Het Midden-Oosten

Jeruzalem is een historisch belangrijke stad voor zowel Joden als Palestijnen. Israël claimt het als hoofdstad, maar Jeruzalem is ook historisch gebonden aan de islam. Dit maakt Jeruzalem een begeerde stad. In de afgelopen jaren is er regelmatig gevochten om de stad, maar tot nu toe blijft Jeruzalem verdeeld tussen Joden en Palestijnen.

Een kleine twintig jaar na de oprichting levert het bestaan van Israël nog veel spanningen op. Er is na de oorlog van 1948 een ‘groene lijn’ afgesproken, die de strijdende partijen uit elkaar houdt. Maar over die lijn ontstaat ruzie. En dan is er nog het grote strijdpunt: wie heeft er recht op Jeruzalem?
In 1967 denkt Israël dat de buurlanden van plan zijn een oorlog te ondernemen tegen de jonge staat. Vooral aan de zuidgrens van Israel heeft Egypte recent veel extra troepen gestationeerd. Israël besluit snel te handelen en de eerste klap uit te delen.
Israël vernietigt tijdens een verrassingsaanval de Egyptische luchtmacht en bezet de Gazastrook en de Sinaïwoestijn. De grote prijs is de oostelijke helft van Jeruzalem. Jordaanse troepen trekken zich terug, waardoor de westelijke Jordaanoever in Israëlische handen valt. Syrië verliest de Golanhoogvlakte. De oorlog gaat razendsnel en is na 6 dagen weer voorbij. Israël heeft zijn grondgebied flink vergroot. Ongeveer een miljoen Palestijnen komen ineens onder Israëlische bezetting. Hiermee wordt de kiem gelegd voor volgende oorlogen.
In 1973 besluiten Egypte en Syrië om te proberen de gebieden die ze zijn kwijtgeraakt, terug te pakken. Nu komen zij met een verrassingsaanval, die het begin is van de Oktoberoorlog, ook wel bekend als de Jom Kippoeroorlog of Ramadanoorlog. De Egyptenaren steken het Suezkanaal over, de Syriërs dringen diep de Golanhoogvlakte binnen. Maar Israël weet de vijanden terug te dringen.
Nadat er een staakt-het-vuren is getekend, trekt Israël zich terug van het Suezkanaal. Egypte belooft Israëlische schepen een vrije doorvaart. In de jaren die volgen komt een vredesproces tussen Egypte en Israël op gang. Bij de Camp David-akkoorden van 1978 sluiten Egypte en Israël vrede. Egypte erkent het bestaan van Israël. En Israël trekt zich terug uit de Sinaï.
De vrede met Egypte is dan wel getekend, maar er is geen duidelijkheid over de toekomst van de Palestijnse gebieden, laat staan over Jeruzalem. Vanaf eind jaren tachtig komen er gesprekken op gang tussen de Israëliërs en Palestijnen. Als de Oslo-akkoorden in 1993 worden bekrachtigd met een ferme handdruk tussen Rabin en Arafat lijkt er duidelijkheid te komen. Er zal worden gewerkt aan een Palestijnse staat. Maar hoe deze staat wordt vormgegeven, dat blijft vaag. Wie krijgt Jeruzalem? Het gevecht daarover duurt voort.