Wat zien we hier met de robot? Die robot meet of er ziektes zijn in de wijngaard, hij kijkt hoe de bessen groeien. Die data gaat via gps naar onze computers en daar zijn allemaal modellen aan verbonden. En dan kunnen we zien: heeft hij tekorten, heeft hij bijvoorbeeld stress. Dit is nooit gespoten, dus die is nu een jaar of vijf, zes oud en nog steeds hartstikke gezond, kun je zien. Met de nieuwe techniek kunnen we ook zeggen: er komt hier een ziekte en dan hoeft niet alles gespoten te worden. De pesticidereductie zit nu op 80, 90 procent.
In wijndomein Sint-Martinus in Limburg kweekt Stan Beurskens de druivenrassen van de toekomst. Computergestuurd, vrijwel onbespoten en natuurzuiver.
Mensen lopen hier rond en zeggen: er groeit wel onkruid. Ja, dat klopt. Onkruid is niet slecht hoor, maar het moet niet de overhand krijgen. Alleen, mensen zijn zo gewend dat alles onder op de grond kapot gespoten is. Dat zit in ons systeem, maar dat hoeft niet juist te zijn.
De Franse manier van wijn produceren is natuurlijk eeuwenoud en berust ook op eeuwenoude tradities. Dus is er wellicht ook sprake van een remmende voorsprong in dit geval? Ik denk dat de jeugd, zeg maar, en ook de jongere wijnmakers er ook echt wel mee bezig zijn. Kijk, ze weten het ook in Frankrijk en de rest van de wereld. Maar het is natuurlijk moeilijk als je een vader en opa hebt die zeggen: ja, maar wij hebben het altijd zo gedaan. Dan moet je als jongere wel opboksen naar boven toe. Ik hoef dat dan niet, dus voor mij is het makkelijker. Tegen mij gaat niemand zeggen dat het niet mag.
En juist de traditionele Franse wijnen hebben het moeilijk. Bourgogne en Bordeaux worden gemaakt met bestrijdingsmiddelen, waar de Nederlander Beurskens en zijn Franse leeftijdsgenoten niets van moeten hebben. Mensen die hier wonen en werken mochten kortgeleden hun haar inleveren, gewoon hun hoofdhaar. Dat werd onderzocht. En wat bleek: in die haren zaten resten van bijna twintig bestrijdingsmiddelen die hier op deze plantjes worden gebruikt. Maar het zijn niet alleen pesticiden die de verkoop van klassieke Franse wijnen onder druk zetten. Andere gebieden in Frankrijk met minder wijntraditie doen het juist goed, zegt wijnkenner Bastiaan Jurna.
In Frankrijk is een verschuiving gaande. Het klassieke wijngebied Bordeaux staat flink onder druk en je ziet dat steeds meer Fransen kiezen voor witte wijn, voor rosé en in wijngebieden zoals de Languedoc in het zuiden van Frankrijk zijn de wijnboeren heel veel met vernieuwing bezig, bijvoorbeeld de smaak van de wijn. Maar ook in biologische wijnbouw en hoe de flessen er uitzien met een eigentijds etiket.
Het ruikt alweer heel mooi naar vers fruit. Komen weer andere geuren los. Dat geeft al een beetje aan dat het een behoorlijk complexe wijn is. Yves Krimpenfort is één van de eerste sommeliers van Nederland, geschoold in een tijd dat de Franse wijn nog koning was. Laat hem goed door de mond spoelen, zodat we in alle hoeken van onze mond de wijn goed kunnen proeven. Dan kunnen we de lengte bepalen en de kwaliteit van de wijn. Proeven is ook een kunst? Proeven is zeker een kunst. Gelukkig wel.
Franse wijn was wijn die je moest leren drinken. Krimpenfort heeft er veel tijd, energie en liefde in geïnvesteerd. Franse wijnen krijgen de laatste tijd behoorlijk op hun donder. Er zouden veel pesticiden gebruikt worden. En zoals we dat twee weken geleden volgens mij in het journaal opeens zagen... Klopt niet? Ik zeg niet dat het niet klopt. Ik sta er niet bij. Ik weet het niet. In Zuid-Limburg zegt men: wij passen hier geen pesticiden toe. Nee, maar pesticiden zijn ook verboden in de landbouw. En ik weet ook helemaal niet of die Franse wijnboer in Bordeaux dat wel daadwerkelijk doet.
Het gebruik van pesticiden is al antireclame. Maar de klassieke Franse wijnen hebben het ook moeilijk omdat ze niet met hun tijd zijn meegegaan. Volgens Krimpenfort willen jongeren hun wijn op dronk en in een fles met een in het oog springend etiket. Doet dat u pijn? Nee, waarom? Het is een ontwikkeling, het is een modetrend, maar wel bewust ervan zijn dat deze mode een keertje weer overgaat.
Voor de nieuwe generatie doen de regio en merknaam er minder toe dan de manier waarop de wijn is gemaakt. Duurzaam en biologisch. En dan is er nog iets belangrijk. De moderne consument gaat voor wijn met een verhaal.
Dit is de wijn van Angelina Jolie en Brad Pitt. Brad Pitt kocht het landgoed Miraval in 2011 en in 2014 trouwde het stel op het château. De naam Studio is in dit geval een verwijzing naar de muziekstudio van de vorige eigenaar van het landgoed, waar diverse bekende artiesten muziek hebben gemaakt.
Bastiaan Jurna is verantwoordelijk voor het wijnassortiment in de grootste dranken speciaalzaak van Nederland. De klant wordt er verleid met wijnprofielen en originele etiketten. Arrogant Frog, gemaakt door Jean-Claude Mas uit de Languedoc. Die wijnmaker maakt fantastische etiketten, iedere keer weer vernieuwend op al zijn wijnen. Dit is de zomereditie, daar maken ze speciale labels voor. Die vallen heel erg in de smaak bij onze klanten.
Dit is voor mij een heel klassiek etiket met de dorpsnaam erop, het jaartal waar hij uit komt, met dit tekeningetje symboliseert hij dat hij nog heel traditioneel werkt. Hij plukt inderdaad nog werkelijk zijn druiven. Zou je dit nog kunnen zien als een traditionele Franse wijn die geen krans behoeft? Ja, precies, dat is dit.
Stan Beurskens is een pionier op het gebied van duurzame wijn. In de jaren 80 werd er nog gezegd dat het Nederlandse klimaat ongunstig is voor kwaliteitswijnen, maar dat is achterhaald. Sinds 1985 zijn we begonnen. En nu is het bijna twee, tweeënhalve graad in de maanden augustus - september - oktober warmer. Voor ons natuurlijk een godsgeschenk, want daardoor worden onze druiven nog rijper, maar je ziet dus dat het steeds droger wordt, we krijgen steeds meer heftige regenbuien van 40-50 millimeter. Het is aan het veranderen en voor ons is dat nog een beetje goed. Maar ja, als je natuurlijk in Zuid-Frankrijk of Spanje woont, ja dan wordt het zo langzamerhand wel heel weinig regen en heel veel zon.
Door de stijgende temperatuur en de verbeterde techniek produceert Beurskens nu een wijn die kan concurreren met de Fransen. Heel veel gasten die in Frankrijk op vakantie gaan, stoppen hier om een paar doosjes te kopen en rijden dan door naar huis. Ze zeggen: waarom zou ik in Frankrijk wijn kopen, dat kan ik ook hier komen doen. Dat vind ik een heel goed idee.
