Werelderfgoed Schokland

---

In de Noordoostpolder ligt sinds 1995 het eerste werelderfgoed van Nederland, het voormalige eiland Schokland. Een archeologisch monument.

Voor mij is altijd de grote aantrekkelijkheid om te weten, dat dit een eiland op het droge is. Dat is iets unieks en dat beleef je elke keer als je hier loopt, dat is gewoon fantastisch. Dit is het Werelderfgoed Schokland. Je ziet aan de bomenrij waar ooit het eiland is geweest. Schokland is nu geen eiland meer. Het is een deel van de Noordoostpolder geworden. Vanaf de prehistorie tot 1859 hebben er mensen gewoond. Ja, Schokland is feitelijk genomineerd als werelderfgoed met culturele waarde, het is namelijk met enige tussenpozen vanaf de prehistorie tot eigenlijk nu aan toe bewaard gebleven en bewoond geweest. Dit eiland is echt nog maar 1/5 van het Werelderfgoed, het hele Werelderfgoed is veel groter. Een deel daarvan is aangekocht om als een directe buffer rond het eiland te dienen en ook om de waterstand te kunnen verhogen. Maar daarbuiten ligt nog de helft van het Werelderfgoed, dat is gewoon landbouwgrond. Het feit, dat het Werelderfgoed veel groter is dan het eiland, dat heeft te maken met alles wat er aan archeologie in de bodem zit. Dus niet alleen die bescherming, maar ook heel veel resten, met name uit de middeleeuwen liggen hier aan de oostkant van het eiland, oude restjes van dijken, zelfs terpen waarop losse boerderijtjes gestaan hebben, scheepswrakken, van alles en nog wat. Al die zaken wil men graag behouden. Nou, we staan nu op het Werelderfgoed Schokland. Vooral bekend natuurlijk als voormalige eiland en de bewoning, de middeleeuwse bewoning, de nieuwe tijd bewoning en de strijd tegen het water, waar het zeewater tegen de huisjes aandondert. Maar er is ook een andere meer verborgen geschiedenis, van de prehistorie, het is ook een belangrijke prehistorische vindplaats, vooral hier daar ter hoogte van de keileembult, een ideale plek voor bewoning in de prehistorie. Je zit dicht bij de rivier voor visvangst, je kan je afval daarin kwijt en men heeft ook die oever versterkt door allerlei keitjes er tegenaan te leggen, dat je niet echt op iedere plek altijd je vee wegzakte, maar ook je vee kon drenken. Na 1700 is het hier zo vermoerast eigenlijk en dan is het ook min of meer afgelopen met de prehistorische bewoning. Eigenlijk de echte aanwijzing voor nieuwe bewoning en gebruik van landschap zijn de Middeleeuwen en dan heb je het verhaal van het eiland, het voormalige eiland Schokland. Maar het is een hele en het blijft een hele belangrijke plek voor de geschiedenis van dit gebied.