Name: Is biomassa milieuvriendelijk?
Uploaded: 2019-09-10T00:00:00+02:00
Duration: 6 min 42 s
Description: In plaats van kolen of gas kan ook biomassa worden gebruikt om elektriciteit op te wekken. Dit biomassa is afkomstig van hout uit bossen. Tegenstanders zeggen dat het niet milieuvriendelijk is en voor te veel uitstoot zorgt.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Kijk, deze boom heeft al die tijd CO2 staan opnemen. Jarenlang, hij zit er bomvol mee. Als je dat nu gaat verbranden in een biomassacentrale produceren je dus twee keer zoveel CO2 vergeleken met een kolencentrale of vergeleken met een gascentrale. We willen dus nu minder CO2. En waarom denkt men dat dit een goed idee is, wat het dus absoluut niet is, ik vind het een gevaarlijk sprookje. Dat is omdat je weer een boom erbij plant en die gaat het weer opnemen, maar dat duurt 75 jaar voordat er weer zoveel is opgenomen.
Hoogleraar Ecologie Louise Vet is een van de prominente tegenstanders van het opstoken van biomassa. Ze wordt gesteund door tientallen collega's van de Academie voor Wetenschappen. Maar er zijn twee kampen. Volgens hoogleraar Europese bosbouw Gert-Jan Nabuurs, tevens rapporteur van het IPCC, is hout juist een prima oplossing.
Wat vindt u, professor? Opstoken? Bij duurzaam bosbeheer als een onderdeeltje van je hele houtmarkt is dat een goed idee. Heel opmerkelijk, de ene helft van de wetenschap zegt: Het is slecht, de andere helft zegt: Het is goed. Wie moeten we nu geloven?
Ik denk dat het heel duidelijk is. We moeten in de wereld van de fossiele brandstoffen af. De wereldbevolking stijgt en heeft voedsel en vezels nodig. Dus het is onvermijdelijk dat we bossen als een natuurlijke hulpbron zien.
Het hout dat als brandstof dient voor de Nederlandse kolencentrales komt vooral uit Amerika en de Baltische staten. De rechtszaak tegen de Europese Unie is georganiseerd door de Amerikaanse organisatie Partnership for Policy Integrity. We hebben de rechtszaak aangespannen omdat het beleid van de EU om bossen als brandstof te verbranden eigenlijk gestoord is. Er moet juist meer bos komen. Bomen zijn het antwoord op klimaatverandering. Maar met dit beleid worden mensen betaald om bomen om te hakken en te verbranden. Het slaat nergens op. Het is slecht voor de bossen, het klimaat en de mensen. 
Volgens Marjolein Demmers van Natuur en Milieu gaat het gebruik van hout als brandstof de komende jaren nog flink toenemen. Onze energiehonger is voorlopig niet gestild.
Dit zijn de officiële cijfers van de CO2-uitstoot van energieproductie. Dan zie je dat gas vrij laag is, kolen al een heel stuk hoger, dus daar stoppen we ook mee, en biomassa echt heel veel meer, meer dan twee keer zoveel dan gas. Terwijl ze zeggen dat je hier 0 CO2 voor kunt rekenen. Dat slaat natuurlijk nergens op. Ieder weldenkend mens weet dat hout verbranden ook leidt tot CO2 en dat een boom niet stante pede weer is teruggegroeid, dat duurt 20 tot 80 jaar.
In zekere zin klopt dat, maar het is wel een gesloten cyclus. Je zorgt dat je het bos in stand houdt en dat er meer bijgroei is dan wat je oogst. Daardoor is de cyclus gesloten en voeg je dus netto geen CO2 toe aan de atmosfeer.
Uit die grote pijp achter u komt twee keer zoveel CO2 als uit een gascentrale, meneer Douma. Klopt dat? Het is juist dat hier CO2 uit de pijp komt bij de productie van elektriciteit en warmte. We gebruiken daarvoor houtpellets, alleen diezelfde hoeveelheid CO2 wordt ook weer afgevangen in de bossen die op dit moment staan te groeien. En in die combinatie is het CO2-neutraal.

De Amercentrale in Geertruidenberg is al voor een groot deel overgeschakeld van kolen naar hout. Met miljarden subsidie, want hout is veel duurder dan kolen.
Deze Silo's zitten vol met brandstof, hout.
Hier zitten reststoffen uit de houtverwerkende industrie in. Dit zijn vier silo's die hier staan. Dat is ongeveer goed voor twee dagen productie als we in deze centrale op 80 procent biomassa staan. En hier zit het in. Dit is de biomassa. Zo zit het eruit. Gemalen bos? Nee, geen gemalen bos. Het is resthout uit de houtverwerkende industrie, woningbouw, meubelindustrie in de Verenigde Staten. Alleen het niet-nuttige restproduct verwerken we tot biomassa. Zo ziet het eruit.
De CO2-uitstoot van biomassa wordt dus officieel niet meegeteld. Volgens de Europese Unie is het CO2-neutraal. De subsidie voor de houtstook in kolencentrales loopt nog tot 2024. Volgens de tegenstanders spelen die miljarden een grote rol in het businessmodel.
Het meestoken van biomassa is voor hen gewoon financieel interessant. Ze maken daar winst mee. Het is voor hun dus ook heel logisch om te blijven pleiten voor biomassa. Ze krijgen daar subsidie op. Dus het is gewoon voor hun een prima case en zolang we rekenen alsof het 0 CO2-uitstoot geeft, is het voor de overheid ook aantrekkelijk want daarmee lijkt het dan alsof we de doelen halen.
Wat iedereen vergeet is dat we ongelooflijk veel hout gebruiken in ons dagelijks leven. De houten deur waar je doorheen kwam is gemaakt van hout. De vloer is gemaakt van hout. In de tafel zitten houtvezels. De stoel is gemaakt van hout. En heel veel papier natuurlijk wat onderdeel is van de hele houtmarkt. We produceren jaarlijks 2 miljard kubieke meter hout uit duurzaam beheerde bossen en wat we daarvan niet kunnen gebruiken voor die honderden producten om ons heen. Dat wordt voor energie ingezet. Er wordt geen extra bos voor energie geplant? Er wordt geen bos geplant of gekapt alleen voor energie. In de Nederlandse centrales wordt volgens professor Nabuurs dus uitsluitend hout gestookt wat niet tot planken kan worden gezaagd, resthout. Volgens de professor groeit het bos juist in Amerika, maar de aanklagers zien dat anders.
Het slaat nergens op dat we meer bomen willen tegen klimaatverandering en tegelijk mensen betalen om ze om te hakken en te verbranden. Dat is gewoon onzinnig. 
Die mensen geloven u niet. Hoe kan dat nou? Aantoonbaar zijn de feiten anders. Als we kijken in die landen naar bijvoorbeeld het nationale Staatsbosbeheer of de ministeries van Landbouw die de cijfers bekend maken, dan kun je aantonen dat de hoeveelheid bos in die landen gewoon toeneemt. Toch vertrouwen ze het niet. Dat is een gevoel, maar de feiten wijzen anders uit.
Als wetenschapper kan ik hier echt niet bij. We willen minder CO2 in de lucht en we stoten dan door verbranding van dit hout drie keer zoveel uit. Dat is toch niet uit te leggen? Het gebeurt wel. Dat vind ik heel erg droevig en ook heel erg onbegrijpelijk als je denkt dat een eenheid energie die je produceert met fossiel nog beter is dan deze biomassaverbranding. Dan kan je toch niet serieus zeggen dat je duurzaam bezig bent. 
Voor de kijker nu thuis, die denkt: hoe zit het nu eigenlijk? 
Ik denk dat een stuk van je energievoorziening door middel van biomassa, bio-energie heel goed kan zonder dat je je bossen aantast.

Welke apparaten verbruiken veel energie? En hoe kun je energie besparen in huis? Ga op ontdekking met deze interactieve schoolplaat speciaal voor de bovenbouw en kom meer te weten over energie in en rondom het huis!

Interactieve schoolplaat in en rondom het huis

Energie in en rondom het huis

Bij het opwekken van zonne-energie komt geen CO2 vrij. Een duurzame bron van energie dus. Hoe werken die zonnepanelen en wat is de toekomst van zonne-energie? Je leest het in de story van NPO Kennis.

Story over duurzame energie op je dak

Hoe werken zonnepanelen?

Je kan er bussen op laten rijden die vervolgens alleen water uitstoten. Maar hoe duurzaam is waterstof nou echt? Klik op de afbeelding om de story te lezen. 

Story over een energiedrager

Wat is waterstof?

Schoolplaat ecologische voetafdruk

Hoe jij leeft, wat je eet, hoe je jezelf verplaatst, hoe vaak en hoe je op vakantie gaat, heeft allemaal invloed op jouw ecologische voetafdruk. Jouw ecologische voetafdruk is de oppervlakte op aarde die nodig is om jouw leven te kunnen onderhouden.

Klik op de afbeelding om te beginnen.

Ontdek hoe jouw levensstijl invloed heeft op de aarde

Jouw ecologische voetafdruk

Is biomassa milieuvriendelijk?

Nieuwsuur is er voor achtergronden bij het nieuws met video's voor de bovenbouw over onderwerpen als IS, de Europese Unie (EU) en de verkiezingen.

Nieuwsuur header

Programmalogo's

Nieuwsuur in de klas

Naar de website van Nieuwsuur

In plaats van kolen of gas kan ook biomassa worden gebruikt om elektriciteit op te wekken. Dit biomassa is afkomstig van hout uit bossen. Tegenstanders zeggen dat het niet milieuvriendelijk is en voor te veel uitstoot zorgt.

Milieu en klimaat

Elektriciteit opwekken door hout te verbranden

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.