Tot aan de 19e eeuw draaien slachtoffers van watersnood- en andere rampen zelf op voor de kosten.
Bij een aantal rijke burgers veroorzaakt dit een nieuw idealisme. Ze willen mensen helpen en gaan geld inzamelen voor de vele slachtoffers..
Eerst zijn de acties klein, maar met de komst van Lodewijk Napoleon wordt dat anders. Vanaf die tijd worden de acties in het hele land gehouden.
In 1809 is er een grote overstroming die de aanleiding is tot vele inzamelingsacties.
Historicus Gerard van der Ven vertelt…
Nou je ziet op deze kaart, de omvang van de overstroming... 1809... langs de IJssel viel het mee, maar het hele rivierengebied van Kleef tot Dordrecht kwam onder water te staan. En Gerard, nu verzamel jij vanaf je studententijd al gedenkboeken die overstromingen memoreren. Die boeken werden speciaal gemaakt, ook om geld in te zamelen. Ja, en ook om verslag te doen van de gebeurtenissen. En ook om geld in te zamelen en daarom werd het dramatischer voorgesteld dan het daadwerkelijk was. In al die boeken komt ook een klein kind voor dat op miraculeuze wijze wordt gered, of een oud vrouwtje wat nog van een dak wordt gehaald, enzovoort, we gaan dus ook weer even terug naar de menselijke schaal.
Er worden niet alleen prenten verkocht om geld in te zamelen voor slachtoffers van watersnoden, ook dichters schrijven zogenaamde watersnoodgedichten: lange, dramatische gedichten waarin de nood van de slachtoffers op alle mogelijke manieren wordt bezongen.
En verder stuift de vloed
Net de ijsschots in verbond
en klotst en klatert
wiekt en woedt
nooit des Rhijnstrooms overmoet
Een zegeteken vond
Ze roepen mensen op om geld te geven. De gedichten en prenten zijn vaak nogal overdreven, maar wel effectief.
De acties in brengen veel geld bij op, twee keer zelfs een miljoen gulden.
Deze inzamelingsacties zijn het begin van de goede doelenacties die we nu kennen op TV en de jaarlijkse actie van de DJ’s in het Glazen Huis, waarbij veel geld wordt opgehaald.
