza, een moorkop, stukje aardbeientaart, dat zijn nacho's met kaas, uit de oven zou voelen. Patat met mayonaise en pindasaus, milkshake. Oh jongens, het water loopt me in de mond. Precies. En nu moet je dus slikken. Ja dat lukt wel. Ja, goed! Ik heb heel veel van water in mijn mond! Ja natuurlijk. Dat is een prima systeem. Zo simpel is het. En mag ik aardbeientaart dan ook wat van proeven? Nee, je mag het natuurlijk niet opeten. Je mag er  alleen maar aan denken. Want je hebt geen aardbeientaart in de woestijn! Kletspraat Kletspraat? Maar hoe zit het dan wel?

Ben je van plan om de wildernis in te trekken? En wil je dat wel graag overleven? Dat komt helemaal goed met deze survivaltips! Tip 1! Zorg dat je water meeneemt of vindt. Je kan namelijk maar maximaal drie dagen zonder water. Is al je water op en heb je dorst? Voor sommige survivallers is dat geen probleem. Die drinken in nood zelfs hun eigen plas… Misschien dat jij gewoon een extra fles water mee moet nemen. Tip 2! Laat altijd iemand weten dat je op survivaltocht gaat en ook waar je ongeveer bent. Je hebt niet altijd bereik, dus ze hoeven zich geen zorgen te maken als je je telefoon niet opneemt. Een echte survivaller is afgesloten van de buitenwereld! Tip 3! Neem niet te veel spullen mee, want dan sjouw je je een ongeluk. Toch zijn er een paar dingen die je zeker mee moet nemen: een zakmes, kompas, kaart, notitieboekje, verrekijker, EHBO-doosje, en zaklamp. Tip 4! Ben je door een insect gestoken? Geen paniek! Met weegbree of met je eigen speeksel kan je de pijn verzachten. Tip 5! Als je een camera of telefoon bij je hebt, maak dan tijdens het lopen foto’s. Zet de punten op je kaart en beschrijf ze in je notitieboekje. Zo kan je de weg terugvinden als je verdwaald bent. Tip 6! Ben je niet zo’n jager en lijkt een worm of kever je niet zo lekker? Dan kan je altijd nog de bast van een boom eten. Pel de knapperige buitenkant eraf zodat je alleen de binnenlaag overhoudt en smullen maar! Met deze tips moet het helemaal goedkomen als je op survivaltocht gaat. Wel wat verder gaan dan je eigen achtertuin hè?

Zo zit dat dus. Tot de volgende keer bij Studio Snugger!

Als je dorst hebt moet je je eigen spuug drinken

Als je gaat survivallen in de natuur moet je je goed voorbereiden: je hebt een kompas nodig, een zakmes en een zaklamp. En natuurlijk genoeg eten en drinken. Maar in de wildernis heb je geen kraan om water uit te drinken. Hoe kom je dan aan drinkwater?

Is het snugger? Of is het kletspraat? We zullen het zien. In Japan wordt de eerste dinodierentuin gebouwd met echte levende dinosaurussen. 'We zijn hier in het verblijf van de Stegosaurus dat bouwen met aan de achterkant een extra stevige voederplaats, en hier, achter die berg zand, komt de variraptor te wonen.' Bij opgravingen zijn dinosauruseieren gevonden. Dertien van deze eieren zijn in een speciaal laboratorium onder warme lampen gelegd en het goede nieuws: in twee eieren is een kloppend hartje gezien. 'We hadden nooit gedacht dat dat mogelijk was. Echt heel bijzonder hoor.' De verwachting is dat de eieren over 11 maanden uitgebroed zijn. De dino's krijgen dan eerst een jaar de tijd om aan hun omgeving en aan elkaar te wennen. Daarom zullen de deuren voor het publiek pas over twee jaar opengaan. Ja. Zou het waar zijn? Het zou natuurlijk hartstikke cool zijn als we naar een dierentuin konden gaan en echte dinosauriërs zouden zien. Van die grote Tyrannosaurussen en zo. Kletspraat! Kletspraat? Maar hoe zit het dan wel?

Een dinosaurus tegenkomen zal niet gebeuren en rondlopen in een dierentuin met dino’s ook niet. Jammer he… Of toch niet…ondanks dat deze gigantische beesten miljoenen jaren geleden al zijn uitgestorven, vinden mensen nog steeds wel fossielen van dino’s terug. Een fossiel is dat wat er overblijft van een dier nadat het een hele lange tijd onder zand, klei of bijvoorbeeld modder is komen te liggen. Fossielen vertellen ons veel over hoe de wereld er vroeger uitzag….Archeologen zijn mensen die op zoek zijn naar fossielen. Omdat er zoveel verschillende fossielen gevonden zijn, hebben we een heel goed beeld gekregen van hoe dinosaurussen eruit gezien zouden moeten hebben. Een groep archeologen is een aantal jaar geleden gaan zoeken naar de Tyrannosaurus Rex. En met succes. Ze hebben een complete T-Rex gevonden, zijn botten dan! En het leuke is, deze T-Rex is dan wel gevonden in de Verenigde Staten , maar staat inmiddels in ons kleine landje. Het skelet van de grote vleeseter is met het vliegtuig, goed verpakt want er mag natuurlijk niets aan beschadigen, naar ons land gevlogen en in elkaar gezet in een museum. Gaaf he! Zou je ook wel zo’n fossiel willen vinden? Let dan op de volgende tips. Je kunt het best zoeken in droge omgevingen. Zoals woestijnen. Daar groeien bijna geen planten en zijn de fossielen ook niet beschadigd door bijvoorbeeld water of vuur. Wetenschappers ontdekten tientallen jaren geleden ook de enorme dinosauruseieren in een grot in China. De eieren waren wel bijna 50 centimeter lang, dat is ongeveer zo groot als een pasgeboren baby! Maar… de eieren kunnen niet meer uitgebroed worden, ze zijn na al die jaren helemaal versteend. Jammer he, anders had je er ook wel een reuzeomelet voor de hele school van kunnen bakken!

Zo zit dat dus. Tot de volgende keer bij Studio Snugger!

In Japan wordt de eerste dinodierentuin gebouwd

Dinosaurussen zijn al lang uitgestorven. Maar archeologen vinden soms wel fossielen en botten van dino’s. Ook zijn er wel eens dinosauruseieren gevonden. Maar of daar nog babydino’s uit zullen komen?

Is het snugger? Of is het kletspraat? We zullen het zien. Hoe laat moet je naar bed als je 8 jaar bent? Als je 8 bent dan hoef je pas om 12 uur naar bed. Kinderen als ze 8 jaar zijn, die moeten nog groeien. Die moeten toch zolang mogelijk slapen. Nee hoor, da's helemaal niet waar, niet als ze slim slapen. Ondersteboven slapen, dus met je kop naar beneden en dan slaap je dus veel dieper, dan stroomt er natuurlijk veel meer bloed naar je hersenen. Ja. In die hersenen worden dan allemaal stofjes aangemaakt. Ja. En door die stofjes kom je meteen, huppekee, in die hele diepe slaap terecht. En daarom heb ik 't wit bed bedacht. Daar staat hij dan. Ga lekker liggen liggen. Ik maak je gewoon vast in die klemmen. Oké. Nou Sjoerd, ben je er klaar voor? Ik ben helemaal klaar voor. Nou daar gaat hij. Huppakee. 
Kan de eerste keer altijd even wennen zijn. Ja ja. Nou ik voel beslist iets naar mijn hoofd stromen hoor, dus dat zijn die die stofjes die worden aangemaakt, zegt u? Kletspraat! Kletspraat? Maar hoe zit het dan wel?

Ben je geen vleermuis, slaap dan niet op je kop, want dan stroomt al het bloed naar je hoofd. Als je plat ligt, stroomt je bloed overal in je lijf even snel en dan kan je gewoon lekker slapen. Als je 8 jaar bent, moet je ongeveer 10 uur per nacht slapen. Gelukkig niet zo lang als een koala, die slaapt tot wel 22 uur op een dag! Terwijl giraffen nog niet eens twee uur op een dag slapen. Als je denkt dat dat weinig slaap is, een strandloper kan wel drie weken achter elkaar wakker blijven. Ze doen alleen hele kleine dutjes van een paar seconden. Zij zullen tijdens die paar seconden geen grote dromen hebben. Maar of andere dieren dromen, weten we niet zeker. Onderzoekers zijn er nog niet over uit of alle dieren dromen zoals jij dat doet. Jij droomt vaak over wat je die dag hebt meegemaakt. Bij twee diersoorten lijkt dat ook zo te zijn. Toen er ratten in een doolhof werden gestopt, droomden ze daar ’s nachts ook over. En jonge zebravinken die overdag een liedje aanleerden, herhaalden die in hun slaap. Misschien dat jouw hond dus ook wel droomt over dat lekkere bot dat jij hem hebt gegeven.

Zo zit dat dus. Tot de volgende keer bij Studio Snugger!

Ondersteboven slapen is gezond

Sommige dieren slapen bijna de hele dag, zoals de koala. Of dieren ook dromen, dat weten we niet zeker. Mensen slapen het best als we plat liggen. Ga dus vooral niet als een vleermuis op de kop slapen!

Is het snugger? Of is het kletspraat? We zullen het zien. Hoe word je een goeie spion? Ik mag u nu laten zien hoe je een spion wordt. 
Wat is dat? Onze grootste troef. Die zit hier in deze koffer. Oe wat zit er in? Een geheime zender, natuurlijk! Een pen met onzichtbare inkt! Een boek met geheime codes. Nou dat zijn de regels van het spel, lees die maar eens goed door.
Wat is dat. Dat is een soort wereldkaart, oh we gaan op internationale missie! Welke kleur wil je, groen? Ik doe altijd blauw.
Is dit nou, is dit nou gewoon een bordspel? Ja, dat is een bordspel. Ja, maar wel een heel bijzonder bordspel. Met dit spel leren we hoe je een goeie spion wordt. 
Dobbelstenen. Ja, wie het hoogste gooit mag beginnen. Als je dubbel zes gooit mag je nog een keer.. Maar ik zit nu gewoon een spelletje te spelen. Dan kun je toch niet van leren hoe je spion wordt? Nou wel. Wel? Het is kletspraat! Snugger! Is het echt waar? Daar wil ik meer over weten.

Van een gewoon potje kaarten leer je niet hoe je een spion wordt. Spionnen moeten allerlei werkzaamheden leren. Waaronder moeilijke missies uitvoeren. Dit leren ze door speciaal voor hen gemaakte bordspellen te spelen. Zo leert een spion om tactisch na te denken en goed samen te werken. Maar alleen daarmee kom je er niet. Je moet goed geheimen kunnen bewaren en je moet zelfs voor je werk liegen. Niemand mag namelijk weten dat jij als spion werkt. Daarom doe je alsof je een heel andere baan hebt. Misschien denken je vrienden wel dat je de hele dag op kantoor iets saais doet, terwijl je eigenlijk mensen afluistert voor je werk! In Nederland werken de meeste spionnen bij de AIVD, dat staat voor Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst. Die moet ervoor zorgen dat Nederland veilig is. De mensen die bij de AIVD werken, zien er niet zo spetterend uit als in films. Als spion moet je natuurlijk niet opvallen, en dat doe je door er net zo uit te zien als andere mensen. Ook zijn ze niet altijd mensen op straat aan het bespioneren. En hebben ze geen gekke gadgets. Heel veel onderzoek gebeurt gewoon vanachter een computer. Vanaf daar kan je mensen afluisteren, bespioneren, en in hun computer of telefoon kijken. Dus houd je van werken met computers, vind je het gemakkelijk om te liegen, en kan je goed een geheimpje bewaren? Dan is spion misschien wel hét beroep voor jou!

Zo zit dat dus. Tot de volgende keer bij Studio Snugger!

Spionnen worden getraind met bordspellen

In films zijn spionnen meestal knappe mannen en vrouwen die op spannende missies gaan. Maar in het echt hebben spionnen geen speciale gadgets en werken ze vooral op de computer. Met speciale bordspellen worden ze getraind om tactisch te denken en samen te werken.

Is het snugger? Of is het kletspraat? We zullen het zien.

Hoe maak je een wereldberoemd kunstwerk? Soms hoef je bijna niks te doen om van hele gewone spullen peperdure kunst te maken. Volgens mij zit u dit nu echt zelf te verzinnen. Toch? Nee, dat heb ik niet zelf verzonnen. Nee. Dat was een kunstenaar. Ja kijk, dit deed hij gewoon zo. En moet je kijken. Voilà. Ja, dat is gewoon een fietswiel op een krukje. Ja, is geinig toch. Maar wij waar die kunstenaar echt mee beroemd werd, hier hebben we een...dat dat is een pisbak. Ja, maar dat deed hij het zo op een sokkel: pronkstuk van het museum. Wat is dat nou voor een onzin, mensen komen toch niet naar een museum om naar een urinoir te kijken? Die willen grote kunst zien, beroemde, hier bijvoorbeeld deze. Dit is een poster van de Mona Lisa. Dat is wel 100 miljoen euro waard. Dit ding. Maar die kunstenaar is wel leuk wat hij dus deed, nam ie gewoon zo'n poster, tientje, pakte die een stift. Ja. Nee, die dit: snorretje snorretje en een baardje. Ja, ja, dat is leuk en toen werd die poster van 10 euro… Ja. Als je hem gaat kladderen is ie geen 10 euro meer waard. Weet je hoeveel die waard werd? 600.000 euro! Wat een onzin. Je maakt niet een wereldberoemd kunstwerk door ergens op te gaan kladderen met een stiftje of met een schroevendraaier met die met je oude spullen op te knappen, kletspraat! Snugger! Is het echt waar? Daar wil ik meer over weten!

Dit is dus kunst. En dit is kunst. Dit is ook kunst. En zelfs deze drol is kunst. Maar wat is kunst dan eigenlijk? Nou, daar zijn de meningen over verdeeld. Onder beeldende kunst valt schilderkunst, tekenkunst, beeldhouwkunst en fotografie. Kunstwerken verschillen per land en wanneer ze zijn gemaakt, maar ook per persoon. Sommige mensen vinden dat kunst altijd mooi moet zijn. Anderen vinden dat kunst best lelijk mag zijn, als het je maar aan het denken zet. Kunst van voor het jaar 1870 wordt ‘oude’ kunst genoemd. Met ‘oude’ kunst worden traditionele, schilderijen en beelden bedoeld. Daarna is fotografie uitgevonden. Dat zorgde voor een heel belangrijke verandering in de kunst. De kunst die vanaf toen gemaakt is, wordt ‘moderne’ kunst genoemd. Hierbij is vooral het achterliggende idee van een kunstwerk belangrijk. De kunstenaar van dit kunstwerk wilde dat mensen heel diep nadachten over zijn kunst. Het duurste kunstwerk dat ooit verkocht is, is dit schilderij uit 1490 van Leonardo Da Vinci. Een anonieme koper heeft maar liefst 450 miljoen dollar afgerekend. Daar zou je 1200 dure auto’s van kunnen kopen! Dus, wil je ook zoveel geld verdienen? Laat je dan eens helemaal gaan met je verfkwast! Maar vooral: bedenk wat de achterliggende gedachte van je kunstwerk is. Wie weet zien we jouw werk dan wel terug in een museum.

Zo zit dat dus. Tot de volgende keer bij Studio Snugger!

Van gewone spullen kun je peperdure kunst maken

Kunst vind je vaak in een museum. Maar waarom is een schilderij van een paar honderd jaar oud wel kunst en jouw mooie tekening niet? Kunst hoeft niet per se mooi te zijn, maar moet je aan het denken zetten. En daarom werd de pisbak van Marcel Duchamp een wereldberoemd kunstwerk.

Van gewone spullen kun je peperdure kunst maken 

Is het snugger? Of is het kletspraat? We zullen het zien. 

Een gemalen mummie werd als medicijn gebruikt zo'n 500 jaar geleden werd mummiepoeder populair. Mensen gebruikten het als medicijn tegen allerlei klachten. Dokters schreven het voor bij hoofdpijn, buikpijn en vele andere soorten pijn. 
Om poeder te maken gebruikte men het liefst hele oude mummies uit de piramides van Egypte. Het maken van mummiepoeder was niet ingewikkeld. De uitgewikkelde blote mummie werd met een zware steen tot poeder vermalen. Dat stopte men in een potje om het vervolgens te verkopen. Van koning tot gewone man: iedereen wilde mummiepoeder voor zijn gezondheid. Daar waren wel veel mummies voor nodig. Zoveel zelfs dat ze op een gegeven moment bijna op waren. Gelukkig werd het in Egypte net op tijd verboden. Anders hadden we nu geen mummie meer kunnen bekijken.
Er wordt heel veel op de knoppen gedrukt merk ik hier dus volgens mij gaan de kinderen stemmen dat het kletspraat is, maar ik weet het niet zeker want hier heb ik even niet opgelet, hier zijn ook duidelijk kinderen te zien die denken dat het waar is en de kinderen hebben gestemd. Snugger. Echt waar? Dat wil ik meer over weten.

Mummiepoeder is echt gebruikt door mensen die dachten er gezond van te worden. Een vroegere koning van Frankrijk had zelfs altijd een potje mummiepoeder op zijn nachtkastje staan! Het was heel normaal om een beetje gemalen mummie te gebruiken. Net zoals wij nu wel eens een pilletje nemen tegen hoofdpijn. Alleen dit pilletje werkt wel altijd... De mummies die voor het speciale poeder werden gebruikt kwamen uit Egypte. Daar geloofden de mensen dat als iemand doodging, zijn of haar ziel nog verder zou leven. Ze begroeven de overleden mensen niet zomaar. De lichamen werden eerst ingesmeerd met zalfjes en daarna in linnen doeken gewikkeld. De zalfjes droogden de lichamen uit zodat de die duizenden jaren goed bleven. Deze mummies werden gemalen tot poeder. Als iemand zo goed bewaard kon blijven, moesten er wel bijzondere krachten vanuit gaan. En dus geloofden veel mensen ook in de magische werking van mummiepoeder. Het mummiepoeder werd zo populair dat er niet genoeg mummies meer waren om aan de vraag te voldoen. Overleden criminelen, slaven, bedelaars en zelfs kamelen zijn verkocht als zogenaamd mummie-poeder. Getverderrie! Nu is mummiepoeder nergens meer te krijgen. Misschien maar beter ook, want het is toch wel een gek idee om tegen je hoofdpijn een gemalen persoon op te drinken… Zou je daar niet juist ziek van worden?

Zo zit dat dus. Tot de volgende keer bij Studio Snugger!

Vroeger werd gemalen mummie als medicijn gebruikt

Mummies zijn gemummificeerde farao's uit het oude Egypte. Ze werden begraven in piramides. Vroeger dachten mensen dat de mummies speciale krachen hadden en daarom maakten ze er mummiepoeder van.

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.

Studio Snugger

Type videos