Name: Vrijheid van meningsuiting
Uploaded: 2009-11-09T23:00:00+01:00
Duration: 2 min 36 s
Description: In het integratiedebat speelt de vrijheid van meningsuiting en steeds belangrijker wordende rol. Filosoof Rob Wijnberg vindt dat die vrijheid heel ver gaat.

Klas 4/5/6

Geen enkele vrijheid is de afgelopen jaren meer bediscussieerd dan de vrijheid van meningsuiting. Mag je mensen beledigen? Mag je bevolkingsgroepen afschilderen als een gevaar? Mag je een religie belachelijk maken? Ingewikkelde vragen, die na de moord op Theo van Gogh en Pim Fortuyn voortdurend zijn gesteld - door politici, columnisten en gewone burgers. Maar géén nieuwe vragen. Het is nu misschien moeilijk voorstelbaar, maar toen de Italiaanse natuurkundige Galileo Galilei vierhonderd jaar geleden zei dat de zon en niet de aarde het middelpunt van ons universum was, werd dat destijds opgevat als een enorme belediging van het geloof. In de 17e eeuw geloofden de meeste mensen namelijk dat de aarde de belangrijkste planeet in het heelal was: God had onze wereld immers geschapen. Wie zei dat de aarde niet het middelpunt was, beledigde niet alleen de gelovigen maar ook God zélf, zo vond men toen. Dit voorbeeld laat zien hoe belangrijk de vrijheid van meningsuiting is. Als Galilei niet had gezegd wat hij dacht, zouden wij nu misschien nog steeds denken dat de zon om de aarde draait in plaats van andersom. Wat nog maar vier eeuwen geleden een belediging was, is nu gemeengoed geworden: bijna niemand denkt nog dat de aarde het middelpunt van het universum is. Dat wij de vrijheid van meningsuiting dan ook zo belangrijk vinden, hebben we vooral te danken aan de filosoof John Stuart Mill, de grondlegger van het liberalisme. In zijn boek Over Vrijheid schrijft hij: “Als de gehele mensheid dezelfde mening had, terwijl één persoon een tegengestelde opvatting koesterde, dan zou de mensheid even weinig recht hebben om die ene persoon tot zwijgen te brengen dan die ene persoon zou hebben om de mensheid het zwijgen op te leggen.” Oftewel: de vrijheid van meningsuiting geldt voor iedereen evenzeer - ook al vinden we sommige meningen soms kwetsend, beledigend of gevaarlijk. Maar betekent dat dan ook dat je het recht hebt om te beledigen, zoals de politica Ayaan Hirsi Ali ooit zei? Ik zou zeggen: ja. Maar dat betekent niet dat je moet beledigen. Ayaan Hirsi Ali had beter kunnen zeggen: je hebt niet het recht om niet beledigd te worden. Want dat risico loop je in een vrije samenleving sowieso. Waar iedereen vrijuit mag spreken, zullen zeker aanstootgevende dingen worden gezegd. Dat is de prijs die we voor onze vrijheid moeten betalen. Wat vinden jullie? Is die prijs te hoog? Of is de vrijheid van meningsuiting het waard? Bedenk wel van welke vrijheid je gebruik maakt als je zo meteen het antwoord geeft.

Groep 6/7/8

Klas 1/2/3

Het wordt gezien als het begin van onze Nederlandse democratie: de Grondwet! Hij wordt in 1848 geschreven door Thorbecke en ondertekend door Koning Willem II. Door de Grondwet neemt de macht van de koning af en komt er meer macht voor het kabinet. In de tussentijd is de Grondwet al meerdere keren gewijzigd en zijn er nieuwe rechten en wetten toegevoegd.

Quiz over de belangrijkste wet van Nederland

Wat weet jij over de Grondwet?

NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

De Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) is een militaire samenwerking, bestaande uit 30 landen. De NAVO heeft als doen de vrijheid en veiligheid van de lidstaten te garanderen. Hoe doen ze dat? Klik op de afbeelding om de story te lezen.

Story over de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie

Wat doet de NAVO?

In een democratie ligt de macht bij het volk. Maar omdat we moeilijk met z'n allen kunnen regeren, kiezen we mensen die dat voor ons doen. Waar moet een democratie aan voldoen? Klik op de afbeelding om de story van NPO Kennis te lezen.

Story over de rechten en plichten in een democratie

Wat is een democratie?

Het feminisme is een beweging die strijdt voor de emancipatie van de vrouw. Met deze tijdlijn duik je in de geschiedenis van het feminisme in Nederland.

Tijdlijn over het feminisme

De emancipatie van de vrouw

Vrijheid van meningsuiting

Nederlandse grondwet: art. 1 en 7

Maatschappelijke vraagstukken vanuit de domeinen: rechtsstaat, parlementaire democratie, verzorgingsstaat en pluriforme samenleving.

Programmaheaders

Dossier maatschappijleer

In het integratiedebat speelt de vrijheid van meningsuiting en steeds belangrijker wordende rol. Filosoof Rob Wijnberg vindt dat die vrijheid heel ver gaat.

Burgerschap, mediawijsheid, welvaart en samenleving

Mag je zomaar alles zeggen?

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Het schooljaar gaat weer beginnen. Wij zijn er klaar voor.

Header kapstok

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.