Groep 6/7/8

Klas 1/2/3

Black History Month in februari herdenkt historische personen en gebeurtenissen in de geschiedenis van de Afrikaanse diaspora.

Van Trijntje en de hunebedden tot Anton de Kom, Europa en het Oranjegevoel: de vernieuwde canon bevat vijftig vensters die de geschiedenis van Nederland samenvatten. In deze interactieve schoolplaat kun je alle 50 vensters verkennen. Bekijk de video's en test je kennis in de quizzen.

Interactieve schoolplaat over de Canon

De Canon van Nederland

Klas 4/5/6

De negentiende eeuw wordt ook wel de ijzeren eeuw genoemd. Er worden bruggen gebouwd en industrieën opgezet. Een eeuw die de basis legt voor het moderne Nederland. Presentatie: Hans Goedkoop. 

Programmaheaders

De IJzeren Eeuw in de klas

NPO Geschiedenis

In de 19e eeuw begint in Nederland de industriële revolutie, ook wel bekend als de ijzeren eeuw. In deze tijdlijn word je meegenomen in belangrijke momenten voor de ijzeren eeuw.

Tijdlijn over de 19e eeuw

De industriele revolutie in Nederland

De allermooiste en meest beroemde kaarten ooit gemaakt? Dan wil je de Atlas Maior hebben! Deze atlas is gemaakt door de Nederlandse familie Blaeu. Dat was in de zeventiende eeuw, tijdens de bloeiperiode van de Republiek. Weet jij alles over kaarten, Atlas Maior en de familie Blaeu? Test je kennis in de quiz!

Quiz over de beroemdste kaarten van de familie Blaeu

Wat weet jij over de Atlas Maior van Blaeu?

Martin Luther King wordt in 1929 geboren. Zijn vader én grootvader zijn predikant, dus de kleine Martin gaat ook theologie studeren. Na zijn promotie tot doctor wordt hij dominee in het stadje Montgomery in het zuiden van de VS. En daar gebeurt in 1955 iets historisch: de zwarte vrouw Rosa Parks weigert haar plekje in de bus af te staan aan een blanke medereiziger. Rosa Parks wordt gearresteerd, maar King laat het er niet bij ‘zitten’. Hij komt in opstand en organiseert een busboycot. De busmaatschappij moet door de knieën en vanaf dan mogen ook zwarten overal in de bus zitten. 1-0 voor de King!

In 1963 volgt Dr. Martins grote toespraak in Washington, voor meer dan een kwart miljoen mensen. King vertelt over zijn droom van een samenleving waarin blank en zwart echt samen kunnen leven: ‘I have a dream’. Een jaar later krijgt King de Nobelprijs voor de Vrede en weer een jaar later komt er een wet waardoor donkere mensen meer burgerrechten krijgen. King kan daar zelf maar kort van genieten, want in 1968 wordt er een aanslag op hem gepleegd. De King overleeft het niet, maar hij heeft laten zien dat dromen niet altijd bedrog zijn.


Clipphanger

Martin Luther King kennen we natuurlijk van zijn beroemde uitspraak ‘I have a dream’. Hij droomde van een samenleving waarin blanke en zwarte mensen dezelfde rechten zouden krijgen. Voor zijn geweldloze strijd ontving hij de Nobelprijs van de Vrede. In 1968 werd King doodgeschoten. 

Wie was Martin Luther King?

In 1955 weigerde Rosa Parks als zwarte dame om haar plaats in de bus aan een blanke af te staan. Zij werd daarop gearresteerd. 
Martin Luther King organiseerde hierna een boycot van het bussysteem. 
Gedurende 381 dagen weigerden alle mensen met een donkere huidskleur om de bus te nemen, waardoor het busbedrijf grote verliezen leed.
Door de grote publiciteit rondom de zaak begonnen donkere mensen in alle delen van het land op een vredelievende manier te protesteren voor hun vrijheden. Er werden "sit-ins" georganiseerd, waarbij donkere mensen op plekken kwamen die alleen voor blanken waren en zo de oude wetten negeerden.
In 1964 werd de Civil Rights Act in de hele VS van kracht, die donkere mensen eindelijk op vele gebieden gelijke rechten gaf.

Rosa Parks

Tot 1964 hadden mensen met een donkere huidskleur in Amerika niet dezelfde rechten als witte mensen. Rosa Parks werd bijvoorbeeld gearresteerd omdat ze in de bus niet opstond voor een witte reiziger.

Voorvechtster van rechten voor zwarten

In een klein dorpje in Zuid-Afrika wordt in 1918 Nelson Mandela geboren. Zijn Afrikaanse naam is Rolihlahla en dat betekent 'herrieschopper'. Nou, dat hebben ze geweten!
 
Als Nelson volwassen is heerst er in Zuid-Afrika ‘apartheid': blanke mensen hebben alle macht, gekleurde mensen worden achtergesteld. Dat is tegen het zere been van onze herrieschopper. Nelson gebruikt zijn rechtenstudie om te strijden voor gelijke rechten. Eerst alleen met woorden, maar later verruilt hij zijn toga voor een legeruniform. Dat duurt niet lang: in 1963 wordt Mandela opgepakt en veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf op Robbeneiland, een plek waar de omstandigheden niet echt om over naar huis te schrijven zijn. En dat mag dan ook niet.
 
Na een kwart eeuw gevangenschap wil de regering wel met Mandela praten. In 1990 zorgt zijn vrijlating wereldwijd voor veel vreugde. Een paar jaar later wordt hij zelfs verkozen tot eerste zwarte president van Zuid-Afrika,en dan is de apartheid echt verleden tijd. Ook na zijn afzwaaien als president blijft ome Nelson een icoon van de strijd voor gelijke rechten. Pas op zijn 95e is Nelson Rolihlahla Mandela definitief klaar met herrieschoppen.

Nelson Mandela heeft zijn hele leven gevochten tegen de apartheid in Zuid-Afrika. Hij werd ervoor  in de gevangenis gegooid maar werd uiteindelijk president en won de Nobelprijs voor de vrede. Op 5 december 2013 overleed hij. 

Wie was Nelson Mandela?

De kleine Anton de Kom wordt in 1898 geboren in Paramaribo. Suriname is dan een kolonie van Nederland, en vader De Kom is zelfs nog geboren in slavernij. Geen wonder dat Anton al snel politiek actief wordt. Na zijn studie boekhouding emigreert Anton naar Nederland. Hij schrikt van het gebrek aan kennis over de geschiedenis van Suriname en de slavernij. Hij schrijft kritische artikelen en houdt lezingen, geïnspireerd door de strijd tegen racisme in de VS en de gelijkheidsidealen van het communisme. In de jaren 30 keert het gezin De Kom terug naar Suriname. Anton begint een adviesbureau, maar zijn activiteiten worden niet gewaardeerd door de autoriteiten. Hij wordt vastgezet -onder groot protest van de Surinamers- en uiteindelijk weer verbannen naar Nederland. Die route kent-ie inmiddels. In 1934 verschijnt Wij Slaven Van Suriname, het eerste geschiedenisboek over Suriname, door een Surinamer. Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt gaat De Kom in het verzet. Hij wordt gearresteerd en overlijdt vlak voor het eind van de oorlog in een concentratiekamp. Tot op de dag van vandaag is Anton de Kom een inspiratiebron voor activisten die opkomen voor emancipatie en gelijkheid.

Anton de Kom is een Surinaamse schrijver, activist en verzetsheld. Tijdens zijn leven strijdt hij tegen onrecht en ongelijkheid. Ook schrijft hij een boek over de geschiedenis van Suriname. Hij overlijdt tijdens de Tweede Wereldoorlog in een concentratiekamp.

Wie was Anton de Kom?

In 2008 begon Obama aan zijn belangrijke baan. Voor heel veel mensen bracht hij hoop op een betere toekomst. Twan Huys is journalist en woonde en werkte jarenlang in Amerika. Niemand had eigenlijk verwacht, acht jaar geleden...dat deze man, een zwarte man in Amerika president zou kunnen worden. Zijn overwinning was een totale verrassing voor iedereen, ook voor mij. EEN keer kwam Obama naar Nederland. Drie jaar geleden, toen hier een belangrijke vergadering was. Jongens, we hebben een groot vliegtuig in zicht. Vroeg in de ochtend landde hij met zijn vliegtuig: The Air Force One. Dit is de eerste plek waar Obama naartoe gaat in Nederland. Het museumplein in Amsterdam. En zijn aankomst was heel spectaculair. Maar liefst 6 helikopters landden op het Museumplein. In EEN daarvan: President Obama. Leerlingen van het Sweelinckcollege mochten die dag president Obama ontmoeten. Nu nog zijn ze supertrots op dat moment. Wel de bijzonderste dag uit mijn leven, denk ik. Het is toch wel speciaal als je dan zo iemand ook een hand kan geven. Dan voel je gewoon de stevigheid van de hand. Dat is gewoon echt fantastisch. En dan denk je van: Hij is toch wel klein in het echt. Ja? Ja, hij is best wel klein. Ik heb zijn handtekening. Daar boven staat: Dream big dreams! Ja, die wordt op school ook echt bewaard in een kluis. En Obama komt natuurlijk hiervoor. Het meesterwerk van Rembrandt van Rijn. De Nachtwacht. Dank u wel. Obama is de maximale tijd president geweest: 8 jaar. Maar wat heeft hij bereikt? Nou, het gaat beter met de economie in Amerika. Toen hij begon als president was er een grote economische crisis. Banken vielen om, mensen raakten hun huizen kwijt. Ze konden hun hypotheken niet meer betalen. Er was hoge werkeloosheid. En dat heeft hij voor een groot gedeelte opgelost. Ook bedacht Obama een plan waardoor alle Amerikanen...arme mensen, naar de dokter of het ziekenhuis kunnen als dat nodig is. Een verzekering voor iedereen. Obamacare. En Obama deed met Amerika mee met een groot wereldplan... om klimaatproblemen aan te pakken. En nu zegt hij: De opwarming van de aarde door mensen is het grootste probleem waar wij volwassenen maar vooral onze kinderen mee te maken krijgen. Daar was hij heel serieus over. Heel belangrijk dat hij dat gedaan heeft. Want Amerika is een van de grootste vervuilers ter wereld. Een aantal belangrijke problemen heeft hij niet kunnen oplossen. Bijvoorbeeld het stoppen van de oorlog in Syrië. Dat is niet gelukt en dat heeft ertoe geleid dat in Europa heel veel vluchtelingen zijn gekomen. En president Obama ligt daar, denk ik, af en toe weleens wakker van. Ook wilde Obama een strengere wapenwet... zodat Amerikanen minder makkelijk een wapen kunnen kopen. Maar de wet veranderde niet. En Obama heeft niet veel kunnen veranderen aan racisme en discriminatie in zijn land bij vooral zwarte Amerikanen. Nu zijn er zwarte Amerikanen die zeggen: Hij heeft te weinig voor ons gedaan. Hij had ons veel meer moeten helpen de afgelopen acht jaar. President Obama heeft het wel geprobeerd. Maar ook dat is hem niet echt goed gelukt. Terug naar Obama's bezoek aan Nederland. Hij bezocht toen het World Forum in Den Haag... voor een vergadering met andere wereldleiders. Hi guys! How are you? Hier kwam Obama naar binnen. En deze trap was speciaal heel mooi gemaakt. En nog steeds. We noemen het nog steeds de Obamatrap. Dus hier liep hij dan? Hier liep hij in 30 seconden naar boven. Obama zelf waarschijnlijk nog sneller. Die loopt snel? Die loopt altijd lekker door. Niet alleen de trap, maar de hele zaal werd omgebouwd voor de vergadering met Obama. Obama komt binnen. Hoe voelt dat dan? Ja, dan zie je dat iedereen wel onder de indruk is. Merk je dat ook onder de regeringsleiders? Ja, sommige van hun zag ik ook een selfie nemen. Nee! Van een afstand of van dichtbij. Om toch even dat moment te pakken. Grappig. Gezellig. De dag van Obama eindigde in Noordwijk, in hotel Huis ter Duin. Dat hotel was helemaal afgehuurd door de Amerikanen. En niemand anders mocht er in de buurt komen. We treden echt in de voetsporen van Barack Obama. Hij heeft dus hier gelopen, op weg naar zijn kamer. Welkom. Wauw! De luxe suite was extreem goed beveiligd. Voor de gewone ramen kwamen kogelvrije ramen. Op zee lag een Amerikaans marineschip als extra bewaking. En...Er stond zelfs een raketafweerinstallatie iets verderop in de duinen. Nee! Om te zorgen dat er niks kon gebeuren met de president. Nou! Heerlijk toch? Ja, dat is heerlijk ja. Dus hier lag Obama. Daar lag de president. Je ziet, lekker de tv erbij, dus hij kon nog even zijn favoriete Netflix kijken. Ja. Oh, lekker. Heeft u enig idee of hij snurkte? We hebben geen klachten van de buren gekregen. Ik denk het niet, nee. Nee, hahaha. Nu is het bijna klaar voor Obama. Volgens Twan gaat hij straks eerst met zijn vrouw Michelle lekker uitgebreid op vakantie. Maar echt rustig zal hij het niet krijgen. Overal waar hij komt en gaat of staat komen mensen naar hem toe. Die willen handtekeningen. Die willen een selfie en die willen van alles en nog wat. En ze gaan klappen als je binnen komt. Hij blijft en is een ster. En dat zal voor de rest van zijn leven zo zijn. Ik denk niet dat hij ooit nog een reservering moet maken in een restaurant. Als hij binnenkomt, is er een tafeltje voor hem. Wat als Obama belt: Ik wil graag nog een keer langskomen? Ik denk wel dat als Barack Obama belt...
dat we in Huis ter Duin plek voor hem hebben.

Wat heeft president Obama bereikt?

Barack Obama was de eerste zwarte president van de Verenigde Staten. Hij had grote plannen, die niet allemaal zijn gelukt. Nu hij geen president meer is, heeft hij weer tijd voor andere dingen. Maar hij blijft een ster, in Amerika en de rest van de wereld.

President van Amerika van 2009 tot 2017

Op 29 augustus 1958 komt Michael Jackson ter wereld. Het ventje heeft een leuke stem en hij wordt gelijk toegevoegd aan het zanggroepje van de familie: de Jackson 5. De band wordt geleid door vader Joseph Jackson, met harde hand, totdat zijn kinderen sterretjes zijn én zien. 

Op 14-jarige leeftijd scoort Michael zijn eerste nummer 1-hit met het liedje Ben. 10 jaar later volg zijn grote doorbraak met het album Thriller. Ook met zijn extravagante uitdossing blijft Michael scoren: glitterjasjes, hoeden en witte sokken. Zijn podiumact staat bol van de  vette moves zoals de moonwalk en het aloude kruisgrijpen. ‘HeeHEE!’

Privé is er met Michael ook altijd wat te beleven. Zo neemt hij een aap als huisdier en verbouwt zijn huis tot een soort pretpark voor al zijn misschien net iets te jonge vriendjes. Ook zichzelf laat hij flink verbouwen: hij neemt elke lente een nieuwe neus en wordt sowieso steeds witter. Hij trouwt met de dochter van Elvis en roept zichzelf uit tot de King of Pop. Maar muziek maken, dat kan-ie als de beste. Op zijn 50ste overlijdt Michael veel te vroeg door verkeerd medicijngebruik. Zijn laatste moonwalk - die is naar de sterren!

Michael Jackson werd ook wel de King of pop genoemd. Hij scoort de ene hit na de andere, eerst met de Jackson 5 en later ook als solo-artiest. In 2009 overlijdt Michael door verkeerd medicijngebruik. Hij is dan vijftig jaar.

Wie was Michael Jackson?

In 1958 komt in Minneapolis Prince Rogers Nelson ter wereld. De kleine Prince is erg muzikaal en timmert op alle instrumenten die er in huis te vinden zijn. Hij componeert heel virtuoos zijn eigen liedjes, maar de teksten zijn soms een beetje pikant (voor een 12-jarige). Prince gaat het huis uit om op eigen beentjes te staan. En een bandje te beginnen!

In zijn muziek laat Prince zich inspireren door zowel witte als zwarte muziekstijlen, en hij slaat een funky brug tussen new wave en disco. Op zijn 17de scoort hij al zijn eerste hit, ‘Soft and Wet’, en dan gaat het hard met de jonge artiest. Prince scoort de ene hit na de andere, zoals Kiss en natuurlijk Purple Rain. En bij zijn urenlange stomende shows gaat het publiek compleet uit zijn dak.

In het stadion en de studio is Prince in de paarse hemel, maar van zijn platenbazen wordt hij groen en geel. Uit protest verandert hij zijn naam in een onuitspreekbaar symbool. Maar je mag ook gewoon The artist formerly known as Prince zeggen. Ondanks alles blijft hij altijd doen wat hij het liefste doet: en muziek maken. Tot april 2016, want dan is His Royal Badness definitief uitgespeeld.

Prince is een van de grootste sterren uit de Amerikaanse popmuziek. In zijn muziek combineert hij jazz, funk en disco tot een onweerstaanbare mix. Hij is niet alleen supermuzikaal, maar ook een bijzondere verschijning. Prince overlijdt op zijn 57e.

Wie was Prince?

Anton de Kom wordt in 1898 in Suriname geboren. Dat is dan een kolonie van Nederland. Op zijn 23e verhuist hij naar Nederland. Hij strijdt tegen racisme en schrijft artikelen over het kolonialisme. Terug in Suriname begint hij een adviesbureau voor de armen. Hij stoort zich aan de ongelijkheid in Suriname en wil dat bespreken met de Nederlandse gouverneur. Die stelt dat niet op prijs en Anton wordt gearresteerd en het land uitgezet. In Nederland schrijft hij het kritische boek, ‘wij slaven van Suriname’. Als de Tweede Wereldoorlog aanbreekt gaat hij in het verzet om tegen een andere onderdrukker te strijden. Maar hij wordt opgepakt en sterft in een concentratiekamp.

High Speed History

Anton de Kom wordt eind 19e eeuw geboren in Suriname. Tijdens zijn leven strijdt hij tegen racisme en onderdrukking van zwarte mensen. Maar in zijn tijd wordt dat niet op prijs gesteld. In de Tweede Wereldoorlog gaat hij in het verzet tegen de Duitse bezetter, maar uiteindelijk wordt hij gearresteerd en sterft hij in een concentratiekamp.

Televisie en computer

Historische zwarte personen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

rode kerstballen in een boom

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.