Hier in Nederland hebben we iets met elkaar afgesproken. Of je nou stokoud bent, krullen hebt, een vrouw bent, in een god gelooft, met een handicap leeft, of je op jongens of op meisjes valt, wat voor huidskleur je dan ook hebt. Hier zijn we allemaal gelijk. En dat is niet zomaar een afspraak, dat staat zo in de grondwet. Sterker nog, het is de allereerste wet die erin staat. Artikel één. Daarin staat: Iedereen in Nederland moet gelijk worden behandeld. En discriminatie op welke grond dan ook is niet toegestaan. Discriminatie is iemand ongelijk behandelen. Bijvoorbeeld: je mag niet geweigerd worden bij het zwembad alleen maar omdat je een meisje bent. En op je werk mag je nooit ontslagen worden door je baas vanwege je geloof. Een vorm van discriminatie is racisme. Dat betekent dat je iemand ongelijk behandelt vanwege huidskleur of afkomst.
Lucelle Comvalius is leraar. En niet zomaar één, want ze is verkozen tot leraar van het jaar. Zo, zijn we opgewarmd? Ja! En ze weet heel veel over racisme. En vandaag geeft ze een gastles hier op deze basisschool. Racisme. Wie van jullie heeft er wel iets mee gemaakt op het gebied van racisme? Ik was een keer in de stad en een donkere man liep gewoon door de stad, heel normaal. En toen ging opeens een witte man sprak hem aan en die gingen hem duwen enzo. Ja. Dat vond ik heel raar en heel eng om te zien. Wat vervelend dat je dit hebt meegemaakt. En zag ik daar ook voorzichtig een vinger? Ja. Ik zat eerst op een andere school. Daar werd ik altijd uitgescholden voor Chinees of spleetoog omdat ik spleetogen heb. Ja, dat doet wel iets met me. Ja. En ik zie aan je, en dat doet ook iets met mij, ik moet ook even slikken. Wat doet dat met jou? Gewoon, dan voel ik gewoon geen fijn gevoel. Nee.
Als iemand tegen je zegt 'Hee, je hebt zwart haar', dan is dat geen racisme. Maar als iemand tegen je zegt 'Jij mag hier niet naar binnen omdat je zwart bent', dan is dat het wel. Als je slechter wordt behandeld vanwege je huidskleur of je afkomst, dan heet dat racisme.
Het is heel oneerlijk. Want eigenlijk word je slechter behandeld door iets wat je eigenlijk, waar je nergens iets aan kunt doen. Ik ben niet vanochtend opgestaan en dacht hee, laat ik vandaag mijn zwarte huidskleur maar eens gebruiken.
Ik wilde echt nog even tegen je zeggen dat ik het dus heel dapper van je vond dat jij net je vinger opstak en aan de klas vertelde wat je hebt meegemaakt. Ik snap helaas helemaal wat je bedoelt. Ik heb het dan niet met m'n ogen, maar met mijn huidskleur. Dus ik schoot net ook echt een beetje vol toen je dat vertelde. Want ik kan me gewoon heel goed voorstellen hoe dat is. Maar heel dapper van je. Kom. Vet man, goed gedaan.
Hallo Sosha. Hallo Nizar. Alles goed? Ja goed, met jou? Ja, ook. Goed zo. Nizar, jij bent natuurlijk een Nederlander van Marokkaanse afkomst. Heb jij wel eens iets racistisch meegemaakt? Ja, zeker. Meerdere malen. Ik zat in de tweede klas van de middelbare school. En ik fietste aan de andere kant van de weg. En toen schreeuwde een boze vrouw: (Piep)Marokkaan! Aan de andere kant fietsen. Oh echt? Ja. Ja, sommige mensen zijn expres racistisch en dan schelden ze bijvoorbeeld iemand uit. Maar het lastige van racisme is dat het er ook is zonder dat mensen dat bewust doorhebben. Ja, je kan dus ook complimentjes krijgen. En dat kan ook een vorm van racisme zijn. Ik heb een keer meegemaakt, ik ging net studeren en toen zei iemand tegen mij: wat spreek jij goed Nederlands. Ja inderdaad, ik spreek goed Nederlands, maar is dat dan raar? Of omdat ik een Marokkaanse afkomst heb en ik er anders uitzie, moet ik gebroken Nederlands praten? Ja, toen zei ik ook tegen hem: Wat spreek jij goed Nederlands!
Nou, we gaan oefenen met 'op de stoel van'. En daarmee bedoel ik eigenlijk dat je in de huid kruipt van iemand anders. Maar wat kunnen we nou aan racisme doen? Ja, erover blijven praten. Heb je wel eens iets meegemaakt in je leven dat iets te maken had met racisme? Niet doen alsof het niet bestaat. En je toch proberen te verplaatsen in die ander. Dat is belangrijk. Lieve mensen, ik hoop dat jullie het een interessante les hebben gevonden. Dit zijn wij hè, dit is onze maatschappij waarin dit gebeurt. En dit moet en dit kan ook anders.
Ja, het is dus heel lastig om het over racisme te hebben. En dat is vooral omdat het voor sommige mensen heel pijnlijk is. Maar het is belangrijk om erover te blijven praten, je in elkaar te verplaatsen en naar elkaar te luisteren. Ook als je het oneens bent met elkaar. Want iedereen is gelijk.
