Wat zijn op dit moment de grote uitdagingen voor de Europese Unie? In deze video neem ik er drie met je door. Nationalisme, solidariteit en invloed van grote machtsblokken. Nationalistische en populistische partijen doen het goed in eigenlijk heel Europa. Ze willen vooral minder macht concentreren in Brussel. In sommige landen zitten ze ook al in de regering, in Italië bijvoorbeeld, in Oostenrijk, in Hongarije, Slowakije, in Polen en in Finland. En als uiteindelijk het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaat, is natuurlijk de vraag in hoeverre dat andere landen op gedachten brengt. En steunen de landen elkaar nog een beetje, ook als het moeilijk wordt?
Met andere woorden: hoe is het gesteld met de solidariteit? Die solidariteit kwam de afgelopen jaren flink onder druk te staan bij de financiële crisis, maar natuurlijk ook bij de migratiegolf in 2015 en het hele debat rond immigratie is op scherp gezet door deze uitspraak.
Wir schaffen das, aber wir schaffen das naturlich nicht alleine auf der Welt.
De Europese leiders discussiëren nog steeds over de vraag hoe om te gaan met migratie. Sommige landen willen helemaal geen migranten opnemen, terwijl andere landen zich juist weer in de steek gelaten voelen. Zij willen meer solidariteit als er een volgende migratiegolf komt. En dan hebben we nog de dreiging van buitenaf. De grote machtsblokken Amerika, Rusland en China willen wel zaken doen met Europa, maar willen de macht van de Europese Unie zo klein mogelijk houden. Neem bijvoorbeeld China. Dat is bezig met het aanleggen van de zijderoute, een handelsroute van China naar Europa. Daarvoor maken ze afspraken met individuele landen in een soort overleg dat ze zestien plus één noemen.
Maar daar zitten dus ook lidstaten bij van de Europese Unie en Brussel is daar niet blij mee, want stel dat er in de toekomst een vuist gemaakt moet worden tegen China. Doen die landen dan nog wel mee? Ook de relatie met Rusland en Amerika is wel eens beter geweest. Bij de Russische overname van de Krim waren de Europese landen unaniem: er moesten sancties komen. Maar handel met Rusland blijft interessant. Rusland probeert die eenheid te breken en als er opnieuw over sancties gestemd moet worden, doen alle Europese landen dan wel mee?
Aan de andere kant heb je natuurlijk Donald Trump. Premier Rutte zegt dat we ons niet zo druk moeten maken over de uitspraken van die man. Maar inmiddels pleit hij openlijk voor een Brexit.
This is an incredible opportunity for our two countries and we will seize it fully.
En heeft hij het over importtarieven op Nederlandse kaas en Duitse auto's.
Om die externe dreiging het hoofd te bieden, heb je misschien meer macht nodig in Brussel. Maar vergroot je daarmee niet de onvrede en neemt dan de solidariteit onderling juist niet af? Al die zaken tegelijkertijd aanpakken, dat is misschien nog wel de grootste uitdaging.
