Hé, Sam, heb je zin in een beetje muziek? Ja. Komt die, komt die. Ik zet hem toch even op stop. Ik merk dat je niet helemaal uit je dak gaat. Da's niet echt mijn muziek. Hoi. Ik ben Sam, ik ben 12 jaar oud en ik wil later dj worden. Ik snap wel waarom je dit goeie muziek vindt. Mijn vraag is waarom hou ik van deze muziek? En mijn vader van deze muziek. Ik denk dat het te maken heeft met wat er hier, boven in het brein, plaatsvindt. Op naar het Museon, want we hebben afgesproken met Erik.
Tim en Sam krijgen een rondleiding door het muzikale museum van hersenwetenschapper Erik Scherder. Wat gebeurt er in m'n brein als ik uh naar muziek luisteren die ik leuk vind? Leuke vraag. Er gebeurt heel veel. Kijk mee, want ik heb hier het brein. Dan kunnen we daar meteen al wat aan laten zien natuurlijk. Wat je namelijk activeert is je beloningssysteem. Hier zie je de hersenstam. En hier bovenin zit onder andere de bron van dopamine. Dat is één van de neurotransmitters, zo'n chemisch stofje die zorgt dat al die signaaltjes is door je hoofd kunnen gaan. Op het moment dat je muziek opzet waarvan je denkt, nou dat lijkt me geweldig, heb je verwachting. Je verwacht iets toch? Ja. En dan maak je dopamine aan. En dan komt dat moment dat je denkt yeah dit is het. Dat geluksmoment. Voel je een gelukstofje dan door je lichaam als je de muziek hoort en je denkt dit is fantastisch. Ja, dat heb ik soms wel. Als ik hele fijne leuke muziek luister, dan lijkt het alsof je gewoon in de wolken zweeft. Is er nog een bepaald moment in de muziek? Ja, meestal als de bass altijd heel goed doorkomt. Maar je kunt ook bij jezelf denken ja, maar er is ook muziek waar ik helemaal niet van hou. Heb je een muziek waar je niet van houdt? Ja, hardrock. Dan zie je dat dat hele mooie samenspel tussen dat gebied wat hier ligt en daar ligt. Dat gaat helemaal niet door. Je maakt geen lekkere dopamine aan al dat soort dingen. Dus er is echt het verschil tussen de muziek die je fijn vindt, zoals jij zegt je bent in de wolken en als je denkt nou nee, dit wil ik echt niet aan. Hoe komt het dan, dat de smaken verschillen? Één van de redenen is eigenlijk persoonlijkheid. Bijvoorbeeld ben jij als kind een beetje uitdagend, ga je graag naar anderen toe? Best wel veel lachen, maar ik ga soms ook wel eens naar veel mensen toe. Je kunt je ook voorstellen dat er ook kinderen zijn bijvoorbeeld die wat meer op zichzelf zijn. En dat bepaalt dus een deel van de muziek waar je van houdt. Is er iets waarvan je denkt ja, dat vind ik inderdaad ook fijn. Vooral dance music. Rap ben ik niet zo van. Rap ben je niet zo van. Nee. En heavy metal dus ook niet hè.Nee. Dance is eigenlijk, openheid en vriendelijkheid. Je maakt bij mij een super open en uitermate vriendelijk indruk hoor Sam. Dus dat je van dance houdt, dat snap ik. Wat is nog meer van invloed op de ontwikkeling van je smaak in muziek? Ja. Zoals thuis bijvoorbeeld, dat je zegt nou, welke muziek wordt er gespeeld? Denk je niet dat was altijd die muziek, was altijd gezellig thuis. Was er een leuke stemming? En dan associeer je het, je verbindt het er aan. En dat je denkt ja ik hou van die muziek, want het was altijd leuk thuis.
En wat is muziek waar echt werd mee opgegroeid? Wat daar bij jou thuis werd afgespeeld. Meer Top 40 enzo, wat toen echt in was.Ja. Werd dat thuis veel gespeeld?
Ja, meestal op de radio en zo. En vond je het altijd leuk als ze dat opzetten? Ik vond t wel leuk want aan sommige muziek heb ik echt gewoon herinneringen. Dus dat is het leuke ervan, hè. Je smaak wordt mede bepaald doordat je denkt, dat was leuk toen hè. Bij mij thuis zette mijn vader altijd heel vaak klassieke muziek op. En dat was altijd ook al een leuke ja, een rustige stemming thuis. Dus klassieke muziek was altijd gekoppeld aan een prettige sfeer en dat had jij met de Top 40 thuis. Dat heb ik weer met pianomuziek. Mijn moeder speelde veel piano. Dat doet mij heel erg veel, minder dan met Top 40 muziek. Ja, en dat zijn dus de verschillen in smaak die ontstaan. We hebben gezien, persoonlijkheid speelt dus een rol. Maar ook je omgeving. Het koppelen aan hele leuke situaties. Muziek tijdens m'n eerste kus bijvoorbeeld, toen ik een meisje de eerste keer een zoen gaf. Ik weet nog precies op welk nummer. De herinneringen die je daar dan samen opbouwt, dat weet je je hele leven nog denk ik, dat je denkt ja, toen heb je mijn eerste kus gegeven. Nog niet. Zorg dat je op dat moment wel leuke muziek aan draaien bent, anders wordt het helemaal verschrikkelijk. Dat zijn nog een paar flinke factoren die uiteindelijk bepalen waar je een beetje muzieksmaak naartoe gaat. Tussen de 13 en de 24 jaar is de periode waarin de muzieksmaak wordt ontwikkeld. Dus het is best heel bepalend voor de rest van je leven, die muzieksmaak die je daar eigenlijk al ontwikkeld hebt.
Maar ontwikkelen we daarna dan niet meer onze muzieksmaak? Natuurlijk is het wel zo dat je smaak altijd nog wel kunt trainen bijvoorbeeld. Dat is ook altijd nog mogelijk Je zit in studies wel dat je muzieksmaak wel wat kan veranderen. Denk jij dat jouw smaak nog veel gaat veranderen? Ik hoop het niet. Je hoopt het niet. Als dj wil je natuurlijk dat je publiek uit je dak gaat. Kun je hier wat mij als dj? Ja. Stel je voor dat je voor een zaal moet draaien vol met oude mannen. Mensen als Erik. Wat zou je dan opzetten? Uh, best wel oude muziek. Hele oude muziek. Hele oude. Van die jaren zestig of zo. Dit publiek zal waarschijnlijk de muziek uit die tijd heel erg kunnen waarderen. Ja, natuurlijk wel een klein voorproefje voor de Willem Wever kijkers. Wat zou jij voor hun draaien eigenlijk? Uh. Martin Garrix. Natuurlijk. Martin Garrix, nou ik zou zeggen, ga maar helemaal los.
