Bekend of niet, ze doen het allemaal: Douwe Bob, Mister Bean, Ed Sheeran, Frans Bauer, Typhoon, Kendrick Lamar, James Rodriguez, Miss Montreal.
'Ik heb een band en die heeft een bandnaam en ik moet er altijd zo mee stotteren, maar hij heet Miss Montreal.' Precies, stotteren. Als je last hebt van stotteren, dan kom je vaak niet helemaal lekker uit je woorden. Klanken of lettergrepen worden herhaald of langer gemaakt en soms duurt dat heel even, soms blijf je maar herhalen en soms kom je er gewoon helemaal niet meer uit. Even een paar feitjes. Eén procent van alle mensen op de hele wereld stottert. Dat zijn ongeveer 77 miljoen mensen. In Nederland zijn er 175.000 mensen die stotteren, waarvan 20.000 heel erg. Er zijn vier keer zoveel jongens als meisjes die stotteren en meestal begint het stotteren tussen je tweede en zesde jaar. En, ohja, even: Stotteren heeft dus echt helemaal niks te maken met hoe slim je bent.
Als je praat, gebruik je je spieren. Dat zijn je lippen, je tong. En je hersenen, want je hersenen sturen alles aan. Die sturen een seintje naar je spieren voor de juiste klanken op het juiste moment en daar kun je dan weer woorden en zinnen mee vormen. Maar om te kunnen praten heb je wel meer dan 150 spieren nodig. Dus zo vanzelfsprekend is dat helemaal niet, wat ik hier nu sta te doen. Dan ben je er nog niet, want je hebt ook nog je adem nodig, je gedachten... En dat moet dan allemaal tegelijkertijd met elkaar communiceren. Maar ja, als daar dus iets mis gaat, dan ga je dus stotteren.
Maar Lesley, wat gaat daar dan precies mis? Iemand die stottert die weet precies wat hij wil zeggen. Die heeft de woorden in zijn hoofd. Alleen de klanken die nodig zijn voor die woorden komen er niet soepel uit. Sommige kinderen maken dan een verlenging. 'Ik ben... Zakaria en ik zit... op stottertherapie.' Of bijvoorbeeld een herhaling. 'Ik ben verslaafd aan mijn ta-ta-tablet en ik speel ook voe-voe-voetbal'. Of iemand loopt helemaal vast. 'Ik ben Salah en i-ik st....o....otter'.
Ik wil ze dan altijd heel graag helpen, maar dat moet je niet doen. Ik snap dat je wilt helpen. Bij iemand die stottert, kan je het beste helpen door gewoon te wachten. Door gewoon te blijven luisteren. Als je echt niet weet wat je kan doen, vraag dan gewoon: Hoe kan ik je helpen? Is stotteren eigenlijk erfelijk? Bij sommige kinderen die stotteren, komt het inderdaad in de familie voor. Een opa die gestotterd heeft vroeger, of een vader die nog steeds stottert. Maar bij de andere kinderen is dat weer niet zo. Dan is het niet erfelijk. Wat wij ook weten is dat stotteren samengaat met hoe bijvoorbeeld je karakter is, of je snel bent met het leren van taal of misschien meer tijd nodig hebt om te leren. Maar, jongens, dat heeft dus niks te maken met hoe slim je bent. Precies. En: Stotteren is niet besmettelijk.
Zijn er ook landen waar er helemaal niet gestotterd wordt? Overal wordt gestotterd in de wereld. Het maakt niet uit of je in Nederland woont, of in Amerika, in China, in Marokko of in Frankrijk, overal wordt gestotterd.