Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Aan de hand van contemporaine schrijvers en artiesten maken we een reis door de Gouden Eeuw, de Middeleeuwen en de 18e, 19e en 20e eeuw.

Programmaheaders

Leesvaardigheid

Literatuurgeschiedenis

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Rond 1600 lijkt het alsof iedereen in de Republiek liefdesgedichten schrijft, een inkijkje in de jongerencultuur van die tijd. Zelden echter wordt de amoreuze poëzie zo persoonlijk als wanneer PC Hooft afscheid neemt van zijn geliefde Brechje Spiegel.

Literatuurgeschiedenis Gouden Eeuw

De wellust van uw mond

De Republiek gaat concurreren op de wereldzeeën, met de maritieme grootmachten Spanje en Portugal. De eerste reizigers die op zoek gaan naar het verre Indië schrijven spannende verslagen van hun (soms gruwelijke) tochten. Kooplieden zitten op die verslagen te wachten, want ze bevatten nieuwe kennis die zij kunnen benutten om hun zaken in het Verre Oosten op poten te zetten. Daar is Willem Barentsz in zijn Behouden Huis, daar is de schipbreukeling Bontekoe; maar daar is ook Focquenbroch, de dichter die het harde leven in de tropen beschreef in prachtige brieven.

De Republiek gaat concurreren op de wereldzeeën, met de maritieme grootmachten Spanje en Portugal. De eerste reizigers die op zoek gaan naar het verre Indië schrijven spannende verslagen van hun (soms gruwelijke) tochten.

De zee ligt open

Op een warme zomeravond in 1521 branden op de Vrijdagmarkt in Gent vele ketterse boeken. Keizer Karel V, de machtigste man op aarde, kijkt tevreden toe. Heeft hij daar echt reden voor? In brede lagen van de bevolking bestaat een grote behoefte aan boeken, mensen willen lezen en nadenken over wat ze lezen. De boekdrukkunst maakt het sinds kort mogelijk om die boeken op een ongekende schaal te verspreiden. Wat de mensen lezen is vaak niet naar de zin van het keizerlijk en kerkelijk gezag. Luther verspreidt zijn vertaling van de bijbel, Erasmus spot met alles en iedereen, Janus Secundus publiceert zijn kusgedichtjes. Rederijkers organiseren in Antwerpen een magnifiek festijn. Die onafhankelijke, speelse geest gaat niet meer terug in de fles.

Op een warme zomeravond in 1521 branden op de Vrijdagmarkt in Gent vele ketterse boeken. Keizer Karel V, de machtigste man op aarde, kijkt tevreden toe. Heeft hij daar echt reden voor?

Bezeten van boeken

Vanaf 1780 engageren schrijvers zich steeds meer: Wolff en Deken schrijven hun briefroman Sara Burgerhart, Rhijnvis Feith komt met 'Julia'. In 1787 verlaten veel intellectuelen het land. In ballingschap schrijft Gerrit Paape zijn satirische Reize door het Aapenland. Rond 1800 maken Belle van Zuylen, Pieter van Woensel en Jacob Haafner de balans op van de Verlichting.

Literatuurgeschiedenis 19e eeuw

Vanaf 1780 engageren schrijvers zich steeds meer: Wolff en Deken schrijven hun briefroman Sara Burgerhart, Rhijnvis Feith komt met 'Julia'.

Durf het nieuwe (1880-1890)

Grote gebeurtenissen zijn voor schrijvers en gelegenheidsdichters aanleiding om literair en maatschappelijk positie te kiezen. Aan bod komen Tollens, Voltaire, Helmers.

We kijken naar een land dat zichzelf aan het uitvinden is. Schrijvers die aan bod komen: Tollens, Voltaire, Helmers.

Durf te denken (1800-1830)

Literatuurgeschiedenis 18e eeuw behandelt de grote schrijvers en gebeurtenissen van de 18e eeuw. Elke aflevering toont beelden uit archieven en musea, voorzien van commentaar door deskundigen. Voice-over teksten van contemporaine schrijvers als Spinoza, Betje Wolff en Aagje Deken brengen de tijdsgeest van toen tot leven.

Literatuurgeschiedenis 18e eeuw

Vanaf 1780 engageren en vernieuwen schrijvers zich steeds meer: Wolff en Deken schrijven hun briefroman Sara Burgerhart, Rhijnvis Feith komt met Julia. In 1787 verlaten veel intellectuelen het land.

Democratiseren (1780-1800)

Als in 1766 de nog altijd bestaande Maatschappij der Nederlandse Letterkunde in Leiden wordt opgericht, heeft er een kleine aardverschuiving plaatsgevonden.

Discussiëren (1750-1780)

Hoe maak je een betere wereld? Of: waar word je zelf gelukkig van? Dat zijn de vragen die in de eerste decennia van de 18e eeuw opduiken in imaginaire reisverhalen.

Dromen (1700-1750)

Tussen 1680 en 1700 is de Randstad de modernste plek van Europa. We volgen filosoof Spinoza en schrijver-advocaat Hendrik Doedijns in Den Haag, in Rotterdam Pieter Rabus en in Amsterdam uitgevers van vrijpostige romans.

Denken (1680-1700)

In de postkoloniale samenleving komen sommige schrijvers tussen culturen in te zweven. Hella Haasse, Frank Martinus Arion, Henk van Woerden, Abdelkader Benali: ze komen (terug) naar Nederland, maar ze hebben een geschiedenis ver weg. Wat doen ze hier?

Literatuurgeschiedenis 20e eeuw

In het wereldwijde web

Fabriekskinderen van Cremer, de Max Havelaar van Multatuli en Klaasje Zevenster van Jacob van Lennep veroorzaakten schandalen. De schrijver is een geëngageerde burger geworden. Sommige domineedichters zien zoveel ellende om zich heen dat ze gaan twijfelen aan het geloof. Peter de Genestet en Francois Haverschmidt vinden daarvoor ieder een unieke literaire vorm.

Boeken van Cremer, Multatuli en Van Lennep veroorzaakten schandalen. De schrijver is een geëngageerde burger geworden. Sommige domineedichters zien zoveel ellende dat ze gaan twijfelen aan het geloof.

Durf je uit te spreken (1860-1880)

De dichter Byron leefde zijn gevoelens in het openbaar uit. Nicolaas Beets en Gerrit van der Linde (De Schoolmeester) zijn daar eerst enthousiast over, maar kiezen later toch voor gezonde werkelijkheidszin. Haverschmidt houdt zich niet staande. Hoe staan de romantici tegenover de vernieuwing? En hoe denkt een vrouwelijke auteur als Betsy Hasebroek over de romantische liefde?

We volgen een jonge generatie in verwarrende tijden beginnend bij de dood van de romantische dichter Byron - misschien wel de eerste celebrity. Is het niet prachtig om je grootste gevoelens zo in het openbaar uit te leven?

Durf te voelen (1830-1860)

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.

Literatuurgeschiedenis

Type videos