Hoe zit het nou eigenlijk? Ik las ergens 'twee glazen cola per dag verdubbelt de kans op nierfalen'. Twee keer zo grote kans, maar twee keer wat dan eigenlijk? En dat is dus precies wat je wil weten. Want je leest heel vaak in de media dit soort relatieve kansen he, dan staat er 'twee keer zoveel kans op'. Maar je wil eigenlijk weten wat het absolute verschil is. Want stel dat je eerst 50 procent kans had op nierfalen en het verdubbelt, dan wordt het 100 procent, wat je niet wil. Maar het zou ook wel zo kunnen zijn dat de kans eerst 1 op 1 miljoen was. Nu verdubbelt die in en wordt het 2 op een miljoen. Ja, en dat is een heel ander verhaal. En misschien is het handig om een getallenvoorbeeld uit de praktijk te pakken om het een beetje duidelijk te maken met al die relatieve en absolute kansen. Van het eten van rood vlees, daarmee verhoog je de kans op darmkanker met 18 procent. Maar wat betekent dat als je het laat zien? Kijk, dus dit is de situatie. Mensen gaan sowieso darmkanker krijgen, helaas. Dus van de 100 mensen zullen 6 mensen dat gedurende hun leven krijgen, ook als ze geen rood vlees eten. Dus dat zijn die 6 rooien. En nu weet je dat het 18 procent meer wordt. En dan krijg je al snel het gevoel dat er wel 18 rooie dingen zullen komen te liggen. Maar dat is niet zo, want dat is 18 procent ten opzichte van die 6 en dat is er 1. Dus een 18 procent toename van 6 is 7. Ja, dus relatief is het 18 procent. Een absoluut betekent dat je van 6 naar 7% kans gaat. Ja, die 18% klonk een stuk heftiger. Klonk een stuk enger, zeg maar. Ja, dat zie je heel vaak, dat in de media, maar ook artsen zelf dus heel erg dit soort relatieve kansen gebruiken om mensen te waarschuwen. En ik las laatst ook bijvoorbeeld in deze categorie de waarschuwing dat je op moet letten voor ruimtepuin. Wist je dat als je vier uur per dag buiten loopt, dat je dan 11 keer zoveel kans hebt om geraakt te worden door ruimtepuin? 11 keer zoveel? Dat vind ik echt bizar. 1100 procent, een verelfvoudiging. Ik kom nooit meer buiten. Ja, ja. Ik denk dan dat je prima naar buiten kan. Want de kans dat je geraakt wordt door ruimtepuin, die is nihil. Dus ook al wordt ie 11 keer zo groot, is ie nog steeds heel klein? Dus jij zou gewoon naar buiten gaan? Tuurlijk joh, net zo veilig als binnen. Maar jij bent ook een waaghals.
