We gebruiken allemaal wel eens gebaren. Bijvoorbeeld om te laten zien dat alles helemaal oké is. Of als je iemand gedag zegt of voor iemand duimt. Maar er zijn ook mensen die zich uitdrukken in gebaren. En dan doen ze met gebarentaal. Ik ga op bezoek bij Aliza en haar familie, want zij weten daar alles van. Hoi. Ik ben Aliza. Ik ben 11 jaar, ik ben slechthorend en ik heb twee hoortoestellen. Dit is mijn zusje Julie. Ze is bijna 10 en ze is net als ik slechthorend. Dit is mijn vader Joeri. Hij is doof. Dit is mijn moeder Sonja. Ze is horend. Maar ze is wel opgevoed door twee dove ouders. Wij communiceren met gebarentaal en gesproken taal.
Als ik hier op de deurbel druk dan klinkt er niet alleen een geluid, maar dan gaan er binnen ook lampen flikkeren. Hee, Aliza. Hallo.
Gebarentaal is van oorsprong de taal van mensen die doof zijn. Het is een visuele taal en dat betekent dat je de taal kunt zien. Mensen gebruiken hun handen en hun mimiek, dus hun gezichtsuitdrukking en hun ogen, in plaats van hun gehoor en hun stem. Het is een taal net als alle andere talen, met een eigen woordenschat en met eigen regels. In ons land heb je de Nederlandse Gebarentaal. Dat is wat je een tolk ziet doen op televisie. En je hebt Nederlands met ondersteunende gebaren. Dan wordt er met de stem gesproken en gebaren gemaakt tegelijkertijd.
Gebarentaal was lange tijd verboden. In 1880 werd in Milaan besloten dat kinderen alleen nog maar les mochten krijgen in gesproken taal omdat ze dachten dat gebaren slecht zoud zijn voor de ontwikkeling. Als dove kinderen dan toch gebaren maakten dan krijgen ze straf. Soms werden hun handen zelfs vastgebonden zodat ze niet meer konden gebaren. Ruim 100 jaar later werd gebarentaal pas weer onderwezen op school. Moet je je voorstellen hoe moeilijk het was om bijvoorbeeld een spelletje te spelen.
Is het nou moeilijk om gebarentaal te gebruiken? Nou, voor mij is het eigenlijk heel normaal. Omdat ik het al van kinds af aan leer zeg maar. Eigenlijk is het net als leren praten. Maar dan met je handen. Het is ook gewoon cool dat je op zo'n manier kunt communiceren. En wat ook leuk is, is dat als je bijvoorbeeld op verre afstand staat of zo, dan kan je elkaar natuurlijk niet meer horen, maar met gebaren kun je misschien wel zien wat diegene wil zeggen.
Aliza en Julie konden al gebaren toen ze nog maar 7 maanden oud waren. Leren praten is veel moeilijker, dat kunnen kinderen pas veel later. Gebaren kunnen ze heel snel al. En voor horende baby's en ouders is dat ook makkelijk. Dan kunnen ze gezellig kletsen, eerder al. Kun je ook ruzie maken in gebarentaal? Ja, dat kan. Dan ga je hele grote en snelle gebaren maken en je kijkt boos. Grote, snelle gebaren. Ja. Oké.
Ik vind dit echt niet leuk! Maar ik wil die graag. Ik heb die. Jij hebt er al vier. Wel aan mij geven! Nee, echt niet!
Heb je ook een lievelingsgebaar? Ja, lente. Zo: lente. O, die is cool! Doe 'm nog eens? Je doet 'm zo. Je maakt een vuist en dan doe je zo je hand erop. En dan tussen je wijsvinger en je duim, dan komt hij zo omhoog en dan wordt het een bloem. Wauw! Lente.
