Het Rijksmuseum is gestart met de grootste restauratie ooit. De restauratie van de Nachtwacht van Rembrandt. De nieuwste technologie wordt hierbij gebruikt. Maar wat moet je nou eigenlijk weten voordat je aan zo’n restauratie begint? De Nachtwacht heeft al heel veel meegemaakt. De veroudering van de Nachtwacht is bijvoorbeeld heel goed te zien bij het witte hondje. Als we goed kijken zien we dat bepaalde partijen opvallen, of niet in balans zijn. Neem bijvoorbeeld het hondje in het hoekje. Er zit een wittige waas over, over het hondje maar ook daaromheen. Dat kopt niet helemaal. Heeft Rembrandt dat zo bedoeld of is dat in de loop van de tijd gekomen? De eerste stap die we doen is een heel klein verfmonster nemen uit het schilderij. We kijken heel voorzichtig waar dat mogelijk is, dat kan echt niet overal. WE proberen het natuurlijk niet kwijt te raken dus we proberen het op te vangen tussen twee glasplaatjes. Dan lopen we daarmee naar het laboratorium en dan gaan we inbedden. Dat bedden we in in een plastic blokje. En dan polijsten we zo dat we heel mooi de opbouw van de verf bij het hondje zien en ook kunnen zien: wat is er nou veranderd aan die verf Wat zit er in die verf? Met dit blokje gaan we het hars wegpolijsten. De verf zit midden in het blokje en we polijsten de hars wat erboven zit weg, waarbij we heel mooi tot het verfmonster komen en heel mooi de opbouw van het verfmonster kunnen zien. Er ligt hier een klein verfmonstertje van het hondje van de Nachtwacht onder de microscoop. Die hebben we net gepolijst. En nu ga ik kijken onder de vergroting: waar hebben we mee te maken? Hoeveel lagen zijn er? Wat voor lagen zijn er? Wat voor pigmenten zijn er gebruikt. En ik kijk onder gewoon licht maar ook onder ultraviolet licht. Wat we zien is allereerst een aantal verflagen. Hier een laag, hier een laag en hier gebeurt wat anders. Dit is eigenlijk de grondering, de eerste laag die Rembrandt op het doek legt. Ik zie een heel dun laagje hier wat waarschijnlijk de ondertekening is geweest. Dan komt er een witte laag en dan zien we een wat dikkere roodbruinige laag wat waarschijnlijk de kleur van het hondje zelf is. WE zien als we kijken naar het verfmonster uit het hondje om te snappen waar die waas door komt, wat we zien is dat die verflagen heel goed zijn, alleen de bovenste laag, dat lijkt een beetje iets veranderd, wat we niet helemaal begrijpen. Daar is meer onderzoek voor nodig om te begrijpen wat er met die waas aan de hand is.
