Na een avond uit in een café werd Wytse achtervolgd door een groep onbekende mannen. Dit liep goed af maar 3 maanden later begonnen de psychoses in de vorm van achtervolgingswanen. Kun jij eens uitleggen wat er gebeurd op het moment dat je het gevoel/idee hebt dat je achtervolgd wordt dat iedereen op je let? Hoe moet ik dat nou zien?
Op het moment dat je psychotisch bent, dan krijg je alles binnen wat er om je heen gebeurt. Je let op alles wat er om je heen gebeurt. Dus iedereen die loopt. Ik zie iedereen lopen, fietsen. Ik let heel erg op wat mensen doen. Zij kijkt om en dan denk ik, waar kijkt zij naar? Was hij niet net daar en dan ga je twijfelen. Daar staat iemand te filmen, die maakt foto's met een camera. Dan wordt je een beetje opgejaagd. We staan nu al een tijd stil en dan denk ik, ik moet hier niet stil blijven staan als iedereen beweegt. Dan ga ik in plaats van het muntplein in, een rustig steegje in.
Dus wacht even. Als je daar heen moet..
Ik wil daar zijn, maar...
Je gaat dan omlopen.
Er loopt iemand achter me aan en ik denk die zal wel met een reden achter me aan lopen.
Maar waar stopt dat?
Dat stopt niet.
Christine, jij hebt last van psychoses hé?
Ja.
Hoe uit dat zich bij jou?
Dat ik allemaal dingen zie die er niet zijn en een heleboel dingen hoor die er niet zijn. Dat.
En als je het dan hebt over de dingen die je hoort die er niet zijn.
Dat zijn stemmen. Stemmen in mijn hoofd.
Ik heb ook wel eens een innerlijke stem die zegt 'je kan beter eerst even die kant op gaan of beter eerst even dit'.
Het is dus niet mijn stem. Het is echt van een man of een kindje. Dus anders dan mijn eigen stem.
Wat zeggen die stemmen dan?
Nare dingen altijd. Dat ik niks waard zou zijn.
Dat je niks waard zou zijn?
Precies.
Hoe vaak hoor je dan zo'n stem? Is dat de hele dag?
Ja ik hoor het heel veel. De hele dag.
Dat gaat constant zo door?
Dat gaat constant door ja.
Om een idee te krijgen van de ervaring van een psychose, krijg ik een psychosesimulator op. Deze is ontwikkeld voor hulpverleners en naasten van mensen met psychoses. Ik zie de cameraman. Kijk uit.
Pas op achter je. Wat ervaar je nou Johan?
Iedereen praat tegen me.
En welke dingen zeggen ze je?
Ze zeggen hier komt iemand aan en je mag daar niet lopen. Iets van kijk uit. Daar staat iemand achter een raam.
Oke Johan we gaan stoppen. We gaan dit gevaarte weer afdoen.
Ik denk helemaal van, wat is er allemaal gebeurd? Het is heel verwarrend. Dat is het eigenlijk. Ik ben best wel moe. Dit is echt heel erg als je stemmen hoort die de hele dag tegen je praten. Ik heb het nu maar even.
Ik denk wel wat de kern is. Wij kunnen dit ding af zetten en dan is het weg. Als je een psychose hebt, daar zit geen stop-knop op.
Ik heb dus 2,5 maand binnen gezeten.
2,5 maand binnen? Want?
Ik durfde niet naar buiten.
Uit angst dat overal mensen stonden?
Ja, daar kan ik nu een beetje om lachen maar dat is heel apart want zo erg is die angst dus. Toch wel proberen om naar buiten te kijken, een keertje de ramen open. Toch zodra er iemand langs komt dan heb je weer die angst, die paranoia die weer opkomt. Dan gaan de ramen weer dicht en de gordijnen weer dicht.
Hoe deed je dat dan met eten en drinken?
Mijn ouders en huisgenoten hebben mij daar ontzettend mee geholpen.
Die deden de boodschappen?
Die deden de boodschappen voor mij. En ik zat binnen.
Ik heb daar op school gezeten.
Oh de HKU?
De HKU. Dat was een theaterschool en dan hadden we wel eens hier op het plein les en dan stonden we hier in een kringetje. Dan deden we allemaal rare dingen. Op een gegeven moment verloor ik de vloer onder mij. Die was er dan niet meer. Dan begon ik te rennen. Dan rende ik over het hele plein. Mijn vriendin een meter achter mij aan.
Je kan er zelf om lachen gelukkig. Je ging heel hard die groep uitrennen?
Ja ik ging de groep uit rennen. De vloer werd eerst een beetje wiebelig en werd heel zacht en dan wou ik toch stevigheid hebben en begon ik te rennen om die kerk heen.
Ben je helemaal om die kerk heen gerend? Maar wat denk je in zo'n periode als dat soort dingen met je gebeurd?
Het was heel raar want ik zat natuurlijk op die school maar ik mocht niet meer komen.
Door de dingen die je meemaakte?
Nou omdat ze me gek vonden maar zelf had ik niet in de gaten dat ik anders was of dat ik gek was. Ik begreep dat niet.
Je kon niet aannemen je bent gek en je moet van school af?
Nee ik was dat niet, ik had dat niet in de gaten.
