Name: Topstukken van het Rijksmuseum
Uploaded: 2017-01-23T17:00:00+01:00
Duration: 5 min 22 s
Description: In de Gouden Eeuw is het mode om je eigen huis te laten namaken als poppenhuis. Het is een manier om te pronken met je rijkdom. Een van de mooiste poppenhuizen uit die tijd is het poppenhuis van Petronella Oortman, met spulletjes van zilver, zijde en porselein. Geen poppenhuis om mee te spelen, maar om naar te kijken.

Groep 6/7/8

Klas 1/2/3

Moet je kijken. Net echt: een zeventiende-eeuw kabinet gevuld met miniaturen. Dit pronk-poppenhuis was van Petronella Oortman, een welvarende dame, getrouwd met een rijke koopman uit Amsterdam. Zij liet vakkundige ambachtslieden wel meer dan 20 jaar lang haar huis nabouwen in het klein. 

De rijke mensen in de Gouden Eeuw waren gek op mooie en exclusieve spullen. Door de handel en de toenemende welvaart konden zij zich omringen met dit soort spullen. Ingelegde tafels met parelmoer, mooie kasten, zilverwerk, schilderijen, echt porselein uit China, hemelbedden van satijn en zijde, lakkasten uit Japan; de huizen van de rijken stonden er vol mee. Hier in dit kabinet tref je alle duren spullen van Petronella aan want dit is een exacte kopie van haar huis in het echt. En het is zo goed bewaard gebleven dat we vandaag de dag goed kunnen zien hoe een duur pand in Amsterdam eruitzag volgens de laatste woontrends uit de zeventiende eeuw. 

Laten we eens van dichtbij kijken hoe het interieur van dit poppenhuis eruit ziet. In de keuken, achterin, zien we een kast gevuld met echt porselein uit China. En de vloer in de keuken, gemaakt van echt marmer uit Italië. Voor de rest echt houtsnijwerk, dat zien we terug in de meubelen. We zien de woonkamer van top tot teen beschilderd. Met allemaal stoelen precies nagemaakt in het klein tegen de wand aan. Trouwens, alle kamers hebben prachtige plafondschilderingen. Hier in de kinderkamer, een hemelbed gemaakt van zijde en satijn. Kleine schilderijtjes, een kast met kastel. In de ouderslaapkamer zien we een kamerscherm met daarachter een bedstee. Een open deur met kast waar het bedlinnen in staat. Je kan het zo gek niet bedenken of het staat hier in het klein in dit poppenhuis. 

En hier op tafel in het klein: theekopjes van porselein en een theepot van echt zilver. Hier in het Rijksmuseum bij de speciale collecties zie je ontzettend veel miniaturen. Vooral dat zilverwerk is echt mooi. In de Gouden Eeuw was het een ware rage voor de rijken om deze dingen te verzamelen. En dat verzamelen van kleine miniatuurtjes vinden we nog steeds leuk. Alleen is dit niet echt van zilver. Denk maar aan al die spaaracties van benzinestations, supermarkten, fastfoodrestaurants. Waarom zou je dit laten maken in de Gouden Eeuw? Je huis laten namaken in het klein was een rijkedameshobby in de zeventiende eeuw. Als je genoeg geld had kon je alles in je huis in miniatuur laten namaken. En op die manier kon je showen hoe rijk je was en je goede smaak. En dat is niet typisch zeventiende-eeuws want met je huis kan je laten zien wie je bent. Pronken. Daar gaat het om bij dit poppenhuis. En om je een idee te geven: dit grote poppenhuis kost wel 25.000 gulden. Dat was bijna evenveel als een echt grachtenpand in de Gouden Eeuw. Dit poppenhuis was een van de mooiste en beroemdste poppenhuizen van Europa. En als je echt belangrijk was mocht je het met eigen ogen bewonderen. Dit poppenhuis was dus niet om mee te spelen, je mocht er alleen maar naar kijken.

In de tijd van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden viert de Hollandse schilderkunst haar hoogtijdagen. Meesterschilders als Johannes Vermeer en Frans Hals zijn succesvol. Maar de bekendste meester uit die periode is toch wel Rembrandt van Rijn. Zijn werken hangen tentoongesteld over de hele wereld en zijn beroemdste schilderij is de Nachtwacht. 

Quiz over een Hollandse meester

Wat weet jij over Rembrandt?

In deze interactieve schoolplaat ontdek je meer over het kleurgebruik van Rembrandt, de emoties die dit grote schilderij oproept en vrouwen in de schilderkunst. Klik op de paletten om de video’s met de vragen te bekijken. Achter de andere knoppen vind je meer informatie, handig bij het achterhalen van de antwoorden. Zo ontdek je allerlei geheimen van dit beroemde schilderij.

Interactieve schoolplaat over de geheimen van dit grote schilderij van Rembrandt

Achter de Nachtwacht

Vincent van Gogh wordt nu gezien als een van de grootste kunstschilders aller tijden. Maar tijdens zijn leven wil niemand zijn schilderijen hebben. Van Gogh is bekend om zijn manier van schilderen, zijn zelfportretten, zonnebloemen en het afsnijden van zijn oor. Test je kennis over deze wereldberoemde schilder in de quiz. 

Quiz over de wereldberoemde schilder

Wat weet jij over Vincent van Gogh?

Groep 3/4/5

Elke aflevering bestaat uit vier clips over ons dagelijks leven met bijbehorende woorden en uitdrukkingen.

Programmaheaders

Taal met Timo en Finne

Finne maakt een schilderij. Wat zou het worden? Start de quiz, bekijk de fragmenten en kies bij elke vraag het juiste antwoord.

Quiz over kunstschilder Finne

Timo en Finne: een kunstwerk maken

Topstukken van het Rijksmuseum

Naar de interactieve videotour

In het Rijksmuseum in Amsterdam vind je belangrijke kunstwerken uit de Gouden Eeuw. Wat is het verhaal achter topstukken zoals De Nachtwacht van Rembrandt, Het Melkmeisje van Vermeer en andere kunstwerken?

Rijksmuseum header

Zoom in op het Rijksmuseum

In de Gouden Eeuw is het mode om je eigen huis te laten namaken als poppenhuis. Het is een manier om te pronken met je rijkdom. Een van de mooiste poppenhuizen uit die tijd is het poppenhuis van Petronella Oortman, met spulletjes van zilver, zijde en porselein. Geen poppenhuis om mee te spelen, maar om naar te kijken.

Regenten en vorsten

Beeldend en bouwkunst

Poppenhuis van Petronella Oortman

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.