Door te reizen naar school, sport of vakantie gebruik je brandstof, waarbij CO2 vrijkomt. Bomen kunnen CO2 uit de lucht halen. Dit kost wel veel ruimte omdat we met z’n allen veel reizen. Het stukje aarde dat we hiervoor nodig hebben is onderdeel van onze ecologische voetafdruk. Dit kan ook anders.
We reizen wat af met z'n allen: naar school en terug, naar vrienden, naar sport en natuurlijk lekker op vakantie. Superleuk. Andere culturen ontmoeten, naar de zon, de wereld ontdekken, maar de manier waarop we die wereld ontdekken vervuilt tegelijkertijd diezelfde wereld. Bij alles wat we doen, eten of kopen hebben we een stukje aarde nodig. Voor een glas melk hebben we een weiland nodig met een koe erop. Voor onze broccoli hebben we landbouwgrond nodig. Alle stukjes grond die we nodig hebben om te leven zoals wij in Nederland nu leven, is wel vijf hectare. Dat is... zo groot! En dat alleen voor jou. Een flinke lap grond dus. Dit stuk grond dat je in één jaar nodig hebt om spullen te kopen, te eten, reizen en wonen noem je de ecologische voetafdruk. En dit deel, 17 procent, is de hoeveelheid grond die je nodig hebt om een jaar lang te reizen. Je hebt natuurlijk wegen nodig, maar er is nog een reden dat reizen veel aarde kost. En dat heeft te maken met CO2.
De meeste motoren van auto's, vliegtuigen, scooters, die hebben brandstof nodig, zoals benzine, kerosine… Als je die benzine verbrandt komt er energie vrij, waardoor de motor gaat draaien en wij vooruitkomen. Verbranding heeft een groot nadeel: er komt CO2 vrij. En dat spul wil je niet te veel in de lucht hebben. Die CO2 komt hoog in de lucht terecht en vormt een soort deken om de aarde. Hierdoor kan de warmte niet meer ontsnappen. In de afgelopen jaren zijn we zo veel gaan rijden en vliegen waardoor die deken alleen maar dikker is geworden en de aarde verder opwarmt. Om ons te helpen CO2 uit de lucht te halen, kunnen we deze gasten gebruiken. Bomen kunnen CO2 uit de lucht opnemen. Alleen reizen we nu zo veel dat we niet genoeg ruimte hebben voor alle bomen die onze CO2 moeten opruimen. Tijd dus om onszelf op andere manieren te vervoeren.
Oké. 17 procent van onze ecologische voetafdruk is land dat we nodig hebben om te reizen. Groot deel van deze reizen zijn dagelijkse ritten, zoals boodschappen doen of naar school gaan. Gelukkig doen we in Nederland al best veel op de fiets. Maar 't interessante is: het kan nog veel beter. Hoe een stad eruitziet bepaalt ook of mensen met de auto of met de fiets gaan. Steeds meer steden denken daarover na. Als er op straten meer ruimte wordt gemaakt, voor fietsen bijvoorbeeld, kiezen veel meer mensen voor de fiets. Zo simpel is het soms.
Voor verre reizen heb je toch ook het vliegtuig nodig. Dus proberen wetenschappers over heel de wereld vliegen minder schadelijk te maken. Vandaag krijg ik een voorproefje. Ik ga voor 't eerst in m'n leven elektrisch vliegen. Evert-Jan. Welkom. Ik dacht dat elektrisch vliegen nog niet mogelijk was. Kijk achter je, daar is-ie. Dit is het eerste gecertificeerde volledig elektrische toestel. We kunnen daarmee een uur vliegen. Dus dat kan nu al. De grote luchtvaart zal nog wel even duren, maar jij en ik kunnen gewoon lekker vliegen nu. Daar gaan we. Nou, we gaan beginnen. Het voelt wel heel rustig. Oké́. In twee seconden helemaal naar voren. Here we go. Nou, rustig op het midden. Beetje rechts. Ziet er goed uit. En dan mag je heel rustig een beetje gaan trekken aan het stuur. We vliegen. We vliegen! Je hebt dit gedaan. Zo, dat is snel! Ho, zo. Ik ben gewoon aan het vliegen. Klein beetje naar rechts rollen. O! Haha! En heel ontspannen. Het is net gewoon autorijden. Ja, man. Alleen dan in de lucht. Wauw! Zo werkt dat dus. Complete rust. Ja, hè. Je mag de rivier volgen naar rechts. Wauw! Ik ben gewoon elektrisch aan het vliegen. Boks, ouwe. Wie had dat ooit gedacht? Hoppa. Rustig dit vasthouden. Rustig naar de baan. Rustig trekken. Rustig afvlakken. We zijn weer op aarde. Woeh! Elektrisch vliegen, echt onbeschrijflijk.
Wat zijn nou de verschillen tussen elektrisch vliegen en met brandstof vliegen? We hebben geen uitstoot. We zijn volledig schoon. En we zijn superstil. De hoogte waar wij op vlogen, daar horen de mensen ons op de grond niet. Dit is 'n klein vliegtuig. Gaat 't ook geschikt zijn voor lange afstand vliegen en grote vliegtuigen? Ik ben piloot en geen wetenschapper, maar de wetenschappers denken dat de kleine luchtvaart zeker batterij-elektrisch gaat worden. Zoals we nu hebben gevlogen. Dat gaat ook wel naar grotere toestellen en langer vliegen. Ik denk dat we met vijf jaar heus wel met vijftig man tot duizend kilometer kunnen vliegen op een batterij. De middelgrote luchtvaart en de langere afstanden zullen waterstof zijn met een elektromotor. Als je echt naar de langere afstanden gaat, dat gaat nooit met een batterij gebeuren. Je kunt niet de plas over met een batterij. De voetafdruk als we hiermee zouden vliegen... Is nul. Mits we ook de zon gebruiken om de energie op te vangen. Laden met de zon.
Oké́. Dus we kunnen met z'n tweeën al kleine stukken vliegen. Maar wat nou als je naar New York wilt? Dat kan niet met zo'n batterij. Wetenschappers aan de Technische Universiteit in Delft proberen toch nieuwe manieren te vinden om anders te vliegen.
Om lange afstanden te vliegen, kun je zuinigere vliegtuigen bouwen. Een manier is om vliegtuigen zo te ontwerpen dat ze zo min mogelijk weerstand voelen en daardoor zuiniger zijn en minder brandstof gebruiken. Dit is zo'n aerodynamisch ontwerp: de Flying-V. Bij dit model is die hele buis weggehaald. Er zijn alleen nog maar vleugels. In die vleugels zitten de passagiers. Nu nog in het klein, maar het is de bedoeling dat op deze manier ook grote passagiersvliegtuigen gemaakt gaan worden. Misschien is elektrisch vliegen wel een oplossing maar dat weten we pas over jaren. Wat kunnen we nu doen? Je kunt sowieso met de trein. De voetafdruk van een treinreis naar Barcelona is zeven keer kleiner dan als je met 't vliegtuig gaat. Of je kunt gaan met de nieuwste uitvinding van de studenten van de TU in Eindhoven: de elektrische zonnecamper. Een geweldige auto. Rijdt volledig op zonne-energie die wordt opgewekt door de zonnepanelen op 't dak. Je rijdt een paar honderd kilometer, zoekt een mooie kampeerplek en als 't zonnetje schijnt laadt de camper vanzelf op en kun je weer verder.
De camper is van alle gemakken voorzien. Je kan hier lekker koken. Effe je handjes wassen. Volgens mij kunnen we ook douchen? Ja, zeker. Dat kan. Kijk. En een mooie douche. Als je ook nog een filmpje wil kijken, kunnen we dat hier met de beamer, muziekje erbij en een bed. Zolang de zon schijnt, kan alles. Want je moet wel kiezen. Als je nog lekker warm wil douchen en ook nog koken, dan moet je misschien een dag langer op de camping blijven. Je wordt je heel bewust van hoeveel energie we gebruiken en wat voor gevolgen dat heeft voor onze voetafdruk. Ik heb al gegeten, douchen doe ik morgen, dus on y va. Hele fijne manier om je voetafdruk te verkleinen.