Welkom in de 19e eeuw, de ijzeren eeuw. De eeuw waarin Nederland de sprong maakt naar de moderne tijd. Alles verandert tussen 1800 en 1900. De industrie bloeit op, nieuwe technieken doen hun intrede. Werk verandert. Nederland gaat er anders uit zien. Het alledaagse leven van Nederlanders maakt een enorme omwenteling door. De eerste moderne winkelstraten verschijnen, de eerste treinden. De kolonien zorgen voor veel geld. Zo wordt de basis gelegd voor het moderne Nederland. Amsterdam en Rotterdam ontwikkelen zich stormachtig.
De rivier is voor Rotterdam de snelweg te water. Het gaat over 'kom ik van Europa naar zee en andersom'. Daar gaat het over. Dat is het kapitaal van de stad.
Bruggen, sporen, wegen en kanalen worden aangelegd. Grote industrieën verrijzen met moderne machines.
Hier stond je de hele dag in?
Er wordt geld verdiend. Groot geld waardoor hij kon uitbreiden, stoommachines kon kopen en toen kon hij los.
Kunst en wetenschap ontwikkelen zich razendsnel. Ook het denken over de mens wordt anders.
Volgens hem is dit de ontbrekende schakel tussen mensaap en mens. Dat was zijn conclusie.
Mag je dit aanraken?
Ja, want dit is een kopie, niet het origineel.
De overzeese handel bloeit op en brengt welvaart voor de Nederlanders. Het is ook de tijd waarin arbeiders, katholieken en vrouwen zich emanciperen. Ze vechten voor hun rechten en beginnen die strijd te winnen.
En dan zeiden we 'fiets je al?'. Na die tijd zeiden we 'heb je nog geen fiets?'. Dan bleef je achter.
Hoe moet het geweest zijn voor vrouwen om voor het eerst te kunnen fietsen?
1 Woord: bevrijdend. Ronduit bevrijdend. Maar vooral, de vrouw ontdekte dat ze een lichaam had en de vrouw ontdekte dat ze benen had waar ze wat mee kon doen. Het stuur in eigen handen nemen. Letterlijk.
Nederland bloeit in de 19e eeuw op. Niet iedereen kan daarvan profiteren. Er is ook veel armoede en landloperij. Een groeiend leger aan kanslozen.
Dat was Fransiscus Hendrikus, de oudere broer van mijn grootvader. Landloper.
1 Man wil ze verheffen. Volgens mij had hij ook dat idee, als je de mensen maar het goede geeft, begeleidt, dan kun je met die mensen ver komen. Tegelijkertijd wil Nederland zijn macht en invloed als militaire natie behouden. Koloniën als Nederlands-Indië dienen beschermd te worden. IJzervreters als generaal van Heutsz worden nationale helden.
Een zeer energieke man die voor niemand bang was, een zeer nurks mens.
Maar de tegenstander valt niet te onderschatten. Even briljant en even wreed.
Je werd gewoon aangevallen, op je rug gesprongen. Het ging er heel erg hard aan toe.
Opzienbarende uitvindingen, spectaculaire ontdekkingen. Vooruitstrevende mensen zorgen ervoor dat Nederland een enorme ontwikkeling doormaakt in de 19e eeuw. Daarvan zien we nog dagelijks de resultaten om ons heen maar toen is het begonnen, de 19e eeuw. Welkom in de ijzeren eeuw.
