Name: Fiduciair geld
Uploaded: 2013-06-11T22:00:00+02:00
Duration: 2 min 56 s
Description: Vroeger was de waarde van een muntstuk te relateren aan de hoeveelheid edelmetaal waar het van gemaakt was. Tegenwoordig is de waarde gebaseerd op vertrouwen. We hebben afgesproken dat je met een briefje van 50 daadwerkelijk 50 euro aan goederen of diensten kunt kopen.

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

In de Middeleeuwen maken goudsmeden in opdracht van de machthebbers gouden en zilveren munten om de ruilhandel te vergemakkelijken. Zij worden experts in het beoordelen van de waarde en gaan het geld opslaan in hun kluizen. De eigenaars krijgen dan een papier waarop de intrinsieke waarde vermeld staat. Omdat het onhandig is een groot gewicht aan edelmetaal te verslepen en link om onder je matras te stoppen, gaan de mensen elkaar betalen met die wisselbrieven. En omdat de goudsmeden met een voorraad edelmetaal blijven zitten in hun kluis, gaan ze dit uitlenen. Hieruit ontstaan de eerste banken. 
Op moment dat je de waarde van het geld helemaal laat los trillen van de oorspronkelijke materiële waarde, dan heb je het over fiduciair geld, dus dat bestaat niet meer. Hè, dus eigenlijk denkbeeldig geld zou je kunnen denken. Het enige wat ons geld waarde geeft is het idee dat we onze Overheid kunnen vertrouwen. Dat die niet veel meer gaat produceren van het geld dan er nodig is, want iedereen met spaargeld, die wordt arm. Nou, dat gevoel, hè, dat is de laatste jaren wel opgekomen, met die rare toestand rond de financiële crisis hè, al die bellen die geblazen zijn door de financiële markten, die ontploft zijn, die geknapt zijn. Die hebben ervoor gezorgd dat mensen minder vertrouwen hebben in het geld van de Overheid, van de banken, en misschien meer vertrouwen krijgen in het geld van onze voorvoorvoorouders, de Middeleeuwers hè, de heksenverbranders. Dat, daar was het toch eigenlijk niet zo’n slecht idee. Dus ik snap wel dat gevoel. Ik denk alleen dat het in de moderne economie al gebaseerd op een gouden standaard, dat dat vragen om problemen is en ook niet nodig. 
Er is kritiek op de rol van de Nederlandse Bank, DNB, want het is haar taak om te zorgen voor financiële stabiliteit en daarmee een bijdrage te leveren aan de welvaart in Nederland. Het toezicht op de banken in Nederland is dan ook in handen van DNB. 
Het kan misgaan wanneer er te riskante kredieten worden verstrekt die vervolgens niet worden terugbetaald. Wij proberen daar op toe te zien, dus wij proberen zo goed mogelijk met de bank mee te kijken om te kijken of zij die risico’s die ze inherent aangaan, want die moeten ze aangaan, kredietverlening is per definitie risicovol, maar dat moet ook, daar is op zich niks mis mee. Wij proberen mee te kijken of ze die risico’s goed kunnen beheersen. Maar wij moeten er in ieder geval op toezien dat de toevertrouwde middelen van het publiek, dus de deposito’s, de spaargelden, dat die veilig zijn en dat die ten allen tijde kunnen worden terugbetaald. Als wij ingrijpen, dan kunnen wij vooral het management van de bank erop aanspreken dat ze een ander beleid moeten voeren. Wij kunnen ze dwingen om extra kapitaal aan te trekken, wij kunnen ze dwingen om de risico’s zo snel mogelijk in een portefeuille af te bouwen. Ja, en als helemaal niets helpt, dan is de ultieme sanctie is dat we de vergunning kunnen intrekken en dat betekent dat we dan tegen die bank zeggen: “u mag geen bank meer zijn en u mag geen middelen meer aantrekken van het publiek”.


NPO Kennis maakt explainers en informatieve story's over onderwerpen die jongeren bezighouden, van Netflix tot klimaatverandering.

Npo Kennis header

Logo NPO Kennis

NPO Kennis

Actievoerders die zich vastlijmen aan gebouwen, soep over kunstwerken heen gooien of snelwegen blokkeren: de acties van Extinction Rebellion halen vaak het nieuws. Hiermee willen ze aandacht vragen voor klimaatverandering. Wie zit er achter Extinction Rebellion? Klik op de afbeelding om de story te lezen. 

Story over een vreedzame klimaatbeweging

Wat is Extinction Rebellion?

Volgens artikel 1 van de grondwet moet de overheid iedereen gelijk behandelen. Behalve als situaties verschillen. Ook discriminatie is verboden. Hoe beschermt de overheid ons daartegen? Lees het in de story op NPO Kennis.

Story over gelijkheid

Zijn alle burgers gelijk voor de overheid?

We reizen allemaal wel eens met het openbaar vervoer. In Nederland werkt de overheid samen met bedrijven om ervoor te zorgen dat het OV rijdt. Hoe dat werkt, lees je in deze story op NPO Kennis.

Story over de kosten van het openbaar vervoer

Wie betaalt de prijs van het OV?

Oplichters gebruiken steeds vaker WhatsApp om gegevens of geld af te troggelen bij mensen. Hoe werkt dat en hoe bescherm je jezelf tegen WhatsApp-fraude?

Scrollverhaal over online oplichting

Wat is WhatsApp-fraude?

Fiduciair geld

Lastige economische situaties concreet gemaakt aan de hand van een economisch relevant thema.


Programmaheaders

Dossier economie

Vroeger was de waarde van een muntstuk te relateren aan de hoeveelheid edelmetaal waar het van gemaakt was. Tegenwoordig is de waarde gebaseerd op vertrouwen. We hebben afgesproken dat je met een briefje van 50 daadwerkelijk 50 euro aan goederen of diensten kunt kopen. 

Overheid en bestuur

Kopen op basis van vertrouwen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.