Name: Het koolwitje
Uploaded: 2003-06-11T16:41:00+02:00
Duration: 4 min 39 s
Description: Na de paring legt een koolwitje eieren, waar rupsen uitkomen. De rupsen groeien en vervellen een paar keer. Als een rups groot genoeg is, verpopt ze. Uit de pop komt tenslotte een vlinder.

Groep 6/7/8

Klas 1/2/3

In het voorjaar zoeken de mannetjes van het koolwitje de vrouwtjes op Als ze paren duwen ze hun achterlijven tegen elkaar. Daarbij worden de eitjes in het lichaam van een vrouwtje bevrucht. 
Na de paring zoekt een vrouwtje een plekje om eieren te leggen. Hier plakt ze de eitjes tegen de onderkant van een koolblad. Sterk vergroot zien die eitjes er zo uit. Na een week kruipt de eerste rups uit het ei.. Met haar kaken maakt ze een opening, die groot genoeg is om er door te kunnen. 
Het diertje is nog maar een millimeter lang. Het heeft een grote, zwarte kop. De rupsen eten eerst de eischaal op. Even later beginnen ze aan de koolbladeren. Van al dat eten groeien ze snel, maar hun vel groeit niet mee. Daarom moet een rups vervellen. Ze stroopt haar oude huid af. Onder het oude vel zit een ruimer nieuw vel. Het afgedankte oude vel blijft achter. 
Na het vervellen gaat ze weer op zoek naar eten. Na een paar weken is de rups volgroeid. Nu eet ze niet meer. Ze zoekt een plekje om te verpoppen. Met de spinklieren opzij van de kop spint ze een veiligheidsgordel, waarmee ze zich goed vastmaakt. De rups vervelt nog een keer. De huid barst aan de rugkant open. De huid wordt afgestroopt. Binnen dat vel is de rups nu veranderd in een pop. 
Een pop ziet er heel anders uit dan een rups. De rups heeft een gedaanteverwisseling doorgemaakt. De pop is af. Het oude vel is niet meer nodig. De pop zit vast maar toch kan hij nog een beetje bewegen. Het oude vel valt op de grond. Binnenin verandert er nu een heleboel. Er ontwikkelt zich een vlinder. 
Na een tijdje komt er aan de rugkant een scheur in de pop. De pop barst open. Er beweegt iets in de pop. Een vlinder probeert naar buiten te komen. De vlinder is helemaal opgevouwen. De opening waardoor hij eruit moet, is erg nauw De vlinder komt langzaam maar zeker naar buiten. De kop en de sprieten zijn nu vrij. De vleugels zijn nog opgevouwen. Dat moet ook wel, want anders pasten ze niet in de pop. De vleugels zijn eruit. De vlinder is nu helemaal uit de pop. 
Maar vliegen kan hij nog niet. Het lichaam is nog week en de vleugels zijn nog niet bruikbaar. De vleugels worden eerst opgepompt met bloed. Daarna moeten ze nog even drogen om hard te worden. Klaar, de vlinder vliegt de wijde wereld in.

Klas 4/5/6

Wetenschapsjournalist Govert Schilling gaat op zoek naar de oorsprong van de mens. Hoe zijn we geworden wie we zijn? Bewerkte afleveringen die aansluiten bij de biologieles, inclusief lesbrief.

Govert naar de oorsprong van de mens in de klas

NPO Kennis

Deze interactieve schoolplaat brengt de evolutie van de aarde en al zijn organismen in beeld. Van de oerknal 14 miljard jaar geleden tot de ontwikkeling van dinosauriërs en zoogdieren tot aan nu: het tijdperk van de mens.

In de schoolplaat is veel te ontdekken: het eerste leven op aarde, de invloed van natuurlijke selectie en mutaties op evolutie, de bevolking van de aarde voordat wij bestonden én alle stappen die leidden tot de mens. 

Ervaar de evolutie door zelf te scrollen en video's aan te klikken of door een van de twee tours te doen en je te laten rondleiden. Bij deze schoolplaat hoort een lesbrief met o.a. gebruikstips, leerdoelen, kernbegrippen en verdieping.

Schoolplaat over evolutie, ordening en geologische tijdschaal

Evolutie

Ecosystemen schoolplaat

Vroege Vogels (BNNVARA) is hét programma over natuur, milieu, klimaat en duurzaamheid in Nederland. Presentatie: Menno Bentveld

Vroege vogels in de klas header

Programmalogo's

Vroege Vogels in de klas

Naar de website van Vroege Vogels

Aan de hand van het gebied de Veluwe leer je hoe ecosystemen functioneren en welke verschillende ecosystemen er te vinden zijn. De Veluwe is één van de grootste natuurgebieden in Nederland. Verken de heide, het bos en de beek. Ontdek welke invloed dieren onderling op elkaar hebben door middel van voedselwebben. Leer wat het belang is van een dood dier voor de natuur en wat de terugkeer van de wolf betekent voor de Veluwe. 

Klik op de afbeelding om te beginnen.

Interactieve schoolplaat over de Veluwe

Ecosystemen

Het koolwitje

Nachtvlinders en dagvlinders

Insecten

Balts

Metamorfose

Vlinders

Na de paring legt een koolwitje eieren, waar rupsen uitkomen. De rupsen groeien en vervellen een paar keer. Als een rups groot genoeg is, verpopt ze. Uit de pop komt tenslotte een vlinder.

Dieren en planten

Geheimen uit een vlinderleven

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Pepernoten

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.