Dat gaat harder! Stop! Nou, gelukkig hebben wij niks ergs. Gelukkig niet. Binnen in het ziekenhuis wel en dat heeft te maken met jouw vraag. Ja. Want mijn vraag is: Hoe genezen je botten als ze gebroken zijn? Goeie vraag. Ik heb geen idee. Maar binnen weten ze 't volgens mij wel. MUZIEK Mevrouw Milne en mevrouw Smits. Ja. Kom verder. Hallo. Hoi, ik ben Naomi. Sophie. Hallo. Hoeveel mensen komen hier met botbreuken? Er komen zeker acht tot tien mensen per dag met een botbreuk. Of die denken dat ze wat gebroken hebben. Zullen we 't gaan naspelen? Ja. Wat heb je gebroken? Ehm... mijn pols. Je pols. Wat gebeurt er dan? Gaan we allemaal testjes doen. Vaak ga ik kijken: Is het gezwollen? Is het blauw? Nou, dat ziet er goed uit. Dan gaan we kijken of je pijn hebt. Als we denken dat daar het breukje zit, dan duwen we deze twee dingen tegen mekaar aan. Ah! Ze heeft pijn. Ja, en als je een breukje hebt doet dat vaak pijn. BELTOON Wat gebeurt er? Sophie, SEH. Ja. Oke. Dan komen we 'm zo halen. Wat gebeurt er? Ik word gebeld dat er iemand in de wachtkamer zit, met een verdenking op een breuk. Goeiedag. Zullen we de andere hand maar doen? Is goed. Dokter Ooms. Kom verder. Wel spannend, he, dit. Ja. Wil je vragen wat er gebeurd is? Wat is er precies gebeurd? Nou, ik ben tijdens het voetballen gevallen op de grond en toen ben ik met mijn pols op de grond gekomen. Die klapte dubbel. Nu kan ik m'n pols niet meer bewegen. Kan u het aanwijzen? Ja, precies hier, bij mijn duim. Doen we deze een stukje omhoog. Daar. Oh! Ziet er niet goed uit, hoor. Dat eh... Kan u de arm een beetje draaien? Ja. Lijkt er wel op alsof het gebroken is. Soms, als de breuk heel ernstig is, zijn er zenuwtjes bekneld. Dat willen we graag weten, of dat het geval is of niet. Dat kunnen we heel goed testen door bijvoorbeeld te vragen... of meneer tintelingen heeft in z'n vingers. Heeft u tintelingen in uw vingers of niet? Nee, ik heb geen tintelingen. Positieve nieuws is? Dat er geen zenuwen bekneld zitten. Ja, precies. Dat is positief. Maar het negatieve nieuws is? Dat het misschien gebroken is. Ja. Sorry, meneer. Oke. Nou ja, het is niet anders. Hallo. Kom binnen. Goeiedag. Hallo. We gaan een röntgenfoto maken met straling. Is het nog gevaarlijk, die straling? Nou, als je heel veel van die röntgenfoto's laat maken, dan is het niet zo goed voor je. Daarom maken we ook nooit foto's voor niks. Het moet altijd echt nodig zijn. Ja. Nu is het belangrijk dat je het lampje zo gaat zetten, dat het precies totaal om de pols hangt. Goed zo. Prima. Gaat het, Ruud? Niet bewegen. Heel stil zitten. Wij gaan achter het scherm staan, zijn wij beschermd voor de straling en dan gaan we nu de opname maken. Oke, prima. Nu de grote vraag: Is het gebroken? Ja, het is gebroken. Ja. Nu is aan jou... Kan je zien waar het gebroken is? Hier? Precies. Dat zie jij goed. Zullen we het vertellen? Ja. Ga jij het vertellen? Ja. We hebben helaas slecht nieuws. Het is gebroken. Ja? Ik wist het wel. Waar moeten we nu naartoe? Naar de gipskamer. Jullie gaan rechtdoor de deur uit. Het wijst voor zich. Het goede nieuws is dat u niet geopereerd hoeft te worden. Het slechte nieuws is dat u in het gips moet. Hoelang? Dat duurt ongeveer vier tot zes weken. Wat je nodig hebt is een kousje, watten en gips. Helemaal top. Naomi. Dit wil je echt worden, toch? Ja. En waarom wil je dit worden? Ik vind gips heel interessant. En ik vind het leuk om mensen te helpen. We hebben blauw, rood of wit voor een spalkgips. Blauw gaat dan mijn voorkeur naar uit. Blauw? Ja. Dan leg je de duim door het gaatje. Dan kan je in een vloeiende beweging, zonder dat je de patiënt pijn doet. Dan vouw je dat als een harmonica zo op. Ja. En dan doop je 't in het water. Helemaal? Helemaal erin. Ja. Waarom doen we dit? Dan wordt het gips nat en wordt het net als een natte dweil, kan je 't dan op iemand z'n eh... arm leggen. Het vormt zich dan heel mooi. Gaan we naar de patiënt toe. Ja. Leg je 'm heel mooi zo... Wauw! Een soort beeldhouwer ben je nu gewoon. Cool! Het voelt warm. Ja, het voelt een beetje warm. Maak ik m'n handen weer effe schoon, dan gaat nu het blauwe verbandje eroverheen. Yes! Sorry. Dit is mijn lievelingsgedeelte. Vind je dit niet leuk? Eindelijk een kleurtje. Dit is het enige leuke aan iets breken. Kijk nou, wat leuk! Nu zit je in het gips, maar heb je best kans dat de zwelling naar je vingers toe gaat. Hoe zou je dat kunnen voorkomen, denk je? Ehm... Blijven bewegen? Blijven bewegen, dat is heel goed. En zou je 'm... zou je 'm laten hangen, je arm? Nee, in een mitella. Ja. Heel goed. Slim. Slim. Slim. Nou, die hebben we hier ook. Lijkt net een tafelkleed. Als je een mitella aanlegt, dan moet de lange kant altijd over de schouder van de niet gebroken arm. Gaat deze punt over de andere schouder heen. Dan zeg ik: Kunt u een kwartslag draaien? Ik zie van alles hier voorbijkomen. Beeldhouwen, knutselen, origami. Prachtig, he. Je kan het gewoon allemaal. Geef ik je die hand maar. Dank je wel. Succes. Dank je wel. Heb je zelf wel eens in het gips gezeten? Nee, nog niet. Zou je dat eens willen voelen? Ja! Ja? Jouw lievelingskleur was... Rood. Dit is wel echt cool, he! Ja. Ben je nog steeds fan van dit beroep? Ja. Hoe groeien je botten nou onder het gips aan elkaar? Eerst vormt zich daar een zacht weefsel op. Dat gaat op een gegeven moment een beetje verkalken en dan komt het hard weefsel eronder. Oke, als dit het is, de scheur… komt er eerst een vloeibare substantie tussen? Ja. Dan opeens wordt het een beetje kalkachtig. Ja. En dan... boem! Nou, niet zo 'boem', zo snel gaat het niet. Geen explosie tussen de botten? Dat is wel een proces wat een week of vier tot zes duurt. Oke. Soms heb je meer dan gips nodig om botbreuken te kunnen laten genezen. Tess en Naomi vragen traumachirurg Egbert om uitleg. Hallo! Goedemiddag. Daar zijn we. Handje schudden. Ik ben Naomi. Ik ben dokter Kreur. Ik ben Tess. Egbert Kreur. Egbert voor jullie. Aangenaam. Wanneer is gips niet genoeg? Er zijn verschillende redenen voor. Maak die tas eens open. Deze tas open? Hij mag helemaal leeg. Als je een bot hebt, doe eens een onderbeen. Wat is het onderbeen? Fout. O, haha! Dit. Onderbeen heeft twee botjes. Jullie hebben gips omdat je bijvoorbeeld een breuk hier hebt. Dan is dat bot gebroken, het staat goed, en als je dat rust geeft, dan geneest dat. Oke, dus als-ie recht breekt, dan kan-ie gewoon het gips in? Juist. Staat-ie scheef, dan moeten we 'm rechtzetten. Ja. Dat doen we soms op de EHBO. En soms op de operatiekamer. En als de botten eruit steken, dat is niet goed, he. Nee. Dat is niet goed. Dan moet je ook meteen naar de operatiekamer. Dan moeten we dat bot op een of andere manier vastzetten, want gips kan natuurlijk niet om een been heen waar een grote wond zit. Hoe doe je dat dan? Ja... Deze? Allebei. Dit is eh... iets wat ik niet zou willen in mijn been. Wel op een fiets of een auto. Het lijkt me niet zo prettig om dit in je been te hebben. Als-ie gebroken is, misschien wel. Kijk. Zo'n plaat kunnen we op een bot zetten. Die kunnen we zo hierop zetten. Met schroeven, dit soort schroeven... Net zoals hier? Ja, net als daar. Precies. Met dit soort schroeven zetten we die plaat daar zo op vast. Je maakt eigenlijk een soort van half mechanische mensen? Ja. Alles wat stuk is, dat repareren wij weer. En als je een open botbreuk hebt, hoe zet je het bot weer terug in je huid? Ja. Zeg, hij is hier gebroken. Ja. En er steekt een deel zo naar buiten toe. Aaaah! Wat we dan doen, is aan het been trekken. Oeh. Nee! Zo trekken. Ah! Dan gaat-ie er vaak vanzelf weer onder. Laten we hopen dat we dit nooit nodig hebben. Wat jij? Ik hoop 't ook niet. Oke. We gaan je gips eraf zagen. Dat maakt een beetje herrie, dus het is handig als je dat ding effe opzet. Die zaag trilt. Die zaagt niet echt. Als je... LUID GEZOEM je vinger erop doet, doet het geen pijn. Voelen? Het kietelt. Het kietelt een beetje, he? MUZIEK Mijn voet is weer terug. Toch wel blij? Ja. Goed zo.
