Name: Mijnschade in Limburg
Uploaded: 2025-03-25T00:00:00+01:00
Duration: 4 min 18 s
Description: In de Limburgse mijnstreek worden de gevolgen van de mijnbouw uit het verleden steeds zichtbaarder. Doordat het grondwater niet meer wordt weggepompt, stijgt het grondwaterpeil en ontstaan er scheuren en verzakkingen aan huizen.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

De sporen van het mijnverleden zijn weliswaar grotendeels uitgewist, maar de gevolgen worden steeds zichtbaarder. Scheuren, verzakkingen en onbewoonbare huizen. Toen de mijnen nog in gebruik waren werd de schade snel hersteld en betaald door de mijndirectie. Maar wie betaalt er nu? Helemaal leeggehaald. Al die lijnen die natuurlijk normaal recht moeten zijn. Het loopt helemaal zo in een golfbeweging en alle kozijnen staan schots en scheef. Kijk, aan de achterkant zie je het ook allemaal, vanaf de nok allemaal zo'n golfeffect. En ook alles wat recht hoort te zijn is scheef. Bizar. Om droog te kunnen werken in de mijn pompen ze lange tijd het grondwater weg. Jaren na de sluitingen stopt dat pompen. Het grondwater komt daardoor weer omhoog. En niet alleen het water. We gaan hier eigenlijk proberen na te doen wat er gebeurt onder in de ondergrond bij Limburg. We zien hier allerlei zandlagen, zijn hier gemaakt en hier loopt die breuk. En het experiment wat we nu gaan doen is we gaan proberen het grondwater te laten stijgen hier en te kijken wat er aan het oppervlakte gebeurt. Nou, dus laten we maar even testen, ik zet hier de kraan open. Aan de onderkant zie je het grondwater komen. Het is nu aan het stijgen hier. En juist bij de breuk hier dus waar het blauwe huisje zit daar zie je eigenlijk dat er steeds meer schade gaat ontstaan. En we zien ook scheuren ontstaan terwijl het grondwater eigenlijk door blijft stijgen aan de linkerkant van de breuk. Als we het zouden willen voorkomen zouden we tot tot het oneindige moeten blijven pompen en dat willen we natuurlijk niet. Blijven monitoren is eigenlijk het belangrijkste wat je kunt doen. Op het moment dat er iets verandert in het gedrag van een bepaald huis gaat het sneller omhoog of is het nu in één keer aan het vertragen dan is dat een aanleiding om daar lokaal te gaan kijken. En als het echt dramatisch is, kun je natuurlijk mensen waarschuwen van he, er is hier iets meer aan de hand. Wordt de oude mijnstreek het nieuwe Groningen? Een loket om de schade te melden is er nog altijd niet. En het blijft lang wachten op schadevergoeding. Goedenavond. Ze hebben er lang op moeten wachten, maar bijna vijftig jaar  na het sluiten van de laatste steenkolenmijn in Limburg  is er eindelijk een regeling voor gedupeerden van mijnschade. Mensen die in hun woning te maken hebben met bijvoorbeeld scheuren in de muren of verzakkingen. Het zou gaan om zo'n tienduizend huishoudens in de oostelijke en westelijke Mijnstreek. Wat ooit onder toeziend oog van gouverneur Roemer tot stand lijkt te komen, blijkt nog altijd niet geregeld.

Quiz stof daalt

In 1974 komt er een einde aan de mijnbouw in Limburg. Hoe kijken de mijnwerkers terug op hun mijnverleden? Winfried Baijens gaat op zoek naar de littekens én trots in de Limburgse mijnstreek.

Het stof daalt in de klas

Duik in de Limburgse kolenwereld

De Limburgse mijnen zijn in de vorige eeuw ontzettend belangrijk geweest voor Nederland. De steenkool die er naar boven werd gehaald verwarmde onze huizen. Tot 1974, toen de laatste wagon met steenkool naar boven kwam en tienduizenden mijnwerkers op straat stonden. Klik op de afbeelding om jouw kennis van de Limburgse mijnen te testen. 

Quiz over steenkool uit Limburg

Wat weet jij van de Limburgse mijnen?

Groep 6/7/8

Vijftig jaar geleden sloot in Limburg een ondergronds industrieterrein. Groter dan een stad, tot wel een kilometer diep. Duizenden mijnwerkers wonnen daar onder de grond in de smalste gangetjes onze kolen.
In deze special duik je in die Limburgse kolenwereld.

De laatste steenkoolmijnen

Geen zwart goud meer uit de Limburgse steenkoolmijnen

De laatste steenkool

Hoe is het voor mensen in andere landen om buitenstaander te zijn, puber, homo, verslaafd of... ongesteld? Je ziet de overeenkomsten en verschillen tussen culturen in onze steeds kleiner wordende wereld.

Programmaheaders

Programmalogo's

Metropolis in de klas

Alles van Metropolis

Iedereen op de wereld moet ergens wonen. In sommige landen wonen mensen in kastelen, andere mensen wonen in flats, sloppenwijken of doodskisten. Wie woont waar en waarom? De correspondenten van Metropolis gaan in dit scrollverhaal op huizenjacht!

Scrollverhaal over waar mensen wonen

Welcome to my crib

Mijnschade in Limburg

In de Limburgse mijnstreek worden de gevolgen van de mijnbouw uit het verleden steeds zichtbaarder. Doordat het grondwater niet meer wordt weggepompt, stijgt het grondwaterpeil en ontstaan er scheuren en verzakkingen aan huizen.

Televisie en computer

Huizen met scheuren en verzakkingen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

Paaseieren

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.