Name: Hugo Claus en A.F.Th. van der Heijden
Uploaded: 2014-06-11T22:00:00+02:00
Duration: 4 min 8 s
Description: Claus en van der Heijden brengen in de jaren ’80 de heersende onvrede over de politiek en de maatschappij van dat moment, over in hun boeken.

Klas 4/5/6

De Nederlandse literatuur wordt wel beschreven als navelstaarderig, literatuur van de binnenkamer. De rauwheid van het bestaan en van de samenleving zou er te weinig in aan bod komen. Een professor smeekte in 1981 om meer straatrumoer in de literatuur. Hij werd op zijn wenken bediend:
In 1983 verscheen Het Verdriet Van België, een overrompelende roman van Hugo Claus. Overrompelend, omdat aan de hand van het volwassen worden van de Vlaming Louis Seynaeve de ontluisterende geschiedenis van de Belgen en vooral de Vlamingen gedurende de 20ste eeuw wordt verteld. De gecorrumpeerde Kerk, de onbetrouwbare politici en al die schipperende burgers die zelfs niet meer in staat zijn hun eigen leugens van hun eigen waarheid te onderscheiden.
Voor Claus viel de geschiedenis van zijn land in eindeloos veel verhalen en vooral leugens uiteen. Bijna al zijn boeken gaan erover. De goedwillende enkeling zal in een corrumperend systeem of het onderspit delven of mee gaan doen.
Er zijn verschillende verklaringen voor, een één ervan zou misschien wel kunnen zijn, misschien de voornaamste, dat dit land geen eigen status heeft, geen eigen gezicht, geen traditie, zich niet ontwikkeld heeft tot een volwaardig land. Dus in zulke omstandigheden prefereren de mensen om te gaan slapen.
Het Verdriet Van België werd een enorm succes. Vreemd genoeg meer in Nederland dan in België. Misschien was in Nederland de honger naar het volle leven groter dan in het van oudsher minder gepolijste Vlaanderen. Nog in hetzelfde jaar, 1983, was er een volgende literaire sensatie met veel straatrumoer. De eerste delen van de cyclus De Tandeloze Tijd geschreven door A.F.T. van der Heiden. De Proloog, De Slag Aan De Blauwbrug, gaf een hallucinerende beschrijving van de Kroningsrellen op 30 april 1980.
Druipend van de verf kwamen de robots op ons af gemarcheerd. Ik kon steeds beter de voorstelling op hun schilden onderscheiden. Vreemde sterrenbeelden, onbekende melkwegstelsels. Het heelal zelf. Steeds maar uitdijend. En dat alles onder een plotselinge regen van meteorieten.
Albert Egberts verkeert voortdurend in gevecht met de roes, de bedwelming door de drank, de heroïne en van zijn eigen eindeloos voortjagende gedachten. En daarin komt de tijd waarin hij leeft heftiger binnen dan bij anderen.
De roes en de kater, en van alles ertussen. Bij Van der Heiden gaat de hartslag van de tijd, De Tandeloze Tijd, tegelijk feller en trager. En zo ontstaat een heel concreet, maar oneindig labyrint. Vanaf het begin van De Tandeloze Tijd kwamen de verhalen van alle kanten zijn cyclus binnen. Telkens worden er weer nieuwe delen aan vastgeklikt. In deel 4 van De Tandeloze Tijd: De Advocaat Van De Hanen moest Albert Egberts als hoofdpersoon zelfs plaatsmaken voor een jurist die in het Amsterdamse krakersmilieu wat problemen moet oplossen.
Albert wordt een bijfiguur, hij ziet dat zijn eigen drankzucht door die van Advocaat Ernst Kwispel ruimschoots wordt overtroffen.
Nog één.
Een beetje kalm aan hè. De dag is nog lang.
Ik ben nog maar net begonnen.
Het rauwe bestaan, het leven van de straat had zich geworteld in het hart van de Nederlandse literatuur.
Dat zal ik u besparen.


Klas 1/2/3

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

Er doen in 2021 maar liefst 37 politieke partijen mee aan de Tweede Kamerverkiezingen. Hoe makkelijk is het om een partij op te richten? Dat lees je in deze story van NPO Kennis.

Scrollverhaal over de democratie

Kan iedereen een politieke partij oprichten?

Elke vier jaar zijn er in Nederland verkiezingen voor de Tweede Kamer. Maar de minister-president wordt niet gekozen door het volk. Waarom eigenlijk niet? NPO Kennis legt het uit in dit scrollverhaal.

Scrollverhaal over de minister-president

Waarom kiezen we de premier niet rechtstreeks?

De Tweede Kamer in Den Haag is het centrale punt van de Nederlandse politiek. Maar welke functies hebben de mensen die er werken? En hoe komt een nieuwe wet tot stand?

Scrollverhaal over de Nederlandse politiek

Hoe werkt de Tweede Kamer?

De termen links en rechts worden vaak gebruikt om politieke ideeën en groepen in te delen. Maar wat betekenen die termen eigenlijk en zijn ze nog wel van deze tijd? Klik op de afbeelding om de story te lezen.

Story over progressief en conservatief

Wat is politiek links en rechts?

Hugo Claus en A.F.Th. van der Heijden

Aan de hand van contemporaine schrijvers en artiesten maken we een reis door de Gouden Eeuw, de Middeleeuwen en de 18e, 19e en 20e eeuw.

Programmaheaders

Literatuurgeschiedenis

Claus en van der Heijden brengen in de jaren ’80 de heersende onvrede over de politiek en de maatschappij van dat moment, over in hun boeken.

Leesvaardigheid

Straatrumoer

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.