Digitale kunst kan je ook al maken met behulp van kunstmatige intelligentie oftewel AI. Kunstenaar Jeroen van der Most, jij maakt digitale kunst en gebruikt daar AI bij. Hoe werkt dat?
Een computer is eigenlijk heel dom, en ook een beetje blind eigenlijk. Als je 'm een plaatje van een bloem laat zien, ziet-ie eigenlijk alleen maar cijfertjes. Dus de computer ziet alleen maar cijfers. En je moet de computer eerst leren wat een bloem is? Ja, en dat doe je met algoritmes. En die algoritmes zijn instructies die je de computer geeft om een bepaald doel te bereiken, bijvoorbeeld: herken de vorm van een bloem, of de kleur. En die algoritmes schrijf ik zelf.
Zo'n algoritme laat je heel veel plaatjes van bloemen zien.
Soms wel 8000 plaatjes van bloemen. Dat noem je dan samen een dataset. En langzamerhand gaat-ie dan snappen wat de vorm en de kleur van een bloem is. Of wat de blaadjes zijn en wat de steeltjes zijn. En als-ie dat dan snapt, dan kan-ie zelf een bloem gaan maken. En wat krijg je dan? Dan krijg je dit soort plaatjes. Dus dit is hoe een computer na 8000 plaatjes een bloem ziet. Het is nog een beetje grof en vaag, maar het is al wel een soort van bloem aan het worden.
Superinteressant, maar hoe maak je daar dan weer kunst mee? Dat doe je met een computerprogramma dat geleerd heeft wat bijvoorbeeld een bloem of een vogel is.
Zo'n computerprogramma noem je een neuraal netwerk. Dat is een soort verzameling van algoritmes en die lijken samen op het menselijk brein. En zo kun je het neurale netwerk van een vogel ongeveer voorstellen:
Al die bolletjes staan voor verschillende kenmerken, bijvoorbeeld de vorm, de kleur, de bek of snavel, maar ook de veren. Ja, en omdat dat neurale netwerk dan een vogel kan herkennen, kan je 'm ook een opdracht geven om vogels te herkennen in een ander plaatje. Bijvoorbeeld in een plaatje van wolken. Eigenlijk zoals een kind een dier herkent in wolken. En dan krijg je zoiets. Wow. Dit is wel echt weird, hoor.
En volgens hetzelfde principe heb ik mijn kunstwerk 'Hyperdream' gemaakt. Het neurale netwerk heb ik allemaal plaatjes laten zien van steden bij nacht, een dataset en vervolgens heb ik een gezicht laten zien.
En dan gaat-ie allemaal patronen herkennen uit die steden bij nacht in dat gezicht. En dan krijg je dit soort plaatjes. Wauw!
Je kunt een neuraal netwerk dus ook vragen iets te bedenken bij een afbeelding en dan kun je dit soort te gekke droombeelden krijgen. Dus jij als kunstenaar werkt samen met de computer die jouw ideeën gaat bewerken en daar dan weer iets heel nieuws mee maakt. Ja, en voor mij is het ook steeds een verrassing wat-ie gaat maken. En hij leert ook steeds bij. Dus iedere keer heb je dan weer een ander kunstwerk.
