Groep 6/7/8

KRO-NCRV

Willem Wever is het populair-wetenschappelijke programma dat antwoord geeft op brandende vragen van kinderen. Hier vind je de leukste clips uit Willem Wever. (KRO-NCRV)

Programmaheaders

Techniek

Willem Wever

Programmalogo's

Zoek in alle vragen van Willem Wever

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Wat vet. Waanzinnig! Ik moet zeggen ik krijg het ook best wel warm hier joh. En dat allemaal vanwege jouw vraag. Hoe wordt staal gemaakt voor auto's? Maar waarom wil je dat graag weten? Omdat er op de aarde zo veel auto's rondrijden en staal wordt zoveel gebruikt en ik wil op een plek komen waar ik misschien nooit meer van mijn leven kon. Met Willem Wever houden we daar enorm van om op plekken te komen waar anderen nooit komen. Dus ja, we moeten het ijzer smeden als het heet is hè. Ha, Matthijs. Hé heren. Jij bent wel de man van staal. Wat gebeurt hier achter? Ja hier worden de boten afgeladen en op dit schip wat jullie hier binnen zien komen op dit moment. daar dit ijzererts op. En hoe zit dat er eigenlijk uit? Ik heb toevallig een potje bij me, dus dan kan je zien hoe het eruit ziet. Het is een beetje een soort zand. Ja. Klopt ja. Waar komt dit vandaan dan? Dat komt uit heel wat verschillende plekken van de wereld, vanaf Zweden tot Australië. Het ziet er prachtig uit, maar hoe krijg je hier nou staal van? Ja, dat is nog een beetje een ingewikkeld proces en dat gaan we nu in stappen bekijken. Wow, wat gebeurt hier joh? Ja, wat je hier eigenlijk ziet is het ruwijzer tappen vanuit de hoogoven en de hoogoven is eigenlijk net zoals de bakker een eigen oven heeft. Daar gooit die zijn ingrediënten eerst bij elkaar, dan gaat die deeg maken en dan bakt die eigenlijk zijn deeg in de oven. Ja. Dat doen we eigenlijk hier ook. Hierzo gooien we de ijzererts en de kolen bij elkaar, dan gaat het daarboven in de hoogoven, wordt het erin gekieperd. Ja. En daar verbrandt het dan eigenlijk. En dan komt het gesmolten er zo uit. En dat komt eigenlijk als een soort van stromen stromende lava, kiept het in deze... Wat is dit, een trein? Ja het is een soort van thermoskan op wieltjes zou je kunnen zeggen. En het zorgt ervoor dat dat vloeibare ijzer beschermt wordt en warm gehouden wordt voordat we het naar de volgende stap toe rijden. Hoe heet is het nou binnen in zo'n thermofles? Ja super heet. Rond de vijftienhonderd graden. Daar wil je je handen niet aan branden. Ik voel de temperatuur stijgen naar mate, wat is het, deze kom met ijzer. Ja, een soort van soeppan inderdaad met staal. Dit is staal wat we hier zien. Dit is staal. Ja. Ja, dit is eigenlijk wat we eerst als ruwijzer hebben gezien, dat ging in een soort van thermoskan ging dat hier naartoe. En aan de andere kant, daar staat ook een hele grote bak. En eerst gieten we daar dan wat oud ijzer in. Dus oude stukken blikjes, oude stukken auto en dat ruwijzer gieten we er dan bij. En dan wordt het een heel groot mengsel. En dat wordt super heet omdat we er dan zuurstof overheen gaan blazen. Maar wat gebeurt er dan nu met dat staal? Dit is nog heel heet. Dit is ongeveer 1700 graden. En dat gaan we dan zometeen stap voor stap afkoelen totdat het mooie plakken worden. En daar kunnen we dan zo meteen ook die deuren van maken. Ik denk een knap staaltje werk, want hier gedaan wordt hoor. Ja echt vakmanschap. Ja Tim, die woordgrappen weten we nu wel. Verzin eens betere joh. Ik vond hem wel ijzersterk hoor. Oh wow. Wow. Zo. ongelooflijk. Maar hier komt het staal dus echt als een soort pakketstaven komt het eruit gerold uit de oven. Ja, dat klopt. De pan wordt aan de achterkant leeggegoten en dat komt in een soort van vorm die koud is. En doordat die koud is wordt die buitenkant wat harder en wat kouder ongeveer acht negenhonderd graden. Wat we hier hebben is een soort van branders en die snijden eigenlijk door de staaf heen. En dan wordt die eigenlijk op een perfecte maat gemaakt. Die grote plakken daar kunnen we nog iets mee. We gaan ze hier over de rollerbaan heen doen door eigenlijk een soort van grote deegrollers en per stap worden ze steeds dunner. Hoe dun worden ze dan? Ja, ze zijn eerst tweentwintig en een halve centimeter en we kunnen ze ongeveer tot rond de millimeter, dus dat is echt heel erg klein. En daar worden ze ook heel lang door. Dus dan veranderen ze van twaalf meter naar tot wel twee kilometer. Oh ja. En dat is ongeveer twintig minuten wandelen als je hem helemaal uit zou rollen. Nou heren, welkom in het Willie Wortelcentrum van de staalmakerij. Waarom heet het eigenlijk dan het Willie Wortel Centrum? Dat komt omdat er een hele hoop Willie Wortels rondlopen en die zijn eigenlijk de hele dag bezig met het ontwikkelen van van nieuwe soorten staal. En hier zie ik dus inderdaad staal samengevoegd in een toch wel herkenbaar eindproduct, namelijk... Een auto. Een auto. Dit is wat je wilde weten. Maar, waarom heeft deze auto allemaal verschillende kleurtjes? Ja, dat is eigenlijk om even aan jullie te laten zien van wat voor soorten staal we eigenlijk hebben. Je kan begrijpen dat voor de buitenkant is het weer beter dat het wat buigzamer is. En voor de plekken waar jullie waarschijnlijk willen zitten, daar moet het extra sterk zijn. Ja dus een auto is helemaal niet van één soort staal gemaakt, maar bestaat wel uit heel veel verschillende soorten staal. Ja, vijftig soorten zelfs. Vijftig soorten. Ja. Tijd voor het echte werk. Thijs en Tim mogen nu zelf aan de slag. Ze persen een onderdeel van een auto.En ze mogen lassen met de robot. Vond je het lastig? Nee. Nee, makkelijk hè. Ja. Nou Thijs, je hebt je eigen crashkolom gebouwd. Ja. Dat zit normaal in een auto in dat stukje van de kreukelzone. En we gaan nu kijken hoe goed die buis is geworden. En dat gaan we doen door middel van een zwaargewicht wat hier zo van boven naar beneden gaat vallen en dat laat ons hetzelfde zien als een auto met vijftig kilometer per uur een ongeluk gaat krijgen. Oh. En daar kunnen twee uitkomsten uitkomen. Of hij is slecht of hij is goed. En die zien we hier achter staan. Dit is het effect dat je wel wil hebben denk ik. En hier zie je eigenlijk iets wat we niet willen zien. Dus dat die eigenlijk een soort van openscheurt en de kracht verkeerd verdeelt. Oh. Dus ik ben benieuwd. Wow! Zo. Dat is goed gelukt. Nou, pak hem bij de onderkant. Ja, klein deukje denk ik. Klein deukje. Ja, hij krult lekker mee. Nou. Test doorstaan. Ja. Volgens mij heb je alle onderdelen nu compleet. Ja, en heb je wel een idee hoe deze auto's tot stand komen nu. Ja. Althans een deel van de auto. Ja. Op naar huis. Rij? Ja, is goed. Nou mannen, wel thuis.

Hoe wordt staal gemaakt voor auto's?

Thijs vraagt zich af hoe staal voor auto's wordt gemaakt. Daarom mag hij samen met Matthijs mee kijken in de fabriek en mag hij zelf aan de slag met het maken van een auto-onderdeel. Blijkbaar bestaan auto's uit ontzettend veel soorten staal!

Vijftig soorten staal in een auto

Hoe wordt staal voor auto's gemaakt?

Ja, we hebben een vraag binnengekregen van Lilly en die is, klopt het dat de tijd voorbij vliegt als je dat je zin hebt? En dat gaan wij vandaag testen. Voor het experiment dat we vandaag doen, hebben we vier proefpersonen gevraagd mee te werken. Dus ze weten dat ze meedoen aan een experiment. Maar ze weten niet wat er gaat gebeuren. Let's go. Ik tel één, twee, drie, vier proefkonijnen. Zijn jullie klaar voor het experiment? Ja. Ja. Onze proefpersonen worden zo meteen tien minuten lang in een kamer gezet waar helemaal niks te doen is. Dit experiment vereist dat we jullie horloges, telefoons en tassen in gaan nemen. Zo kunnen ze nergens op een klok kijken en hebben ze dus geen idee van de tijd. Horloge. Horloge. Oh nee. Oké. En dan gaan we jullie vragen om elk in een kamertje te stappen. Iedereen apart. Ga maar naar binnen. Ja ja. En dat is uw kamer. Uw kamer is de die kant op. Even verderop. Ja. Ja. En u heeft de laatste kamer helemaal aan het einde van de gang. Ja. Wij sluiten de deuren. Als je het naar je zin hebt, dan lijkt de tijd wel voorbij te vliegen. En volgens de theorie komt dat omdat je aandacht dan niet bij de tijd is. Als je je verveelt ga je juist letten op de tijd waardoor de tijd steeds langzamer gaat. Denk aan bijvoorbeeld als je ergens moet wachten, dan lijkt de tijd wel voorbij te kruipen. Soms tergend langzaam gaat het. Pure rauwe verveling. Ja ja. Ja, kijk maar even goed naar het plafond en naar de muren. Gaat niks gebeuren. Kijk, wij kunnen zelf natuurlijk wel blijven onderzoeken, maar ik denk dat we het best ook even deskundig kunnen inschakelen. Ja, precies. Die hier alles van weet. Wie gaan we bellen? Ik zat te denken om Hendrik van Rijn te bellen. Hij is hoogleraar experimentele psychologie in Groningen. All right! En die kan ons vast helpen aan het antwoord. Hé Hendrik, wij zijn hier een experiment aan het doen. Ja. Wij vroegen ons eigenlijk af hoe werkt de tijdsbeleving eigenlijk in onze hersenen? Eigenlijk hebben we in onze hersenen een soort interne klok, waar je op kan kijken om zeg maar uit te zenden hoeveel tijd er voorbij gaat. Een interne klok? Wat is een interne klok? Nou, eigenlijk heb je er zelfs drie. De ene klok die houdt bij een soort 24-uursritme. Dat is min of meer de kleine wijzers van de klok. Die geeft dus aan wanneer je moe wordt, maar ook geeft het aan wanneer je weer wakker wordt en wanneer je honger krijgt. Er is ook nog een soort klok en dat is een soort reflexklok. Dus als ik nu een bal naar jullie zou gooien, dan zou je het opvangen? En die beweging, dat doet je reflexklok. Oké. Maar je hebt ook nog een interne klok en dat is zeg maar een beetje zoals het de secondewijzer van een klok. Oh, meneer Hendrik, de wetenschap roept weer, we komen zo weer bij u terug. Drie, twee, één. Sid. Ja? Hoe gaat het? Goed, maar ik verveelde. 
Je verveelt je? Ja. Mmm. Da's lastig hè. Zo. Hoe lang denk dat je hier gezeten heb? 
Uhm, voor mij voelde het echt als een uur. Als een uur. Ja, maar dat is gewoon mijn gevoel. Tien minuten? Vijftien minuten? Duurde het lang? Voor mijn gevoel wel. Ja. 
Was eigenlijk wel heel saai. Dank je wel. Je mag opstaan en met me meelopen. Zo, ben je klaar voor nog een experiment? Welkom in ons Willem Wever honk. Hier is totale vrijheid. Jij kan hier doen wat je wil. Jij bent de baas. Jij mag bepalen wat we gaan doen. Leef je uit, neem wat te eten. Ik doe deze wel. Onze proefpersonen zijn nu tien minuten in een ruimte waar ze juist van alles kunnen doen. Zo testen we of ze de tijd sneller vinden gaan. Hé, Hendrik, zijn we weer. We hebben de deelnemers geplaatst in twee verschillende ruimtes. Eentje waarin ze zich kapot aan het vervelen waren en in de ander... waar heel veel lol te beleven was. Fissa. Dan moet het vast heel lang duren in de saaie kamer. En ging het heel snel in de leuke kamer. Want leuker dat gaat sneller, helaas, dan als je je verveelt. Maar hoe werkt dat dan precies? Nou, ik had het over die interne klok. Mm hu! Als het saai is, heb je niks anders te doen. Dus je bent eigenlijk iedere keer op die interne klok aan het kijken. En die klok, die werkt niet echt met secondes, maar je houdt zeg maar bij hoe vaak je erop kijkt. Ja ja. En als het saai is, dan kijk je misschien wel tachtig keer. Maar als het leuk is, dan vergeet je op je klok te kijken. Ja, hoe lang denk je dat je in deze kamer bent geweest? Vier, drie? Vier of drie minuten. En in welke kamer ging volgens jou de tijd het snelste? Uhm, deze. Ja, waarom kwam dat denk je? Omdat je hier veel meer leuke dingen doet en daar zit je een beetje opgesloten. Kan je niks doen. Dus om antwoord te geven op de vraag van Lilly. Vliegt de tijd als we het naar onze zin hebben? Is het antwoord ja. Dat gebeurt zo. Want je vergeet gewoon op je klok te kijken en daarom gaat die zo snel. Ah! Top! Logisch. Weer een vraag beantwoord.

Gaat de tijd sneller als je lol hebt?

Als je leuke dingen aan het doen bent, gaat de tijd voor je gevoel een stuk sneller dan wanneer je je verveelt. Dat heeft allemaal te maken met onze interne klok. Vier proefpersonen testen het uit. Eerst doen ze iets heel saais en daarna mogen ze zelf bepalen wat ze doen. Merken ze verschil?

De tijd vliegt voorbij!

Ze zouden hier elk moment moeten zijn. Dat is hem toch? Dat heeft alles te maken met jouw vraag, want wat wil je graag weten? Wat doet de waterpolitie? En waarom wil je dat zo graag weten? Omdat ik van varen hou en waterpolitie is dan wel één van de belangrijkste dingen op t water. Ja. En ben je zelf wel eens in aanraking komen met de waterpolitie? Helaas wel ja. Echt waar. Wat heb jij gedaan toen? Ik was 10 en ik ging het water op. Dat mag niet. Met je boot. Ja. Nou ja. Zullen wij eens even kijken wat de waterpolitie allemaal doet? Dat lijkt me een heel goed plan. We gaan een boord. Let's go. Nou, kijk eens aan. Jullie zijn de waterpolitie. Dat zijn wij. Goedemorgen. Ja we zijn hier voor jou Finn, want jij bent ontzettend nieuwsgierig. Wat doet de waterpolitie eigenlijk? We doen heel veel dingen. Maar ja, je kan het beter zien. Ik zou zeggen jullie staan al aan boord, dus, ga gewoon lekker mee. En ik denk dat je wel een hele leuke dag gaat hebben. Ben ook heel benieuwd. Dit betekent avontuur. Ik zou zeggen trossen los. Is dit een beetje vergelijkbaar met de boot die jij hebt? Uh nee. Nee hè. Echt totaal niet. Da's raar. Nick, vertel, waar zijn we? 
Wij zijn in de binnenstad van Amsterdam en wat wij hier eigenlijk doen is recreatievaart in de gaten houden, maar ook de rondvaart. Kijken of alles nog netjes is. Geen gestolen boten. Nou en door dagelijks te varen hier, herken je eigenlijk alle boten die er liggen. Als er iets niet klopt, dan zie je dat eigenlijk al heel snel. Ja, dit is niet een doorsnee boot. Nee, wat is dit voor een type boot? 
Deze boot is speciaal gemaakt voor Amsterdam. Die is nergens te vinden in Nederland. De Amsterdamse grachten zijn heel nauw, smal, laag en een doorvaartprofiel, heet dat, is speciaal voor deze boot ontworpen. Ja, daar moet je als boot natuurlijk onderdoor kunnen. Maar ik zie hier geen stuur. Nee. Wat je normaal bij een boot ziet, dat is eigenlijk wel een beetje verleden tijd. Dit is een stuurautomaat, noemen ze dat, en dat werkt eigenlijk met elektrische signalen gaat dat naar de route? Zelfs deze boot heeft niet eens meer een roer. Dat is eigenlijk gewoon een schroef die onder de boot helemaal ronddraait. Hoeveel diploma's heb je nodig om bij de waterpolitie te mogen werken? Bij de waterpolitie heb je gewoon dezelfde diploma's nodig als bij andere politie-eenheden. Sowieso heb je altijd je A en B-zwemdiploma nodig. Da's wel handig op het water. Inderdaad dat je in bezit bent van een zwemdiploma. Ja. Ik zie daar ook een beeldscherm. Wat gebeurt daarmee? Eigenlijk is het een een varend kantoor zeg maar. Dus als wij hier een aanhouding hebben of we moeten iemand navragen, een boot navragen, kunnen wij dat op de computer doen. Heb je hier ook een cel dan? Wij hebben geen cel. En je gewoon achterin. En natte cel. Dat is de wc. Hij nou zei je net dat jij zelf ook wel eens in aanraking bent gekomen met de waterpolitie. Oh, mocht ik dan niet zeggen? Ja tuurlijk wel. Wat hoor ik nu? Uhm, ik was tien en ik ging het water op en dat mag niet. Maar je mag toch gewoon zwemmen. Nee, met een bootje. Met een bootje. En wat voor bootje was dat? Aluminiumboot met 2,5 PK. Hoeveel? 2,5. 2,5? Weet je ook waarom dat niet mag? Hebben ze dat toen gezegd? Ja, omdat je twaalf moet zijn. 
Ja. Net alsof je met een scooter de weg opgaat. Zo moet je het een beetje zien. 
Nou, ik denk dat we nu wel goed hebben kunnen zien wat zo'n surveillanceboot precies doet. Dit is wel te relaxed vind ik. Dit vond je te relaxed? Die vind ik beter denk ik. Ja ja, jij ziet deze staan. Ja tuurlijk. Ik kan me voorstellen, mensen uit het water redden, dat doe je ook niet dagelijks. Maar als het gebeurt, dan moet je wel weten wat je moet doen. Hoe zorg je dat je weet wat je moet doen dan? Ja, dat klopt, maar daar trainen wij dan ook echt daadwerkelijk op. En om onze competenties te onderhouden, gaan we jou zo meteen in het water gooien of leggen. Dus, je bent lijdend voorwerp vandaag. Finn, ik weet niet of ik het daar wel mee eens ben. Nou. Je hebt geen keus. Oké, daar gaat die. Komt die. Oh, nee. Ik ben van de boot gevallen. Ik ben van de boot gevallen. Tim, die drijft nu daarzo in de haven en we gaan hem nu redden. Oké. Wij moeten zometeen als ze naar binnen varen, ga jij hem aanwijzen zodat ik weet waar hij ligt. Ja. En als je hem vast hebt, dan zeg je vast en dan doe ik de motor uit. En dan hijsen we hem naar binnen. Ja, maar heb jij eigenlijk al een keer iemand gered? Ik heb afgelopen winter een mevrouw uit het water gered die door het ijs was gezakt. En hoe is het nu met haar dan? Gelukkig is t met haar nu goed. Was echt kantje boord. Let's go. Let's go. Het is een kleine man hè, die Tim. Zie je wat? 
Ja, daar. Blijven wijzen. Help, ik kan niet zwemmen. Finn, waarom duurde het zo lang jongen? Weet je hoe lang ik in het koude water lag? We waren heel ver. Ah, kom hier. 
Ik ga geen knuffel geven. Je bent nogal nat. Ja, da's waar, boks. Gaan we nog een stukje varen? Goed idee. Hij doet een beetje raar met zijn vaarbewegingen. Hij is de hele tijd rondjes aan het varen. Je mag hier niet zomaar rare vaarbewegingen maken en dan doet die het weer. Ja ik zag het. Zag je het? Ja. Zijn vaarbewegingen zijn raar, dus we gaan nu even kijken wat er aan de hand is. Hij ziet ons, hij vaart weg.
Waarom stoppen deze mensen niet? Kunt u langszij komen? We zien dat u hierzo op Het IJ bezig bent met manoeuvres, die daar eigenlijk niet mogen. Ja hij is nieuw, dus even testen. Als u een vaarbewijs heeft wil ik die wel even inzien. Dank u wel.
Nou, je hebt nu gezien hè, hoe het is. Je hebt echt gezien wat de surveillanceboot doet. Je hebt gezien hoe zo'n redding gaat. En je bent getuige van een aanhouding. Als ze even moeten optreden.. Ja. Wat denk je? Kan hij over een paar jaar zo bij de waterpolitie? Ja, zeker wel. Ja, het zou een goeie collega zijn voor ons. Nou. Ben benieuwd.

Wat doet de waterpolitie?

Finn houdt onwijs van varen en vraagt zich af wat de taak is van de waterpolitie. Hij is er zelf ooit mee in aanraking geweest en hij is erg nieuwsgierig naar hoe de politie te werk gaat. Van een redding, tot een surveillanceboot, de waterpolitie laat het hem allemaal zien.

Meekijken tijdens een redding én op de serveillanceboot

Spiegels, zo zit die goed? Ja. Richtingaanwijzer. We gaan even naar links of naar rechts. Wel een coole auto, zeg. Ja, of wil je die ook nog uit proberen. Elias. We zijn hier vandaag bij de Technische Universiteit in Eindhoven en hier werken eigenlijk de slimste studenten om te zorgen dat ze een auto kunnen maken die goed is voor het klimaat. En dat heeft alles te maken met jouw vraag, want jij wil graag weten. Rijden onze auto's later allemaal op zonne-energie? Ja, maar ik kan je daar helaas niet verder mee helpen. Maar ik weet wel wie daar het antwoord op heeft, namelijk één van de studenten die aan deze auto's werkt. Ah kijk, Lotte. Hallo welkom! Uh, vertel wat doen jullie hier? Wij als team Eindhoven maken allemaal auto's die gebruik maken van zonne-energie. En daarmee doen we ook mee aan de World Solar Challenge in Australië. De World Solar Challenge is een tweejaarlijkse wedstrijd voor auto's die rijden op zonne-energie. De route is maar liefst 3.021 kilometer lang en er doen auto's uit de hele wereld aan mee. En daar hebben we met Stella 4 in 2017 mee gewonnen. Maar hoe werkt zonne-energie eigenlijk? Je hebt dus de zonnestralen die schieten op zo'n zonnecel. Dit is één zonnecel en in binnen in zo'n zonnecel heb je twee verschillende soorten lagen waarbij een deeltje zit op de ene laag. En als er een zonnestraal binnenkomt verspringt dat deeltje naar de andere laag. En bij die verplaatsing komt energie vrij. En die energie wordt dan weer uh geleidt naar de batterij waar die wordt opgeslagen. En vervolgens gebruiken wij die energie om te rijden. Hoeveel van die panelen heb je eigenlijk nodig? Hoe groter de auto, hoe meer panelen je nodig hebt omdat je meer energie nodig hebt en op de auto die we net binnen zagen zitten 326 van zulke zonnecellen. Nou, het is vandaag wel een mooi zonnig dagje om een autoritje te maken volgens mij. Nou, dat klopt zeker. Gelukkig staat de auto van 2019, de Stella Era, klaar om ons eventjes mee te nemen. Hoe ziet zie eruit? Echt mooi? Daar gaan we. Let's go! Zit je? Ja, ik zit. Komt die. Gaat het goed, Tim? Vet laag joh, dat ding. Zo oké, nou rijden maar. Vet hè. Hoe vind je het?
Heeft de auto versnellingen? Nee. Een elektrische auto heeft geen versnellingen. 
Dus het is eigenlijk altijd een automaat. Er zijn gewoon überhaupt geen versnellingen, dus hij rijdt gewoon op de elektriciteit. Dat is ook zo anders aan elektriciteit en benzine. Ja. En hoe lang kun je er dan mee rijden? Op een volle batterij kan je er 1800 kilometer mee rijden, dus dat is van Nederland naar Spanje. Volgens mij verliezen we een onderdeel. Hier, hij is nog niet helemaal stevig. Nee het is nog steeds een mock-up model. Oh ja, ik zie overal zie ik uh schermpjes. Ja. Maar ik zie je bijvoorbeeld geen achteruitkijkspiegels meer. Nee, dat klopt, die hebben we ook een camera gemaakt. En dat is je linkerzijspiegel en je rechterzijspiegel. Hoe hard kan deze auto nou? Als maximale snelheid kan die 125 kilometer per uur. Oh ja. Maar maakt die dan ook dit geluid, als je 125 kilometer per uur gaat? Ja. Dit zijn gewoon de motoren die je nu hoort. Hoezo is het de vorm van een druppel? Nou, de vorm van de druppel zorgt ervoor dat we heel goed gestroomlijnd zijn en doordat we zo goed gestroomlijnd zijn gebruiken we veel minder energie. Noemen we ook wel eco-dynamisch. Je moet zelf de zonne-energie natuurlijk opwekken dus, hoe minder je gebruikt, hoe beter dat is. Waar zit nou de batterij van deze auto? De batterij, die zit in de achterbak. Nou, wat deze auto nog meer kan dan alleen energie opwekken van de zon, is dat ze ook andere elektrische apparaten kan opwekken. Kijk, hier zit gewoon een normaal stopcontact in. Ja. Dan wordt dit gebruikt om het andere voertuig op te laden. Stop maar erin. Ja kijk, en nu is deze auto aan het laden met de energie uit de andere auto op zonne-energie. Hoe lang duurt het ongeveer totdat de auto opgeladen is met de energie van die auto? Elektrische auto's doen er ongeveer drie uur over om volledig helemaal opgeladen te zijn, dus dat is langer dan dat je normaal bij een tankstation zou staan. Jeetje, dat is ontzettend lang. Maar waarom duurt het nou zo lang? Wat tanken is echt binnen een paar minuten heb je de hele tank volgegooid, maar als je dan gaat tanken om je batterij op te laden, dan ben je daar uren mee bezig. Ja nee, dat klopt. Kan het niet even een stukje sneller? Nee, was dat maar zo. Ik denk dat ik jullie het beste kan laten zien aan de hand van een proefje en waarom dat langer duurt dan alleen het tanken. Ik ben benieuwd. De batterij die in de auto zit kan niet al die energie in één keer verwerken, dus dat moet gewoon geleidelijk gaan. We gaan even laten zien wat er gebeurt als je hem wel snel oplaadt. Dit is de zon. Ja. En die gaat energie sturen naar de batterijen. En wij gaan nu de batterij zoveel energie geven dat ze het eigenlijk niet aankunnen om nieuwe energie op te slaan. Ja, wat is dit? Dit is dus een warmtecamera. Dus zo meteen kunnen we zien dat er heel veel warmte naar de batterij gaat. Oké, nu staan ze aan. Elias, dan mag je aan het knopje bij de A helemaal naar rechts draaien. Doe maar naar 25. Draaien maar. Hop, hop, hop. Verder, verder, verder. Hop verder, nog verder. Zo de omgeving is gewoon helemaal... Wow! Zo. Kijk, dit kan er dus gebeuren. Dit is niet best als dit met je auto gebeurt. Nee, dat klopt. Vandaar dat het ook wat langer duurt om je elektrische auto en dus je zo'n auto op zonne-energie op te laden. Haast en spoed is zelden goed. Maar als je dit allemaal al kan met deze auto, wat, wat is dan nog de volgende stap? Of zijn we er al? Nee, we zijn er nog zeker niet. Je hebt al gezien dat we dus extra energie hebben en dus andere apparaten kunnen opladen. En nu is de volgende stap dat we al die energie nog groter maken en zelfs terug gaan geven aan ons huis. Dus we hebben niks anders meer nodig aan energie, behalve eigenlijk je auto en de zon. Maar wat als de auto in de schaduw staat? Laadt die dan niet meer op, of wel? Goede vraag. Nou eigenlijk, het beste is natuurlijk om volop in de zon te staan. Wat Stella Era kan, is vanuit de schaduw het zonnigste plekje op de parkeerplaats zoeken en dan daar zelf heen rijden, zodat ze altijd in de maximale zon staat om dan zo veel mogelijk energie op te laden. Helemaal zelf. Helemaal zelf. Ja, ik kan hier wel aan wennen hoor. Maar Lotte, waarom rijden we niet allang op zonne-energie met z'n allen? Ja, helaas is de transitie naar duurzame energie nog niet bij iedereen zo even ver, waardoor het op zonne auto rijden heel erg duur is en nog niet voor iedereen betaalbaar is. Maar gaan we met z'n allen in de toekomst op zonne-energie rijden? Wat denk jij? Nou. Ik denk het wel. Het zal wel heel leuk zijn. Ja. Lotte. We gaan natuurlijk sowieso van de benzine en dieselauto's af. Dus er zullen veel meer elektrische auto's komen en dan is een zonne-energie elektrische auto natuurlijk wel de beste oplossing. Ja, in hoeveel jaar kunnen we verwachten dat het de norm gaat worden? Ik denk tien jaar, dat is zeker te halen. Nou, tosti is klaar, top. Nou, tien jaar dan hebben we nog even wat te overbruggen. Ik zou zeggen ga lekker van je tosti genieten. Gaan wij nog even een potje gamen.

Rijden onze auto's later allemaal op zonne-energie?

Mensen nemen steeds vaker een elektrische auto, in plaats van een auto met benzine of diesel. Dat is een stuk klimaatvriendelijker en daar zullen er in de toekomst veel meer van komen. Elias vraagt zich af of iedereen straks zo'n auto heeft.

Dat is een stuk beter voor het klimaat!

Rijden onze auto's straks allemaal op zonne-energie?

Je denkt misschien wat doen die twee nou met die glazen? Dat heeft alles te maken met Demi's vraag. Ja. Maar hier komen we niet verder hè. Let's go. We hebben hier afgesproken met de beste, tofste leukste natuurkundige van heel Nederland, Raza. Zij moet ons verder kunnen helpen. Hai Raza. Wat heb je meegenomen? Kristallen glazen. Want Demi, die heeft een vraag. Hoe kun je glazen kapot zingen? Ja, ik wil vast één mythe uit de weg helpen. We kunnen niet alle glazen die je hebt meegenomen tegelijk kapot zingen, dus we moeten er op ééntje focussen. Al die glazen hebben één toon die heel specifiek voor dat ene glas is en bij die dan kunnen we hem kapot zingen. En hoe weten we welke atomen ze dan lekker vinden? Daar kunnen we even naar luisteren. Dus als ik deze even als voorbeeld neem. Hier met een lepeltje. Dus als je bij die toon heel hard en heel lang zingt, zou je hem in theorie kapot moeten kunnen zingen. En wat is jouw toon dan? Heel anders. En om het te breken moet je dus precies op die toon zingen. Exact. En hard en lang. Maar hoe kan dat dan? Ja, dan moet je dus eerst eigenlijk even weten wat geluid nou precies is. Geluid, dat zijn trillingen die door de lucht bewegen. Dat kun je ook voelen als je bijvoorbeeld bij een popconcert naast een box staat, dan voel je het soms zo helemaal in je buik. En we kunnen ze ook zichtbaar maken, bijvoorbeeld hier met het folietje met suiker erop, naast de box. Als ik nu het geluid aanzet, moet je eens kijken wat er gebeurt met de suiker. Maar glas is toch niet van suiker? Nee, een glas is niet van suiker, maar net zoals dat de suiker lekker op die muziek kan gaan. Zo kan een glas kan lekker gaan bij die ene specifieke toon. Daar heeft hij zijn favoriete dansmove. En zo kunnen er ook barstjes ontstaan als die eigenlijk te enthousiast los gaat. En dat willen we. Ja. En dan kan die breken door voor z'n. Hallo, wat leuk jullie te zien! Hallo. Wij hoorden jouw stem. Ja. En wij dachten als iemand een glas kan laten breken met haar stem, dan is dat Francis wel. Dat is echt hard he? Ja. Ja. Maar het is me nog nooit gelukt. 
Jammer genoeg. Wij hebben vandaag twee dingen. We hebben en kristal. Yes! En we hebben iemand die er ook echt heel veel verstand van heeft. Dus die combinatie samen met jou. Je bent eigenlijk de laatste puzzel die we nodig hebben, moet het gaan lukken. Mag ik dan zo hard mogelijk zingen? Uh, t liefst nu niet. Oh. Maar straks wel. Waar is nou degene die er echt verstand van heeft? Nou, hier. Hallo, ik heb hier een glas meegenomen. Oh. Ho, ho, dat kun je toch niet zomaar doen? Straks breekt die. Safety first. Oh. En wat gebeurt er dan met het rietje? Als die gaat trillen, dan heb je precies de toon te pakken die dat glas lekker vindt. We gaan het doen. Demi ben je ready? Ja. Zet hem op. Naar het grotere werk. Oeh, pittig. Dit is dus niet gelukt. 
Hoeveel decibel heb je dan nodig om zo'n glas te laten breken? Ja, decibel is dus een maat om uit te drukken hoeveel volume, dus hard je moet zeggen. En we hebben het dan eigenlijk wel over 120 decibel. Dat red ik niet, maar ik heb ooit één keer 112 decibel gered. Dan hebben we dus ook over geluid zo hard als dat je naast een brandweerwagen staat. Maar als ik helemaal nooit meer het toneel op kan, dan dan ga ik me opgeven als brandweersirene. We hebben dus meer volume nodig toch, Demi? Ja, we moeten naar minimaal 120 decibel. Denk je dat het gelukt is? Ik denk het niet. Maar gaat het nog met je oren? Ja. Gelukkig. Oké, Raza. Hoe werkt dit precies? Nou, we sturen het geluid nu van de box precies op dat glas af, in plaats van dat het de hele ruimte in kan. Dus we zorgen ervoor dat al die druk die opgebouwd wordt precies op dat glas afgaat, dus hopelijk breekt dat nu wel. Helaas heeft het ook met het soort glas te maken of kan je het ook gewoon met een limonade beker doen? Het heeft wel ook met het soort glas te maken. Eigenlijk is het hoe duurder, hoe beter. O, echt? Omdat die kristallen glazen, die zijn vaak heel duur en er zit iets in wat de glazen een beetje stijver maakt. Ja, als iets heel stijf is, dan breekt het ook sneller. Oké, we gaan weer terug die kant op, want we gaan dit natuurlijk testen en hier blijven dat is niet goed voor onze oortjes. Kom op. Dat rietje trilt als een malle. Echt? En nu niet meer, want je bent gestopt met zingen. Maar Francis, alles heb je erin gestopt. Ja. Iedereen heeft dat kunnen zien, maar het is niet gelukt. We kunnen de computer een toon laten maken. Die kan heel strak één toon aanhouden. Waarschijnlijk heb je met jouw stem al misschien wel minuscule barstjes in dat glas kunnen maken, maar niet genoeg om het echt te laten breken. Door een computer heel lang dezelfde toon heel hard te laten maken. Ja. Komen er wel meer barstjes in. En uiteindelijk kan ie daar dan wel van kapot gaan. Dus het liefst doe je het ook met een glas wat een beetje oud is. Oh Francis, je wordt vervangen door een computer nota bene. Ja, succes. Oké Demi, het is tijd voor een. Volgende stap. Precies. Ja, hij trilt een beetje. Het is dus heel moeilijk om met geluid een glas te breken. Niet alleen moet je een hele harde toon produceren, nee, het glas moet ook nog microscopische foutjes bevatten zodat het kan breken. En het kan gewoon heel lang duren. Francis, wakker worden. Jeetje, hoe laat is het? Ja, we gaan. Tijd om te gaan. Effe bijkomen hoor.

Kun je glazen kapot zingen?

Als je hard genoeg zingt zou je een glas kapot moeten kunnen zingen. Maar is dat wel zo makkelijk? Je moet er namelijk wel 120 decibel aan volume mee raken. Lukt het Francis om het glas te breken? Of is het allemaal iets moeilijker dan bedacht?

Daar is wel 120 decibel volume voor nodig!

Echt geen goeie foto. Ziet die hele taart niet eens. Ja, dat is dus het probleem. Dat gaat dus niet. Even kijken. Hé Charlotte, dat valt nog niet echt mee hè. Een perfect plaatje maken van je eigen gemaakte taart. Nee, het ziet er ook niet echt heel lekker uit of zo. Nee, maar daar gaat ook jouw vraag over. Ja, hoe maak je een perfecte foto van je eten? Het ruikt wel lekker. Maar ja, dat ga je natuurlijk niet mee krijgen op de foto. Nee. Zullen we hem iets meer aankleden. Misschien dat dat helpt. Ja. Komt die, vangen! Ja. Gouden plaat eronder. Zo. Wacht, we kunnen zo doen. Ja. Zo. 
Die. O ja, shit, moet dat wel eronder. Maak jij zelf wel eens foto's van je eten als je thuis bent? Ja ik heb wel wat foto's, maar het ziet er niet echt heel lekker uit. 
Kijken. Oh ja. Ja en dan heb je zeg maar dan nog deze. Ja, het was best wel lekker het was een soort. Het ziet er echt heel vies uit. Als ik eerlijk ben. Dit lijkt een beetje een bakje met babyvoedsel. Dat vind ik zelf ook. Wat zou je graag willen? Je zou natuurlijk willen weten hoe kun je alsnog zorgen dat het er mooi uitziet? Ja. 
Ja, dat het zeg maar mooi eruit ziet, maar ook echt vooral lekker. Dat je ook denkt van oh, ik wil daar echt een hapje van nemen zeg maar. Ik heb iets gevonden. Nee, serieus. Vertel. Kijk wacht, ik heb hier een trucje. Ze gebruiken dan scheerschuim als slagroom en motorolie als stroop. Kijk en dit zijn je producten. Om de foto aan te kleden. Slagroom die dat smelt namelijk. Als je het erop spuit. Dat zakt helemaal in scheerschuim blijft lekker omhoog staan, zit heel veel lucht in. Probeer het eens. Ik ben serieus. Het gaat om de foto. We gaan hem niet meer opeten. Nee, ik wil dit echt niet doen, dit is echt zonde. Want waar ga je de taart dan laten? Ja, da's ook weer wel zonde. Ja. Dit was Willem Wever voor deze week. Heb je ook een vraag? Nee, je moet het toch proberen hè. Ja maar niet hiermee. Zou, nou hè hè, ik krijg wel honger van al dat foto's maken. Mm hu. Mmm. Wie vind je echt heel goed met het maken van foto's? Uhm. Miljuschka. Miljuschka Witzenhausen is presentatrice van kookprogramma's. Zij heeft haar eigen Instagramaccount en ze doet alles voor het beste, gekste en lekkerste eten. Hey hallo. Ola! Hoi, ik ben Charlotte. Leuk je te ontmoeten. Hoi, ik ben Mil. We zijn volgens mij helemaal bij het juiste adres, want foto's maken van eten, daar heb jij wel verstand van? Ja ja, eten is hetgeen wat ik het allerliefste doe. En het koken natuurlijk ook. Wat heb je eigenlijk meegebracht?
Ik heb appeltaart gebakken. Oeh, lekker. Maar hoe zorg je er nou voor dat je eten er ook nog lekker uitziet op een foto? Nou ja, dat is inderdaad een kunst. Dat heeft te maken met eerst ook, het goed koken of bakken. Dus uh, je wil echt dat als je de foto's ziet op social dat je wil likken in plaats van liken zeg ik altijd. En je moet eigenlijk zorgen dat het beeld precies zo is als jij hem zou willen hebben. Dus ik vind dit een supermooie taart, maar ik vind dat die wel net iets te donker is op bepaalde plekken. En dan zou ik hem opnieuw bakken voor de foto. Maak je alle foto's zelf? Inmiddels niet meer. Vroeger deed ik dat wel, maar omdat we iedere dag een recept hebben op de website heb ik inmiddels een team waar ik dat samen mee doe en de hoofdfotografe daarvan is Simone. Simone is al jarenlang gespecialiseerd in foodfotografie. Als je nou een goede foto wil maken, waarmee moet je dan beginnen? 
Nou, je begint natuurlijk eerst met het gerecht koken, dat hebben we nu al gedaan in verband met tijd. Daarna is het heel belangrijk, hoe leg je het op het bord? Dus we gaan beginnen met spaghetti bolognese. Ik doe meestal een paar pakken en die doe ik dan zo in een bord. Ja en je wilt dus ook niet dat deze zo uit blijven waaieren, dus die duw je dan weer terug. Het is gewoon een op de vierkante centimeter stylen. 
Waarom dan zo'n klein bord? Is dat handiger of zo? Als je kijkt in de kast staan bijna alleen maar bordjes in het formaat ontbijtbord. Ja. Omdat als je een heel groot bord hebt, dat is leuk als je in een restaurant zit, maar dan heb je heel veel eten nodig om dat bord te vullen. Moet het altijd vers zijn, het eten? Nou vers moet het wel zijn, maar het hoeft niet per se warm te zijn, maar de meeste dingen zetten we eigenlijk wel zo snel mogelijk op de foto. Nou, we hebben gezien hoe we de pasta mooi neerleggen voor de foto. We gaan nu een ander gerecht. Dit is een club sandwich. Club sandwich. Kan die club sandwich zo op de foto? Uh nee, er moet sowieso een achtergrond, want zoals je ziet hier is het niet de meest ideale achtergrond. Dus ik dacht deze achtergrond, wat vind jij daarvan? Mooi. Als jij die er even inzet, hang ik deze er gewoon eigenlijk overheen. Kan Charlotte zelf proberen de foto te maken? 
Ja natuurlijk. Ah ja. Dan ga je kijken van nou kijk, die chipjes hier, die liggen een beetje gek. Even kijken welke zat ook weer in de weg, deze. Ja die ja. Ja. En die hiervoor ligt, die grote. Nee, die andere die aan de rechterkant. Ja. Ja dus, die is een beetje te groot. Dus misschien moeten we. Die moet ook weg. Of breken hem maar doormidden. Dat kan ook nog. Kijk eens Charlotte. Nou, dit begint echt wel ergens op te lijken. Zeker. Dus als je de foto maakt, waar let je dan op? Op het licht en op de achtergrond zodat dat dan mooi uitkomt op de foto. We gaan beweging toevoegen in de foto. Je hebt denk ik met deze beweging maar één keer de kans om het goed te doen. 
Ja het is wel tricky. Op hoop van zegen. En voel je de verantwoordelijkheid nu? Ja. 
No pressure. Ik dacht ik check het even. Ben je er klaar voor? Ja. Één, twee ja. Meer. Meer, meer. Meer weer. Meer. Ja, meer, meer. Goed zo. Stop! Waar let je nou op als je een selectie maakt. Er zijn heel veel foto's achter elkaar. Wanneer zeg je dit is de foto die ik zocht? Kijk, dat vind ik zelf altijd heel leuk. Weet je wel dat je zeg maar dat stuivende effect hebt van de poedersuiker. Ja. Nou moment van de waarheid. We hebben nu jouw appeltaart. Dus we gaan kijken of we het nu met alles wat je geleerd hebt, of we dan wel een mooie foto ervan kunnen maken? Ja. Klaar voor? Ja. Één, twee. Heel veel, heel, heel, heel veel. Heel veel. Klikken, klikken. Klik, klik, klik. Waarom klikt die niet? Hij klikt niet. Ja, ik denk dat de tweede het beste is. Ik vind de movement die erin zit heel erg mooi en je kan het ook nog een iets meer kaderen natuurlijk. Ik denk dat het een van de mooiste foodfoto's wordt die op jouw eigen kanaal staan tot nu toe. Zo!

Hoe maak je de perfecte foto van je eten?

Charlotte wil graag dé perfecte foto maken van haar zelfgemaakte eten. Maar zo makkelijk is dat nog niet. Daarom leggen Miljuschka Witzenhausen en haar fotograaf Simone uit hoe je de beste foodfoto maakt.

Licht, camera, actie!

Storm, vertel wat gaan we doen vandaag? We gaan onderzoeken wat deepfake video's zijn. Deepfake video's zijn nep video's die bijna niet van echt te onderscheiden zijn en die door de computer zijn bewerkt. Hierdoor lijkt het net alsof iemand iets zegt of doet, terwijl dat in het echt niet zo was. Ook wel een beetje gevaarlijk dus, als je niet weet of t echt gebeurd is of niet echt gebeurd. Zeker. Ja. Waarom zou dat gevaarlijk zijn? Want je kan bijvoorbeeld Mark Rutte de oorlog laten verklaren tegen Donald Trump. Ja. En wat heeft dat voor consequenties? Slechte consequenties. Wil jij een rolletje in een Harry Potter film? Zou ik wel willen. Fix ik voor jou. In deze app kun je jezelf in bekende films of video's plakken. Lijkt wel een beetje. Lijkt super erg. Wow. ik heb ook een bril. Kijken of we nog een filmscène weten. Uh die, daar kan jij wel in. Deze proberen. Ja. Hoppa. Lijkt een beetje. Hij lijkt wel een beetje. Ik Heb dezelfde onderkin. Ik heb afgesproken met een expert die echt alles weet van deepfake video's, ze zelf maakt, maar ook weet hoe die ze moet ontrafelen. 
We hebben hier al een voorbeeldje staan. Tim, jij hebt ons een filmpje gestuurd waarbij je iets hebt ingesproken en dit is Edson. En dan gaan we dus jouw bewegingen projecteren op het gezicht van Edson. Ik ben benieuwd. Hé, jongens en meisjes. Edson da Graça hier. Dus de mondbeweging van Edson loopt synchroon met wat ik aan het zeggen ben. Het lijkt super echt. Hoe doe je dit? We hebben een programmaatje geschreven waar dus het gezicht kan analyseren. Hij maakt een soort van 3D-model van hoe jouw gezicht er uit ziet. Hij weet precies waar de ogen zitten, waar de neus zitten, waar de mond zitten en op het moment dat je iets zegt dan kan die dus die vervormingen waarnemen. En hij weet hoe het bij jou zit en hij weet hoe het bij Edson zit. Nou, het is natuurlijk nog steeds wel lastig voor een computer om zo'n gezicht te creëren en daarin maakt die nog wel eens wat foutjes. En ik heb wel hier een voorbeeldje staan. Dit lijkt een echte foto, maar als we hem dus bekijken, hoe analyseer je dan wat er dus niet echt aan is? Een veel voorkomende fout is dat de oogkleur verschillend is voor links en rechts, maar ook dat die consistentie tussen de verschillende oren bijvoorbeeld niet helemaal correct heeft. Dus eigenlijk door op zoek te gaan naar de meest ongebruikelijke details in het gezicht. Tijd om het zelf eens te proberen. Welke van de volgende foto's zijn nep en welke zijn echt? Oké, here we go. 3 2 1. Deze was fout. Kijk die ogen dan. Oké, nog eentje. En deze dan? Kijk naar de ogen, de neus, de mond. Ook niet echt. Nee, nee, nee, nee, kijk hier. Je ziet de schaduw onder de neus is een beetje gek hè. En deze, nog twee seconden, één. Yes. Deze was er echt, zag ik meteen hoor. Kunnen we nu zelf zo'n deepfake video maken? 
Jazeker. Oké. Ja. Nou, dat hoef je hem geen twee seconden te vertellen. Dat wil die gelijk. Ik neem even plaats achter deze laptop dan zal Morris Storm uitleggen hoe wij onze eigen deepfake video gaan maken. Ik ben benieuwd. We gaan nu videobellen met Tim. Maar jij kruipt in de huid van Edson. Oké, maar hoe dan? Nou, wij hebben een programmaatje ontwikkeld waardoor jij de mond bewegingen van Edson kan projecteren. Dus Tim, die ziet eigenlijk Edson terwijl jij hier spreekt. Kijk, nu ben je Edson. 
Hey Tim. Wacht effe, jij klinkt helemaal niet als Edson. Ik heb een schorre keel. Maar dit is dus, ik zit eigenlijk nu naar een deepfake video te kijken van Edson. Ja. Dus je bent real life, word je nu gedeepfaket eigenlijk door een computer? Ja. Zie je nu ook dat mijn wenkbrauwen omhoog gaan? Ben benieuwd of jij kan ontdekken wat er niet klopt in deze video. Heb je ook nog vragen? Stuur ze op naar Willemwever.nl Mij kan je het herkennen inderdaad aan de handen. Die bewegen af en toe onnatuurlijk. Zijn mond beweegt af en toe onnatuurlijk en soms zit die nog een beetje stijf als een robot. Maar het is wel echt heel goed gedaan. Storm, tot ziens!

Wat zijn deepfake video's?

Tegenwoordig kan je veel maken op de computer, zoals een deepfake video. Een video die echt lijkt, maar misschien helemaal niet echt is. Hoe werkt dat precies en hoe kan je zelf zo'n video maken?

Misschien is het niet echt!

Ah, ja, ik ben effe in gesprek met Jayden, want Jayden heeft een hele leuke vraag, hè Jayden? Ja, komen haaien af op mensenbloed? Waarom wil jij dit weten, Jayden? 
Omdat ik haaien hele leuke en vette dieren vind. Mm hu! En in films worden haaien altijd helemaal wild als ze mensenbloed zien en ik wil kijken of dit in het echt ook zo is. Ja, toen dacht jij ik ga Edson even in het diepe gooien. Ja. Nou dank je wel Jayden. Maar wat denk je zelf? Denk je dat ze op mensenbloed afkomen? Uhm. Misschien wel. Misschien wel. Ja. Oké, dus jij denkt dat ze op me afkomen. Ja. Hé gozer, ik kom later bij je terug en dan zullen we het weten. Tenminste, als ik dan nog leef. Is goed. Nou jongens, op naar de haaien. Edson, jij mag gaan zwemmen met de haaien. Dus ik denk, we gaan naar de Bahama's, Australië, Zuid-Afrika, een ver oord. Nee, Edson mag zijn tas pakken en naar Zeeland gaan. Hai Madelon. Hoi. Heel tof dat ik mag komen. Want van vandaag ga ik dus met mijn top bloed, kwaliteitsbloed, ga ik die haaienkooi in. Maar voordat we dat gaan doen wil ik wel even wat over deze rakkers weten. Waarom bijten haaien eigenlijk mensen? Vaak als mensen gebeten worden zijn het surfers. Als een haai vanaf onderen kijkt, ze zien wel heel goed, maar het liefst in de nacht. Dus als we tegen de zon in kijken, dan lijk je net op een schildpad of op een zeeleeuw. Wij vinden haaien gevaarlijk, maar eigenlijk zijn wij veel gevaarlijker dan haaien. Wij mensen. Absoluut. Wij vangen jaarlijks zo'n honderd miljoen haaien. 
Honderd miljoen. Ja, honderd miljoen. Sommige hebben gewoon niet zo heel veel geluk. Die komen in een net terecht en gaan dood. Anderen worden echt bewust gevangen bijvoorbeeld voor haaienvinnensoep. We kunnen dus concluderen dat wij als mensen zijn we veel gevaarlijker voor de haaien door overbevissing en dus vissen naar haaien voor haaienvinnensoep. Ja. Heb jij het wel eens gegeten? Nee, gelukkig niet. Ik ga me omkleden. Luister, ik was eerst heel stoer, maar ik weet het eigenlijk niet. Geen probleem. Je zit dadelijk lekker in de kooi. Dat is hartstikke veilig. Heb je nog tips? Nou ja. Hou je handen en voeten binnenboord. Die komen hier niet doorheen. Nee. Kijk, nou heb ik hier buisje bloed hè. Denk jij dat zij hierop afkomen, op mijn bloed? Ik heb eigenlijk echt geen idee. Ja. Nee, ik heb het nog nooit geprobeerd. Maar één manier om erachter te komen. Jayden. Dank je wel voor je vraag hè. Deze is voor jou. Waarom komen ze niet op mijn bloed af? Ja, wij zijn natuurlijk niet het natuurlijke voedsel van deze haai. Ze vinden vis veel lekker. Dus wat jij zegt Madelon, is dat die haaien niet afkomen op mensenbloed? Nee blijkbaar zijn wij toch niet lekker genoeg. Ik vind het eigenlijk wel een beetje sneu dat we ze nu helemaal lekker hebben gemaakt en dat ze denken ja maar waar is het buffet? Nou, daar heb ik een goede oplossing voor. Je mag ze ook nog even voeren. Echt? Ja zeker. Ik ben oog in oog met de dood. Nou Jayden, haaien vinden mensenbloed dus helemaal niet zo interessant. Vis, dat vinden ze lekker. En ze schijnen ook veel liever te zijn dan dat wij mensen denken. Ik hoop dat je antwoord hebt op je vraag. Later.

Komen haaien af op mensenbloed?

In films zijn haaien niet vies van mensenbloed. Maar vinden ze dat echt zo lekker? Of kiezen ze liever voor een lekker visje? Edson durft het aan en neemt een duik tussen de haaien.

Ze willen veel liever wat anders...

Yes. Ik sta hier op het Museumplein bij het Van Gogh Museum. Voor Nora. Nora is kunstliefhebber, schildert zelf ook graag. En ze heeft een vraag over Vincent van Gogh. Vincent van Gogh is wereldberoemd. Hij is een van de grootste schilders uit de negentiende eeuw. Elke dag komen duizenden mensen naar het museum om zijn schilderijen te bekijken. Dan zou je denken. Die vraag luidt waarom is De Zonnebloem zo'n meesterwerk? Waarom is Van Gogh zo'n grote schilder? Nee, Nora wil weten waarom Van Gogh zijn eigen oor afsneed. Ik vind het heel bijzonder dat hij zijn oor afsneed, maar dat doet niemand. En waarom zou je überhaupt je oor afsnijden? Het is gewoon een beetje raar of zo dat je je oor afsnijdt. Dus vandaar dat ik het wil weten. Voor jouw vraag hebben we afgesproken met een echte Van Gogh expert. Hallo Bregje. Het is misschien wel het beroemdste verhaal over Van Gogh en ik denk dat ik het jullie kan uitleggen. Daarvoor neem ik je mee het museum in zoo direct. En dan gaan we een paar schilderijen bekijken. En dan gaan we eigenlijk terug naar zijn tijd in Zuid-Frankrijk, want daar woonde hij toen die zijn oor afsneed. Kom maar mee. Hier met z'n drieën. Er is niemand. Hallo Hallo! Je hoort de echo. Ja. Ik heb er zin in, jij? Ja, ik ook heel erg. Dat wij als enige hier in het museum mogen komen. Ja, echt super vet. We staan hier bij het Gele Huis in Arles. Dat is een klein plaatsje in Zuid-Frankrijk en Van Gogh was daar na twee jaar in Parijs naartoe vertrokken. Hij wilde rust, ruimte, natuur en zonlicht. Hij was toen 35 jaar oud. Waarom had hij nou dit huis gehuurd? Hij wilde daar samenwerken met grote schilders die hij bewonderde, zoals Paul Gauguin. Dat was een schilder tegen wie die ontzettend opkeek. Bregje. Jij zegt Paul Gauguin. Ja. Weet je wie Paul Gauguin is? Nee. Kom maar mee dan gaan we hem even ontmoeten. En dit is die Paul Gauguin. En hij werkte samen met hem in het Gele Huis omdat hij nieuwe moderne schilderkunst wilde maken. Nou, je kan je voorstellen dat er dus best wel veel druk op lag. Werken met iemand die je enorm bewondert. Ik weet niet hoe dat voor jou zou zijn. Wie bewonder jij heel erg? Emma Watson. Oh. Helaas niet Edson da Graça.Maar stel je voor dat je nu hier met Emma Watson zou staan. Ja, stel je voor ik ben Emma Watson. Ja, precies. Da's de druk die je dan voelt. Dus die schilders waren samen aan het werk. Dat duurde ongeveer negen weken en het waren pittige karakters. Koppige mannen. Dus die spanningen die liepen op, die liepen op. Gauguin die dreigde terug te gaan naar Parijs. En ze kregen ruzie. Vincent en Paul. En in die ruzie in een vlaag van verstandsverbijstering sneed Van Gogh zijn oor af. Z'n eigen oor. En wat gebeurde dan? Moest die, kwam er een ambulance? Ta tu ta tu, oor eraf, ah! Breng hem naar het ziekenhuis. Laten we naar zijn slaapkamer gaan, dan vertel ik daar de rest van het verhaal verder. Maar Bregje ik kan het nog steeds niet begrijpen dat hij zijn hele oor afsneed. Daar hebben we dus bewijs voor, want er is een tekening ontdekt van de dokter waarop ik precies aan jullie kan laten zien hoe dat nou zat. En dit stippellijntje daar op zie je precies waar op het oor is afgesneden en er was dus alleen nog maar een heel klein oorlelletje over. Dit was zijn slaapkamer en hier werd die gevonden de volgende ochtend en natuurlijk gelijk naar het ziekenhuis gebracht. Daar was er een hele aardige dokter, dokter Rey en die heeft hem verzorgd. En zijn broer Theo, die kwam ook uit Parijs. En hij schreef Theo ook ontzettend veel brieven dus daarom weten we hier best wel veel over. Ik heb een kopietje. Natuurlijk niet de echte, van die brief. En daarin zegt hij aan zijn broer dat die zich vooral niet ongerust moet maken en dat het allemaal wel weer goed komt met Van Gogh. En wat best wel gek was Vincent zelf, die wist er gewoon niet zoveel meer van na afloop. Wat er nou precies was gebeurd, waarom je hij had gedaan? Daar heeft die t ook niet meer echt over. Hij denkt alleen maar ik wil gewoon beter worden en ik wil weer aan het werk. Als die zich goed voelde dan bleef die gewoon hartstikke mooie schilderijen schilderen en eentje maakt die vier weken daarna. En die ken jij, want dat is De Zonnebloemen. De Zonnebloemen heeft hij gemaakt nadat hij zijn oor heeft afgesneden. Ik vind ze echt heel cool en heel mooi ja. Dat is een meesterwerk. 
Een meesterwerk. Ja, absoluut. En dit maakte die gewoon in januari en in december snijdt die zijn oor af, kan je het voorstellen. Ja. ja. Dat is echt bizar. Maar eigenlijk laat die dus zien. Het gaat even niet goed. Ik heb het moeilijk gehad, maar je kan altijd de draad weer oppakken.

Waarom sneed Vincent van Gogh zijn eigen oor af?

Vincent van Gogh was een hele bekende Nederlands kunstschilder. In 1888 sneed hij zijn eigen oor af na een ruzie met zijn collega-schilder. Maar waarom deed hij dat precies?

De wereldberoemde schilder

Kijk, daar zijn de spijkers. We gaan spijkertje trekken. Ja ah, ho, ho. Ja, jij kiest al zonder dat ik kan kiezen. Kies jij dan. Nee, jij mag, kies jij maar. Nou dan kies ik deze. Er bestaan niet eens spijkers langer dan dit. Wat? Kijk dan. Nee, nee! Oké. Hey Tim, hebben een vraag van Sanne binnengekregen. Ah leuk. Sanne wil weten, ik weet niet waar ze deze sadistische kinderen vinden, maar ze wil weten of je kan slapen op een spijkerbed. Op een spijkerbed. Op een spijkerbed. Dat lijkt me niet een heel fijn matras, maar in sommige landen wordt het al heel vaak gebruikt. In India, daar wordt het vaak gebruikt als een meditatie-oefening omdat het goed voor je rug is. Nou, ik weet nog niet waarom het goed voor je rug is, want dat lijkt me vrij scherp. Precies. Nou, dat betekent dat jij lekker gaat liggen. Doe jij even een keer waar je goed in bent hè. Lekker liggen, lekker liggen. Klaar voor? Ja, naar het spijkerbed. Oké nou dit is het. Oké, nou, je bed is af, hij is klaar en jij kan lekker een tukkie doen. Oh, dit is wel echt scherp. Ik heb een goed kussen voor je. Dank je, da's heel lief. En een heerlijk matras. Nou ga maar liggen. Mama, als je kijkt als je me niet meer ziet, ik hou van je. Ja ja, ja ja. Kom maar, ga maar liggen. Hoger, hoger liggen hoger. Oh, dat voel je wel. Kussentje erbij. Dank je. Dit ligt eigenlijk helemaal niet verkeerd. Wat doe je met een bowlingbal, vriend? Vriend, wat doe je met een bowlingbal? Hou deze ook maar even vast. Ik heb trouwens nog een reiskoffer. Nee, doe normaal, doe normaal normaal. Dit is goed zo. Even kijken. Ik neem altijd een bowlingbal mee op reis. Doe normaal. Bowlingbal van acht kilo. Maar aanstampen. Nee, nee, nee, nee. Dan wil je natuurlijk je drumset niet vergeten. Altijd een drumset mee voor als je bijvoorbeeld in het vliegtuig zin hebt om lekker te drummen. Oké, stop, stop, stop. Ik neem ook altijd een klein fietsje mee op reis. Ik sta wel te kijken wat je allemaal kan houden. Mocht je nou denken, wat ontzettend knap dat Edson tegen zoveel pijn kan en dat hij zo'n hoge pijngrens heeft. Da's helemaal niet zo. Dat valt namelijk best wel mee. Als ik deze spijker tegen de ballon aan duw, ontstaat er druk op het punt waar de spijker de ballon raakt en knapt vervolgens de ballon. Als ik nu druk met meerdere spijkers word die druk verdeeld over t hele oppervlakte van de ballon. Dus ook over de hele oppervlakte van die hele grote rug van Edson. Dus het is helemaal niet knap wat ik nu doe. Nee, het valt eigenlijk best wel mee.

Kan je slapen op een spijkerbed?

Je wist het misschien niet. Maar in sommige landen is slapen op een spijkerbed heel populair. Het is namelijk hartstikke goed voor je rug. Maar is het wel zo fijn? Tim en Edson testen het uit.

Het doet helemaal geen pijn!

Team Willem Wever is altijd bereikbaar voor jouw vragen, maar tast nu toch in het duister om de vraag van Karim te kunnen beantwoorden. Die wil namelijk weten wat een ghost producer is. We weten dat het iets met muziek te maken heeft, maar wat het precies is, dat gaan we uitzoeken. En wat blijkt? Bijna niemand wil hier over praten. Mysterieus. Maar het is Willem Wever. Dus we vinden altijd het antwoord op jouw vragen. Ook nu. Waarom het zo geheimzinnig is hoor je nu van de twee beste ghost producers in Nederland. Een ghost producer is eigenlijk iemand die muziek maakt voor een andere artiest. In het geheim eigenlijk, dat is van tevoren afgesproken. Ik denk dat je er eigenlijk niet bij stilstaat hoeveel tracks die je hoort eigenlijk door een heel ander persoon zijn geproduceerd. Als je kijkt naar de Top 40, of op Spotify, dan is het dus moeilijk te zien. Waarom gebruikt een artiest een ghost producer? Een ghost producer wordt ingehuurd omdat ze zelf geen tijd hebben om te werken of om te produceren of omdat ze het niet kunnen. Eigenlijk word ik dus altijd benaderd door de artiesten zelf of door het managementbureau of door de boekingsagency's. Met de vraag of jij een ghost productie kunt aanleveren voor iemand, dan wordt er een sessie opgezet. Dan probeer ik een beetje een goed beeld te krijgen van om wat die artiest nou precies zoekt. Dat het echt lijkt alsof het dus echt is gemaakt door de desbetreffende persoon. Het is natuurlijk de bedoeling dat de ghost producer onbekend blijft. Daar krijg je betaald voor. De rechten worden dan eigenlijk simpelweg afgekocht dat je echt tegen niemand mag zeggen dat jij het bent. Het is wel een dubbel gevoel. Is wel apart natuurlijk. Want ja, in feite gaat iemand ervandoor met jouw track, maar het heeft ook wel weer een lekker gevoel, van kijk zie je het kan gewoon. Ik heb gewoon voor iemand anders heb ik gewoon een hit gemaakt. Dus Karim, een ghost producer maakt in het geheim muziek voor een ander en omdat hij dat heel goed kan.

Wat is een ghost producer?

Je wist het misschien niet, maar veel muziek is gemaakt voor een ghost producer en niet door de artiest zelf. Maar wat is een ghost producer precies?

Muziek geproduceerd door iemand anders

Hey kijk, een vraag binnengekomen. Van wie? We hebben een vraag binnengekregen van Mohammed. Mohammed wil graag weten hoe werkt een hologram? Dat is wel een interessante vraag. Een hologram. Ja, een hologram. Wat is een hologram? 
Hoe werkt dat? Ik heb wel eens een keer een hologram gezien. Dat was dan bij concerten van grote artiesten die er bijvoorbeeld niet meer waren dan een projectie van iemand die er niet is. En dat leek dan net echt. Het lijkt net echt. Hoe maak je zoiets? Een hologram is een 3D afbeelding en die kun je overal van maken. Van mensen, dieren, voorwerpen wat je maar wilt. Hoe maak je een holo... Oh nee. Ik heb ook een idee. Je hebt ook een idee. Wat is een hologram? Mijn idee is dat we voor een green screen even wat beelden opnemen die ze dan later kunnen gebruiken voor mijn hologram. De green screen ruimte. Kijk, hier gaan we wat dingen opnemen en dan kun je eigenlijk de achtergrond gewoon wegfilteren. En dan zie je alleen mij. Mohammed, ik heb even voor je uitgezocht het is een beetje ingewikkeld, maar ik kan het beste zo uitleggen. Een hologram is zoiets als een projectie. Je kent misschien wel een projectie als je een beamer aanzet en je projecteert een afbeelding op de muur. Dan krijg je het plaatje. Maar als je het plaatje dan bekijkt vanaf de zijkant, dan zie je dat dat plaatje plat is. En een hologram, die is dus een 3D projectie. Hebben we genoeg materiaal? Om te zorgen dat die aan alle kanten gelijk is, dan zie hem zowel aan de voorkant, maar ook aan de zijkant. En dat komt omdat de lengte, de breedte en de diepte d'rin zit. Nou klaar. Let's go. Moet jij eens even zien wat ik hier heb, joh.
Nee ja, leuk. Weet je wel, die spelletjes van jou. Dit heeft ook te maken met die hologram. Kijk, let op. Hé, dat ben jij. Flex, hè. Ik weet ook niet waarom ze vier keer mij hebben gezet, maar vond het eigenlijk wel nice. Dit is bijna net als een hologram. Hoezo. Dit is super plat. Nee ja, maar je komt nu juist van vier verschillende kanten. We kunnen hier een 3D versie van maken. Kom naar de werktafel. Dit moet je eigenlijk zien als vier verschillende beamers. Je komt van die kant, je komt zo die kant van die kant en van die kant. Je kan de projectie aan alle kanten d'rin krijgen. Mm hu. Omdat t van vier kanten geprojecteerd wordt. Oh, dat is juist goed dit. Ja, hoe doe je dat? Voorzichtig met snijden, Mohammed? Hoe weet je dit allemaal? Hoe kom je aan al deze kennis? Ik heb net het hele internet afgespeurd. Zo, die kant hebben we niet nodig. Kijk, hoe groot ben jij ongeveer? Yes, hatsa! Zo. Nu lig jij hier nog plat op de grond, maar als we jou aan deze kant erop zetten, licht uit. Dit is gewoon een hologram. We hebben onze eerste en eigen hologrammen gemaakt. 
Dit is het gewoon. Nou gooi het licht maar weer aan. Ik vind het wel heel vet hoor. 
Nou, het is gewoon een projectie van vier keer dezelfde beelden en door zeg maar de uh de de vorm van een fles. Dus die is rond. Mm hu. Krijg je eigenlijk dus gewoon een hologram. Dus als het publiek rondom zit. Dan zien ze overal. Edson da Graça. Nou ik vind het mooi. Mohammed, we zijn weer een stukje wijzer geworden. Uh, je kan nu trouwens ook je eigen hologram maken. Dus is uh volgens mij is je vraag beantwoord.

Wat is een hologram?

Je hebt misschien wel eens een keer een hologram gezien. Dat kan bijvoorbeeld bij concerten van grote artiesten die er niet meer waren, waar dan een projectie van werd gemaakt. En dan leek het net of die persoon er echt was. Maar hoe maak je zoiets?

Zo zie je jezelf van alle kanten!

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.