Name: Welvaart en handel in de 17e eeuw
Uploaded: 2015-06-04T14:32:26+02:00
Duration: 2 min 50 s

Klas 4/5/6

Amsterdam, een prachtige stad die elk jaar vele toeristen trekt vanuit de hele wereld. Ze bezoeken hier de grachtengordel. Een van de belangrijkste toeristische attracties. De bouw van deze unieke grachten begon al in de 16e eeuw. Bij de opkomst van de stedelijke nijverheid en de handel in een tijd dat steeds meer Nederlanders veel geld beginnen te verdienen. Dit zijn hele vroege portretten van 2 normale, Hollandse burgers. De man is waarschijnlijk een koopman. Je ziet in het schilderij dat hij zijn verdiende geld aan het tellen is. Deze vrouw zit vlijtig aan het spinnewiel. Het is waarschijnlijk een echtpaar, geschilderd door Maarten van Heemskerk in 1529. Het is heel bijzonder dat hij gewone burgers schildert. Het toont de verandering in de Nederlandse samenleving in een tijd dat de burger zelfbewuster en rijk wordt. Dit komt door de overzeese handel. Ontdekkingsreizigers uit Europa varen naar onbekende landen en daar vinden ze producten die we hier niet kennen: koffie, thee, nootmuskaat en peper bijvoorbeeld. Producten waarmee de handelaren in ons land veel geld kunnen verdienen. Daarvoor moeten ze wel op zoek naar goede en snelle vaarroutes. Maar deze zeereizen zijn gevaarlijk. Dit is stuurman en kaartenmaker Willem Barentsz. Hij probeert in 1576 met een schip vol Nederlandse handelswaren via het noorden van Europa naar het verre oosten te komen. Maar zijn schip loopt vast op het dikke poolijs. Willem en zijn bemanningsleden stranden op Nova Zembla. Ze bouwen een huis op het eiland en proberen zo de winter te overleven. Het wordt een verschrikkelijke tijd. De meeste bemanningsleden vinden de dood. Ook Willem Barentsz overleeft de expeditie niet. Maar in de loop van de tijd groeien de successen. Aan het einde van de 16e eeuw lukt het de Nederlandse zeevaarders rond Afrika te varen. Dit schilderij gaat over de groei van de overzeese handel. Het toont de 2e expeditie naar Oost-Indie onder leiding van Jacobus van Neck. Deze zogenaamde 2e schipvaart werd een enorm succes. De schepen, volgeladen met kostbare specerijen, worden met gejuich begroet. De handelaren weten, als ze dit slim aanpakken, kunnen ze heel veel geld verdienen. In 1602 wordt daarom de VOC opgericht: De Verenigde Oost-Indische Compagnie. Aan deze compagnie hebben we de grachtengordel te danken. De Amsterdamse handelaren en aandeelhouders van de VOC verdienen zo veel geld dat ze deze prachtige huizen kunnen bouwen.

Groep 6/7/8

Klas 1/2/3

Animaties van dagboekfragmenten uit de tijd van de VOC en WIC. Speciaal gemaakt voor de interactieve schoolplaat 'VOC en WIC van alle kanten'. 

Verhalen van de VOC en WIC van alle kanten

Welkom aan boord van het beroemde VOC-schip 'De Amsterdam'. Kijk nu zelf rond door deze replica van een VOC-schip die aan de steiger van het Scheepvaartmuseum ligt. Verken de Nederlandse geschiedenis uit de 17e en 18e eeuw. Over de eerste overzeese reizen, de handel, de avonturen en ontberingen. En in het ruim kom je meer te weten over de zwarte bladzijdes van het slavernijverleden. Kijk zelf in 360 graden rond, zoom in en ontdek wat er op het schip zoal gebeurde tijdens de lange reis naar de oost.

Handel en oorlog over zee

De VOC en WIC van alle kanten

200 jaar lang maken de VOC en de WIC de dienst uit in overzeese gebieden als Indonesië en Suriname. Nederland is schatrijk geworden van de handel in grondstoffen en specerijen. Maar deze rijkdom heeft ook een keerzijde. Hoeveel weet jij over de VOC en WIC? Test je kennis in de quiz!

Quiz over handel en slavernij

Wat weet jij over de VOC en WIC?

NOS op 3 legt het nieuws aan je uit, in duidelijke taal, zodat je het nieuws beter kunt volgen.

Programmaheaders

Programmalogo's

NOS op 3

Naar het YouTube-kanaal NOS op 3

Slavernij was in de Gouden Eeuw heel gewoon. Wat weten we eigenlijk van deze donkere periode in de Nederlandse geschiedenis? Bekijk de online special 'Witte handel in zwarte mensen' over de rol die slavenhandel en slavernij speelden in de driehoekshandel waarmee Nederland rijkdom vergaarde in de Gouden Eeuw. Met onder meer de persoonlijke verhalen van een tot slaaf gemaakte jongen, een slavenkoopman en de leider van een slavenopstand.

Scrollverhaal over de slavernij

Witte handel in zwarte mensen

In de zeventiende eeuw handelt Nederland niet alleen in tabak en suiker, maar ook in mensen. We kopen mensen uit Afrika en zetten ze in Zuid-Amerika aan het werk: een loodzwaar bestaan. In dit scrollverhaal lees je alles over de gruwelen van de slavernij.

Welke rol speelde Nederland in de slavernij?

Welvaart en handel in de Gouden Eeuw

Rijksmuseum Junior Fellowship

De Amsterdamse grachtengordel

Het Rijksmuseum Junior Fellowship is dé profielwerkstukprijs van het Rijksmuseum. De finalisten hebben samen met NTR en Schooltv explainervideo's gemaakt over het onderwerp van hun eigen werkstuk. 

junior fellowship 2024

Junior Fellowship

Amsterdam staat bekend om zijn mooie grachtenpanden. Dat hebben we te danken aan de tijd van de VOC. In de zestiende en zeventiende eeuw reizen Nederlandse handelaren de hele wereld rond, op zoek naar bijzondere producten. En dat gaat niet altijd goed: het schip van Willem Barentz loopt in 1576 vast op Nova Zembla. Gemaakt door: Lara Roeven, Thomas van Huissteden en Daphne Korsman in het kader van Junior Fellowship 2015. 

Regenten en vorsten

Wat heeft de VOC met de Amsterdamse grachtengordel te maken?

Welvaart en handel in de 17e eeuw

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Oranje

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.