De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie. De VVD. De basis. De VVD is een liberale partij. Vrijheid staat centraal en dan bedoelen ze vooral de vrijheid van het individu. Maar het slaat ook op de vrije markt. De overheid moet zich daar vooral niet te veel mee willen bemoeien. ‘Kleine, krachtige en dienstverlenende overheid.’ Maar wel een beetje. Want na decennia van economische groei, stijgende welvaart en steeds grotere en machtigere bedrijven wil de VVD wel een sterke overheid als marktmeester. Centraal staat voor de VVD een gezond ondernemingsklimaat. Hardwerkende Nederlanders zeggen we graag als VVD. Ook veiligheid is altijd een belangrijk thema geweest voor de VVD. ‘Je blijft met je poten van mensen af die er zijn voor jouw gezondheid, voor jouw veiligheid. En vervolgens voor degenen die niet willen luisteren, dan pakken we je ook.’ En de partij maakt zich traditioneel sterk voor de automobilist. Die mag tegenwoordig ook in een elektrische auto zitten.
Het verkiezingsprogramma heet
Ruimte geven, grenzen stellen. Met heel veel focus op migratie, het punt waarop Rutte IV was gevallen, met een twee-status-stelsel voor vluchtelingen. Een onderscheid tussen mensen die tijdelijk of permanent naar Nederland komen. Dat is wat het verschil maakt. Verder wil de VVD huurstijgingen tegengaan en moet er een kooprechtwet komen zodat huurders hun sociale huurwoning kunnen kopen. Ook het jaar 2035 is belangrijk, want dan moet de stikstofuitstoot gehalveerd zijn en mag de energiesector geen CO2 meer uitstoten. Dat zou moeten lukken met behulp van nieuw te bouwen kerncentrales.
Dan de lijsttrekker. Dilan Yesilgöz, 46 jaar geleden geboren in Turkije. ‘Wie had dit ooit kunnen denken? Dat juist ik hier vandaag op deze plek zou staan? En dat met mijn achtergrond... een Ajacied in Rotterdam.’ (gelach) In de jaren tachtig kwam ze met haar familie naar Nederland en bleek al snel een geboren politica. Eerst over links bij de SP, GroenLinks en de PvdA, maar bij de VVD kreeg ze echt voet aan de grond. ‘De politiek moet echt minder met zichzelf bezig zijn, veel minder met elkaar bezig zijn, maar veel meer waarvoor wij ook dit doen. Dat is namelijk het dienen van de mensen.’ Ze klom op van gemeenteraadslid tot Kamerlid tot uiteindelijk zelfs minister van Justitie en Veiligheid. ‘Voorzitter, ik vind het prima dat de heer Wilders zijn tweede inbreng al had voorbereid. Maar hij moet wel naar me luisteren als ‘ie mij hier naartoe haalt over de veiligheid. Want ik weet wel wat er gaande is.’
De matrix. Je ziet hier duidelijk dat ze in een regering zitten met CDA, D66 en ChristenUnie. Het CDA is de trouwste broeder met een match van 92%. Zowel op links als op rechts zijn de verschillen veel groter.