Hallo allemaal. Wij leven in een democratie, een land waarin het volk de baas is. Maar dat is niet altijd zo geweest. De vraag vandaag: hoe zijn we een democratie geworden? Bobby. Bobby. 1815, 1800. 48, 1917, 1919. Wij zitten er klaar voor. Joyce. Ik kom eraan. Onze democratie was er ook niet van de ene op de andere dag. Ja. Hoe zijn wij een democratie geworden? Nou, dat is een lang verhaal Joyce, dat prachtig beschreven staat in deze serie boeken waarvan ik zojuist het laatste deel in één adem heb uitgelezen. En dat is heel mooi Bobby. Maar je hebt 5 minuten. Wat 5 minuten voor 200 jaar democratie? Dit laatste deel is al een avondvullende documentaire. Maar je hebt het een week voorbereid. Je kan dit. Ja ja. 300 jaar geleden was Nederland nog geen democratie. Ons land werd bestuurd door een aantal rijke mannen die af en toe bij elkaar kwamen in Den Haag. En dan vooral de zaken bespraken die zij belangrijk vonden, het volk had niets te zeggen. Niks nada, totdat koning Willem I in 1800...Zal ik je even helpen, Bobby? Koning Willem I was de eerste Nederlandse koning. Toen hij koning was kreeg Nederland in 1815 een nieuwe grondwet. Daarin stond hoe de macht in ons land verdeeld moest worden. Hoe weet je dat allemaal? Ik weet die dingen. Ik heb hier een week gezeten zitten ploeteren, leren, lezen. Ik had een 8 voor geschiedenis. Een 8?! Maar ga door. Vertel verder. over Koning Willem I.
Ja. Koning Willem 1. Ja. In 1815 kwam er een Eerste kamer en een Tweede kamer maar koning Willem kon nog steeds zonder goedkeuring besluit te nemen. De ministers waren zijn adviseurs. Ze konden zijn plannen niet aanpassen of afkeuren. Misschien kun je nu iets vertellen over onze tweede koning. Geen sprake van!
Dat riep koning Willem II toen de Kamerleden en vroegen of ze meer inspraak konden krijgen. Nee nee en nog eens. Nee.
Het was een onrustige tijd in Europa. Er heerste onvrede onder de bevolking, er braken gevechten en opstanden uit, overal streden de mensen voor meer rechten en vrijheid.
Het volk rammelde aan de poorten van de paleizen. Geef ons stemrecht, vive la revolution, weg met de koning!
Onze koning is bang dat de strijd zou overslaan naar Nederland en dan zou hij alles kwijt raken zijn troon, zijn paleizen, zijn rijkdom, zijn land. Er moest iets veranderen. Hij moest de grondwet aanpassen en die grondwet werd in 1848 geschreven onder leiding van Tweede Kamerlid Thorbecke. Dat was flink slikken voor de koning. De Tweede Kamer krijgt meer macht. De koning voortaan waren de ministers verantwoordelijk voor wat de koning deed, zij gingen het land besturen en de leden van de Tweede Kamer werden voortaan rechtstreeks gekozen door het volk. De koning mag zelfs niet meer de leden van de Eerste Kamer kiezen.
Mooi gesproken Bobby. Maar in die tijd mocht nog bijna niemand stemmen.
De armen niet, de vrouwen niet, eigenlijk alleen de rijke mannen die belasting betalen. Geen wonder dus dat de protesten aanhielden. Het duurde nog tot 1919 voordat echt iedereen mocht stemmen. De vrouwen, de mannen, arm of rijk.
En zo Joyce, zijn wij een democratie geworden. Wauw. Wat heb je dat levendig verteld. Dank je. Ja. Zo is het ook echt allemaal gegaan en daarom leven wij nu in een vrij en democratisch land. Ja ja, weet ik, weet ik. En omdat je het zo spannend hebt verteld, krijg je van mij... een 6? Oh een 9. Dank je. Joyce. Dankjewel. Jij bedankt. Dit was de vraag van vandaag. Ik zie jullie bij de volgende vraag. Een 9. Ja Bobby dat was niet verkeerd. Hoger dan een 8, Joyce.
