Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Hoe zat het ook alweer? Grote en kleine gebeurtenissen uit de geschiedenis in animaties van minder dan een minuut. Kort, duidelijk en superhandig om je geheugen even op te frissen!

Programmaheaders

Wereldoorlogen

High Speed History

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Op 8 maart 1908 leggen Amerikaanse textielarbeidsters het werk neer.  Ze komen in opstand tegen slechte arbeidsomstandigheden en discriminatie. Ook hebben vrouwen in veel landen nog geen kiesrecht. De Duitse politica Clara Zetki vindt dat daar verandering in moet komen en stelt in 1911 voor om 8 maart uit te roepen tot Internationale Vrouwendag. Steeds meer landen houden op 8 maart demonstraties en bijeenkomsten voor vrouwenrechten. Vanaf de jaren 60 wordt Internationale Vrouwendag steeds populairder. In 1978 wordt Internationale Vrouwendag officieel erkend door de VN. Ook in Nederland zijn er op 8 maart allerlei activiteiten om aandacht te vragen voor de positie van vrouwen over de hele wereld.

Elk jaar staan we op 8 maart stil bij de positie van vrouwen over de hele wereld. In veel landen hebben vrouwen nog steeds niet dezelfde rechten als mannen of worden ze onderdrukt. Hoe is 8 maart Internationale Vrouwendag geworden?

Waarom is 8 maart Internationale Vrouwendag?

Als in 1941 Nederland een jaar bezet is en er Joodse mensen worden opgepakt door de Duitsers, gaan duizenden Amsterdammers in februari de straat op om te protesteren tegen de ‘jodenjacht’. De stakers raken in gevecht met NSB’ers die het optreden van de Duitsers goedkeuren. Na twee dagen van onrust grijpen de Nazi’s hard in. Met veel geweld wordt de staking gebroken. Er vallen 9 doden, vele gewonden en talloze mensen worden gevangen gezet. De demonstraties worden neergelsagen, maar het verzet tegen de bezetter bloeit op.

Op 25 en 26 februari 1941 gaan inwoners van Amsterdam en andere steden de straat op. Ze protesteren tegen de Jodenvervolging in Nederland en andere landen die door de Duitsers bezet zijn.

Wat was de Februaristaking?

Rond 1000 is West-Europa versnipperd in kleine staatjes onder leiding van ridders en edelen. De meest mensen leven in armoede op het platteland met als enige houvast hun christelijke geloof. De paus is de machtigste man van West-Europa. Als Turkse moslimlegers de heilige stad Jeruzalem innemen is de paus daar niet blij mee. In 1096 brengt hij een leger van ridders en boeren op de been om de stad terug te winnen. Het kruis is het symbool van de strijders en hun beloning een plekje in de hemel. De meeste kruisvaarders sterven onderweg naar Jeruzalem. Maar een uitgeput leger weet de stad toch te veroveren en in blinde woede wordt iedere moslim gedood. Moslims veroveren de stad weer snel weer terug, gevolgd door nog meer kruistochten. En een verstoorde relatie tussen moslims en christenen.

In de Middeleeuwen is de paus de machtigste man van West-Europa. Om Jeruzalem terug te winnen van de moslims brengt hij een leger van ridders en boeren op de been: de kruistochten kunnen beginnen.

Wat waren de kruistochten?

In de twaalfde eeuw groeit de handel in Oost-Nederland. En gaan steeds meer steden samenwerken. Zo kunnen ze voordeliger inkopen en veiliger reizen. In 1356 richten ze samen een verbond op: de Hanze. De handelsroutes strekken zich uit van België, via Nederland tot in Rusland. De Hanzesteden handelen in zout, graan, vis, hout, wijn, dierenhuiden en laken. In die tijd gaat het vervoer vooral over water. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de karakteristieke koggeschepen. Door de samenwerking groeit de welvaart, maar in de zestiende eeuw heeft de Hanze zijn langste tijd gehad en wordt Holland toonaangevend in de handel.

Zwolle, Kampen, Deventer: ze worden ook wel Hanzesteden genoemd. De Hanze was een verbond tussen belangrijke handelssteden uit de veertiende eeuw. In de zestiende eeuw viel het Hanzeverbond uit elkaar.

Wat is de Hanze?

Op 31 januari 1953 raast er een noordwesterstorm over Nederland. Bovendien is het springvloed. Dat gebeurt wel vaker, maar dit keer komt het water wel erg hoog. Door de druk van het water breken de zwakke zeedijken in Zuidwest-Nederland door en stromen de polders vol. Een muur van water spoelt de huizen weg. Mensen en dieren die niet kunnen vluchten verdrinken. Niemand is voorbereid op de ramp en de redding komt maar langzaam op gang. Uiteindelijk komen 1836 mensen om het leven. Om te voorkomen dat dit nogmaals gebeurt zijn na de watersnoodramp de Deltawerken gebouwd.

Op 1 februari 1953 breken de dijken in Zuidwest-Nederland door. De overstromingen zetten grote delen van Zuid-Holland, Zeeland en Noord-Brabant onder water. De watersnoodramp eist meer dan 1800 levens.

De watersnoodramp van 1953

Winston Churchill is een van de beroemdste staatsmannen van de 20e eeuw. Hij is premier van Engeland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de bombardementen door de Nazi’s houdt hij het hoofd koel. Hij blijft standvastig en met zijn bevlogen toespraken weet hij de Britse natie bijeen te houden. Het Britse eiland wordt nooit veroverd door de Duitsers. Churchill zweert Nazi-Duitsland totaal te vernietigen. En samen met de VS en de Sovjet-Unie krijgt hij dat voor elkaar. Maar Churchill veracht niet alleen de Nazi’s ook van de communisten moet hij niets hebben. Met afschuw ziet hij hoe de Sovjet-Unie uitgroeit tot een supermacht en het Verenigd Koninkrijk zijn status als wereldmacht verliest.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Winston Churchill de premier van Groot-Brittannië. Samen met de Amerikanen en de Russen weet hij Europa te bevrijden van de Nazi’s.

Wie was Winston Churchill?

Op 10 mei 1940 begint de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Ook ons land wordt bezet door Duitse legers. Maar na ruim vier jaar lijkt het einde van de bezetting in zicht. Vanaf september 1944 bevrijden geallieerde legers het zuiden van Nederland. Iedereen viert feest, maar de opmars wordt tot stilstand gebracht bij Arnhem. De bevrijding van Noord-Nederland laat op zich wachten. De Duitsers laten de mensen hier aan hun lot over. Door de koude winter lijden de mensen honger en sterven van de kou. Dit eist meer dan 20.000 levens. Voor hen komt de bevrijding een half jaar te laat.

In september 1944 is het zuiden van Nederland bevrijd, maar het noorden nog niet. In de koude winter die volgt overlijden meer dan 20.000 mensen.

Wat was de hongerwinter?

In de Gouden eeuw verovert de VOC delen van Oost-Indië. En vanaf 1816 wordt het hele gebied een kolonie van Nederland. Nederlands-Indië wordt vooral gebruikt als grondstoffenleverancier. Het welzijn van de bevolking is ondergeschikt. In de 20e eeuw accepteren veel Indiërs dit niet meer. En op 17 augustus 1945 roept Soekarno de onafhankelijkheid uit. Nederland erkent die zelfstandigheid niet en stuurt soldaten naar Indonesië. Zij moeten in twee ‘politionele acties’ de Indonesiërs weer in het gareel krijgen.  Maar het leidt uiteindelijk tot niets. De koloniale oorlog kost duizenden mensen het leven en Indonesië wordt in 1949 definitief onafhankelijk.

Op 17 augustus 1945 roept Soekarno de onafhankelijkheid van Indonesië uit. Nederland is het daar niet mee eens en stuurt soldaten om de Indonesiërs weer in het gareel te krijgen. Maar de twee politionele acties leiden alleen tot duizenden doden. In 1949 wordt Indonesië alsnog onafhankelijk.

Hoe werd Indonesië onafhankelijk?

Op 1 september 1939 begint in Europa de Tweede Wereldoorlog. Duitsland verovert land op land en in Azië is het Japan dat zijn gezag verder uitbreidt. De Verenigde Staten houden zich nog afzijdig, maar stellen door de toenemende Japanse agressie wel sancties in: Amerika levert het land geen kolen, staal en olie meer. Deze maatregelen komen hard aa en Japan sluit zich aan bij nieuwe bondgenoten, Duitsland en Italië. Om de VS hard te treffen vallen Japanse gevechtsvliegen op 7 december 1941 de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor op Hawaii aan. De Amerikaanse vloot wordt vernietigd en er vallen 2400 slachtoffers. Amerika is geschokt en verklaart Japan nu ook de oorlog.

Op 7 december 1941 wordt de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor aangevallen door Japanse gevechtsvliegtuigen. Wat gaat er vooraf aan deze vernietigende verrassingsaanval?

Waarom viel Japan Pearl Harbor aan?

Vanaf 1667 is Suriname een kolonie van Nederland. Op de plantages worden tot slaaf gemaakten uit Afrika aan het werk gezet. Als de slavernij in 1863 wordt afgeschaft worden de tot slaaf gemaakten vrijgelaten. Nederland laat nu contractarbeiders naar Suriname komen. Creolen vormen samen met Hindoestanen, Javanen en Chinezen de grootste bevolkingsgroep. Als na honderd jaar de dekolonisatie doorzet, en ook Nederlands-Indië onafhankelijk wordt, zijn het vooral de Creolen die zich willen losmaken van Nederland. Veel andere Surinamers zien de onafhankelijkheid niet zitten en vertrekken naar Nederland. Toch wordt Suriname op 25 november 1975 onafhankelijk. En wordt Johan Ferrier de eerste president van de republiek Suriname.

Op 25 november 1975 wordt Suriname onafhankelijk van Nederland. Het land is meer dan 300 jaar een Nederlandse kolonie geweest.

Wanneer werd Suriname onafhankelijk?

Na de Tweede Wereldoorlog wordt Duitsland verdeeld in vier bezettingszones. Ook de hoofdstad Berlijn wordt opgedeeld. De Verenigde Staten, Frankrijk en Groot-Brittannië bezetten het westen van de stad. De Sovjet-Unie bezet het oostelijke deel. In 1948 wordt het oosten onder druk van de Sovjet-Unie communistisch. Steeds meer inwoners vluchten daarom weg uit Oost-Berlijn. De Sovjets laten een muur bouwen om ze tegen te houden. De Berlijnse muur houdt 28 jaar stand. Maar als de Sovjet-Unie eind jaren tachtig de touwtjes iets laat vieren...grijpen de Oost-Berlijners hun kans om de muur naar beneden te halen. In 1990 is het verenigde Berlijn weer de hoofdstad van Duitsland.

Op 9 november 1989 beklimmen duizenden Oost-Berlijners de muur die de stad 28 jaar had verdeeld. De Berlijnse muur wordt afgebroken en Berlijn is weer één stad.

Waarom viel de Berlijnse Muur?

In 1945 is de Tweede Wereldoorlog voorbij. Niemand wil dat zo’n oorlog Europa nog een keer verscheurt. Daarom besluiten de aartsvijanden Duitsland en Frankrijk voortaan samen te werken. Ze richten de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal op voor een industriële samenwerking. Later wordt de samenwerking uitgebreid met landbouw en transport. En er komen steeds meer landen bij. De gemeenschap wordt een unie met bijna alle landen van Europa. En een gemeenschappelijke munt: de euro. In de EU zijn vrije handel en verkeer geregeld en vrede en verdraagzaamheid gewaarborgd.

De Europese Unie is op 1 november 1993 ontstaan uit de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal. In de EU betaal je met euro’s en kun je vrij reizen naar andere EU-lidstaten. Maar waarom is de EU ooit eigenlijk opgericht?

Waarom is er een EU?

Oranje

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.