Bijna alles wat je koopt en de onderdelen waarmee die spullen gemaakt worden, zat ooit in een container. The Economist heeft uitgerekend dat de container de afgelopen 50 jaar meer heeft gedaan voor de wereldhandel dan alle handelsakkoorden bij elkaar en dan te bedenken dat de container zo'n 60 jaar geleden nog niet eens bestond. Voor de uitvinding van de container ging het zo: er waren spullen in allerlei soorten en maten en havenwerkers waren soms weken bezig om die spullen een beetje goed op het schip te krijgen. Totdat deze beste man, de Amerikaan Malcom McLean, de container bedacht: een box van staal van zo'n 6 meter bij tweeënhalve meter die je in één keer op een schip kon plaatsen en die vervolgens ook weer direct van het schip de trein of de vrachtwagen op kon.
Die container zorgt ervoor dat we nu producten heel simpel van de ene naar de andere plek kunnen krijgen en dat hij daar ook nog eens superefficiënt verwerkt kunnen worden. Dat alles zorgt ervoor dat het vervoer per schip zo goedkoop kan.
En dat ontwerp van 60 jaar geleden: niets veranderd. Het is nog steeds diezelfde container die je nu op het spoor, de weg en het water vindt. De hele infrastructuur wereldwijd is erop afgestemd. Overal ter wereld is hij hetzelfde en gebruiken ze er dezelfde termen voor: T.E.U., Twenty Foot Equivalent Unit. Maar tegenwoordig zijn het er vaak wel vaak twee aan elkaar geplakt, F.E.U. noemen ze dat formaat, Forty Foot Equivalent Unit.
En hoe meer containers er op een schip passen, hoe goedkoper dat is. Dat gegeven heeft ervoor gezorgd dat schepen maar blijven groeien.
Kijk maar naar de grootste schepen per decennium. In 1956 pasten er op het allereerste containerschip 58 containers. Tien jaar later was dat een stuk meer: 1530. Vier jaar later was dat alweer bijna verdubbeld en in 1988 konden ze al 4500 containers kwijt op een schip. In de jaren 90 meer dan 8000, begin van deze eeuw 11000 en vanaf 2012 ging het hard: van zestienduizend naar 18270 naar 19000 naar 21413 in 2018. Die schepen, waar meer dan 20.000 T.E.U.'s op passen, die zijn echt huge. Dit hier is de Euromast, die is 185 meter hoog, en dit is zo n megaschip: meer dan 2 keer zo lang, want we hebben het hier over schepen van 400 meter lang, 58 meter breed en 32 meter diep.
En dat die schepen zo groot zijn, heeft ook weer gevolgen voor havens. Want voor de enorme 20.000 T.E.U.-schepen is in Amerikaanse havens geen plek, passen ze niet in. En ook het belangrijke Panamakanaal is te klein voor die reuzen.
Hier in Rotterdam kunnen die schepen gewoon terecht. Vorig jaar kwam hij hier meer dan 13 miljoen T.E.U.'s aan. Die kwamen vooral vanuit Azië via het Suezkanaal naar hier en die tocht duurt zo'n 20 à 30 dagen. Shipping time, weet je wel. De route Azië-Europa is één van de grootste handelsroute uit de scheepvaart. Je zou min of meer kunnen zeggen dat vanuit Azië goedkope spullen in containers hierheen komen en die volgeladen met Europese machines om dat soort spullen te maken, vooral vanuit Duitsland weer teruggestuurd worden. Maar er gaat ook een groot gedeelte leeg terug.
Naast de Azië-Europa route zijn ook de Europa-Amerika route en Amerika-Azië route belangrijk, al staat die laatste behoorlijk onder druk door de handelsoorlog tussen China en de VS. Inmiddels lijkt er een nieuwe route in de maak: de arctische route. Het zou interessant kunnen zijn voor schepen vanuit Azië richting Europa. Het is namelijk een stuk korter. Door het smelten van het ijs kunnen schepen hier nu ook varen, al kunnen de echte reuzen er alsnog niet terecht. Het is niet breed en diep genoeg. En de route is nog vrij duur vanwege veiligheids- en verzekeringskwesties en er is veel weerstand tegen want de schepen zijn nogal vervuilend. Er wordt weleens gezegd dat de scheepvaart meer uitstoot dan alle auto's samen. Da's niet helemaal waar, de CO2-uitstoot ligt lager bij de scheepvaart, maar ze stoten wel veel meer zwavel en stikstof uit.
Dan hebben we het nog niet over de vervuiling door containers die dus overboord slaan. Het probleem zou nog wel eens groter kunnen worden, want de groeispurt van schepen is nog niet voorbij.
Het schip met plek voor meer dan 23000 containers is al besteld. Benieuwd hoeveel containers er nodig zijn om al die onderdelen voor dat schip op z'n plek te krijgen.
