Name: Wat was de Joodse Raad?
Uploaded: 2025-01-21T09:00:00+01:00
Duration: 3 min 14 s
Description: Op bevel van de nazi’s wordt in 1941 de Joodse Raad opgericht. Zij moeten voortaan de regels en maatregelen van de bezetter communiceren en doorvoeren binnen de Joodse gemeenschap. En ze moeten later ook meewerken aan de deportatie van Joden. Maar hadden Joodse Raad medewerkers een andere keuze?

Klas 1/2/3

Klas 4/5/6

Dit gebouw is tijdens de Tweede Wereldoorlog het hoofdkwartier van de Joodse Raad. Deze raad, bestaande uit een afvaardiging van Joodse burgers, wordt in 1941 opgericht op bevel van de nazi's. Vanuit Amsterdam geeft de Joodse Raad leiding aan provinciale afdelingen. Zo zijn er ook Joodse raden in Enschede en Rotterdam. De Joodsche Raad heeft als taak om het Joodse leven in Nederland te organiseren en wordt gedwongen om de anti-Joodse maatregelen van de bezetter bekend te maken en door te voeren binnen de eigen gemeenschap. Eigenlijk dus het vuile werk van de nazi's op te knappen. Maar de leiders van de Joodse Raad hopen door mee te werken de Joden in Nederland te kunnen beschermen. Via het Joods Weekblad moet de raad de anti-Joodse maatregelen bekend maken, zoals het verplicht dragen van de gele Jodenster en het verbod op reizen. Ook Joodse ziekenzorg, cultuur en onderwijs moet de Joodse Raad organiseren. Wanneer Joden van openbare zorg, cultuur en onderwijs worden uitgesloten. Maar daar blijft het niet bij. In de zomer van 1942 delen de nazi's de Joodse Raad mee dat ze overgaan tot het deporteren van de Joden in Nederland. Van het vervoeren van de bagage tot de administratie en het regelen van levensmiddelen. De Joodse Raad krijgt de taak de deportatie van hun eigen gemeenschap te organiseren. Ze krijgt de leiding over de Hollandsche Schouwburg, de verzamelplek voor Joden in Amsterdam. Alle Joodsche Raad medewerkers die moeten helpen bij de deportaties, dragen zo'n band om hun arm. Van de leidinggevenden tot de artsen tot de fietskoeriers. En ze krijgen een sperre en daarmee zijn ze vrijgesteld van deportatie. Voorlopig. In september 1943 zit volgens de bezetter de taak erop. Alle Joodsche Raad leden worden gedeporteerd naar concentratiekampen en daarmee houdt de Joodsche Raad op te bestaan. Na de Tweede Wereldoorlog is er veel kritiek op de Joodsche Raad. Ze zou hebben meegewerkt aan de Jodenvervolging. Maar zo zwart wit is het niet. Er zijn ook Joodsche Raad medewerkers die op allerlei manieren mensen hebben geprobeerd te redden van deportatie. Zo hebben ze uit de Hollandsche Schouwburg honderden tot duizenden mensen geholpen te ontsnappen. En in Enschede zijn het de bestuursleden van de Joodsche Raad die zich actief hebben ingezet om zo veel mogelijk Joden te helpen onderduiken. Denk je eens in. Te midden van al die angst en onzekerheid: hadden ze een andere keuze?

NOS op 3 legt het nieuws aan je uit, in duidelijke taal, zodat je het nieuws beter kunt volgen.

Programmaheaders

Programmalogo's

NOS op 3

Naar het YouTube-kanaal NOS op 3

Op 3 mei 1942 voert de Duitse bezetter in Nederland de Jodenster in. Alle Joden ouder dan zes jaar mogen alleen nog de straat op met een gele Davidster, met daarin het woord 'Jood'. Wat betekent het om langzaam maar zeker verstoten te worden uit de maatschappij?

Scrollverhaal over de Jodenster

Voor Joden verboden

107.000 Joden zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog vanuit Nederland naar concentratiekampen gedeporteerd. Slechts circa 5000 van hen overleefden de oorlog. Zij keerden zwaar getraumatiseerd terug naar huis. Bekijk in deze special het verhaal van zes slachtoffers, verteld door hun kleinkinderen.

Scrollverhaal over de holocaust

De oorlog van mijn oma

Holocaust Museum

Begin 2024 opent het Nationaal Holocaust Museum in Amsterdam. Op deze plek zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog 600 Joodse kinderen gered. Hoe? Kijk verder in deze NOS 360 graden-special met ooggetuigenverhalen.

NOS 360 graden-special

Kijk rond in het Nationaal Holocaust Museum

Holocaust schoolplaat

In 1945 eindigt de Tweede Wereldoorlog en daarmee ook de Holocaust: de moord op 6 miljoen Joden. Hoe heeft dit kunnen gebeuren? Welke oorzaken liggen eraan ten grondslag? Hoe kunnen mensen in staat zijn elkaar zoiets aan te doen? In deze interactieve schoolplaat over de Holocaust zijn video's, persoonlijke verhalen en een kaart met daarop de grootste concentratiekampen te vinden. 



Interactieve schoolplaat over de Jodenvervolging

De Holocaust

Wat was de Joodse Raad?

Tijdens de Tweede Wereldoorlog worden door de nazi's 6 miljoen Joden vermoord. Dit heet ook wel de Holocaust of de Sjoa. 'Lessen over de Holocaust' zijn korte clips over thema's rondom dit onderwerp.

Lessen van de Holocaust

Op bevel van de nazi’s wordt in 1941 de Joodse Raad opgericht. Zij moeten voortaan de regels en maatregelen van de bezetter communiceren en doorvoeren binnen de Joodse gemeenschap. En ze moeten later ook meewerken aan de deportatie van Joden. Maar hadden Joodse Raad medewerkers een andere keuze?

Wereldoorlogen

Ze moesten het vuile werk van de nazi's opknappen

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

Op dit moment ervaren wij problemen met de site, waaronder de zoekfunctie. Er wordt aan gewerkt, hopelijk snel opgelost. red. Schooltv.nl

Schaatsende kinderen

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.