Name: De geschiedenis van het volkslied: Het Wilhelmus
Uploaded: 2012-01-02T23:00:00+01:00
Duration: 3 min 43 s
Description: Het Nederlandse volkslied omschrijft hoe Willem Van Oranje vocht voor het Nederlandse volk.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Willem van Oranje werd aan het begin van de tachtigjarige oorlog het symbool van de strijd tegen Spanje. Oranje besefte dat hij niet alleen met wapens hoefde te vechten. Hij kon ook het woord gebruiken. Misschien deed hij dat zelfs liever, want hij was niet zo militair aangelegd.  
Oranje kende nauwelijks een woord Nederlands, maar hij had een goed oog voor talentvolle schrijvers. Het regende liedjes, spotprenten en venijnige pamfletten. Een anoniem liedje uit die tijd vatte de rebelse sfeer goed samen: 
‘Bisschoppen en prelaten acht men nu niet meer, Noch de paus met zijn valse leer’ 
En min of meer vanuit het niets was er ook een ander liedje: Wilhelmus van Nassauwe Ben ick van Duytschen bloed Den vaderland getrouwe Blijf ick tot in den dood’… Een lied dat de toewijding van Willem van Oranje aan de zaak van de Nederlandse opstandelingen beschreef. Ook al stond de zaak er door het grove geweld van de Spaanse troepen slecht voor ‘Oorlof mijn arme schapen, Die zijt in groter nood,  Uw herder zal niet slapen, al zijt gij nu verstooid’ Het lied was een momentopname. De opstand tegen de Spanjaarden was bijna doodgebloed.
In 1569 heerste Alva met straffe hand, en Oranje was zo goed als bankroet, en vertoefde als balling in Duitsland. Het lied ‘Wilhelmus van Nassauwe’ vond desondanks zijn weg naar de harten van de opstandelingen. Liederen hielden het moreel hoog, en dat gold voor het Wilhelmus wel in het bijzonder. Al in 1573 meldt een ooggetuige dat ‘er in alle windstreken tot lof en eer van de prins een liedje werd gezongen,’. Dit liedje moet wel het Wilhelmus zijn. De Spanjaarden moeten gek zijn geworden van het deuntje. Tijdens de Spaanse belegering van Haarlem wordt er van een jongen die op de stadsmuur het Wilhelmus zit te zingen een been af geschoten. Het maakte het lied alleen maar nog populairder. 
Kort na afloop van de Tachtigjarige Oorlog merkte iemand op dat het lied ‘gedurende de oorlog meer voordeel heeft gedaan dan 10.000 soldaten’. Zou het liedje het Wilhelmus de Tachtigjarige Oorlog beslist kunnen hebben? Daar was duidelijk meer voor nodig. Maar als het lied een rol speelde dan was dat precies wat Willem van Oranje beoogde. Want dat het lied een sterk staaltje propaganda was, waar hij zelf de opdrachtgever van is geweest, lijkt erg aannemelijk. Maar wie schreef het lied? Er wordt door onderzoekers al meer dan een eeuw naar de dichter gezocht. We zullen het waarschijnlijk nooit weten. Het meest vitale lied uit de Nederlandse geschiedenis, is anoniem en daarmee misschien des te meer van alle Nederlanders. In 1932 werd het Wilhelmus het officiële Nederlandse volkslied.

Groep 6/7/8

Willem van Oranje wordt ook wel de vader des vaderlands genoemd. Hij is de leider van de Nederlanden tijdens de opstand tegen de Spaanse overheersing en wordt gezien als de grondlegger van de Nederlandse staat. Tegenwoordig hoor je zijn naam voor elke wedstrijd van het Nederlands voetbalelftal, tijdens het zingen van het Wilhelmus, dat een eerbetoon aan hem is. 

Quiz over de vader des vaderlands

Wat weet jij over Willem van Oranje?

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

Op Koningsdag en andere nationale evementen hullen Nederlanders zich massaal in het oranje. Voor de herkomst van onze nationale kleur moeten we terug naar 1533: de dag dat Willem van Oranje werd geboren. Klik de afbeelding om het scrollverhaal te lezen.

Scrollverhaal over de geschiedenis van onze nationale kleur

Waarom is oranje de kleur van Nederland?

Willem Alexander en Maxima

Verteller Daan Schuurmans neemt je mee langs de hoogte- en dieptepunten van de Oranje dynastie, van Willem van Oranje tot Willem-Alexander.

Het verhaal van Oranje Nassau 

Het verhaal van Oranje Nassau in de klas

Het Verhaal van Nederland

Voor koning Willem Alexander hebben er een boel kleurrijke figuren op de troon gezeten in Nederland. Wat weet jij van onze koningen, koninginnen en stadhouders? Klik op de afbeelding om de quiz te starten!

Quiz over het Nederlandse koninkrijk

Wat weet jij over de Oranjes?

De Oranje dynastie is een vorstenhuis met prinsen, stadhouders en koningen met hoogte- en dieptepunten. Van vader des vaderlands Willem van Oranje, tot koning Willem-Alexander vandaag de dag. Op deze tijdlijn zie je de belangrijkste gebeurtenissen van de verschillende figuren die ons koningshuis gevormd hebben.

Tijdlijn over de prinsen, stadhouders en koningen van ons land

De geschiedenis van het volkslied: Het Wilhelmus

Het Wilhelmus

Aan de hand van contemporaine schrijvers en artiesten maken we een reis door de Gouden Eeuw, de Middeleeuwen en de 18e, 19e en 20e eeuw.

Programmaheaders

Literatuurgeschiedenis

Het Nederlandse volkslied omschrijft hoe Willem Van Oranje vocht voor het Nederlandse volk.

Het Nederlandse volkslied

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.