Overal waar het Nederlandstalige lied klinkt, lopen de pleinen vol en is het feest.
Nederlandstalig, ja. Het beste wat er is. Iedereen vindt dat gewoon leuk. Iedereen kan het meezingen. Wat wil je nog meer? Gewoon supermooi. In je eigen taal zingen is toch het leukste wat er is? Engels is ook leuk, er is niks mis met Engels, Engels vind ik leuk. Maar dit is toch gaaf, om dit te zien.
Het Nederlands is populair. Dat weet ook Wolter Kroes. Op het festival van het levenslied in Tilburg wordt hij benoemd tot ambassadeur van het levenslied.
Waarom is het levenslied zo populair? Weet je, kijk maar in de zaal. Kijk maar wat er gebeurt. Het is onze moerstaal. We spreken onze eigen taal, Nederlandstalig. Mensen kunnen dat voelen, ze voelen zich één met wat er gezongen wordt.
Neerlandicus en radiomaker Frits Spits is al zijn hele leven bezig met onze taal. Tegenwoordig presenteert hij iedere zaterdag op Radio 1 De Taalstaat.
Als iets onze identiteit bepaalt, is dat onze taal. Dat zijn wij. Met onze moedertaal worden we opgevoed. We groeien ermee op. We kunnen onze gevoelens er het beste in kwijt. Dus als iets bepaalt wie we zijn, is dat onze taal.
Maar onze taal staat onder druk. De Vrije Universiteit besloot eerder dit jaar te stoppen met het vak Nederlands. Omdat zich nauwelijks nog nieuwe studenten aanmeldden. Op de Universiteit van Amsterdam wordt moderne Nederlandse literatuur gegeven door een Vlaming en een Duitser. Ook hier is de belangstelling voor het Nederlands hard teruggelopen.
In de jaren 70 hadden we honderden studenten. Tegenwoordig zijn we stabiel met 60 a? 70 studenten. Eerstejaars per jaar. Een flinke teruggang. Helaas.
Ik denk dat heel veel mensen geen goed beeld hebben bij Nederlands. Ik denk dat ze associaties hebben met wat ze op school krijgen. Voornamelijk ontleden, misschien een boekbespreking. Ze ervaren het vast als saai.
Als het nog verder terugloopt, vind ik dat wel zonde. Want? Dan sterft deze studie misschien uit. Het is jammer als het niet meer bestaat.
Niet alleen de belangstelling voor het vak Nederlands loopt terug. Op veel universiteiten is het Engels nu de overheersende taal. Zo zijn op Tilburg University vrijwel alle opschriften en veel colleges in het Engels.
Dat is onbegrijpelijk. Ik vind het een grote fout. De universiteiten zeggen: We leiden de jongeren op in een internationale omgeving. Ze worden internationaal als ze lenig leren denken. De Engelse taal moeten ze beheersen, maar het Nederlands is hun moedertaal. Dat is de basis van waaruit hun gedachten vertrekken. Het schijnt dat er al Nederlands in het Engels wordt gegeven. Er zijn zelfs tentamens Vondel in het Engels. Te gek voor woorden. Dat dat in het Engels gee?xamineerd wordt. Vondel in het Engels examineren, dat moet je niet doen. Ik hoop dat ze daarop terugkomen.
Terwijl het academisch Nederlands in de verdrukking zit, ontstaat buiten de universiteiten een nieuwe taal.
15 Rex, stap uit mijn bed, betaal gewoon cash
Het is een mix van Nederlands, Turks, Arabisch, Antilliaans en Surinaams. Ja, het is gewoon de taal van de straat. Een verzonnen taal, een nieuwe taal. Iedere taal is ooit verzonnen. Het is vooral van de jeugd, denk ik.
Straataal klinkt allang niet meer alleen in de hiphop of op straat. Dit nieuwe Nederlands wordt inmiddels tot in Wassenaar gesproken.
Zeggen jongens kech over een meisje? Jaaaaa! Wanneer dan?
Gewoon voor de grap, niet serieus.
Nederlandse les op het Rijnland Lyceum. Havo 3 analyseert teksten van rapper Boef.
Blakka poenie roze. Vertel. Wat betekent het?
Ik vind dat straat al een verrijking is voor het Nederlands. Ik vind dat echt heel leuk. Je kan zien aan de straattaal dat er veel meer integratie is dan wordt gezegd. Er wordt gezegd dat het allemaal eilanden zijn, dat er geen onderling contact is. Maar door die Nederlandse rapmuziek is er wel contact.
Hoe scheld je een jongen in straattaal uit?
Wat? Woeshoem. Wat betekent dat? Dat is gewoon een sukkel.
Wat voor woorden gebruiken jullie? Wat voor woorden? Ehm... Gewoon kech, eigenlijk. Soms. En wat betekent dat? Ja, een soort slet. Maar we bedoelen het niet in die zin. Ik zeg niet tegen haar: Yo, slet. Jawel. Maar niet met een echte bedoeling. Het is meer als... het is een normaal woord geworden, jo slet.
Hey Souf, wat is dit, vind je mij een kech?
Ik was dronken schat, ik meende die shit niet oprecht
Ik vind het geen respect, je hebt ons echt gekwetst
Als ik het was, had ik jou al langs de weg gezet
In Nederland is een hele hiphopcultuur gekomen. Denk aan de Jeugd van Tegenwoordig, Osdorp Posse, maar ook aan Typhoon. Dat is een dichter. Fresku uit Eindhoven is een dichter. En die vermengen het Nederlands met begrippen die zij kennen uit andere culturen. Daar ontstaat iets moois en iets fonkelends en nieuws. Dat glinstert als diamant en dat is mooi. Je vindt het mooi? Ja, ik vind het mooi. Het maakt het Nederlands wat exotischer. Maar is het nog Nederlands? Natuurlijk is het Nederlands.
De Nederlandse taal verbindt. Niet alleen de taal van de straat, ook de taal op het plein. Ik zie ze ook van alle culturen voor het podium staan. Met al mijn liedjes meebrullen. Zelfs Viva Hollandia. Dat wordt door alle kleuren van het land meegezongen. Dat vind ik mooi. Ik vind dat mooi. Nu je het er toch over hebt... Viva Hollandia is geen Nederlands, volgens mij. Nou, het origineel, ik durf het bijna niet te zeggen, is Duits. Maar in ons volkslied zit ook de zin: we zijn van Duitse bloed. Dus dan moet Viva ook kunnen. Dat dacht ik althans toen we het opnamen. Officieel is het een Keulse plaat. Maar wij hebben er het Nederlands volkslied van gemaakt.
