Name: Wat is gistolie?
Uploaded: 2024-03-18T16:05:00+01:00
Duration: 3 min 44 s
Description: Het is voor de natuur en de dieren beter als we minder palmolie gaan gebruiken. Palmolie zit in best wel veel producten, dus hoe doe je dat dan? Bij een bedrijf in Wageningen maken ze olie met gisten, een soort schimmels.

Groep 6/7/8

In heel veel producten die we gebruiken zit palmolie. Voor de productie van die olie worden grote delen oerwoud gekapt. Dus we moeten op zoek naar een manier om olie te maken zonder dat we daar de oliepalm voor nodig hebben. En daar zijn ze hier druk mee bezig. Bij dit bedrijf in Wageningen maken ze olie met gist. Gisten dat zijn een soort schimmels. Het is een organisme en je kunt ze met het blote oog niet zien. Maar als je ze onder een microscoop bekijkt, dan zie je dit. Ze bestaan uit één cel, eten suiker en zetten dat om in iets anders. Bijvoorbeeld in brood zetten ze suiker om in lucht. Daarom is een brood zo lekker luchtig. En bij de productie van bier wordt de suiker omgezet in alcohol. Maar er zijn ook gisten. Die zetten suikers om in olieën. En die olie, die lijkt enorm op palmolie. Ha Lars, maar hoe werkt dat nou eigenlijk? Ja, dat ga ik je uitleggen. Oké, dus elke keer als wij chips eten of lekkere frietjes, dan worden daar aardappelen voor geschild. Maar dan blijven er aardappelschillen over en die gooi je weg. Nee, die gooi je niet weg. Ok, dat is zonde, want die suikers zitten erin en onze gisten houden van suiker. Die eten dat en zetten dat om in olie. Ja, maar dat kan van aardappelschillen zijn, maar ook van afgekeurde groenten. Suikerbiet, loof van alles van maar suiker in zit. En waarom doe je dat dan nu in een blender? Omdat er eerst een smoothie van gaan maken. Oh, ik denk bij een smoothie echt wel aan iets anders. Ja, maar onze gisten die zijn er echt dol op. Zo, die is klaar en nu? Nu gaan we naar een fermentor. Oké. En dit zijn onze gisten. Daar zijn ze. Hallo jongens! Fermenteren is een soort gecontroleerd rottingsproces. En dat gebeurt ook bij het brouwen van bier. En je hebt gisten. Die maken alcohol, wat je bij bier of wijn hebt. En je hebt gisten die zorgen voor lucht vorming, bijvoorbeeld in brood. Ja, en onze gisten maken er olie van. Dus we mixen die aardappel schil smoothie met gist en dan krijgen we olie. En hoeveel olie levert dit nou op? Nou, hier halen we ongeveer zo'n beetje olie uit. Vergelijkbaar wat je nu hier in hebt zitten. Ja, en dus dat is toch uh lang niet genoeg. Daarom hebben we ook een grotere fermentor waar we ook in werken. Dus wat we net in het klein zagen, dat is deze ketel in t groot. Ja, dit is een slag groter. En daar tappen we dit uit af. Oh ja, en uh, hier zit de olie nog in. Maar hoe we dat eruit halen? Ja, dat is wel geheim. Daar kan ik niet laten zien. Ja, t geheim van de smid. Maar ik ben toch wel benieuwd naar die olie. Kun je mij dat laten zien? Ja, laten we dat doen. Ga maar mee. Ok, ik wil nou wel die olie zien. Ja. Ja, he he. Dit wilde ik. Dit zijn die olieën toch? Ja, dit zijn onze verschillende type olieën, dus we hebben harde vetten. Dat gaat bijvoorbeeld in chocola, dus als je dat opeet dan smelt het in je mond. Dat geeft dat lekkere gevoel. Heerlijk! En je hebt ook vloeibare olie. Die gaan bijvoorbeeld in margarine of in frituurolie. En uh, allerlei type olie en vetten daar tussenin. Ok. En komt dit dan allemaal uit die smurrie? Ja, dus eigenlijk per smurrie halen we één type olie of vet. Dus uh, voor dit hadden we een ander type smurrie nodig dan voor dit. Ja. En denk je dan dat deze manier van olie maken in de toekomst palmolie gaat vervangen? In de toekomst wel, maar daar moet nog heel veel voor gebeuren. Maar dit is een uh stap in de goede richting. Dus jullie zijn goed bezig. Dank je wel.

Welke apparaten verbruiken veel energie? En hoe kun je energie besparen in huis? Ga op ontdekking met deze interactieve schoolplaat speciaal voor de bovenbouw en kom meer te weten over energie in en rondom het huis!

Interactieve schoolplaat in en rondom het huis

Energie in en rondom het huis

Gistolie

Logo NTR zwart

Logo NTR wit

Het Klokhuis informeert kinderen van acht tot veertien over de wereld om hen heen, in de breedste zin van het woord. 

Het Klokhuis

Programmalogo's

Het is voor de natuur en de dieren beter als we minder palmolie gaan gebruiken. Palmolie zit in best wel veel producten, dus hoe doe je dat dan? Bij een bedrijf in Wageningen maken ze olie met gisten, een soort schimmels.

Milieu en klimaat

Een duurzame vorm van olie 

Wat is gistolie? 

Bekijk ook

Extra's

Schooltv biedt meer dan video's! Ontdek onze extra inhoud:

Ontvang jij de nieuwsbrief al? Blijf op de hoogte door je aan te melden en ontvang elke maand een nieuwsbrief naar keuze in je inbox!

De minister zet een streep door de NTR en daarmee ook door Schooltv.          
Laat Schooltv niet verdwijnen. 

stampen in de plassen

Schrijf je in de voor de maandelijkse nieuwsbrief voor het laatste Schooltv PO-nieuws

Nieuwsbrief PO

Blijf op de hoogte van het laatste Schooltv-nieuws voor VO.

Nieuwsbrief VO

Contact

Schooltv Help

Veelgestelde vragen

Schooltv maakt educatieve content voor het onderwijs, bestaande uit video's en interactief materiaal. Altijd bij de les!

Over Schooltv

Over Schooltv.nl

Schooltv.nl is een videodatabase, gevuld met educatieve en informatieve videoclips, filmpjes, fragmenten, liedjes, animaties, lesvideo’s afleveringen, TV-programma’s, televisieseries, videoverzamelingen en afspeellijsten.