Twee keer zijn we weer naar Afghanistan uitgezet: de laatste keer vanaf Turkije en de eerste keer vanuit Iran.
Hun koffers hebben ze nu voor de derde keer gepakt. Ali en zijn vrouw Simin zitten te wachten op het telefoontje van de mensensmokkelaar. Met hun kinderen willen ze naar Europa.
We willen weer vluchten. Met uw baby? Ja, met ons kind. Is dat niet gevaarlijk? Gevaarlijk of niet, wij willen hier weg.
Ali en Simin zijn niet de enigen die het land willen verlaten. Afghanen zijn de constante dreiging van de terroristische aanslagen zat.
Er kan elk moment een zelfmoordaanslag plaatsvinden, elk moment. Als je ’s ochtends de deur uitgaat, weet je nooit zeker of je nog levend thuiskomt.
Het is verslechterd. Vroeger had je geen zelfmoordaanslagen in Kaboel. Zelfs scholen en moskeeën zijn er niet van gevrijwaard.
Ik wil naar Turkije of naar Duitsland.
Waar ik naartoe zou willen? Zweden, Canada of Australië.
Ik wil naar Engeland. Dat is een gevaarlijke reis, over zee. Wilt u desondanks weg? Hier ben je je leven ook niet zeker. Je weet nooit wanneer hier ergens een bom afgaat. En dit gebeurde een dag later op precies dezelfde plek bij een politieke bijeenkomst.
Ik durf mijn kinderen niet thuis of op de kinderopvang achter te laten. Ik denk wel: Wat moet ik doen als IS of de Taliban hier zouden aanvallen? Hoe kan ik mijn kind beschermen? IS heeft een meisje van 6 voor de ogen van haar ouders onthoofd. Afschuwelijk. Ze hebben dat meisje onthoofd voor de ogen van haar vader en moeder. Vervolgens de moeder voor de ogen van de vader, en toen die man zelf.
Op een geheime locatie ontmoeten we de man die Ali en zijn gezin naar Europa wil smokkelen. Uit angst voor de Europese autoriteiten wil hij onherkenbaar blijven.
Ik heb zo’n tienduizend mensen naar Europa gesmokkeld. De mensen kennen mij. In Nederland, Duitsland, Engeland, Zweden, Noorwegen, Denemarken, België.
Hoeveel kost het om iemand van Kaboel naar Amsterdam te brengen? Tienduizend dollar. Kinderen halve prijs. Ik heb nu zo’n zestig mensen die naar Europa willen. We hebben onderweg overal schuiladressen. In alle Europese landen heb ik mijn mannetjes. Mensensmokkelaars? Inderdaad. Hoeveel mensen zijn al omgekomen? Er zijn veel boten gezonken. Smokkelaars die honderd man op een bootje zetten en zeggen: Ga maar. Op zo’n rubberbootje, in die hoge golven. Mensen vallen in zee… Hoeveel mensen heeft u zien omkomen? Ik heb veel gezien. In hoeveel gevallen was het uw schuld? In geen enkel geval. Snapt u dat mensen dat niet geloven? Nee. Ziet u niet dat u crimineel bezig bent? Nee, zo zie ik het niet. Maar voor de EU-landen bent u een crimineel. Begrijpt u dat? Ja, dat snap ik wel.
De gevaren van de reis nemen we voor lief. Beter één keer doodgaan dan elke dag duizend doden sterven. Elke dag denken: Hoe moet het met mijn kinderen? Wat gebeurt er als IS hier nog groter wordt? Omdat wij met westerlingen werken, zijn wij voor hen ongelovigen. Ons doden levert hun het paradijs op. Als je dat allemaal weet, kun je moeilijk in Afghanistan blijven wonen.
Begrijpt u dat veel Europeanen zeggen: We hebben zelf genoeg problemen. Het is beter als er geen asielzoekers meer komen. Als hier vrede was, zou Afghanistan de beste plek zijn om te wonen. We hebben hier goede banen, een goed salaris, een eigen huis. Maar het is helaas niet veilig. We moeten hier wel weg.
Onderweg naar Europa is deze mensensmokkelaar vaak tegen de lamp gelopen. Zijn identiteit zou bekend staan bij de Europese autoriteiten die mensensmokkel bestrijden.
Ik ben heel vaak opgepakt. In de cel gezeten? Ja, ook in de cel gezeten. Ik had een goede advocaat. We verdienden goed geld. Toen ik weer vrijkwam, ben ik weer gaan smokkelen. Ik doe dit werk nu al zeventien of achttien jaar. Ik kan niets anders.
Dit is makkelijk. Drie maanden werken, de rest van het jaar luieren.
Zou u uw eigen familie met een mensensmokkelaar meegeven? Nee, mijn eigen familie nooit.
Na twee mislukte pogingen om Europa te bereiken, zijn Ali en Simin goed op de hoogte van de risico's onderweg. Maar dat houdt ze niet tegen. Voor advies gaan ze langs bij een organisatie die Afghaanse migranten helpt.
Als het ons lukt om in Europa te komen, welk land is dan het beste? Vanuit welk land word je niet teruggestuurd? Op dit moment is er geen enkel land dat jullie zou opnemen.
Een vriend van mij in Griekenland zegt dat ze families van daar naar Nederland en nog twee andere landen smokkelen. De situatie in Nederland is ook niet best. Ik heb hier uitgezette families gehad die het niet goed hebben. Sommige hadden zelfs kinderen met ernstige mentale problemen. Als de rechter je wegstuurt, kan heel Nederland achter je staan, maar word je toch gewoon uitgezet. Zo werkt dat in Europa.
Wat denken jullie als jullie dit horen? Dat klinkt niet best. We kunnen geen kant op. Hier blijven is onmogelijk en hier weggaan is heel moeilijk. Als jullie dit zo horen, verandert dat dan iets aan jullie besluit om te vertrekken? Nee, dat verandert niet. Vertrekken doen we toch. We moeten het erop wagen.
