Name: Naakt op het doek
Uploaded: 2022-02-07T00:00:00+01:00
Duration: 3 min 6 s
Description: In essentie zijn we allemaal naakt. Sommige schilders maken er een kunst van om het lichaam overdreven gespierd af te beelden. Andere kustenaars, zoals Degas, doen ons geloven dat we gewone mensen aanschouwen op een onbewaakt moment.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

In de zestiende eeuw bestaat in de grote Europese kunstcentra, zoals Rome en Praag, een enorme interesse in de weergave van het menselijk lichaam: de anatomie. Kunstenaars besteedden een gigantische aandacht aan de weergave van spieren, houdingen en poses. Haarlemse kunstenaars, waaronder Hendrick Goltzius, brengen het maniërisme vanuit Zuid-Europa naar Nederland. Ze kijken heel goed naar wat er in Italië en in Praag gebeurt, maar ze gaan ook nog een stap verder. Hun tekeningen en prenten tonen gekunstelde figuren met ongeloofwaardige houdingen en sterk overdreven spierbundels. Ze kozen voor een hele specifieke manier van weergave en vandaar ook de term maniërisme. In zijn prent van de grote Hercules dat Hendrick Goltzius zo ver dat zijn interesse voor het gespierde lichaam bijna een obsessie wordt. Goltzius kiest in deze prent voor een onnatuurlijke lichaamsbouw met ongelooflijke, bijna bizarre aandacht voor de spierbundels. Het is dan ook niet gek dat deze prent al sinds de 19e eeuw bekendstaat als de knollenman. En de stijl die Goltzius hier toepast als de knollenstijl. Als het gaat om de weergave van het ongeklede lichaam, kunnen we in de kunst een onderscheid maken tussen naakt en bloot. Bloot gaat veel meer uit van een soort bewustzijn. Schaamte soms misschien. Terwijl naakt dat niet doet, naak zijn we in kern allemaal. Een kunstenaar bij wie we de integere naaktheid terugzien, is de negentiende-eeuwse Franse schilder Edgar Degas. Vooral bekend om zijn voorstellingen van danseressen. Maar Degas maakte ook veel taferelen van naakte vrouwen in alledaagse handelingen. In deze pastel zet Degas een vrouw neer in een positie die we eigenlijk allemaal wel herkennen. Ze wast zich. Degas zet haar niet in een ideale klassieke pose. Maar hij doet ons geloven dat hij haar weergeeft in een onbewaakt moment en door te kiezen voor een alledaagse bezigheid, maakt het eigenlijk ook niet uit hoe zij staat,  hoe ze zich positioneert. Als kunstenaar geeft Degas ons het idee dat hij geen regie heeft over deze situatie. Maar in werkelijkheid is het natuurlijk altijd anders. Als kunstenaar heb je altijd de regie over je eigen doek.

Groep 6/7/8

Er zijn van die schilderijen die je gewoon moet kennen. De Nachtwacht en de Mona Lisa bijvoorbeeld. Maar weet je ook wie ze gemaakt heeft? Kies bij elke afbeelding de juiste kunstenaar of bekijk de video voor het antwoord!

Quiz over kunstwerken en hun makers

Herken het schilderij

Iedereen kent de schilder Vincent van Gogh. Maar ken je ook zijn verhaal? In deze serie neemt Sjoukje van het Van Gogh Museum je mee naar de plekken waar Vincent zijn meesterwerken schilderde.

Header Dit ben ik Vincent

Dit ben ik: Vincent van Gogh

Het Van Gogh Museum

Vincent van Gogh heeft meer dan 900 schilderijen gemaakt. En hij heeft op veel plekken gewoond: van Brabant tot Zuid-Frankrijk. In deze schoolplaat hebben we het leven van Vincent in kaart gebracht aan de hand van bekende schilderijen. In en rond het schrijfkistje van Vincent vind je voorwerpen uit zijn tijd. Vouw de kaart uit om in te zoomen op de plekken waar Vincent gewoond en geschilderd heeft. Laat de video’s in de kaart je meevoeren naar de wereld van een van Nederlands beroemdste schilders. Deze schoolplaat is gemaakt in samenwerking met het Van Gogh Museum.

Interactieve schoolplaat over het leven van Vincent van Gogh

Vincent van Gogh

In de tijd van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden viert de Hollandse schilderkunst haar hoogtijdagen. Meesterschilders als Johannes Vermeer en Frans Hals zijn succesvol. Maar de bekendste meester uit die periode is toch wel Rembrandt van Rijn. Zijn werken hangen tentoongesteld over de hele wereld en zijn beroemdste schilderij is de Nachtwacht. 

Quiz over een Hollandse meester

Wat weet jij over Rembrandt?

In deze interactieve schoolplaat ontdek je meer over het kleurgebruik van Rembrandt, de emoties die dit grote schilderij oproept en vrouwen in de schilderkunst. Klik op de paletten om de video’s met de vragen te bekijken. Achter de andere knoppen vind je meer informatie, handig bij het achterhalen van de antwoorden. Zo ontdek je allerlei geheimen van dit beroemde schilderij.

Interactieve schoolplaat over de geheimen van dit grote schilderij van Rembrandt

Achter de Nachtwacht

Naakt op het doek

In essentie zijn we allemaal naakt. Sommige schilders maken er een kunst van om het lichaam overdreven gespierd af te beelden. Andere kustenaars, zoals Degas, doen ons geloven dat we gewone mensen aanschouwen op een onbewaakt moment.

Beeldend en bouwkunst

Het verschil tussen naakt en bloot

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Schaatsende kinderen

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.