Betekent een emoji overal hetzelfde?

Als je een berichtje met je smartphone stuurt, kun je je bericht kracht bijzetten met emoji’s. Deze kleine plaatjes worden over de hele wereld gebruikt. Maar betekenen ze ook overal hetzelfde?

Ik denk dat mijn meest gebruikte emoji de rolling eye emoji is. Zelf gebruik ik hem meer als ‘oeps’, maar je kan hem ook gebruiken als je iets helemaal niet meer ziet zitten, uit frustratie.
Je gebruikt emoji’s waarschijnlijk elke dag. Maar vraag je je wel eens af of jouw emoji goed ontvangen wordt? Want de beeldtaal is namelijk best wel open voor interpretatie.
We gebruiken emoji sinds we smartphones hebben. Met een smartphone texten we, we appen elkaar berichtjes heel snel heen en weer. In een gesprek hebben we handgebaren, bepaalde gezichtsuitdrukking en een bepaalde klemtoon. Dat is eigenlijk net zo belangrijk als de woorden die we uitspreken. Een emoji is daar een digitale vertaling van.
De emoji is in 1999 bedacht in Japan door Shigetaka Kurita. Je ziet daardoor nog best veel elementen op je telefoon die typisch Aziatisch zijn.
In de categorie gezichtsuitdrukkingen zitten ook heel veel elementen uit de manga, we kennen bijvoorbeeld dat gezicht met die stoom uit de neus, wij denken dat dat iemand is die boos is, zo komt dat namelijk in onze stripverhalen vaak voor, maar in mangastrips is dat juist een symbool van iemand die trots is. Het heet ook officieel face of pride.
Het is heel uniek, met emoji delen we met de hele wereld dezelfde taal. We hebben allemaal hetzelfde emoji-toetsenbord op onze telefoon. Maar eigenlijk zie je dat in die universele beeldkarakters het gebruik per cultuur heel verschillend is. Dat is eigenlijk ook logisch, want elke cultuur heeft verschillende handgebaren en verschillende gebruiken.
De betekenis van een emoji kan veel onduidelijker zijn dan je misschien denkt. Verschillende culturen kunnen hetzelfde plaatje weer anders interpreteren. Zo betekent dit misschien oké voor ons, maar in Turkije noem je iemand hiermee een klootzak. In Bangladesh is dit weer een grote belediging. Het oude symbool voor een bank werd ook vaak verschillend opgevat. Amerikanen gebruikten het als symbool voor de Burger King en Japanners zagen het juist als verwijzing naar weglopen van verantwoordelijkheden. Maar het kan ook andersom. Wij sturen vaak een aapje als we iets stoms hebben gezegd waar we ons voor schamen. Maar in Marokko gebruiken ze liever deze. Een advocaat in India wil WhatsApp zelfs aanklagen vanwege de middelvinger-emoji. Maar als een emoji eenmaal in de set zit, kan hij er niet meer uit.
Wat mij betreft hebben we wel genoeg emoji. Er zijn nu 2666 emoji gecodeerd. Dat is behoorlijk wat scrollen als je een bepaald symbool zoekt. Ik denk wel doordat we hetzelfde toetsenbord hebben, of bijvoorbeeld doordat we op het internet met elkaar communiceren, dat we meer van elkaar gaan begrijpen en dat we misschien ook wel meer dezelfde soort communicatievormen ontstaan. Zo leren de nieuwe toevoegingen die vooral westers zijn misschien ook meer over de westerse cultuur aan andere cultuur.