PO aardrijkskunde

Natuur en techniek PO

Geschiedenis PO

Sport PO

Engels PO

Taal en spelling po

Kunst PO

Mens en maatschappij PO

Rekenen PO

Nieuwsquiz week 2

Het NOS Jeugdjournaal is een nieuwsprogramma van de NOS met het laatste nieuws voor kinderen van 9 t/m 12 jaar. Er is dagelijks een ochtenduitzending.

Jeugdjournaal

Het laatste nieuws van NOS Jeugdjournaal

Deze week in het nieuws: Nederlandse snack, Donald Trump, best bekeken film in Nederland, beste game ooit gemaakt, en de Elfstedentocht .

Test je kennis over het nieuws van de week

Nieuwsquiz over snacks, Trump, films, games en de Elfstedentocht

Koud in sneeuw getekend

Het ochtendjournaal met nieuws over het weerwolfsyndroom bij honden, de sneeuw en over toeterende vliegtuigen.

Nieuws over sneeuw en weerwolfsyndroom bij honden

Jeugdjournaal donderdag 9 januari

Yes. Het is zover, de Tilburg Trappers tegen Amsterdam. Een superbelangrijke wedstrijd. Hierdoor kunnen ze eerste worden. Zijn jullie er klaar voor? Jazeker. Oké dan, let's go. De schaatsen worden geslepen. Die ijzers moeten vlijmscherp zijn. Zo kunnen ze extra snel gaan en extra scherpe bochtjes maken tijdens de wedstrijd. Jij bent je stick aan het tapen. Waarom? Dan heb ik een beter gevoel met de puck. Ik probeer een zo vers mogelijk blad te krijgen. Dan heb ik een beter gevoel met de puck. Het is echt nodig dus? Ik vind het nodig. 'You guys ready?' En we zijn los, yes. De wedstrijd is verdeeld in drie periodes van 20 minuten. Maar alleen de gespeelde tijd telt. De tussenperiodes met vrije trappen tellen niet. Dan wordt de wedstrijd stilgelegd en hoor je de muziek. En dat wordt allemaal bijgehouden door die vrouw. Een speler van de Amsterdam Tigers zit op de strafbank. Nu gaat Tilburg powerplayen. Je merkt dat de sfeer verandert. Ze geven nu alles op alles. (gejuich) Het is duidelijk te zien dat dit de laatste periode is... en dat ze allebei heel graag willen winnen, want het gaat er keihard aan toe. (toeter) Helaas, ze hebben verloren, maar toch een sportief afscheid. Wel mooi om te zien. Coach, hoe vond je het gaan? Ik ben niet helemaal ontevreden. Het was oké. Het was wel spannend om te zien. Spectaculaire wedstrijd. Er zat van alles in. Helaas trekken we aan het kortste eind. Niet gewonnen, verloren, maar goed. Op naar de volgende wedstrijd? Op naar de volgende wedstrijd, zeker. Ze zijn niet heel blij daarbinnen. Het is een beetje stil. Maar het is een heftige sport en verliezen is niet leuk. Wel kun je tijdens zo'n wedstrijd alles er helemaal uit gooien... dus hopelijk hebben ze naast blauwe plekken... en misschien soms een kneuzing toch ook een voldaan gevoel.

Hoe gaat een ijshockeywedstrijd?

Het Klokhuis informeert kinderen van acht tot veertien over de wereld om hen heen, in de breedste zin van het woord. 

Het Klokhuis

Een ijshockeywedstrijd is verdeeld in drie periodes van 20 minuten. Alleen de gespeelde tijd geldt. De tussenperiodes tellen niet, dan wordt de wedstrijd stilgelegd en hoor je muziek. Maar op het moment dat er gespeeld wordt, gaat het er keihard aan toe.

Spannende wedstrijd op het ijs

Ja, je gaat naar buiten en je hebt er eigenlijk altijd mee te maken. Of je nu fietst, skate, wandelt of autorijdt. Kilometer na kilometer, je gaat bijna altijd over bestrating. Je staat er misschien niet zo vaak bij stil maar al die stenen die je hier ziet zijn daar allemaal door mensen neergelegd. We zijn hier nu in Alphen aan den Rijn waar stratenmakers meer dan 27.000 vierkante meter moeten bestraten. Dit hier is ongeveer 1 vierkante meter. Dus dit keer 27.000, omgerekend ongeveer vier voetbalvelden dus ik ga een even checken hoe ze dat eigenlijk doen. Voordat je straten gaat leggen is het wel handig om eerst een ontwerp te maken en dat zien we hier. Ja. Hier hangt het hele ontwerp, qua riolering en straatwerk. En wat zien we hier allemaal? We zien hier alle rioolleidingen die we ingegraven hebben en het straatwerk. En met name ook de parkeervakken. En wat is dit dan bijvoorbeeld? Dat is nou de straatkolk, dus niet de put. Superhandig dat je dit hebt, maar hoe weet je dan op de bouwplaats zelf waar je moet graven en hoe diep? Nou, Maarten staat buiten op de locatie, daar gaan we nu naartoe. Dan laat hij het zien. -Is goed. Maarten, sorry dat ik stoor, maar jij bent uitzetter. Wat houdt dat precies in? Ik zet de lijntjes uit voor de jongens buiten zodat ze precies weten waar ze wat moeten maken. En dat doe ik met behulp van dit gps-station. Die staat in verbinding met heel veel satellieten. Dit is eigenlijk een soort navigatiesysteem net als in de auto, maar dan nog beter. Precies. De tekening die je hebt gezien in de keet heb ik hier ook in dit apparaat staan. En daarop zie ik mezelf en het punt wat ik wil uitzetten. Dus zowel de machinisten van de graafmachines als de stratenmakers weten dankzij jou, de uitzetter hoe en waar de stenen moeten komen. De bestrating hebben jullie hier dus weggehaald. Leg je hier dan gewoon weer nieuwe stenen overheen? Nee, nee. Vroeger lag alles op het zand maar nu maken we alles op een gefundeerde ondergrond. We hebben een funderingsopbouw van gebroken puin en zand. En dit is dat puin, stenen en zo? -Ja. Dit is gewoon gemalen puin. Oké. En dit hebben jullie geplaatst, zodat het niet verzakt? Exact. We proberen een plaat te maken wat draagkracht heeft. Zodat de weg niet verzakt. Inderdaad. En is het dan klaar? Nee. Uiteindelijk wordt dit natuurlijk heel goed gedicht. Met een trilplaat. Zodanig dat het echt een plakkaat is. Straatzand erop, dat maken we overal netjes gelijk en dan komen de stenen erop en die gaan we weer machinaal leggen. We zijn hier bezig met het straten van de parkeervakken. Tussen elk parkeervak is een markeerlijn. Die zijn de oppermannen er handmatig in aan 't leggen en de stratenmaker. Dat is een vast duo. De opperman zorgt dat de straatstenen in de buurt zijn van de stratenmaker om ze neer te leggen zodat hij ontlast wordt en niet te veel hoeft te pakken. En dat gaat met de hand, maar ik zie ook een machine. Klopt. Dit zijn de machinale pakketten, die gaan we met de klem erin leggen. Maar die vierkantjes, ook die zwarte strook dat moet allemaal nog steeds met de hand. Ja, nog steeds handmatig. De parkeeraanduiding tussen de parkeervakken. Dat kan niet anders dan handmatig. En ook de stukjes opvullen. Je komt qua maat niet altijd even goed uit dus dan moet je dat pas maken. Maar al met al, als je het zo ziet is toch even een mooi stenen tapijt. -Absoluut, dat vind ik ook. Toon. -Hee, goeiemiddag. Jij bent stratenmaker van beroep. -Dat klopt. Hoe vind jij je werk? -Ik heb het heel erg naar m'n zin. Zeker weten. Ja? Ja, zeker. En wat maakt het zo leuk? Ja, je ziet wat je doet. Je bent lekker buiten bezig en aan het eind van de dag heb je een mooi stukje werk geleverd. Dus trots? Zeker! (luid gekerm) Oeaaaah! Vroeger versleepten jullie de stenen zo. Dit is toch niet te doen, man! Nee, zeker niet. Daarom doen we dat ook niet meer zo. We lopen even naar Sjaak. Ja. Dus tegenwoordig gaat het zo? Ja. Tegenwoordig doen we het machinaal. Je ziet, dat scheelt een hoop ruggen. Ja, precies. Dat is wel een stukje beter. Ja. Ja! Dat is de roterende laser. Wat je hiermee kunt doen, de elementen die je neerlegt bijvoorbeeld stoepranden, dat je die op hoogte kunt stellen. En ik kijk nu even of die jongens dat goed op hoogte hebben gedaan. Laten we het hopen. En als je dan een piepje hoort, dan is het goed. (gepiep) Is goed, toch? Ja, goed, inderdaad. Gelukkig.

Hoe leggen stratenmakers een straat?

Als is bepaald waar een straat moet komen te liggen en de gefundeerde ondergrond er ligt, is het tijd om de stenen te plaatsen. Het grootste deel wordt met een machine op de juiste plek gelegd. De details, zoals de randen bij parkeervakken, worden met de hand gedaan door stratenmakers.

Straatstenen leggen met machines en mensen

Nieuw voor primair onderwijs

VO biologie

VO aardrijkskunde

VO geschiedenis

VO Nederlands

Economie VO

Mens en maatschappij VO

Engels VO

VO wiskunde

VO kunst

In de geschiedenis gaan er voortdurend volkeren met elkaar op de vuist - of erger. Na de Tweede Wereldoorlog volgt een periode die we de Koude Oorlog noemen - er wordt dan niet gevochten in het heetst van de strijd, maar de sfeer is nogal kil. Vanaf 1945 kent de wereld 2 machtsblokken: De kapitalistische Verenigde Staten en de communistische Sovjet-Unie. De landen ertussen hebben ze zo’n beetje onderling verdeeld, en Duitsland is zelfs in tweeën gehakt. De twee blokken vertrouwen elkaar voor geen meter. Er wordt dreigende taal uitgeslagen en krankzinnig veel geld uitgegeven aan oorlogswapens. Al snel hebben de grootmachten genoeg wapens om elkaar en de rest van de mensheid weg te vagen. Zelfs de opkomende ruimtevaart wordt gebruikt om te kijken wie er nu eigenlijk de langste heeft. Tijdens de Cubacrisis in 1962 dreigt de Koude Oorlog om te slaan in een echte, maar dat loopt met een sisser af. Pas in 1989 valt het ‘IJzeren Gordijn’. In heel Oost-Europa gaan communistische regeringen ten onder, en 2 jaar later komt er ook een eind aan de Sovjet-Unie. En dan kan ook de koude oorlog eindelijk in de ijskast.

Waarom was de Koude Oorlog koud?

Waarom zijn bananen krom? Hoe werkt je geheugen? Uiteenlopende vragen die Clipphanger met een grappige animatie op een verrassende manier beantwoordt.

Clipphanger 

Clipphanger op Youtube

Na de Tweede Wereldoorlog is de wereld verdeeld in twee machtsblokken: de kapitalistische VS en de communistische Sovjet-Unie. Ze hebben genoeg kernwapens om elkaar en de rest van de mensheid weg te vagen. Tot een echte oorlog komt het niet, maar het scheelde niet veel.

Clipphanger

Je lichaam is net een waanzinnige fabriek, vol met duizenden machientjes. Als één van die machientjes het niet goed doet, heet dat een metabole ziekte. Er zijn wel 1900 verschillende metabole ziektes, elke dag wordt er in Nederland iemand mee geboren. Janouk ontmoet verschillende kinderen met verschillende metabole ziektes. In de sketch twijfelen Sem en Sam of ze hun broodje kebab wel moeten opeten.

Je lichaam is net een waanzinnige fabriek, vol met duizenden machientjes. Als één van die machientjes het niet goed doet, heet dat een metabole ziekte. Er zijn wel 1900 verschillende metabole ziektes, elke dag wordt er in Nederland iemand mee geboren. Janouk ontmoet verschillende kinderen met verschillende metabole ziektes.

Metabole ziekten

Vijftig jaar geleden sloot in Limburg een ondergronds industrieterrein. Groter dan een stad, tot wel een kilometer diep. Duizenden mijnwerkers wonnen daar onder de grond in de smalste gangetjes onze kolen.
In deze special duik je in die Limburgse kolenwereld.

De laatste steenkoolmijnen

Geen zwart goud meer uit de Limburgse steenkoolmijnen

De laatste steenkool

Hersenschimmen van J. Bernlef. Het is winter. Maarten zit voor het raam. Zijn vrouw zet een pizza in de oven. “Hou jij de klok in de gaten? Hij moet nog 10 minuten. Dan ga ik even een trui aantrekken”, zegt ze. 10 minuten. De grote wijzer staat nu op de zeven. Als ie op de negen staat, zijn de tien minuten om. Maar wat moet er dan gebeuren? Ik staar naar de wandklok. Het lijkt alsof de klok stilstaat. Ik loop naar de keuken en kijk naar de felrode keukenklok aan de muur. Een elektrische met een secondewijzer die met lichte schokjes de wijzerplaat rondgaat. Ik laat mijn ogen er geen moment van afdwalen. Nu nog één keer en de grote wijzer zal op de negen staan. Ik sta op en loop de gang in. “Vera, Vera. De 10 minuten zijn om,” roep ik zo rustig mogelijk. Dan hoor ik haar antwoord uit de slaapkamer komen. “Zet de oven dan even uit als je wil.” Ik weet niet hoe snel ik terug moet lopen en die opdracht uitvoeren.

Dat je plotseling zo los kan slaan van de meest alledaagse handelingen verontrust Maarten. Er schort de laatste tijd iets aan zijn denken. Het lukt hem niet meer om de puzzel in de krant te maken. Hij denkt dat hij naar kantoor moet en zoekt steeds naar zijn werktas. Vera wordt ongeruster en verdrietiger. Maarten houdt zich groot. Het gaat bergafwaarts. Hij gooit de ruit in met een stoel om de hond binnen te laten. Hij pist in de gang omdat hij de wc niet kan vinden. Langzaam maar zeker raakt Maarten alle grip op de werkelijkheid kwijt. Totdat zelfs de taal hem ontglipt. 

Hersenschimmen is een beangstigend boek over dementie en over kijken zonder te zien. Want zonder herinnering kun je alleen maar kijken. Dan glijdt de wereld spoorloos door je heen.

Boek in beeld

Handig als je gaat lezen voor je lijst: Boek in beeld, korte boekbesprekingen in animatievorm met boeken als Turks Fruit, Het Diner en Sonny Boy.

Hersenschimmen is een indringende roman over Maarten, die dementie heeft. Je beleeft het verhaal vanuit zijn perspectief. Langzaam raakt hij alle grip op de werkelijkheid kwijt. Totdat zelfs de taal hem ontglipt.

Hersenschimmen van J. Bernlef

Nieuw voor voortgezet onderwijs

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.

Schooltv

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Op dit moment ervaren wij problemen met de site, waaronder de zoekfunctie. Er wordt aan gewerkt, hopelijk snel opgelost. red. Schooltv.nl

Schaatsende kinderen

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!