Hier bij de Europese ruimtevaartorganisatie ESA doen ze onderzoek naar de ruimte en zijn ze ook hard op zoek naar sporen van leven op Mars. Met verschillende robotwagens die ze speciaal ontwikkelen, zoals deze. Planeetwetenschapper Inge Loes ten Kate, jij bent ook betrokken bij het onderzoek naar buitenaards leven op Mars. Ik ga het gewoon gelijk vragen. Is er leven op Mars? Op dit moment zijn de omstandigheden op Mars erg ongeschikt voor leven. Maar als we nou terugkijken, miljarden jaren geleden, leek Mars veel meer op de aarde dan nu. Mars had toen ook een atmosfeer, een luchtlaag, en daardoor was het veel warmer en was er ook vloeibaar water op het oppervlak van Mars. En leven zoals wij het kennen heeft water nodig. Dus vloeibaar water is wel echt heel belangrijk voor het ontstaan van leven.
Dus misschien dat er in die tijd op Mars wel leven is geweest, eigenlijk net zoals bij ons op de aarde. Nou ja, dat is precies waarom we nu met die rovertjes rondrijden op het oppervlak van Mars en onderzoek doen op plekken waar water is geweest. Bijvoorbeeld hier in Gale Crater. Dat was vroeger een groot meer en daar rijdt nu de Curiosity-rover van NASA rond. 3,8 miljard jaar geleden stond daar water. En dat is interessant, want op dat moment is ook leven op aarde ontstaan. En dan een stukje verderop, hier, in Jezero Crater was ook een groot meer en daar rijdt nu de NASA-rover Perseverance. Die heeft ook nog een helikopter bij zich voor mooie oppervlakteshots. En alletwee zijn ze op zoek naar bouwstenen van leven.
Wat voor bouwstenen hebben we het dan over? Nou, we hebben het over organische moleculen. Dat zijn deze moleculen. Daar is al het leven uit opgebouwd. Inderdaad, dat organische materiaal, die moleculen, bestaat uit piepkleine deeltjes. Atomen worden die ook wel genoemd, waaruit alle levende wezens zijn opgebouwd. Dus jij, ik, je hamster. Organisch materiaal is opgebouwd uit koolstofatomen, stikstofatomen, zuurstofatomen en waterstofatomen. En je hebt al die bouwstenen en al die elementen nodig om leven te kunnen laten ontwikkelen. En dat geldt ook voor heel klein leven, zoals bacteriën.
En dan de grote vraag: is er al iets gevonden? Er wordt heel hard gezocht naar buitenaards leven op Mars. Ja, en ESA gaat binnenkort ook naar Mars met deze Exomars-rover. En dan gaat ESA landen hier bij Oxia Planum. Daar was ook ooit water. Ok, ook een meer? Dat was ook een meer. Maar ESA gaat veel dieper in de bodem zoeken, want op het oppervlak van Mars heb je veel meer schadelijke straling van de zon. En die breekt al die organische moleculen af. Ah ja, precies. En die organische moleculen, dat materiaal hoop je dan dieper in de grond wel te gaan vinden? Ja, want wat Exomars gaat doen, die heeft een boor en die boort tot twee meter diepte in de grond en haalt dan marsgrond mee naar boven. En dat kunnen we dan onderzoeken.
Is dit dan tegelijkertijd ook een soort van rijdend laboratorium zeg maar? Ja, want hier in de buik zitten allemaal meetinstrumenten en die boor brengt zijn marsgrond naar boven. In de meetinstrumenten wordt al wat onderzoek gedaan en zoeken we naar organische moleculen. Vet. Denken jullie iets te gaan vinden? Nou, we hebben al koolstof gevonden in organische verbindingen, maar misschien dat ExoMars wel echt aanwijzingen voor leven gaat vinden. Superspannend, want ja, misschien worden er wel oeroude levensvormen op Mars gevonden.
