Een hele mooie overgang, heel moeilijk. Nederlandse topsporters gaan voor goud. Welk geheim wapen heeft de wetenschap hen meegegeven?
Anky van Grunsven met Salinero. The Gold Medal Winner! Patricia de Kok is dierenarts en verbonden aan de universiteit van Wageningen. Zij doet onderzoek naar zadeldruk en eigenlijk is ze dus op zoek naar het ultieme zadel voor zowel ruiter als paard.
Leg eens uit: wat zie ik hier allemaal? Nou, wat je hier ziet is een systeem dat de drukverdeling onder het zadel kan meten. In dit systeem zitten allemaal sensoren verwerkt die krachten meten en die krachten, die meten ze loodrecht op het oppervlak. En daarvan kun je dus een verdeling maken van wat er eigenlijk onder dat zadel gebeurt, want dat kun je niet zien.
Naast de krachten die onder het zadel uitgeoefend worden, kan een ruiter ook krachten uitoefenen op bijvoorbeeld stijgbeugels, maar ook op de teugels, want dat gebruikt een ruiter om te zeggen tegen een paard van, je moet naar links, je moet naar rechts, je moet stoppen! Op het moment, dat je een paard gaat trainen wil je ervoor zorgen, dat die krachten minimaal zijn.
Wij hebben krachtopnemers ingebouwd tussen het bit en de teugel. Die krachtopnemer zit hier in een huisje en wat we dus kunnen meten is de kracht die een ruiter uitoefent op het bit van het paard. Nu meet je ook, zie ik hier bij de beugels sensoren? Ja, daar zit inderdaad ook een sensor, die meet krachten. En in dit geval op het moment, dat een ruiter in de beugel gaat staan, meet de sensor de kracht die je dan uitoefent op de stijgbeugelriem.
Waarom we hier met name in geïnteresseerd zijn is omdat er binnen de paardensport gebruik wordt gemaakt van twee manieren van zitten tijdens het draven. Eén manier is het blijven volgen van het paard en dat noemen ze doorzitten en een andere manier is, dat de ruiter iedere pas gaat staan en dan gaat hij dus in principe in die beugels staan. Die manier, die heet licht rijden en die wordt heel veel gebruikt bij het begin, bij de warming-up, bij jonge paarden, omdat eigenlijk vanuit de ervaring is gebleken, dat deze minder belastend is. En het kan dus inderdaad zijn, dat die krachten onder het zadel minder worden, omdat je gaat staan, maar als ze dan op deze plek weer terugkomen, dan is de vraag of dat inderdaad zo is. Dan sta je hier met je volle gewicht in.
Ja, dat is iets wat wij nu willen gaan kijken, van, verplaats je inderdaad het volle gewicht naar die stijgbeugels, of hoe doe je dat nou eigenlijk precies? En, is het echt minder belastend voor het paard? Dan mag jij dadelijk eerst weer voor die camera stil gaan staan en als jij goed in beeld bent mag je weer naar voren en opzij gaan zitten, en dan gaan we weer stappen, draven met licht rijden, draven doorzitten en een stukje galop. Ja, precies. Ja? Wil je naar voren gaan zitten? Nu zij naar voren gaat zitten, zien we aan de ene kant hier in het drukplaatje, dat de hogere krachten, die worden aangegeven met paars en rood, dat die aan de voorzijde van het zadel terechtkomen.
Dan gaan we hier kijken naar de verdeling van die krachten, dan zien we dat links- en rechtsvoor er op dit moment op beide kanten ongeveer 25 kilo uitgeoefend wordt op die paardenrug. Terwijl aan de achterzijde er bijna geen kracht meer aanwezig is. Niks. Zou je nu naar achteren willen gaan zitten? Even wachten tot ze stilstaat. Nou zien we, dat die verdeling duidelijk anders wordt. Ze gaat nu meer naar achteren zitten. En wat er bij dit paard ook heel erg opvalt is, dat we aan de rechterzijde, veel hogere krachten zien dan aan de linkerzijde. Normaal gesproken zal dit symmetrisch moeten zijn.
En dan gaan we nu stappen. Als we nu in de tijd gaan kijken, kun je hier weer die krachten volgen. Dus nu zie je stap, dan zie je een bepaald patroon dat zich iedere keer weer herhaalt. Dat is iedere keer een halve pas. Dan mag je in draf en gaan licht rijden. Als je nu gaat kijken naar dat licht rijden, dan zie je steeds, dat er één piek is of eigenlijk, we kijken nu naar de onderzijde, dus het ene dal gaat veel verder na de andere, dus het is de hele tijd afwisselend. Dat komt, omdat ze bij het ene been gaat staan en als het andere been naar voren komt, gaat ze zitten. Dus dat zie je hier in die afwisseling terugkomen.
Als ze dan gaat doorzitten, nu mag je even gaan doorzitten, dan zien we, dat dat patroon in één keer heel erg regelmatig wordt. En dat is nou precies dat verschil tussen doorzitten en licht rijden waarin wij geïnteresseerd zijn. En wat wij denken is op het moment, dat we hier een dal krijgen in de krachten onder het zadel, dat er juist een piek komt in de kracht in die stijgbeugels. Dus daarom vinden we die combinatie zo leuk. En het is waarschijnlijk zo, hoe beter jij wordt als ruiter, hoe beter je het paard kunt volgen en hoe lager de krachten zijn die je op dat paard uitoefent. En dan is de vraag van, hoe ver kun je dat trainen? En, hoe ver kun je dit soort instrumenten gebruiken om ook daarin beter te worden? En daar willen we naartoe.
